Châm Ngôn 21
1 Lòng vua như nước trong tay Chúa Hằng Hữu; Ngài nghiêng tay bên nào, nước chảy về bên ấy.
The king's heart is in YHWH's hand like the watercourses. He turns it wherever he desires.
2 Xét việc làm, tự cho ta phải, nhưng Chúa Hằng Hữu xét lòng dạ ta.
Every way of a man is right in his own eyes, but YHWH weighs the hearts.
3 Chúa Hằng Hữu muốn ta chính trực, công bằng, hơn là đem tế lễ hằng dâng.
To do righteousness and justice is more acceptable to YHWH than sacrifice.
4 Lòng tự đại, mắt kiêu cường, cũng là tội lỗi như phường bất lương.
A high look, and a proud heart, the lamp of the wicked, is sin.
5 Trù liệu và chăm chỉ thì no nê thịnh vượng; bất cẩn vội vàng, thì nghèo đói đương nhiên.
The plans of the diligent surely lead to profit; and everyone who is hasty surely rushes to poverty.
6 Gia tài xây dựng bằng lưỡi dối trá, như hơi nước mau tan, như cạm bẫy tử thần.
Getting treasures by a lying tongue is a fleeting vapor for those who seek death.
7 Bọn bất lương chối việc công bằng, lòng gian tà cuốn đùa chúng đi.
The violence of the wicked will drive them away, because they refuse to do what is right.
8 Đường lối người phạm tội là quanh co; việc làm người chân thật là ngay thẳng.
The way of the guilty is devious, but the conduct of the innocent is upright.
9 Thà ở nơi góc mái nhà, còn hơn ở chung nhà với đàn bà hay sinh sự.
It is better to dwell in the corner of the housetop, than to share a house with a contentious woman.
10 Người dữ chuyên làm ác, dù láng giềng, nó chẳng thương xót.
The soul of the wicked desires evil; his neighbor finds no mercy in his eyes.
11 Khi người nhạo báng bị hình phạt, người dại trở thành khôn ngoan; lúc người khôn được giáo huấn, tri thức người càng tăng.
When the mocker is punished, the simple gains wisdom. When the wise is instructed, he receives knowledge.
12 Đấng Công Chính quan sát nhà người ác, Ngài ném người ác vào tai họa.
The Righteous One considers the house of the wicked, and brings the wicked to ruin.
13 Bịt tai khi người nghèo khổ kêu ca, lúc ta gào khóc gào, nào ai đoái hoài.
Whoever stops his ears at the cry of the poor, he will also cry out, but shall not be heard.
14 Quà biếu âm thầm làm nguôi cơn giận; hối lộ kín giấu khiến thịnh nộ tan.
A gift in secret pacifies anger; and a bribe in the cloak, strong wrath.
15 Công lý đem vui mừng cho người lành, nhưng gây khiếp sợ cho người ác.
It is joy to the righteous to do justice; but it is a destruction to evildoers.
16 Người từ bỏ lương tri, sẽ rơi vào cõi chết.
The man who wanders out of the way of understanding shall rest in the assembly of the dead.
17 Vui chơi khiến con nghèo nàn; rượu chè xa xỉ không đưa đến giàu có.
He who loves pleasure shall be a poor man. He who loves wine and oil shall not be rich.
18 Người ác lãnh tai nạn thay cho người lành, người bất nghĩa lãnh tai nạn thay cho người ngay thẳng.
The wicked is a ransom for the righteous; the treacherous for the upright.
19 Thà ở nơi hoang mạc, còn hơn ở chung nhà đàn bà rầy rà, nóng nảy.
It is better to dwell in a desert land, than with a contentious and fretful woman.
20 Trong tay người khôn, tài sản còn lại, người dại hễ có là ăn tiêu hết ngay.
There is precious treasure and oil in the dwelling of the wise; but a foolish man swallows it up.
21 Hãy công bằng và nhân từ, con sẽ được trường sinh, công lý, và danh dự.
He who follows after righteousness and kindness finds life, righteousness, and honor.
22 Người khôn tấn công thành trì người mạnh, triệt hạ pháo đài phòng thủ đối phương.
A wise man scales the city of the mighty, and brings down the strength of its confidence.
23 Ai kiểm soát miệng, cầm giữ lưỡi, là người giữ mình thoát khỏi rối reng.
Whoever guards his mouth and his tongue keeps his soul from troubles.
24 Người nhạo báng luôn kiêu căng, xấc xược; thái độ lúc nào cũng hợm hĩnh khinh khi.
The proud and haughty man, "scoffer" is his name; he works in the arrogance of pride.
25 Dục vọng của người lười biếng sẽ giết chết nó, vì đôi tay của nó không chịu làm việc.
The desire of the sluggard kills him, for his hands refuse to labor.
26 Người gian tham suốt ngày thèm thuồng nhưng người công chính chia sẻ rời rộng.
There are those who covet greedily all day long; but the righteous give and do not withhold.
27 Của lễ người ác đã là điều đáng ghét; tà tâm nó còn ghê tởm đến đâu!
The sacrifice of the wicked is an abomination: how much more, when he brings it with a wicked mind.
28 Lời chứng dối tự nó triệt tiêu, ai nghe theo sẽ bị hủy diệt đời đời!
A false witness will perish, and a man who listens speaks to eternity.
29 Người ác làm cho mặt mày chai đá, người công chính làm cho đường lối mình vững chãi luôn.
A wicked man hardens his face; but as for the upright, he establishes his ways.
30 Chẳng ai chống lại được Chúa Hằng Hữu, dù khôn ngoan hay thông sáng, dù thương nghị mưu kế.
There is no wisdom nor understanding nor counsel against YHWH.
31 Người ta chuẩn bị ngựa cho ngày chinh chiến, nhưng chiến thắng thuộc về Chúa Hằng Hữu.
The horse is prepared for the day of battle; but victory is with YHWH.
