< Châm Ngôn 26 >
1 Vinh dự đến với người khờ dại, cũng hiếm như mưa ngày mùa, như tuyết tháng hạ.
[Quomodo nix in æstate, et pluviæ in messe, sic indecens est stulto gloria.
2 Lời nguyền rủa vô cớ chẳng tới đâu, như chim sẻ bay đi, chim én liệng lại.
Sicut avis ad alia transvolans, et passer quolibet vadens, sic maledictum frustra prolatum in quempiam superveniet.
3 Roi dành cho ngựa, cương cho lừa, đòn vọt cho lưng đứa ngu si.
Flagellum equo, et camus asino, et virga in dorso imprudentium.
4 Đừng đối đáp người khờ dại như sự khờ dại của nó, kẻo con cũng giống như nó.
Ne respondeas stulto juxta stultitiam suam, ne efficiaris ei similis.
5 Phải dùng lý luận ngớ ngẩn đáp người khờ dại, để nó đừng thấy như là nó khôn.
Responde stulto juxta stultitiam suam, ne sibi sapiens esse videatur.
6 Dùng một đần truyền tin tức, chẳng khác gì tự đầu độc, tự chặt chân.
Claudus pedibus, et iniquitatem bibens, qui mittit verba per nuntium stultum.
7 Châm ngôn trong miệng người khờ dại, khác nào chân bại trong thân thể người què.
Quomodo pulchras frustra habet claudus tibias, sic indecens est in ore stultorum parabola.
8 Ca tụng người khờ dại như cột đá vào ná.
Sicut qui mittit lapidem in acervum Mercurii, ita qui tribuit insipienti honorem.
9 Châm ngôn trong miệng người ngu dại, như cành gai trong tay người say.
Quomodo si spina nascatur in manu temulenti, sic parabola in ore stultorum.
10 Mướn người dại, người lang thang làm lụng, họ sẽ như người cầm cung bắn phá tứ tung.
Judicium determinat causas, et qui imponit stulto silentium iras mitigat.
11 Người ngu lặp lại điều khờ dại nó đã trót làm, như chó mửa ra rồi liếm lại.
Sicut canis qui revertitur ad vomitum suum, sic imprudens qui iterat stultitiam suam.
12 Một người tự phụ cho mình là khôn, còn tệ hại hơn một người đần độn.
Vidisti hominem sapientem sibi videri? magis illo spem habebit insipiens.]
13 Người lười biếng nói rằng: “Có con sư tử ngoài đường! Một con sư tử gầm thét ngoài phố!”
[Dicit piger: Leo est in via, et leæna in itineribus.
14 Cửa xoay trên bản lề thể nào, người lười biếng cũng xoay trở trên giường thể ấy.
Sicut ostium vertitur in cardine suo, ita piger in lectulo suo.
15 Người biếng nhác đặt tay mình vào đĩa, nhưng rồi thôi, không đưa lên miệng mình.
Abscondit piger manum sub ascella sua, et laborat si ad os suum eam converterit.
16 Tuy nhiên, hắn tự cho rằng mình khôn ngoan hơn bảy người thông sáng khác.
Sapientior sibi piger videtur septem viris loquentibus sententias.]
17 Người đi ngoài đường thấy đám cãi nhau, vô cớ mà can thiệp, khác nào kéo tai con chó vậy.
[Sicut qui apprehendit auribus canem, sic qui transit impatiens et commiscetur rixæ alterius.
18 Người nào lừa gạt bạn mình rồi nói rằng: “Tôi chỉ đùa thôi.”
Sicut noxius est qui mittit sagittas et lanceas in mortem,
19 Cũng như người điên ném than lửa, bắn tên gây chết chóc.
ita vir fraudulenter nocet amico suo, et cum fuerit deprehensus dicit: Ludens feci.
20 Không có lửa nếu không củi, không dầu, không bất bình nếu không nói hành, nói xấu.
Cum defecerint ligna extinguetur ignis, et susurrone subtracto, jurgia conquiescent.
21 Người nhanh giận nhạy chuyện rầy rà, như than, như củi, mau cháy bùng ra.
Sicut carbones ad prunas, et ligna ad ignem, sic homo iracundus suscitat rixas.
22 Lời rỉ tai như của ngon vật lạ, nuốt vào, thỏa lòng mát dạ.
Verba susurronis quasi simplicia, et ipsa perveniunt ad intima ventris.
23 Lời hoa mỹ che đậy lòng độc ác, như lớp men bóng bẩy bao ngoài bình đất rẻ tiền.
Quomodo si argento sordido ornare velis vas fictile, sic labia tumentia cum pessimo corde sociata.
24 Người quỷ quyệt dùng lời xảo trá, nhưng trong lòng chất chứa gian manh.
Labiis suis intelligitur inimicus, cum in corde tractaverit dolos.
25 Khi nó nói lời dịu ngọt đừng tin, vì lòng nó chứa bảy điều gớm ghiếc.
Quando submiserit vocem suam, ne credideris ei, quoniam septem nequitiæ sunt in corde illius.
26 Chúng nói nhân nói nghĩa đủ điều, nhưng bộ mặt thật sẽ phô bày nơi công chúng.
Qui operit odium fraudulenter, revelabitur malitia ejus in consilio.
27 Ai gài bẫy sẽ rơi vào bẫy, lăn đá hại người, lại bị đá đè nát thân.
Qui fodit foveam incidet in eam, et qui volvit lapidem revertetur ad eum.
28 Nói dối, nói nịnh người nó chẳng thương, gây nên tai hại khôn lường?
Lingua fallax non amat veritatem, et os lubricum operatur ruinas.]