Châm Ngôn 21
1 Lòng vua như nước trong tay Chúa Hằng Hữu; Ngài nghiêng tay bên nào, nước chảy về bên ấy.
Just as with the dividing of the waters, so also is the heart of the king in the hand of the Lord. He shall bend it whichever way he wills.
2 Xét việc làm, tự cho ta phải, nhưng Chúa Hằng Hữu xét lòng dạ ta.
Every way of a man seems right to himself. But the Lord weighs hearts.
3 Chúa Hằng Hữu muốn ta chính trực, công bằng, hơn là đem tế lễ hằng dâng.
To do mercy and judgment is more pleasing to the Lord than sacrifices.
4 Lòng tự đại, mắt kiêu cường, cũng là tội lỗi như phường bất lương.
To lift up the eyes is to enlarge the heart. The lamp of the impious is sin.
5 Trù liệu và chăm chỉ thì no nê thịnh vượng; bất cẩn vội vàng, thì nghèo đói đương nhiên.
The intentions of the robust continually bring forth abundance. But all the lazy are continually in need.
6 Gia tài xây dựng bằng lưỡi dối trá, như hơi nước mau tan, như cạm bẫy tử thần.
Whoever gathers treasures by a lying tongue is vain and heartless. And he will stumble into the snares of death.
7 Bọn bất lương chối việc công bằng, lòng gian tà cuốn đùa chúng đi.
The robberies of the impious will drag them down, because they were not willing to do judgment.
8 Đường lối người phạm tội là quanh co; việc làm người chân thật là ngay thẳng.
The perverse way of a man is foreign. But whoever is pure: his work is upright.
9 Thà ở nơi góc mái nhà, còn hơn ở chung nhà với đàn bà hay sinh sự.
It is better to sit in a corner of the attic, than with a contentious woman and in a shared house.
10 Người dữ chuyên làm ác, dù láng giềng, nó chẳng thương xót.
The soul of the impious desires evil; he will not take pity on his neighbor.
11 Khi người nhạo báng bị hình phạt, người dại trở thành khôn ngoan; lúc người khôn được giáo huấn, tri thức người càng tăng.
When the pestilent is punished, a little one will become wiser. And if he pursues what is wise, he will receive knowledge.
12 Đấng Công Chính quan sát nhà người ác, Ngài ném người ác vào tai họa.
The just thinks carefully about the house of the impious, so that he may draw the impious away from evil.
13 Bịt tai khi người nghèo khổ kêu ca, lúc ta gào khóc gào, nào ai đoái hoài.
Whoever blocks his ears to the outcry of the poor shall also cry out himself, and he will not be heeded.
14 Quà biếu âm thầm làm nguôi cơn giận; hối lộ kín giấu khiến thịnh nộ tan.
A surprise gift extinguishes anger. And a gift concealed in the bosom extinguishes the greatest indignation.
15 Công lý đem vui mừng cho người lành, nhưng gây khiếp sợ cho người ác.
It is gladness for the just to do judgment; and it is dread for those who work iniquity.
16 Người từ bỏ lương tri, sẽ rơi vào cõi chết.
A man who wanders astray from the way of doctrine will linger in the company of the giants.
17 Vui chơi khiến con nghèo nàn; rượu chè xa xỉ không đưa đến giàu có.
Whoever loves a feast will be in deprivation. Whoever loves wine and fatness will not be enriched.
18 Người ác lãnh tai nạn thay cho người lành, người bất nghĩa lãnh tai nạn thay cho người ngay thẳng.
The impious is given over instead of the just, and the iniquitous is given over in place of the upright.
19 Thà ở nơi hoang mạc, còn hơn ở chung nhà đàn bà rầy rà, nóng nảy.
It is better to live in a deserted land, than with a quarrelsome and emotional woman.
20 Trong tay người khôn, tài sản còn lại, người dại hễ có là ăn tiêu hết ngay.
There is desirable treasure, as well as oil, in the habitations of the just. And the imprudent man will waste it.
21 Hãy công bằng và nhân từ, con sẽ được trường sinh, công lý, và danh dự.
Whoever follows justice and mercy shall discover life, justice, and glory.
22 Người khôn tấn công thành trì người mạnh, triệt hạ pháo đài phòng thủ đối phương.
The wise has ascended the city of the strong, and he has torn down the bulwark of its confidence.
23 Ai kiểm soát miệng, cầm giữ lưỡi, là người giữ mình thoát khỏi rối reng.
Whoever guards his mouth and his tongue guards his soul from anguish.
24 Người nhạo báng luôn kiêu căng, xấc xược; thái độ lúc nào cũng hợm hĩnh khinh khi.
A proud and arrogant one is also called ignorant, if he, in anger, acts according to pride.
25 Dục vọng của người lười biếng sẽ giết chết nó, vì đôi tay của nó không chịu làm việc.
Desires kill the lazy, for his hands are not willing to work at all.
26 Người gian tham suốt ngày thèm thuồng nhưng người công chính chia sẻ rời rộng.
He covets and desires all day long. But whoever is just shall distribute and shall not cease.
27 Của lễ người ác đã là điều đáng ghét; tà tâm nó còn ghê tởm đến đâu!
The sacrifices of the impious are abominable, because they are offered out of wickedness.
28 Lời chứng dối tự nó triệt tiêu, ai nghe theo sẽ bị hủy diệt đời đời!
A lying witness will perish. An obedient man shall speak of victory.
29 Người ác làm cho mặt mày chai đá, người công chính làm cho đường lối mình vững chãi luôn.
The impious man insolently hardens his face. But whoever is upright corrects his own way.
30 Chẳng ai chống lại được Chúa Hằng Hữu, dù khôn ngoan hay thông sáng, dù thương nghị mưu kế.
There is no wisdom, there is no prudence, there is no counsel, which is against the Lord.
31 Người ta chuẩn bị ngựa cho ngày chinh chiến, nhưng chiến thắng thuộc về Chúa Hằng Hữu.
The horse is prepared for the day of battle. But the Lord bestows salvation.
