< Châm Ngôn 20 >
1 Rượu xúi người nhạo báng, thức uống say gây tiếng ồn. Ai để rượu hành là người mất khôn.
Wine is a mocker, strong drink a brawler, and whoever errs thereby is not wise.
2 Vua thịnh nộ như sư tử rống; làm vua giận là hại chính mình!
The terror of a king is as the roaring of a lion. He who provokes him to anger sins against his own life.
3 Tránh được tranh cạnh là điều vinh dự; chỉ dại dột mới sinh sự cãi nhau.
It is an honor for a man to keep aloof from strife, but every fool will be quarrelling.
4 Người lười biếng không cày lúc mùa đông, đến mùa gặt đi xin, chẳng được gì.
The sluggard will not plow because of the winter. Therefore he shall beg in harvest, and have nothing.
5 Mưu kế lòng người như giếng nước sâu, người thông sáng chỉ việc múc lấy.
Purpose in the heart of man is deep water, but a man of understanding will draw it out.
6 Bao nhiêu người khoe nhân khoe nghĩa, nhưng kiếm đâu ra một người trung thành.
Most men will proclaim every one his own goodness, but a faithful man who can find?
7 Một người ngay có lòng chân thật; để lại phước lành cho cháu cho con.
A righteous man who walks in his integrity, blessed are his sons after him.
8 Vua ngồi xử đoán, mắt tinh vi, phân biệt sàng sảy điều gian ác.
A king who sits on the throne of judgment scatters away all evil with his eyes.
9 Ai dám bảo: “Tôi có lòng trong sạch, lương tâm tôi đã tẩy sạch tội rồi”?
Who can say, I have made my heart clean. I am pure from my sin?
10 Người dùng cân lường gian trá— bị Chúa Hằng Hữu miệt khinh.
Diverse weights, and diverse measures, both of them alike are an abomination to Jehovah.
11 Dù còn niên thiếu, tính tình đã bộc lộ, qua hành vi, biết nó thật hay không.
Even a child makes himself known by his doings, whether his work be pure, and whether it be right.
12 Tai để nghe và mắt nhìn thấy— ấy là quà Chúa Hằng Hữu ban cho.
The hearing ear, and the seeing eye, Jehovah has made even both of them.
13 Mê ngủ quá, con sẽ nên nghèo khó. Siêng năng lên, con sẽ được no nê.
Love not sleep, lest thou come to poverty. Open thine eyes, and thou shall be satisfied with bread.
14 Người mua luôn miệng chê: “Xấu, Xấu!” Trên đường về lại tự khen mình.
It is bad, it is bad, says the buyer, but when he is gone his way, then he boasts.
15 Vàng bạc ngọc ngà không khó kiếm, nhưng lời khôn ngoan quý giá biết bao.
There is gold, and abundance of rubies, but the lips of knowledge are a precious jewel.
16 Phải nắm áo hắn vì hắn bảo lãnh cho người không quen, Hãy giữ vật làm tin vì hắn bảo lãnh cho đàn bà xa lạ.
Take his garment who is surety for a stranger, and hold him in pledge for foreigners.
17 Bánh gian lận mới ăn thì ngon ngọt, nhưng vào miệng rồi, thành sỏi đá chai khô.
Bread of falsehood is sweet to a man, but afterwards his mouth shall be filled with gravel.
18 Chỉ nhờ hội bàn mới thành kế hoạch; khi có cao kiến mới động binh đao.
Every purpose is established by counsel, and by wise guidance make thou war.
19 Người mách lẻo tiết lộ điều bí mật, con đừng nên giao dịch với người hở môi.
He who goes about as a tale-bearer reveals secrets. Therefore do not associate with him who opens wide his lips.
20 Ngọn đèn của người chửi cha mắng mẹ, phụt tắt đi giữa đêm tối âm u.
He who curses his father or his mother, his lamp shall be put out in blackness of darkness.
21 Gia tài hưởng hấp tấp, phước hạnh chẳng bền lâu.
An inheritance gotten hastily at the beginning shall not be blessed in the end.
22 Đừng vội nói: “Thù tôi, tôi trả.” Nhưng hãy chờ Chúa Hằng Hữu giải cứu cho.
Say thou not, I will recompense evil. Wait for Jehovah, and he will save thee.
23 Trái cân non, chiếc cân giả, cả hai đều bị Chúa Hằng Hữu ghét bỏ.
Diverse weights are an abomination to Jehovah, and a false balance is not good.
24 Chúa Hằng Hữu dẫn đưa từng bước một, là người trần, ai hiểu được đường mình?
A man's goings are of Jehovah, how then can man understand his way?
25 Khấn nguyện với Đức Chúa Trời mà không suy xét là cạm bẫy cho chính mình.
It is a snare to a man to say rashly, It is holy. And to make inquiry after vows.
26 Vua khôn ngoan áp dụng trọng hình, tẩy thanh phường gian tà.
A wise king winnows the wicked, and brings the wheel over them.
27 Tâm linh con người là ngọn đèn của Chúa Hằng Hữu, soi thấu đến những nơi sâu kín trong lòng.
The spirit of man is the lamp of Jehovah, searching all his innermost parts.
28 Chỉ có lòng bác ái, chân thành, độ lượng, mới bảo đảm được ngôi nước quân vương.
Kindness and truth preserve the king, and his throne is upheld by kindness.
29 Trai tráng nhờ sức mạnh được vẻ vang; bậc lão thành vinh quang vì tóc bạc.
The glory of young men is their strength, and the beauty of old men is the hoary head.
30 Những thương tích làm sạch điều ác, còn roi vọt làm tinh khiết tấm lòng.
Stripes that wound cleanse away evil, and strokes, the innermost parts.