Châm Ngôn 17
1 Thà một miếng bánh khô mà thuận thảo, còn hơn nhà đầy thịt tế lễ mà xung đột.
Better is a dry morsel with quietness, than a house full of feasting with strife.
2 Chủ để nô lệ khôn ngoan quản trị đứa con ngỗ nghịch cho nó đồng hưởng gia tài giữa các anh em.
A servant who deals wisely will rule over a son who causes shame, and shall have a part in the inheritance among the brothers.
3 Lửa dùng thử bạc, thử vàng, Chúa Hằng Hữu thử lòng người.
The refining pot is for silver, and the furnace for gold, but Adonai tests the hearts.
4 Người làm ác thích nghe lời phỉnh dối; người giả trá mê theo lời xảo quyệt.
An evildoer heeds vain striving of iniquity lips. A liar gives ear to a mischievous tongue.
5 Ai chế giễu người nghèo, xúc phạm Đấng Tạo Hóa; ai vui mừng thấy người bị nạn sẽ bị hình phạt.
Whoever mocks the poor reproaches his Maker. He who is glad at calamity shall not be unpunished.
6 Cháu chắt là vương miện của người già; tổ phụ là vinh dự cho con cháu.
Children’s children are the crown of old men; the glory of children are their parents.
7 Lời trang nhã không xứng người ngu; bậc lãnh tụ không nói câu xảo trá.
Arrogant speech is not fitting for a fool, much less do lying lips fit a prince.
8 Của hối lộ như cái bùa trong tay người cầu cạnh; đi đến đâu hắn cũng được thành công!
A bribe is a chen ·gracious· stone in the eyes of him who gives it; wherever he turns, he prospers.
9 Bỏ qua lỗi cho nhau đem lại tình yêu mến, nhắc lại mãi lỗi lầm làm phân rẽ bạn bè.
He who covers a rebellious breach of relationship promotes love; but he who repeats a matter separates best friends.
10 Một lời quở trách thức tỉnh người khôn, hơn cả trăm roi đánh người ngu muội.
A rebuke enters deeper into one who has understanding than one hundred lashes into a fool.
11 Người hung ác chỉ thích nổi loạn, sứ giả bạo tàn sẽ đi dẹp nó.
An evil man seeks only rebellion; therefore a cruel messenger shall be sent against him.
12 Thà đương đầu với gấu cái mất con, còn hơn gặp người dại nổi khùng.
Let a bear robbed of her cubs meet a man, rather than a fool in his folly.
13 Người nỡ lấy ác báo thiện, chẳng hề thoát hậu quả khốc hại.
Whoever rewards evil for good, evil shall not depart from his house.
14 Tranh chấp khởi đầu như khơi nguồn nước chảy, thà nên dứt lời trước khi cãi lộn.
The beginning of strife is like breaching a dam, therefore stop contention before quarreling breaks out.
15 Tha cho người có tội và lên án người vô tội— cả hai đều ghê tởm trước mặt Chúa Hằng Hữu.
He who justifies the wicked, and he who condemns as guilty the upright, both of them alike are an abomination to Adonai.
16 Người khờ ôm bạc đi học khôn, lòng không chuyên, bạc cũng vô hiệu.
Why is there money in the hand of a fool to buy wisdom, since he has no understanding?
17 Tình thân hữu bền chặt mãi mãi, nghĩa anh em quý lúc khổ nguy.
A friend 'ahav ·affectionately loves· at all times; and a brother is born for adversity.
18 Người dại dột bảo lãnh vội vàng, đem ách giữa đàng mang vào cổ.
A man void of understanding strikes hands, and becomes collateral in the presence of his neighbor.
19 Ai ưa tranh cạnh chuốc điều tội ác; phô trương cửa đẹp rước họa vô nhà.
He who 'ahav ·affectionately loves· rebellious breach of relationship 'ahav ·affectionately loves· strife. One who builds a high gate seeks destruction.
20 Lòng xảo trá không hề thành đạt; lưỡi gian ngoa rước lấy họa tai.
One who has a perverse heart does not find prosperity, and one who has a deceitful tongue falls into trouble.
21 Con khờ khạo làm cha phiền lụy; người ưu sầu, vì con cái khùng điên.
He who becomes the father of a fool grieves. The father of a fool has no joy.
22 Niềm vui thỏa như thang thuốc bổ, nỗi thảm sầu phá hoại tủy xương.
A cheerful heart makes good medicine, but a crushed spirit dries up the bones.
23 Người tham nhũng nhận hối lộ vụng trộm, làm cán cân công lý lệch nghiêng.
A wicked man receives a bribe in secret, to pervert the ways of mishpat ·justice·.
24 Người khôn sáng đeo đuổi khôn ngoan, mắt người dại nhìn chân trời góc bể.
Wisdom is before the face of one who has understanding, but the eyes of a fool wander to the ends of the earth.
25 Con khờ dại làm buồn lòng cha và gây đắng cay cho mẹ đã sinh nó.
A foolish son brings grief to his father, and bitterness to her who bore him.
26 Phạt vạ người vô tội và trừng phạt viên chức thanh liêm, cả hai đều không đúng.
Also to punish the upright is not good, nor to flog officials for their integrity.
27 Người khôn ngoan thường ít lời; người thông sáng biết tự chủ.
He who spares his words has knowledge. He who is even tempered is a man of understanding.
28 Biết im lặng, dại cũng thành khôn; biết kiềm chế miệng lưỡi được xem là sáng suốt.
Even a fool, when he keeps silent, is counted wise. When he shuts his lips, he is thought to be discerning.
