< Châm Ngôn 23 >
1 Khi con ngồi ăn uống với người quyền thế, hãy để ý cẩn thận người ngồi trước mặt con.
Quando te assentares a comer com um governador, atenta bem para o que se te pôs diante,
2 Nếu con ham ăn, hãy để con dao nơi họng con.
E põe uma faca à tua garganta, se és homem de grande apetite.
3 Chớ thèm các món cao lương mỹ vị, vì của ngon rượu ngọt là cạm bẫy giăng.
Não cobices os seus manjares gostosos, porque são pão de mentiras.
4 Đừng nhọc công khổ trí làm giàu. Hãy sáng suốt khôn ngoan biết lúc phải dừng lại.
Não te cances para enriqueceres; dá de mão à tua prudência.
5 Con có liếc mắt nhìn sự giàu sang, thì giàu có phù du hết rất mau, như đại bàng vỗ cánh bay mất.
Porventura fitarás os teus olhos naquilo que não é nada? porque certamente se fará asas e voará ao céu como a águia
6 Chớ ăn của người có lòng keo kiệt; cũng đừng thèm cao lương mỹ vị họ mời.
Não comas o pão daquele que tem o olho maligno, nem cobices os seus manjares gostosos.
7 Miệng mời nhưng lòng họ chẳng muốn con ăn, điều họ nghĩ mới chính thật con người của họ.
Porque, como imaginou na sua alma, te dirá: Come e bebe; porém o seu coração não estará contigo.
8 Con sẽ phải nôn hết món ăn ra, và phí cả lời khen tặng con đã nói.
Vomitarias o bocado que comeste, e perderias as tuas suaves palavras.
9 Đừng tốn công nói với người dại, vì hắn sẽ khinh thường lời khôn ngoan của con.
Não fales aos ouvidos do tolo, porque desprezará a sabedoria das tuas palavras.
10 Chớ dời ranh giới cũ; và đừng chiếm đoạt đất người mồ côi.
Não removas os limites antigos, nem entres nas herdades dos órfãos,
11 Vì Đấng Cứu Chuộc họ là Đấng năng quyền; sẽ bênh vực họ và khép tội con.
Porque o seu redentor é o Forte, que pleiteará a sua causa contra ti.
12 Chuyên lòng tiếp nhận dạy dỗ; lắng tai đón nghe tri thức.
Aplica à disciplina o teu coração, e os teus ouvidos às palavras do conhecimento.
13 Đừng bỏ qua việc sửa dạy con cái. Roi vọt không làm nó chết đâu.
Não retires a disciplina da criança, quando a fustigares com a vara; nem por isso morrerá.
14 Người dùng roi sửa dạy con, là cứu linh hồn nó khỏi hư vong. (Sheol )
Tu a fustigarás com a vara, e livrarás a sua alma do inferno. (Sheol )
15 Con ơi, nếu lòng con khôn ngoan, thì chính lòng ta cũng vui mừng;
Filho meu, se o teu coração for sábio, alegrar-se-á o meu coração, sim, o meu próprio,
16 Phải, lòng dạ ta sẽ mừng rỡ, khi miệng con nói điều ngay thẳng.
E exultarão os meus rins, quando os teus lábios falarem coisas retas.
17 Chớ hiềm tị vì người gian được may mắn, nhưng đem lòng kính sợ Chúa Hằng Hữu ngày đêm.
Não inveje aos pecadores o teu coração; antes sê no temor do Senhor todo o dia
18 Tương lai con sẽ trong sáng; hy vọng thành đạt là điều chắc chắn.
Porque deveras há um bom fim: não será cortada a tua expectação.
19 Con ơi, hãy lắng nghe và trở nên khôn ngoan: Hãy hướng lòng con vào đường chính đáng.
Ouve tu, filho meu, e sê sábio, e dirige no caminho o teu coração.
20 Chớ kết bạn với người nghiện rượu, hoặc với người ham ăn,
Não estejas entre os beberrões de vinho, nem entre os comilões de carne.
21 vì tương lai họ khó khăn, cơ hàn, và người mê ngủ sẽ rách rưới tơi bời.
Porque o beberrão e o comilão empobrecerão; e a sonolência faz trazer os vestidos rotos.
22 Lắng tai nghe lời khuyên dạy của cha, khi mẹ yếu già, con chớ khinh khi.
Ouve a teu pai, que te gerou, e não desprezes a tua mãe, quando vier a envelhecer.
23 Phải mua chân lý và đừng bao giờ bán nó; cũng đừng bán khôn ngoan, học thức, và lương tri.
Compra a verdade, e não a vendas: a sabedoria, e a disciplina, e a prudência.
24 Có con ngay lành, lòng cha mừng rỡ. Có con khôn ngoan, vui lòng hớn hở.
Grandemente se regozijará o pai do justo, e o que gerar a um sábio se alegrará nele.
25 Nguyện cha và mẹ con vui mừng! Nguyện người sinh ra con được rạng rỡ vui mừng.
Alegrem-se teu pai e tua mãe, e regozije-se a que te gerou.
26 Con hãy dâng lòng con cho cha. Để mắt con chăm chú đường lối cha.
Dá-me, filho meu, o teu coração, e os teus olhos observem os meus caminhos.
27 Vì gái điếm là hố sâu, dâm phụ là giếng thẳm.
Porque cova profunda é a prostituta, e poço estreito a estranha.
28 Nó rình rập mồi ngon, gây cho số người bất nghĩa gia tăng.
Também ela, como um salteador, se põe a espreitar, e multiplica entre os homens os iníquos.
29 Ai phiền muộn? Ai đau khổ? Ai tranh cạnh? Ai thở than? Mắt đỏ ngầu, mình thương tích?
Para quem são os ais? para quem os pezares? para quem as pelejas? para quem as queixas? para quem as feridas sem causa? e para quem os olhos vermelhos?
30 Đó là người chè chén, la cà, nhấm nháp các thứ rượu pha.
Para os que se demoram perto do vinho, para os que andam buscando bebida misturada.
31 Chớ mê mẩn nhìn ly rượu hồng, nó đỏ đẹp thật, nó óng ánh làm sao; tuôn chảy dễ dàng.
Não olhes para o vinho quando se mostra vermelho, quando resplandece no copo e se escoa suavemente.
32 Nhưng rồi ra con sẽ bị rượu cắn như rắn; nọc độc nó như rắn lục.
No seu fim morderá como a cobra, e como o basilisco picará.
33 Mắt con sẽ thấy những điều kỳ lạ, và lòng con đầy dẫy điều xấu xa.
Os teus olhos olharão para as mulheres estranhas, e o teu coração falará perversidades.
34 Con sẽ như người đi giữa biển cả, dập dồi như thể leo lên cột buồm.
E serás como o que dorme no meio do mar, e como o que dorme no topo do mastro.
35 Con nói: “Họ đánh tôi, nhưng sao tôi chẳng đau. Tôi không cảm biết khi bị họ đánh. Bao giờ tôi tỉnh lại đây để tôi còn tìm uống nữa?”
E dirás: Espancaram-me, e não me doeu; maçaram-me, e não o senti; quando virei a despertar? ainda tornarei a busca-la outra vez