Ma-thi-ơ 26
1 Giảng dạy xong, Chúa Giê-xu bảo các môn đệ:
When Jesus had finished saying all these things, he said to his disciples,
2 “Các con biết còn hai ngày nữa đến lễ Vượt Qua, Con Người sẽ bị phản bội và đóng đinh trên cây thập tự.”
“You know that after two days the Passover is coming, and the Son of Man will be delivered up to be crucified.”
3 Chính lúc ấy, các thầy trưởng tế và các trưởng lão họp tại dinh thầy thượng tế Cai-phe,
Then the chief priests, the scribes, and the elders of the people were gathered together in the courtyard of the high priest, whose name was Caiaphas,
4 tìm âm mưu để bắt giết Chúa Giê-xu.
and they plotted together to arrest Jesus secretly and kill him.
5 Họ quyết định chờ qua ngày lễ, để dân chúng khỏi náo động.
But they said, “Not during the feast, lest there be a riot among the people.”
6 Chúa Giê-xu vào nhà Si-môn, một người phong hủi tại làng Bê-tha-ni.
Now when Jesus was in Bethany, in the house of Simon the leper,
7 Chúa đang ngồi ăn, một thiếu phụ bước vào, mang theo bình ngọc thạch đựng dầu thơm rất đắt tiền. Chị đổ trên đầu Chúa.
a woman came to him with an alabaster jar of very expensive ointment, and she poured it on his head as he reclined at the table.
8 Các môn đệ tức giận trách: “Phí của quá!
When his disciples saw it, they were indignant and said, “Why this waste?
9 Sao không đem bán bình dầu thơm lấy số tiền lớn cứu trợ người nghèo?”
This ointment could have been sold for a large sum, and the money could have been given to the poor.”
10 Biết dụng ý của họ, Chúa Giê-xu can thiệp: “Sao các con quở trách chị ấy? Chị đã làm một việc tốt đẹp cho Ta.
Aware of this, Jesus said to them, “Why are you causing trouble for this woman? She has done a good deed to me.
11 Các con còn nhiều cơ hội giúp đỡ người nghèo, nhưng không có Ta luôn luôn.
You always have the poor with you, but you will not always have me.
12 Chị đã xức dầu tẩm liệm thân Ta trước ngày mai táng.
She has put this ointment on my body to prepare me for burial.
13 Ta cho các con biết, việc làm của chị hôm nay sẽ được nhắc nhở ca tụng khắp thế giới, tại những nơi Phúc Âm được truyền bá.”
Truly I say to you, wherever this gospel is preached in the whole world, what this woman has done will also be spoken of as a memorial to her.”
14 Lúc ấy, một trong mười hai sứ đồ tên Giu-đa Ích-ca-ri-ốt đến tiếp xúc với các thầy trưởng tế.
Then one of the twelve, the one called Judas Iscariot, went to the chief priests
15 Giu-đa hỏi: “Nếu tôi bắt Thầy tôi nộp cho các ông, các ông thưởng bao nhiêu?” Họ đồng ý trả ba mươi lạng bạc, và cân ngay số bạc cho Giu-đa.
and said, “What are you willing to give me if I deliver him up to you?” So they set out for him thirty pieces of silver.
16 Từ đó, Giu-đa tìm cơ hội nộp Chúa Giê-xu.
And from then on he was looking for an opportunity to betray Jesus.
17 Ngày đầu lễ Vượt Qua—trong ngày lễ này, người Do Thái chỉ ăn bánh không men—các môn đệ đến hỏi Chúa Giê-xu: “Thầy muốn ăn lễ Vượt Qua tại đâu? Xin Thầy chỉ bảo để chúng con sửa soạn.”
On the first day of the Feast of Unleavened Bread, the disciples came to Jesus and said to him, “Where do yoʋ want us to make preparations for yoʋ to eat the Passover?”
18 Chúa đáp: “Các con vào thành tìm một người, rồi nói: ‘Thầy bảo: Giờ Ta gần đến, Ta và các môn đệ sẽ dự lễ Vượt Qua tại nhà anh.’”
