Châm Ngôn 20
1 Rượu xúi người nhạo báng, thức uống say gây tiếng ồn. Ai để rượu hành là người mất khôn.
Wine is an intemperate thing, and strong drink full of violence: but every fool is entangled with them.
2 Vua thịnh nộ như sư tử rống; làm vua giận là hại chính mình!
The threat of a king differs not from the rage of a lion; and he that provokes him sins against his own soul.
3 Tránh được tranh cạnh là điều vinh dự; chỉ dại dột mới sinh sự cãi nhau.
[It is] a glory to a man to turn aside from railing; but every fool is entangled with such matters.
4 Người lười biếng không cày lúc mùa đông, đến mùa gặt đi xin, chẳng được gì.
A sluggard when reproached is not ashamed: so also he who borrows corn in harvest.
5 Mưu kế lòng người như giếng nước sâu, người thông sáng chỉ việc múc lấy.
Counsel in a man's heart is deep water; but a prudent man will draw it out.
6 Bao nhiêu người khoe nhân khoe nghĩa, nhưng kiếm đâu ra một người trung thành.
A man is valuable, and a merciful man precious: but [it is] hard to find a faithful man.
7 Một người ngay có lòng chân thật; để lại phước lành cho cháu cho con.
He that walks blameless in justice, shall leave his children blessed.
8 Vua ngồi xử đoán, mắt tinh vi, phân biệt sàng sảy điều gian ác.
Whenever a righteous king sits on the throne, no evil thing can stand before his presence.
9 Ai dám bảo: “Tôi có lòng trong sạch, lương tâm tôi đã tẩy sạch tội rồi”?
Who will boast that he has a pure heart? or who will boldly say that he is pure from sins?
10 Người dùng cân lường gian trá— bị Chúa Hằng Hữu miệt khinh.
A large and small weight, and divers measures, are even both of them unclean before the Lord; and [so is] he that makes them.
11 Dù còn niên thiếu, tính tình đã bộc lộ, qua hành vi, biết nó thật hay không.
A youth [when in company] with a godly man, will be restrained in his devices, and [then] his way will be straight.
12 Tai để nghe và mắt nhìn thấy— ấy là quà Chúa Hằng Hữu ban cho.
The ear hears, and the eye sees: even both of them are the Lord's work.
13 Mê ngủ quá, con sẽ nên nghèo khó. Siêng năng lên, con sẽ được no nê.
Love not to speak ill, lest thou be cut off: open thine eyes, and be filled with bread.
14 Người mua luôn miệng chê: “Xấu, Xấu!” Trên đường về lại tự khen mình.
15 Vàng bạc ngọc ngà không khó kiếm, nhưng lời khôn ngoan quý giá biết bao.
16 Phải nắm áo hắn vì hắn bảo lãnh cho người không quen, Hãy giữ vật làm tin vì hắn bảo lãnh cho đàn bà xa lạ.
17 Bánh gian lận mới ăn thì ngon ngọt, nhưng vào miệng rồi, thành sỏi đá chai khô.
18 Chỉ nhờ hội bàn mới thành kế hoạch; khi có cao kiến mới động binh đao.
19 Người mách lẻo tiết lộ điều bí mật, con đừng nên giao dịch với người hở môi.
20 Ngọn đèn của người chửi cha mắng mẹ, phụt tắt đi giữa đêm tối âm u.
The lamp of him that reviles father or mother shall be put out, and his eyeballs shall see darkness.
21 Gia tài hưởng hấp tấp, phước hạnh chẳng bền lâu.
A portion hastily gotten at first shall not be blessed in the end.
22 Đừng vội nói: “Thù tôi, tôi trả.” Nhưng hãy chờ Chúa Hằng Hữu giải cứu cho.
Say not, I will avenge myself on my enemy; but wait on the Lord, that he may help thee.
23 Trái cân non, chiếc cân giả, cả hai đều bị Chúa Hằng Hữu ghét bỏ.
A double weight is an abomination to the Lord; and a deceitful balance is not good in his sight.
24 Chúa Hằng Hữu dẫn đưa từng bước một, là người trần, ai hiểu được đường mình?
A man's goings are directed of the Lord: how then can a mortal understand his ways?
25 Khấn nguyện với Đức Chúa Trời mà không suy xét là cạm bẫy cho chính mình.
It is a snare to a man hastily to consecrate some of his own property: for [in that case] repentance comes after vowing.
26 Vua khôn ngoan áp dụng trọng hình, tẩy thanh phường gian tà.
A wise king utterly crushes the ungodly, and will bring a wheel upon them.
27 Tâm linh con người là ngọn đèn của Chúa Hằng Hữu, soi thấu đến những nơi sâu kín trong lòng.
The spirit of man is a light of the Lord, who searches the inmost parts of the belly.
28 Chỉ có lòng bác ái, chân thành, độ lượng, mới bảo đảm được ngôi nước quân vương.
Mercy and truth are a guard to a king, and will surround his throne with righteousness.
29 Trai tráng nhờ sức mạnh được vẻ vang; bậc lão thành vinh quang vì tóc bạc.
Wisdom is an ornament to young men; and grey [hairs] are the glory of old men.
30 Những thương tích làm sạch điều ác, còn roi vọt làm tinh khiết tấm lòng.
Bruises and contusions befall bad men; and plagues [shall come] in the inward parts of [their] belly.
