Châm Ngôn 24
1 Chớ ganh tị người ác, cũng đừng mong kết bạn với họ.
Не завиждай на злите хора, Нито пожелавай да си с тях,
2 Vì lòng chúng đầy âm mưu bạo tàn, môi nói ra toàn lời nguy hại.
Защото сърцето им размишлява насилие, И устните им говорят за пакост
3 Nhà cửa xây trên nền khôn ngoan và được vững vàng do hiểu biết.
С мъдрост се гради къща, И с разум се утвърждава,
4 Do tri thức các phòng được đầy vật quý hiếm.
И чрез знание стаите се напълват С всякакви скъпоценни и приятни богатства.
5 Người khôn ngoan là người có sức lớn, người tri thức lại càng thêm năng lực.
Мъдрият човек е силен, И човек със знание се укрепява в сила,
6 Đánh giặc phải nhờ mưu khôn ngoan; muốn chiến thắng, cần nhiều mưu sĩ.
Защото с мъдър съвет ще водиш войната си, И чрез множеството съветници бива избавление.
7 Với người dại, khôn ngoan là điều cao xa quá. Nơi cổng thành, nó chẳng dám hé miệng ra.
Мъдростта е непостижима за безумния, Той не отваря устата си в портата.
8 Ai mưu tính điều ác, sẽ nổi danh là người gian xảo.
Който намисля да прави зло, Ще се нарече пакостен човек;
9 Âm mưu của người dại là tội lỗi; người nhạo báng bị người ta ghê tởm.
Помислянето на такова безумие е грях, И присмивателят е мерзост на човеците.
10 Chỉ người yếu hèn mới sờn lòng trong ngày hoạn nạn.
Ако покажеш малодушие в усилно време, Силата ти е малка.
11 Hãy cứu người bị đưa đến cõi chết; hãy ngăn bước người lảo đảo đi đến chỗ tử vong.
Избавяй ония, които се влачат на смърт, И гледай да задържиш ония, които политат към клане.
12 Đừng tự nói: “Chúng tôi chẳng biết chuyện gì cả.” Vì Đức Chúa Trời hiểu rõ lòng người, và Ngài nhìn thấy. Đấng canh giữ mạng sống con biết rõ con đã biết. Ngài sẽ báo trả mỗi người tùy việc họ đã làm.
Ако речеш: Ето, ние не знаехме това! То Оня, Който претегля сърцата, не разбира ли? Оня, Който пази душата ти, на знае ли, И не ще ли въздаде на всеки според делата му?
13 Con ơi, hãy ăn mật ong vì nó tốt, mật của tàn ong ngon ngọt cho miệng con.
Сине мой, яж мед, защото е добър, И медена пита, защото е сладка на вкуса ти.
14 Cũng hãy biết rằng khôn ngoan ngọt ngào cho linh hồn con. Nếu con tìm được khôn ngoan, con sẽ tràn đầy hy vọng, và hy vọng của con sẽ không bị cắt đứt.
И ще знаеш, че такава е мъдростта за душата ти, Ако си я намерил; и има бъдеще, И надеждата ти няма да се отсече.
15 Đừng rình rập nhà người công chính, cũng đừng cướp phá nơi ở của người,
Не поставяй засада, о нечестиви човече, против жилището на праведния, Не разваляй мястото му за почивка.
16 Vì người công chính vẫn đứng dậy, dù bị ngã bảy lần. Nhưng chỉ một tai vạ, người ác đã bại liệt ngay.
Защото праведният ако седем пъти пада, пак става, Докато нечестивите се препъват в злото.
17 Khi kẻ địch sa cơ, con chớ mừng; khi nó ngã, lòng con đừng hớn hở.
Не се радвай когато падне неприятелят ти, И да се не весели сърцето ти, когато се подхлъзне той.
18 Kẻo e Chúa Hằng Hữu không bằng lòng và ngưng ra tay trừng phạt nó chăng.
Да не би да съгледа Господ, и това да Му се види зло, И Той да оттегли гнева Си от него.
19 Chớ nóng lòng vì công việc người ác, đừng ganh tị khi người dữ thành đạt.
Не се раздразвай, поради злодейците, Нито завиждай на нечестивите,
20 Đời người ác không có tương lai; đèn người dữ nay mai sẽ tắt.
Защото злите не ще имат бъдеще; Светилникът на нечестивите ще изгасне.
21 Con ơi, phải kính sợ Chúa và tôn trọng vua. Đừng liên kết với bọn người phản loạn,
Сине мой, бой се от Господа и от царя, И не се сношавай с непостоянните,
22 vì họa tai sẽ đến bất ngờ. Ai lường được hình phạt của Chúa Hằng Hữu và vua?
Защото бедствие ще се издигне против тях внезапно, И кой знае какво наказание ще им се наложи и от двамата?
23 Đây là lời của người khôn ngoan: Khi xét xử, đừng thiên vị ai cả.
И тия са изречения на мъдрите: - Лицеприятие в съд не е добро.
24 Ai tuyên bố với người ác rằng “Anh vô tội,” sẽ bị mọi người nguyền rủa không thôi.
Който казва на нечестивия: Праведен си, Него народи ще кълнат, него племена ще мразят;
25 Ai trách phạt người ác, sẽ được mọi người ưa thích; và tràn đầy phước hạnh.
Но който го изобличават, към тях ще се показва благоволение, И върху тях ще дойде добро благословение.
26 Lời nói thẳng xuất phát từ tình thương.
Който дава прав отговор, Той целува в устни.
27 Lo làm ăn trong ngoài chu tất, rồi hãy tính đến việc cất nhà.
Нареди си работата навън, И приготви си я на нивата, И после съгради къщата си.
28 Đừng vô cớ làm chứng hại láng giềng; môi miệng con đừng thốt ra lời dối trá.
Не бивай свидетел против ближния си без причина, Нито мами с устните си.
29 Chớ nói: “Tôi báo trả lại điều nó làm cho tôi! Tôi chỉ tốt với người tốt với tôi thôi!”
Не казвай: Както ми направи той, така ще му направя и аз, Ще въздам на човека според делата му.
30 Ta có qua ruộng một người kém siêng năng, và vườn nho của người ngu dại.
Минах край нивата на ленивия И край лозето на нехайния човек,
31 Cỏ mọc um tùm, gai phủ giăng. Rào dậu điêu tàn nghiêng ngửa đổ.
И всичко бе обрасло с тръни, Коприва беше покрила повърхността му, И каменната му ограда беше съборена
32 Quan sát cảnh ấy, ta để ý, suy xét, và học được rằng:
Тогава, като прегледах, размислих в сърцето си, Видях и взех поука.
33 Ngủ một chút, mơ màng thêm một chút, khoanh tay nghỉ một chút nữa thôi—
Още малко спане, малко дрямка, Малко сгъване на ръце за сън,
34 cảnh nghèo đến như kẻ trộm; bạo tàn, đột ngột như phường cướp tấn công.
И сиромашията ще дойде върху тебе, като крадец И немотията - като въоръжен мъж,
