Châm Ngôn 13
1 Con khôn ngoan để ý nghe cha khuyên dạy, đứa nhạo cười bỏ lời khiển trách ngoài tai.
A wise son is the doctrine of his father. But he who ridicules does not listen when he is reproved.
2 Người lành thắng kiện nhờ nói năng dè dặt, người ác chỉ ước ao toàn chuyện bạo tàn.
From the fruit of his own mouth, a man shall be satisfied with good things. But the soul of betrayers is iniquity.
3 Người tự chủ biết hãm cầm miệng lưỡi; người hở môi gặt lấy thất bại hoài.
Whoever guards his mouth guards his soul. But whoever gives no consideration to his speech shall experience misfortunes.
4 Người làm biếng mong muốn mà chẳng được, người siêng năng ước gì có nấy.
The lazy one is willing and then not willing. But the soul of he who labors shall be made fat.
5 Người công chính ghét những gì không ngay thật, người ác ôn dối trá rồi gặt nhuốc nhơ.
The just shall detest a lying word. But the impious confound and will be confounded.
6 Đức công chính bảo vệ người ngay thẳng, tội lỗi luôn tiêu diệt bọn tà tâm.
Justice guards the way of the innocent. But impiety undermines the sinner.
7 Có người tỏ vẻ giàu mà chẳng có chi; có người làm bộ nghèo mà giàu nứt vách.
One is like the rich, though he has nothing. And another is like the poor, though he has many riches.
8 Người giàu mới có tiền chuộc mạng, còn người nghèo đâu sợ ai bắt cóc.
The redemption of a man’s life is his riches. But he who is poor cannot tolerate correction.
9 Đèn người lành sáng choang, đèn người ác tắt ngấm.
The light of the just enriches. But the lamp of the impious will be extinguished.
10 Tính kiêu căng chỉ sinh ra tranh chấp; nhưng ai khiêm tốn phục thiện mới là khôn ngoan.
Among the arrogant, there are always conflicts. But those who do everything with counsel are ruled by wisdom.
11 Của phi nghĩa sớm tan biến; tiền mồ hôi nước mắt mới còn bền lâu.
Substance obtained in haste will be diminished. But what is collected by hand, little by little, shall be multiplied.
12 Hy vọng trì hoãn khiến lòng đau ê ẩm, mộng được thành làm phấn chấn tâm can.
Hope, when it is delayed, afflicts the soul. The arrival of the desired is a tree of life.
13 Người coi thường khuyên dạy, lãnh hậu họa chẳng sai; người tôn trọng mệnh lệnh nhận phần thưởng chắc chắn.
Whoever denounces something obligates himself for the future. But whoever fears a lesson shall turn away in peace. Deceitful souls wander into sins. The just are merciful and compassionate.
14 Lời dạy của người khôn như nguồn sự sống; hướng dẫn người nghe thoát cạm bẫy tử thần.
The law of the wise is a fountain of life, so that he may turn aside from the ruin of death.
15 Lương tri đem lại lòng mến phục; nhưng đường xảo trá dẫy đầy gian nan.
Good doctrine bestows grace. In the way of the contemptuous, there is a chasm.
16 Người khôn suy tính kỹ càng; người dại hấp tấp tỏ mình ngây ngô.
The discerning do everything with counsel. But whoever is senseless discloses his stupidity.
17 Sứ giả gian ác ngã vào tội ác, khâm sai trung tín đem lại chữa lành.
The messenger of the impious will fall into evil. But a faithful ambassador shall prosper.
18 Khước từ kỷ luật gây ra bần cùng nhục nhã; ai đón nhận khiển trách sẽ thấy ngày quang vinh.
Destitution and disgrace are for those who abandon discipline. But whoever agrees with a reproof shall be glorified.
19 Ước muốn thành công làm linh hồn khoan khoái, vì vậy, người ác bám chặt lấy ước muốn lầm sai.
The desired, when perfected, shall delight the soul. The foolish detest those who flee from evils.
20 Gần đèn thì sáng, gần người khôn trở nên khôn; gần mực thì đen, gần người dại phải mang họa.
Whoever keeps step with the wise shall be wise. A friend of the foolish will become like them.
21 Tai họa đuổi theo người gian ác, phước hạnh bám sát người thiện lành.
Evil pursues sinners. And good things shall be distributed to the just.
22 Của cải người lành để lại cho con cháu hưởng, gia tài người ác dành cho người công chính dùng.
The good leave behind heirs: children and grandchildren. And the substance of the sinner is preserved for the just.
23 Ruộng người nghèo có thể sản xuất nhiều hoa lợi, nhưng ăn ở bất lương sẽ thành công dã tràng.
Much nourishment is in the fallow land of the fathers. But for others, it is gathered without judgment.
24 Ai kiêng roi vọt ghét con trai mình, người biết thương con không quên sửa trị nó.
He who spares the rod hates his son. But he who loves him urgently instructs him.
25 Người công chính ăn thì được ấm lòng, người gian tà ăn mà vẫn đói meo.
The just eats and fills his soul. But the belly of the impious is never satisfied.
