< Châm Ngôn 13 >
1 Con khôn ngoan để ý nghe cha khuyên dạy, đứa nhạo cười bỏ lời khiển trách ngoài tai.
A wise son is obedient to his father: but a disobedient son will be destroyed.
2 Người lành thắng kiện nhờ nói năng dè dặt, người ác chỉ ước ao toàn chuyện bạo tàn.
A good [man] shall eat of the fruits of righteousness: but the lives of transgressors shall perish before their time.
3 Người tự chủ biết hãm cầm miệng lưỡi; người hở môi gặt lấy thất bại hoài.
He that keeps his own mouth keeps his own life: but he that is hasty with his lips shall bring terror upon himself.
4 Người làm biếng mong muốn mà chẳng được, người siêng năng ước gì có nấy.
Every slothful man desires, but the hands of the active are diligent.
5 Người công chính ghét những gì không ngay thật, người ác ôn dối trá rồi gặt nhuốc nhơ.
A righteous man hates an unjust word: but an ungodly man is ashamed, and will have no confidence.
6 Đức công chính bảo vệ người ngay thẳng, tội lỗi luôn tiêu diệt bọn tà tâm.
7 Có người tỏ vẻ giàu mà chẳng có chi; có người làm bộ nghèo mà giàu nứt vách.
There are [some] who, having nothing, enrich themselves: and there are [some] who bring themselves down in [the midst of] much wealth.
8 Người giàu mới có tiền chuộc mạng, còn người nghèo đâu sợ ai bắt cóc.
A man's own wealth is the ransom of his life: but the poor endures not threatening.
9 Đèn người lành sáng choang, đèn người ác tắt ngấm.
The righteous always have light: but the light of the ungodly is quenched. Crafty souls go astray in sins: but just men pity, and are merciful.
10 Tính kiêu căng chỉ sinh ra tranh chấp; nhưng ai khiêm tốn phục thiện mới là khôn ngoan.
A bad man does evil with insolence: but they that are judges of themselves are wise.
11 Của phi nghĩa sớm tan biến; tiền mồ hôi nước mắt mới còn bền lâu.
Wealth gotten hastily with iniquity is diminished: but he that gathers for himself with godliness shall be increased. The righteous is merciful, and lends.
12 Hy vọng trì hoãn khiến lòng đau ê ẩm, mộng được thành làm phấn chấn tâm can.
Better is he that begins to help heartily, than he that promises and leads [another] to hope: for a good desire is a tree of life.
13 Người coi thường khuyên dạy, lãnh hậu họa chẳng sai; người tôn trọng mệnh lệnh nhận phần thưởng chắc chắn.
He that slights a matter shall be slighted of it: but he that fears the commandment has health [of soul]. To a crafty son there shall be nothing good: but a wise servant shall have prosperous doings, and his way shall be directed aright.
14 Lời dạy của người khôn như nguồn sự sống; hướng dẫn người nghe thoát cạm bẫy tử thần.
The law of the wise is fountain of life: but the man void of understanding shall die by a snare.
15 Lương tri đem lại lòng mến phục; nhưng đường xảo trá dẫy đầy gian nan.
Sound discretion gives favor, and to know the law is the part of a sound understanding: but the ways of scorners tend to destruction.
16 Người khôn suy tính kỹ càng; người dại hấp tấp tỏ mình ngây ngô.
Every prudent man acts with knowledge: but the fool displays his own mischief.
17 Sứ giả gian ác ngã vào tội ác, khâm sai trung tín đem lại chữa lành.
A rash king shall fall into mischief: but a wise messenger shall deliver him.
18 Khước từ kỷ luật gây ra bần cùng nhục nhã; ai đón nhận khiển trách sẽ thấy ngày quang vinh.
Instruction removes poverty and disgrace: but he that attends to reproofs shall be honored.
19 Ước muốn thành công làm linh hồn khoan khoái, vì vậy, người ác bám chặt lấy ước muốn lầm sai.
The desires of the godly gladden the soul, but the works of the ungodly are far from knowledge.
20 Gần đèn thì sáng, gần người khôn trở nên khôn; gần mực thì đen, gần người dại phải mang họa.
If you walk with wise men you shall be wise: but he that walks with fools shall be known.
21 Tai họa đuổi theo người gian ác, phước hạnh bám sát người thiện lành.
Evil shall pursue sinners; but good shall overtake the righteous.
22 Của cải người lành để lại cho con cháu hưởng, gia tài người ác dành cho người công chính dùng.
A good man shall inherit children's children; and the wealth of ungodly men is laid up for the just.
23 Ruộng người nghèo có thể sản xuất nhiều hoa lợi, nhưng ăn ở bất lương sẽ thành công dã tràng.
The righteous shall spend many years in wealth: but the unrighteous shall perish suddenly.
24 Ai kiêng roi vọt ghét con trai mình, người biết thương con không quên sửa trị nó.
He that spares the rod hates his son: but he that loves, carefully chastens [him].
25 Người công chính ăn thì được ấm lòng, người gian tà ăn mà vẫn đói meo.
A just [man] eats and satisfies his soul: but the souls of the ungodly are in lack.