< Châm Ngôn 18 >
1 Người sống tách biệt theo đường vị kỷ Chẳng buồn nghe lý luận khôn ngoan.
Whoever has a will to withdraw from a friend, seeks occasions; he shall be reproached at all times.
2 Người điên dại không nghe lời tri thức; nhưng rêu rao ý kiến điên rồ.
The foolish do not accept words of prudence, unless you say what is already turning in his heart.
3 Tội ác cùng đi với khinh rẻ, sỉ nhục đồng hành với nhuốc nhơ.
The impious, when he has arrived within the depths of sin, thinks little of it. But ill repute and disgrace follow him.
4 Lời từ miệng người, như nước vực sâu; nhưng nguồn khôn ngoan là suối tuôn tràn.
Words from the mouth of a man are deep waters. And the fountain of wisdom is a torrent overflowing.
5 Vị nể người ác là điều chẳng phải, khước từ công lý với người vô tội là đại bất công.
It is not good to accept the character of the impious, so as to turn away from true judgment.
6 Lời người dại tạo nên tranh chấp; khiến người ta lấy cớ đánh mình.
The lips of the foolish meddle in disputes. And his mouth provokes conflicts.
7 Miệng ngu muội làm mình thất bại, đôi môi thành cạm bẫy linh hồn.
The mouth of the foolish is his destruction, and his own lips are the ruin of his soul.
8 Lời rỉ tai như của ngon vật lạ, nuốt vào, thỏa lòng mát dạ.
The words of the double-tongued seem simple. And they reach even to the interior of the gut. Fear casts down the lazy, but the souls of the effeminate shall go hungry.
9 Làm việc mà cứ biếng nhác, là anh em của người phá hoại.
Whoever is dissolute and slack in his work is the brother of him who wastes his own works.
10 Danh Chúa Hằng Hữu là pháo đài kiên cố; người công chính đến được nơi trú ẩn an toàn.
The name of the Lord is a very strong tower. The just one rushes to it, and he shall be exalted.
11 Người giàu coi tài sản là thành kiên cố; như tường thành không thể vượt qua.
The substance of the wealthy is the city of his strength, and it is like a strong wall encircling him.
12 Tự cao dẫn đến suy bại; khiêm nhường đem lại tôn trọng.
The heart of a man is exalted before it is crushed and humbled before it is glorified.
13 Đáp lời mà chẳng chịu nghe, là mang sỉ nhục, để cho chúng cười.
Whoever responds before he listens, demonstrates himself to be foolish and deserving of confusion.
14 Bệnh thuyên giảm nhờ tinh thần phấn khởi, xuống tinh thần, thân thể hết cậy trông.
The spirit of a man sustains his weakness. Yet who can sustain a spirit that is easily angered?
15 Lòng người thận trọng đón nhận tri thức. Tai người khôn ngoan tìm kiếm hiểu biết.
A prudent heart shall possess knowledge. And the ear of the wise seeks doctrine.
16 Tặng phẩm có tác dụng dọn đường mở lối; dẫn đưa người đến trước mặt yếu nhân.
A man’s gift expands his way and makes space for him before leaders.
17 Nghe một bên chỉ thấy vài khía cạnh— nghe cả hai mới biết trọn vấn đề.
The just is the first accuser of himself; his friend arrives and shall investigate him.
18 Bắt thăm hòa giải đôi đường; hai bên quyền thế không còn chống nhau.
Casting a lot suppresses contentions and passes judgment, even among the powerful.
19 Đánh chiếm pháo đài còn dễ hơn lấy lòng anh em bị xúc phạm. Vì mối giận như cửa khóa then gài.
A brother who is helped by a brother is like a reinforced city, and judgments are like the bars of cities.
20 Bông trái của miệng làm dạ dày no đủ; hoa lợi của môi làm thỏa thích tâm can.
From the fruit of a man’s mouth shall his belly be filled. And the harvest of his own lips shall satisfy him.
21 Quyền sống chết nằm nơi cái lưỡi; ai nuông chiều, lãnh hậu quả tày đình.
Death and life are in the power of the tongue. Whoever values it shall eat from its fruits.
22 Ai tìm được vợ là tìm ra phước hạnh, và hưởng ân lành của Chúa ban.
He who has found a good wife has found goodness, and he shall draw contentment from the Lord. He who expels a good wife expels goodness. But he who holds on to an adulteress is foolish and impious.
23 Người nghèo xin rủ lòng thương; người giàu hách dịch nói năng phũ phàng.
The poor will speak with supplications. And the rich will express themselves roughly.
24 Nhiều bè bạn có thể là điều tai hại, nhưng có một bạn chí thân hơn cả anh em ruột.
A man amiable to society shall be more friendly than a brother.