Châm Ngôn 27
1 Chớ khoe khoang về ngày mai, vì con đâu biết được việc gì sẽ xảy ra trong tương lai.
Make no boast for thyself of the coming day; for thou knowest not what a day may bring forth.
2 Hãy để người khác khen con, miệng con chẳng nên làm; hãy để người ngoài khen, môi con đừng làm thế.
Let another man praise thee, and not thy own mouth; a stranger, and not thy own lips.
3 Đá thì nặng và cát cũng nặng, nhưng cơn nóng giận của người dại nặng hơn cả đá và cát.
A stone hath heaviness, and the sand, weight; but a fool's wrath is heavier than both of them.
4 Sự phẫn nộ thật độc ác, cơn giận thật bạo tàn, nhưng sự ghen tương còn nguy hiểm bội phần.
Fury hath its cruelty, and anger its overwhelming power; but who is able to stand before jealousy?
5 Ra mặt quở trách tỏ tường hơn là yêu thương lặng lẽ.
Better is open reproof than concealed love.
6 Thương tổn do bạn gây ra, ấy là bởi lòng thành; còn đáng tin hơn vô số cái hôn của kẻ thù.
Faithful are the wounds of a friend; but deceptive are the kisses of an enemy.
7 Khi no, chê cả mật, lúc đói, đắng hóa ngọt.
The satisfied soul treadeth under foot fine honey; but to the hungry soul every bitter thing is sweet.
8 Người lưu lạc xa quê hương, giống như chim lạc bầy bay xa tổ.
As a bird that wandereth away from her nest, so is a man that wandereth away from his place.
9 Dầu và thuốc thơm làm khoan khoái tâm hồn, lời khuyên ngọt ngào của bằng hữu cũng êm dịu dường ấy.
Oil and perfume cause the heart to rejoice, and so do the sweet words of a friend more than one's own counsel.
10 Chớ từ bỏ bạn—dù bạn mình hoặc bạn của cha. Lúc hoạn nạn, đừng lo đi kiếm anh em họ hàng. Vì láng giềng gần hơn họ hàng ở xa.
Thy own friend, and thy father's friend, thou must not forsake; but into thy brother's house enter not on the day of thy calamity: better is a near neighbor than a distant brother.
11 Con ơi, hãy khôn ngoan, và làm cho lòng cha sung sướng. Vì khi đó cha có thể đáp lại những lời chỉ trích xem thường.
Become wise, my son, and cause my heart to rejoice, that I may give an answer to him that reproacheth me.
12 Người khôn tránh né nguy nan. Người dại đâm đầu hướng tới tai họa.
The prudent foreseeth the evil, and hideth himself; but the simple pass on, and are punished.
13 Phải nắm lấy áo ai bảo lãnh cho người không quen. Giữ vật làm tin của hắn vì hắn bảo lãnh cho người đàn bà xa lạ.
Take his garment, for he became surety for a stranger; and on account of an alien woman take a pledge of him.
14 Lớn tiếng chúc phước người hàng xóm lúc sáng sớm, họ sẽ xem câu chúc đó như lời nguyền rủa.
When one saluteth his friend with a loud voice, when rising early in the morning, it will be counted a curse to him.
15 Nhà dột trong ngày mưa tháng gió cũng làm khổ như người đàn bà cãi cọ.
A continual dropping on a very rainy day and a contentious woman are alike.
16 Bịt miệng nàng, khác chi đưa tay cản gió hay ngửa tay đựng dầu.
He that would conceal her might conceal the wind, and as [fragrant] oil on his right hand, which would betray itself.
17 Sắt mài sắt, bạn rèn bạn.
Iron is sharpened by iron: so doth a man sharpen himself on the countenance of his friend.
18 Săn sóc cây vả sẽ được ăn quả; phục vụ hết lòng, chủ sẽ thưởng công.
Whoso guardeth the fig-tree will eat its fruit: so he that watcheth over his master will be honored.
19 Nước phản chiếu khuôn mặt, tấm lòng biểu lộ chân tướng con người.
As the water [showeth] to the face the [reflected] face: so doth the heart of man show itself to man.
The nether world and the place of corruption are never satisfied: so are the eyes of man never satisfied. (Sheol h7585)
21 Lửa dùng thử bạc, thử vàng, lời khen thử con người.
[As] the fining-pot is for silver, and the furnace for gold: so is a man [proved] according to his praise.
22 Dùng chày giã người dại như giã thóc, cũng không làm tróc ngu si của nó.
Though thou shouldst pound the fool in a mortar, in the midst of grains of wheat with a pestle: still would his folly not depart from him.
23 Hãy biết rõ tình trạng bầy chiên của con, và phải chịu khó chăm nom đàn súc vật,
Endeavor to know well the appearance of thy flocks, direct thy attention to thy herds;
24 vì giàu có chóng qua, và mão miện chẳng trường tồn.
For property endureth not for ever, nor doth the crown remain for all generations.
25 Khi cỏ khô đã cắt và cỏ non lại mọc, và cỏ xanh trên đồi núi được gom về,
When the grass is past, young verdure showeth itself, and then are gathered the herbs of the mountains.
26 thì chiên cung cấp cho con quần áo che thân, và dê sẽ giúp con tiền mua đất ruộng.
The sheep are for thy clothing, and he-goats are the purchase-price of a field.
27 Sữa dê sẽ dồi dào để nuôi con, nuôi cả gia đình và luôn cả các tớ gái con nữa.
And thou wilt have enough of goats' milk for thy food, for the food of thy household, and the support for thy maidens.
