Châm Ngôn 16
1 Lòng người nghĩ lắm mưu hay, nhưng thành hay bại đều do tay Chúa Hằng Hữu.
It is for man to prepare the soul, and for the Lord to govern the tongue.
2 Người tự thấy công việc mình toàn hảo, nhưng Chúa Hằng Hữu biết rõ động cơ.
All the ways of a man are open to his eyes; the Lord is the one who weighs spirits.
3 Hãy phó thác công việc con cho Chúa Hằng Hữu, chương trình con sẽ được thành công.
Open your works to the Lord, and your intentions will be set in order.
4 Chúa Hằng Hữu tạo mỗi loài đều có mục đích, người ác, Ngài dành cho ngày đoán phạt.
The Lord has wrought all things because of himself. Likewise the impious is for the evil day.
5 Người kiêu căng bị Chúa Hằng Hữu kinh tởm; dù chạy đi đâu cũng chẳng thoát lưới trời.
All the arrogant are an abomination to the Lord. Even if hand will be joined to hand, he is not innocent. The beginning of a good way is to do justice. And this is more acceptable with God than to immolate sacrifices.
6 Nhân ái chân thật phủ che tội lỗi. Nhờ kính sợ Chúa Hằng Hữu mà bỏ lối ác gian.
By mercy and truth, iniquity is redeemed. And by the fear of the Lord, one turns away from evil.
7 Khi ai sống đẹp lòng Chúa Hằng Hữu, dù kẻ thù cũng sẽ hòa thuận với người.
When the ways of man will please the Lord, he will convert even his enemies to peace.
8 Thà nghèo mà công bằng liêm chính, còn hơn bất công, thất đức để làm giàu.
Better is a little with justice, than many fruits with iniquity.
9 Con người dùng trí vạch đường đi, nhưng Chúa dìu dắt từng li từng tí.
The heart of man disposes his way. But it is for Lord to direct his steps.
10 Vua đưa ra những lời phán quyết; vua không bao giờ xử đoán bất công.
Foreknowledge is in the lips of the king. His mouth shall not err in judgment.
11 Chúa Hằng Hữu sắp đặt các loại cân công bình chính xác; mọi quả cân trong bao là công việc của tay Ngài.
Weights and scales are judgments of the Lord. And all the stones in the bag are his work.
12 Vua làm ác bị người phỉ nhổ, đức công minh củng cố ngai vàng.
Those who act impiously are abominable to the king. For the throne is made firm by justice.
13 Lời người công chính là niềm vui của các vua; vua biệt đãi những người nói năng ngay thẳng.
Just lips are the will of kings. He who speaks honestly shall be loved.
14 Vua giận dữ là có người mất mạng; nhưng người khôn làm cơn giận tiêu tan.
The indignation of a king is a herald of death. And the wise man will appease it.
15 Vua tươi tắn, mặt chiếu ra sự sống; người ban ơn như mưa móc mùa xuân.
In the cheerfulness of the king’s countenance, there is life. And his clemency is like belated rain.
16 Tìm được khôn ngoan còn quý hơn vàng, thu thập tri thức còn hơn gom góp bạc!
Possess wisdom, for it is better than gold. And acquire prudence, for it is more precious than silver.
17 Con đường công chính đi xa hố gian tà; ai giữ đường ngay thẳng là bảo toàn sinh mạng.
The path of the just turns away from evils. He who guards his soul preserves his way.
18 Kiêu ngạo dẫn đường cho diệt vong, tự tôn đi trước sự vấp ngã.
Arrogance precedes destruction. And the spirit is exalted before a fall.
19 Thà khiêm nhượng ở với người nghèo, còn hơn chia của với người kiêu căng.
It is better to be humbled with the meek, than to divide spoils with the arrogant.
20 Ai giữ chính đạo sẽ thành công; ơn phước thuộc người trông cậy Chúa.
The learned in word shall find good things. And whoever hopes in the Lord is blessed.
21 Người khôn ngoan thận trọng hiểu sâu biết rộng, ăn nói ngọt ngào càng thuyết phục nhiều người.
Whoever is wise in heart shall be called prudent. And whoever is sweet in eloquence shall attain to what is greater.
22 Túi khôn là nguồn sống của người thông sáng, còn điên rồ là hình phạt của người dại khờ.
Learning is a fountain of life to one who possesses it. The doctrine of the foolish is senseless.
23 Người khôn thận trọng trong lời nói; điều gì đưa ra cũng chứa đựng sự hiểu biết.
The heart of the wise shall instruct his mouth and add grace to his lips.
24 Lời nói ân hậu giống như mật ong— ngọt ngào cổ họng, bổ dưỡng tâm thân.
Careful words are a honeycomb: sweet to the soul and healthful to the bones.
25 Con đường bạn chọn có vẻ phải, nhưng cuối nẻo đường là hố diệt vong.
There is a way which seems right to a man, and its end result leads to death.
26 Bụng cồn cào thúc đẩy nhân công làm việc; miệng đói meo thúc đẩy họ kiếm miếng ăn.
The soul of the laborer labors for himself, because his mouth has driven him to it.
27 Người vô đạo cưu mang tội ác; nói những lời như châm lửa đốt nhà.
The impious man digs up evil, and in his lips is a burning fire.
28 Người tà vạy gieo mầm xung đột; người rỉ tai chia rẽ bạn thân.
A perverse man stirs up lawsuits. And one who is verbose divides leaders.
29 Người hung dữ quyến dụ láng giềng, lôi kéo họ vào đường bất chính.
A man of iniquity entices his friend, and he leads him along a way that is not good.
30 Người chớp mắt lòng mưu toan việc ác; người mím môi bụng chất chứa gian tà.
Whoever, with astonished eyes, thinks up depravities, biting his lips, accomplishes evil.
31 Tóc bạc là vương miện vinh quang, của con người theo đường công chính.
Old age is a crown of dignity, when it is found in the ways of justice.
32 Người chậm giận thắng hơn dũng sĩ; ai biết tự chủ thắng hơn người chiếm thành.
A patient man is better than a strong one. And whoever rules his soul is better than one who assaults cities.
33 Loài người rút thăm cầu may, nhưng quyết định đến từ Chúa Hằng Hữu.
Lots are cast into the lap, but they are tempered by the Lord.
