< Châm Ngôn 24 >
1 Chớ ganh tị người ác, cũng đừng mong kết bạn với họ.
Miphalou ho umchan thangse hih in, chule hitobang miho chu kiloipi din jong ngaicha hih-in.
2 Vì lòng chúng đầy âm mưu bạo tàn, môi nói ra toàn lời nguy hại.
Ajeh chu alung thim un thilse jeng agong un, akamdung uva jou le nal jeng aseijun ahi.
3 Nhà cửa xây trên nền khôn ngoan và được vững vàng do hiểu biết.
Chihna jeh chun in akisadoh jin, chule hetkhen themna jal-a kitungdet ji ahi.
4 Do tri thức các phòng được đầy vật quý hiếm.
Hetkhen themna akon insung dann jousea, thil manlutah tah le; lung lhaina thilpha chom haona dimset-ji ahi.
5 Người khôn ngoan là người có sức lớn, người tri thức lại càng thêm năng lực.
Miching chu mi thahat sang in ahat jon, hetna nei mi jong atha hatpa sang in ahat cheh jin ahi.
6 Đánh giặc phải nhờ mưu khôn ngoan; muốn chiến thắng, cần nhiều mưu sĩ.
Ijeh-inem itileh lungthim thepna jal-a gal kisatji ahin, chule gal jona jong thumop them hoa kingam ahi.
7 Với người dại, khôn ngoan là điều cao xa quá. Nơi cổng thành, nó chẳng dám hé miệng ra.
Chihna hi mingol ho din meiphah ahipon, thutanna kotpi mai lah'in jong seiding aneiji tapouve.
8 Ai mưu tính điều ác, sẽ nổi danh là người gian xảo.
Koi hileh thilse bol ding ngaito chan chu, jou le nal-a natongpa tia kikou ding ahi.
9 Âm mưu của người dại là tội lỗi; người nhạo báng bị người ta ghê tởm.
Mingol ho thilse gonhi chonset ahin, mi ahilou lam'a tot chaveipa jong mi jousen athet ahibouve.
10 Chỉ người yếu hèn mới sờn lòng trong ngày hoạn nạn.
Kidoupin nahin phah nikho teng jongleh lung lhadai hih in, ajeh chu lhahsamna'a nanei cheh ding ahibouve.
11 Hãy cứu người bị đưa đến cõi chết; hãy ngăn bước người lảo đảo đi đến chỗ tử vong.
Thina lam jon-a kijot hokhu huhhing loijin, chule min athagamna dinga kipal-lhu ho jong huhdoh loijin.
12 Đừng tự nói: “Chúng tôi chẳng biết chuyện gì cả.” Vì Đức Chúa Trời hiểu rõ lòng người, và Ngài nhìn thấy. Đấng canh giữ mạng sống con biết rõ con đã biết. Ngài sẽ báo trả mỗi người tùy việc họ đã làm.
Nangman, “vetem in, keihon hiche hi kahe phapouve,” tin nasei in, Ama bouvin mihem lungthim akholchil-a ahet chin ji hilou ham? Nalhagao vea ching jing pan hitobang hi amelchih jing hilou ham? Aman mihem koi hileh atoh dungjui cheh-a lethuhna anei ding hilou ham?
13 Con ơi, hãy ăn mật ong vì nó tốt, mật của tàn ong ngon ngọt cho miệng con.
Kachapa, khoiju hi don in atui lheh jeng e, khoi-phanga apat hung pot khoiju hi nele chun alhum'a lhum ahi.
14 Cũng hãy biết rằng khôn ngoan ngọt ngào cho linh hồn con. Nếu con tìm được khôn ngoan, con sẽ tràn đầy hy vọng, và hy vọng của con sẽ không bị cắt đứt.
Chihna kiti hi nalhagao dinga hiche tobang chu ahi. Chule chihna hi namu jouva ahileh khonung dinga phachom tah ahi.
15 Đừng rình rập nhà người công chính, cũng đừng cướp phá nơi ở của người,
Miphalou bang in mikitah pa chu a-in pang dunga ga chang lhih hih in, mikitah pa in jong chomding gohih hel in.
16 Vì người công chính vẫn đứng dậy, dù bị ngã bảy lần. Nhưng chỉ một tai vạ, người ác đã bại liệt ngay.
Ijeh-inem itileh mikitah kiti hi vel sagi jen lhu jongleh, athoudoh thei jin, hinlah miphalou ho chunga hamsetna ahung lhun teng akhup athal in aleh jitai.
