< Châm Ngôn 26 >
1 Vinh dự đến với người khờ dại, cũng hiếm như mưa ngày mùa, như tuyết tháng hạ.
Like snow in summer and rain at harvest, honor does not befit a fool.
2 Lời nguyền rủa vô cớ chẳng tới đâu, như chim sẻ bay đi, chim én liệng lại.
Like a fluttering sparrow or darting swallow, an undeserved curse does not come to rest.
3 Roi dành cho ngựa, cương cho lừa, đòn vọt cho lưng đứa ngu si.
A whip for the horse, a bridle for the donkey, and a rod for the backs of fools!
4 Đừng đối đáp người khờ dại như sự khờ dại của nó, kẻo con cũng giống như nó.
Do not answer a fool according to his folly, or you yourself will be like him.
5 Phải dùng lý luận ngớ ngẩn đáp người khờ dại, để nó đừng thấy như là nó khôn.
Answer a fool according to his folly, lest he become wise in his own eyes.
6 Dùng một đần truyền tin tức, chẳng khác gì tự đầu độc, tự chặt chân.
Like cutting off one’s own feet or drinking violence is the sending of a message by the hand of a fool.
7 Châm ngôn trong miệng người khờ dại, khác nào chân bại trong thân thể người què.
Like lame legs hanging limp is a proverb in the mouth of a fool.
8 Ca tụng người khờ dại như cột đá vào ná.
Like binding a stone into a sling is the giving of honor to a fool.
9 Châm ngôn trong miệng người ngu dại, như cành gai trong tay người say.
Like a thorn that falls into the hand of a drunkard is a proverb in the mouth of a fool.
10 Mướn người dại, người lang thang làm lụng, họ sẽ như người cầm cung bắn phá tứ tung.
Like an archer who wounds at random is he who hires a fool or passerby.
11 Người ngu lặp lại điều khờ dại nó đã trót làm, như chó mửa ra rồi liếm lại.
As a dog returns to its vomit, so a fool repeats his folly.
12 Một người tự phụ cho mình là khôn, còn tệ hại hơn một người đần độn.
Do you see a man who is wise in his own eyes? There is more hope for a fool than for him.
13 Người lười biếng nói rằng: “Có con sư tử ngoài đường! Một con sư tử gầm thét ngoài phố!”
The slacker says, “A lion is in the road! A fierce lion roams the public square!”
14 Cửa xoay trên bản lề thể nào, người lười biếng cũng xoay trở trên giường thể ấy.
As a door turns on its hinges, so the slacker turns on his bed.
15 Người biếng nhác đặt tay mình vào đĩa, nhưng rồi thôi, không đưa lên miệng mình.
The slacker buries his hand in the dish; it wearies him to bring it back to his mouth.
16 Tuy nhiên, hắn tự cho rằng mình khôn ngoan hơn bảy người thông sáng khác.
The slacker is wiser in his own eyes than seven men who answer discreetly.
17 Người đi ngoài đường thấy đám cãi nhau, vô cớ mà can thiệp, khác nào kéo tai con chó vậy.
Like one who grabs a dog by the ears is a passerby who meddles in a quarrel not his own.
18 Người nào lừa gạt bạn mình rồi nói rằng: “Tôi chỉ đùa thôi.”
Like a madman shooting firebrands and deadly arrows,
19 Cũng như người điên ném than lửa, bắn tên gây chết chóc.
so is the man who deceives his neighbor and says, “I was only joking!”
20 Không có lửa nếu không củi, không dầu, không bất bình nếu không nói hành, nói xấu.
Without wood, a fire goes out; without gossip, a conflict ceases.
21 Người nhanh giận nhạy chuyện rầy rà, như than, như củi, mau cháy bùng ra.
Like charcoal for embers and wood for fire, so is a quarrelsome man for kindling strife.
22 Lời rỉ tai như của ngon vật lạ, nuốt vào, thỏa lòng mát dạ.
The words of a gossip are like choice morsels that go down into the inmost being.
23 Lời hoa mỹ che đậy lòng độc ác, như lớp men bóng bẩy bao ngoài bình đất rẻ tiền.
Like glaze covering an earthen vessel are burning lips and a wicked heart.
24 Người quỷ quyệt dùng lời xảo trá, nhưng trong lòng chất chứa gian manh.
A hateful man disguises himself with his speech, but he lays up deceit in his heart.
25 Khi nó nói lời dịu ngọt đừng tin, vì lòng nó chứa bảy điều gớm ghiếc.
When he speaks graciously, do not believe him, for seven abominations fill his heart.
26 Chúng nói nhân nói nghĩa đủ điều, nhưng bộ mặt thật sẽ phô bày nơi công chúng.
Though his hatred is concealed by deception, his wickedness will be exposed in the assembly.
27 Ai gài bẫy sẽ rơi vào bẫy, lăn đá hại người, lại bị đá đè nát thân.
He who digs a pit will fall into it, and he who rolls a stone will have it roll back on him.
28 Nói dối, nói nịnh người nó chẳng thương, gây nên tai hại khôn lường?
A lying tongue hates those it crushes, and a flattering mouth causes ruin.