Châm Ngôn 16
1 Lòng người nghĩ lắm mưu hay, nhưng thành hay bại đều do tay Chúa Hằng Hữu.
The plans of the heart belong to man, but the reply of the tongue is from the LORD.
2 Người tự thấy công việc mình toàn hảo, nhưng Chúa Hằng Hữu biết rõ động cơ.
All a man’s ways are pure in his own eyes, but his motives are weighed out by the LORD.
3 Hãy phó thác công việc con cho Chúa Hằng Hữu, chương trình con sẽ được thành công.
Commit your works to the LORD and your plans will be achieved.
4 Chúa Hằng Hữu tạo mỗi loài đều có mục đích, người ác, Ngài dành cho ngày đoán phạt.
The LORD has made everything for His purpose— even the wicked for the day of disaster.
5 Người kiêu căng bị Chúa Hằng Hữu kinh tởm; dù chạy đi đâu cũng chẳng thoát lưới trời.
Everyone who is proud in heart is detestable to the LORD; be assured that he will not go unpunished.
6 Nhân ái chân thật phủ che tội lỗi. Nhờ kính sợ Chúa Hằng Hữu mà bỏ lối ác gian.
By loving devotion and faithfulness iniquity is atoned for, and by the fear of the LORD one turns aside from evil.
7 Khi ai sống đẹp lòng Chúa Hằng Hữu, dù kẻ thù cũng sẽ hòa thuận với người.
When a man’s ways please the LORD, He makes even the man’s enemies live at peace with him.
8 Thà nghèo mà công bằng liêm chính, còn hơn bất công, thất đức để làm giàu.
Better a little with righteousness than great gain with injustice.
9 Con người dùng trí vạch đường đi, nhưng Chúa dìu dắt từng li từng tí.
A man’s heart plans his course, but the LORD determines his steps.
10 Vua đưa ra những lời phán quyết; vua không bao giờ xử đoán bất công.
A divine verdict is on the lips of a king; his mouth must not betray justice.
11 Chúa Hằng Hữu sắp đặt các loại cân công bình chính xác; mọi quả cân trong bao là công việc của tay Ngài.
Honest scales and balances are from the LORD; all the weights in the bag are His concern.
12 Vua làm ác bị người phỉ nhổ, đức công minh củng cố ngai vàng.
Wicked behavior is detestable to kings, for a throne is established through righteousness.
13 Lời người công chính là niềm vui của các vua; vua biệt đãi những người nói năng ngay thẳng.
Righteous lips are a king’s delight, and he who speaks honestly is beloved.
14 Vua giận dữ là có người mất mạng; nhưng người khôn làm cơn giận tiêu tan.
The wrath of a king is a messenger of death, but a wise man will pacify it.
15 Vua tươi tắn, mặt chiếu ra sự sống; người ban ơn như mưa móc mùa xuân.
When a king’s face brightens, there is life; his favor is like a rain cloud in spring.
16 Tìm được khôn ngoan còn quý hơn vàng, thu thập tri thức còn hơn gom góp bạc!
How much better to acquire wisdom than gold! To gain understanding is more desirable than silver.
17 Con đường công chính đi xa hố gian tà; ai giữ đường ngay thẳng là bảo toàn sinh mạng.
The highway of the upright leads away from evil; he who guards his way protects his life.
18 Kiêu ngạo dẫn đường cho diệt vong, tự tôn đi trước sự vấp ngã.
Pride goes before destruction, and a haughty spirit before a fall.
19 Thà khiêm nhượng ở với người nghèo, còn hơn chia của với người kiêu căng.
It is better to be lowly in spirit among the humble than to divide the spoil with the proud.
20 Ai giữ chính đạo sẽ thành công; ơn phước thuộc người trông cậy Chúa.
Whoever heeds instruction will find success, and blessed is he who trusts in the LORD.
21 Người khôn ngoan thận trọng hiểu sâu biết rộng, ăn nói ngọt ngào càng thuyết phục nhiều người.
The wise in heart are called discerning, and pleasant speech promotes instruction.
22 Túi khôn là nguồn sống của người thông sáng, còn điên rồ là hình phạt của người dại khờ.
Understanding is a fountain of life to its possessor, but the discipline of fools is folly.
23 Người khôn thận trọng trong lời nói; điều gì đưa ra cũng chứa đựng sự hiểu biết.
The heart of the wise man instructs his mouth and adds persuasiveness to his lips.
24 Lời nói ân hậu giống như mật ong— ngọt ngào cổ họng, bổ dưỡng tâm thân.
Pleasant words are a honeycomb, sweet to the soul and healing to the bones.
25 Con đường bạn chọn có vẻ phải, nhưng cuối nẻo đường là hố diệt vong.
There is a way that seems right to a man, but its end is the way of death.
26 Bụng cồn cào thúc đẩy nhân công làm việc; miệng đói meo thúc đẩy họ kiếm miếng ăn.
A worker’s appetite works for him because his hunger drives him onward.
27 Người vô đạo cưu mang tội ác; nói những lời như châm lửa đốt nhà.
A worthless man digs up evil, and his speech is like a scorching fire.
28 Người tà vạy gieo mầm xung đột; người rỉ tai chia rẽ bạn thân.
A perverse man spreads dissension, and a gossip divides close friends.
29 Người hung dữ quyến dụ láng giềng, lôi kéo họ vào đường bất chính.
A violent man entices his neighbor and leads him down a path that is not good.
30 Người chớp mắt lòng mưu toan việc ác; người mím môi bụng chất chứa gian tà.
He who winks his eye devises perversity; he who purses his lips is bent on evil.
31 Tóc bạc là vương miện vinh quang, của con người theo đường công chính.
Gray hair is a crown of glory; it is attained along the path of righteousness.
32 Người chậm giận thắng hơn dũng sĩ; ai biết tự chủ thắng hơn người chiếm thành.
He who is slow to anger is better than a warrior, and he who controls his temper is greater than one who captures a city.
33 Loài người rút thăm cầu may, nhưng quyết định đến từ Chúa Hằng Hữu.
The lot is cast into the lap, but its every decision is from the LORD.