17 Khi kẻ địch sa cơ, con chớ mừng; khi nó ngã, lòng con đừng hớn hở.
Namelma akipal lhuh teng kipanan neihih hel in, aman kipal lhuhna ato khah jongleh kipa thanopna'a nanei lou ding ahi.
18 Kẻo e Chúa Hằng Hữu không bằng lòng và ngưng ra tay trừng phạt nó chăng.
Ajeh chu Yahweh Pakai in hin mudoh leh, lunghanna'a anei loding ahi. Hijeh chun ama kon chun Yahweh Pakai lunghanna peldoh in.
19 Chớ nóng lòng vì công việc người ác, đừng ganh tị khi người dữ thành đạt.
Thilse bol ho jeh in nang le nang kisih hih in, chule achon chan-u jong thangsetpi dan.
20 Đời người ác không có tương lai; đèn người dữ nay mai sẽ tắt.
Ajeh chu miphalou ding in khonung thua kinepna abeiyin, chule migilou ho thaomei kimut mit peh tei ding ahi.
21 Con ơi, phải kính sợ Chúa và tôn trọng vua. Đừng liên kết với bọn người phản loạn,
Kachapa, Yahweh Pakai le lengpa ging in lang, Anitah lhon-a athua nanun ding ahi.
22 vì họa tai sẽ đến bất ngờ. Ai lường được hình phạt của Chúa Hằng Hữu và vua?
Ajeh chu Amania kon hetman louva hamsetna hung lhung ding, Yahweh Pakai le lengpa'a kon hung lhung ding manthahna chu koiman ahe thei poi.
23 Đây là lời của người khôn ngoan: Khi xét xử, đừng thiên vị ai cả.
Hicheho jouse jong hi miching ho thusei ahisoh keijin: Thutan-a langneina nei kiti jong hi thildih ahipoi.
24 Ai tuyên bố với người ác rằng “Anh vô tội,” sẽ bị mọi người nguyền rủa không thôi.
Migiloupa kom'a, “Nangman themmona nanei poi,” tia sei chu, mitin vaipi gaosap chang ding, namtin in athet ding ahi.
25 Ai trách phạt người ác, sẽ được mọi người ưa thích; và tràn đầy phước hạnh.
Miphalou phohsal pa chu kipah thanom'a um ding, chule hitobang mi chunga chu phattheina lhung ding ahi.
26 Lời nói thẳng xuất phát từ tình thương.
Thu kitohdel-a donbutna chu kigolngai kibeng chop avetsah ahi.
27 Lo làm ăn trong ngoài chu tất, rồi hãy tính đến việc cất nhà.
Polam'a natoh ding abonchan kigontoh in lang, chule lou laija natohna ding aboncha naki gonsoh keija; chujou tengleh na chenna ding in sapan tan.
28 Đừng vô cớ làm chứng hại láng giềng; môi miệng con đừng thốt ra lời dối trá.
Ajeh beijin naheng nakom dounan hettohsah in pang hih in, nakam sunga jouthu jong seitahih in.
29 Chớ nói: “Tôi báo trả lại điều nó làm cho tôi! Tôi chỉ tốt với người tốt với tôi thôi!”
Mi kom'a “Kachunga anatoh bang banga keiman jong achunga katoh ding ahi; chule anatoh bang banga kalethuh tei ding ahi,” tin jong seidan.
30 Ta có qua ruộng một người kém siêng năng, và vườn nho của người ngu dại.
Keiman mithase khat loulai kahin jot pan, lungthimbei mikhat lengpilei kaho pan ahi.
31 Cỏ mọc um tùm, gai phủ giăng. Rào dậu điêu tàn nghiêng ngửa đổ.
Hiche loulai chu apum chang in lingle khao akhul lha jeng in, atollham jenga jong ling adimset in, apal jong achimsoh tan ahi.
32 Quan sát cảnh ấy, ta để ý, suy xét, và học được rằng:
Hichun keiman kaven kagel in, hichea kon hin kihilna khat kaki mudoh in ahi.
33 Ngủ một chút, mơ màng thêm một chút, khoanh tay nghỉ một chút nữa thôi—
Jalkhun a imut jengseh, kichol ding bouseh, chule khut teni umthim sah-a kichol ding kati tai.
34 cảnh nghèo đến như kẻ trộm; bạo tàn, đột ngột như phường cướp tấn công.
Gucha le michom in mi abulhu banga vaichat nan nahin lhun den ding, nahin delkhumpa bang banga kel thoa um ding nahitai.