Châm Ngôn 16
1 Lòng người nghĩ lắm mưu hay, nhưng thành hay bại đều do tay Chúa Hằng Hữu.
All the works of the humble [man] are manifest with God; but the ungodly shall perish in an evil day.
2 Người tự thấy công việc mình toàn hảo, nhưng Chúa Hằng Hữu biết rõ động cơ.
3 Hãy phó thác công việc con cho Chúa Hằng Hữu, chương trình con sẽ được thành công.
4 Chúa Hằng Hữu tạo mỗi loài đều có mục đích, người ác, Ngài dành cho ngày đoán phạt.
5 Người kiêu căng bị Chúa Hằng Hữu kinh tởm; dù chạy đi đâu cũng chẳng thoát lưới trời.
Every one that is proud in heart is unclean before God, and he that unjustly strikes hands with hand shall not be held guiltless. The beginning of a good way is to do justly; and it is more acceptable with God than to offer sacrifices. He that seeks the Lord shall find knowledge with righteousness: and they that rightly seek him shall find peace. All of the works of the Lord [are done] with righteousness; and the ungodly [man] is kept for the evil day.
6 Nhân ái chân thật phủ che tội lỗi. Nhờ kính sợ Chúa Hằng Hữu mà bỏ lối ác gian.
7 Khi ai sống đẹp lòng Chúa Hằng Hữu, dù kẻ thù cũng sẽ hòa thuận với người.
8 Thà nghèo mà công bằng liêm chính, còn hơn bất công, thất đức để làm giàu.
9 Con người dùng trí vạch đường đi, nhưng Chúa dìu dắt từng li từng tí.
10 Vua đưa ra những lời phán quyết; vua không bao giờ xử đoán bất công.
[There is] an oracle upon the lips of a king; and his mouth shall not err in judgment.
11 Chúa Hằng Hữu sắp đặt các loại cân công bình chính xác; mọi quả cân trong bao là công việc của tay Ngài.
The poise of the balance is righteousness with the Lord; and his works are righteous measures.
12 Vua làm ác bị người phỉ nhổ, đức công minh củng cố ngai vàng.
An evil-doer is an abomination to a king; for the throne of rule is established by righteousness.
13 Lời người công chính là niềm vui của các vua; vua biệt đãi những người nói năng ngay thẳng.
Righteous lips are acceptable to a king; and he loves right words.
14 Vua giận dữ là có người mất mạng; nhưng người khôn làm cơn giận tiêu tan.
The anger of a king is a messenger of death; but a wise man will pacify him.
15 Vua tươi tắn, mặt chiếu ra sự sống; người ban ơn như mưa móc mùa xuân.
The son of a king is in the light of life; and they that are in favour with him are as a cloud of latter rain.
16 Tìm được khôn ngoan còn quý hơn vàng, thu thập tri thức còn hơn gom góp bạc!
The brood of wisdom is more to be chosen than gold, and the brood of prudence more to be chosen than silver.
17 Con đường công chính đi xa hố gian tà; ai giữ đường ngay thẳng là bảo toàn sinh mạng.
The paths of life turn aside from evil; and the ways of righteousness are length of life. He that receives instruction shall be in prosperity; and he that regards reproofs shall be made wise. He that keeps his ways, preserves his own soul; and he that loves his life will spare his mouth.
18 Kiêu ngạo dẫn đường cho diệt vong, tự tôn đi trước sự vấp ngã.
Pride goes before destruction, and folly before a fall.
19 Thà khiêm nhượng ở với người nghèo, còn hơn chia của với người kiêu căng.
Better is a meek-spirited [man] with lowliness, than one who divides spoils with the proud.
20 Ai giữ chính đạo sẽ thành công; ơn phước thuộc người trông cậy Chúa.
[He who is] skillful in business finds good: but he that trusts in God is most blessed.
21 Người khôn ngoan thận trọng hiểu sâu biết rộng, ăn nói ngọt ngào càng thuyết phục nhiều người.
[Men] call the wise and understanding evil: but they that are pleasing in speech shall hear more.
22 Túi khôn là nguồn sống của người thông sáng, còn điên rồ là hình phạt của người dại khờ.
Understanding is a fountain of life to its possessors; but the instruction of fools is evil.
23 Người khôn thận trọng trong lời nói; điều gì đưa ra cũng chứa đựng sự hiểu biết.
The heart of the wise will discern the [things which proceed] from his own mouth; and on his lips he will wear knowledge.
24 Lời nói ân hậu giống như mật ong— ngọt ngào cổ họng, bổ dưỡng tâm thân.
Good words are honeycombs, and the sweetness thereof is a healing of the soul.
25 Con đường bạn chọn có vẻ phải, nhưng cuối nẻo đường là hố diệt vong.
There are ways that seem to be right to a man, but the end of them looks to the depth of hell. (questioned)
26 Bụng cồn cào thúc đẩy nhân công làm việc; miệng đói meo thúc đẩy họ kiếm miếng ăn.
A man who labours, labours for himself, and drives from [him] his own ruin.
27 Người vô đạo cưu mang tội ác; nói những lời như châm lửa đốt nhà.
But the perverse bears destruction upon his own mouth: a foolish man digs up evil for himself, and treasures fire on his own lips.
28 Người tà vạy gieo mầm xung đột; người rỉ tai chia rẽ bạn thân.
A perverse man spreads mischief, and will kindle a torch of deceit with mischiefs; and he separates friends.
29 Người hung dữ quyến dụ láng giềng, lôi kéo họ vào đường bất chính.
A transgressor tries [to ensnare] friends, and leads them in ways [that are] not good.
30 Người chớp mắt lòng mưu toan việc ác; người mím môi bụng chất chứa gian tà.
And the man that fixes his eyes devises perverse things, and marks out with his lips all evil: he is a furnace of wickedness.
31 Tóc bạc là vương miện vinh quang, của con người theo đường công chính.
Old age is a crown of honour, but it is found in the ways of righteousness.
32 Người chậm giận thắng hơn dũng sĩ; ai biết tự chủ thắng hơn người chiếm thành.
A man slow to anger is better than a strong [man]; and he that governs [his] temper better than he that takes a city.
33 Loài người rút thăm cầu may, nhưng quyết định đến từ Chúa Hằng Hữu.
All [evils] come upon the ungodly into [their] bosoms; but all righteous things [come] of the Lord.