He said, “Go into the city to a certain man and say to him, ‘The Teacher says, “My time is near. I am going to keep the Passover with yoʋ, along with my disciples.”’”
19 Các môn đệ làm đúng theo lời Chúa Giê-xu và chuẩn bị lễ Vượt Qua.
So the disciples did as Jesus had directed them and prepared the Passover.
20 Đến tối, Chúa Giê-xu ngồi ăn với mười hai sứ đồ.
When evening came, Jesus was reclining at the table with the twelve.
21 Giữa bữa ăn, Chúa phán: “Ta quả quyết, một người trong các con sẽ phản Ta!”
As they were eating, he said, “Truly I say to you, one of you will betray me.”
22 Các môn đệ vô cùng buồn bực, lần lượt hỏi Chúa: “Thưa Chúa, có phải con không?”
Greatly distressed, they began to say to him one after another, “Surely not I, Lord?”
23 Chúa đáp: “Người nào nhúng bánh vào đĩa với Ta là người phản Ta.
Jesus answered, “The one who has dipped his hand with me into the dish will betray me.
24 Con Người phải chết như lời Thánh Kinh nói trước. Nhưng khốn cho kẻ phản Con Người. Thà nó chẳng sinh ra còn hơn!”
The Son of Man indeed goes just as it is written of him, but woe to that man by whom the Son of Man is betrayed! It would have been better for that man if he had not been born.”
25 Giu-đa cũng giả vờ hỏi: “Thưa Thầy, có phải con không?” Chúa Giê-xu đáp: “Chính con đã nói điều đó.”
Then Judas, who betrayed him, replied, “Surely not I, Rabbi?” Jesus said to him, “Yoʋ have said it yoʋrself.”
26 Khi đang ăn, Chúa Giê-xu lấy bánh, cảm tạ rồi bẻ ra trao cho các môn đệ. Ngài dạy: “Đây là thân thể Ta, các con hãy lấy ăn.”
As they were eating, Jesus took the bread, and when he had given thanks, he broke it, gave it to the disciples, and said, “Take and eat this bread; this is my body.”
27 Chúa cũng rót nước nho, cảm tạ Đức Chúa Trời rồi đưa cho các môn đệ:
Then he took the cup, and when he had given thanks, he gave it to them, saying, “Drink of it, all of you,
28 “Các con hãy uống vì đây là máu Ta, máu đổ ra cho nhiều người được tha tội, ấn chứng Giao Ước mới giữa Đức Chúa Trời và nhân loại.
for this is my blood of the new covenant, which is poured out for many for the remission of sins.
29 Ta cho các con biết: Ta sẽ không uống nước nho này nữa cho đến ngày uống nước nho mới với các con trong Nước Cha Ta.”
But I tell you, from this point forward I will certainly not drink again from this fruit of the vine until that day when I drink it with you anew in the kingdom of my Father.”
30 Hát thánh ca xong, Chúa và các môn đệ lên núi Ô-liu.
And after singing a hymn, they went out to the Mount of Olives.
31 Chúa Giê-xu phán với họ: “Đêm nay, các con đều lìa bỏ Ta. Vì Thánh Kinh đã viết: ‘Ta sẽ đánh người chăn, và bầy chiên tan tác.’
Then Jesus said to them, “All of you will fall away because of me this night. For it is written, ‘I will strike the shepherd, and the sheep of the flock will be scattered.’
32 Nhưng sau khi sống lại, Ta sẽ qua xứ Ga-li-lê gặp các con.”
But after I have been raised up, I will go ahead of you to Galilee.”
33 Phi-e-rơ thưa: “Dù mọi người lìa bỏ Thầy, con cũng sẽ chẳng bao giờ xa Thầy.”
Peter answered him, “Even if everyone else falls away because of yoʋ, I will never fall away.”
34 Chúa Giê-xu đáp: “Ta quả quyết với con, Phi-e-rơ—đêm nay trước khi gà gáy, con sẽ chối Ta ba lần.”
Jesus said to him, “Truly I say to yoʋ that on this night, before a rooster crows, yoʋ will deny me three times.”
35 Phi-e-rơ thưa: “Dù phải chết với Thầy, con cũng sẽ không bao giờ chối Thầy!” Các môn đệ khác cũng đều quả quyết như thế.
But Peter said to him, “Even if I must die with yoʋ, I will certainly not deny yoʋ.” And all the disciples said the same thing.
36 Chúa Giê-xu đi với các môn đệ vào vườn Ghết-sê-ma-nê, Ngài phán: “Các con ngồi đây, đợi Ta đi cầu nguyện đàng kia!”
Then Jesus went with them to a place called Gethsemane, and he said to the disciples, “Sit here while I go over there and pray.”
37 Chúa chỉ đem Phi-e-rơ cùng hai con trai của Xê-bê-đê, Gia-cơ và Giăng, theo Ngài. Từ lúc đó, Ngài cảm thấy đau buồn sầu não vô cùng.
And taking with him Peter and the two sons of Zebedee, he began to be sorrowful and distressed.
38 Ngài phán với họ: “Linh hồn Ta buồn rầu tột độ! Các con ở đây thức canh với Ta.”
Then Jesus said to them, “My soul is very sorrowful, even to the point of death; stay here and keep watch with me.”
39 Chúa đi một quãng, rồi quỳ gối sấp mặt xuống đất cầu nguyện: “Cha ơi! Nếu có thể được, xin cho Con khỏi uống chén này. Nhưng xin theo ý Cha, chứ không theo ý Con.”
And going a little farther, he fell on his face and prayed, “My Father, if possible, let this cup pass from me; nevertheless, not as I will, but as yoʋ will.”
40 Khi quay lại, Chúa thấy ba môn đệ đang ngủ, Chúa phán với Phi-e-rơ: “Con không thức với Ta được một giờ sao?
Then he came to the disciples and found them sleeping, and said to Peter, “So you could not keep watch with me for one hour?
41 Phải tỉnh thức và cầu nguyện để khỏi sa vào vòng cám dỗ. Vì tâm linh thật muốn, nhưng thể xác yếu đuối!”
Keep watch and pray, lest you enter into temptation. The spirit indeed is willing, but the flesh is weak.”
42 Chúa Giê-xu đi cầu nguyện lần thứ nhì: “Cha ơi! Nếu chén này không thể dẹp bỏ được cho đến khi Con uống xong, xin ý Cha được thực hiện.”
Again, he went away for a second time and prayed, “My Father, if this cup cannot pass from me unless I drink it, may yoʋr will be done.”
43 Lần này, Chúa quay lại thấy các môn đệ vẫn ngủ, mắt nhắm nghiền.
Then he came and found them sleeping again, for their eyes were heavy.
44 Vậy, Ngài đi cầu nguyện lần thứ ba, cũng xin như lần trước.
So he left them and went away again and prayed for a third time, saying the same thing.
45 Chúa trở lại, bảo các môn đệ: “Giờ này các con còn ngủ và nghỉ ngơi sao? Đã đến lúc Con Người bị phản nộp vào tay bọn gian ác.
Then he came to his disciples and said to them, “Sleep on now and take your rest! Behold, the hour has drawn near, and the Son of Man is delivered up into the hands of sinners.
46 Đứng dậy, đi với Ta! Này, kẻ phản Ta đã tới!”
Rise, let us go. Behold, my betrayer has drawn near.”
47 Chúa Giê-xu còn đang nói, Giu-đa, một trong mười hai sứ đồ xông đến. Theo sau, có một đoàn người cầm gươm dao, gậy gộc, là tay sai của các thầy trưởng tế và các trưởng lão.
While he was still speaking, behold, Judas, one of the twelve, came. With him was a large crowd with swords and clubs, sent from the chief priests and elders of the people.
48 Tên phản Chúa, Giu-đa, ra ám hiệu: “Tôi hôn người nào, các anh cứ bắt giữ ngay!”
Now his betrayer had given them a sign, saying, “Whomever I kiss, he is the one; arrest him.”
49 Giu-đa trân tráo xông thẳng đến chào Chúa Giê-xu: “Lạy Thầy!” rồi hôn Chúa.
Immediately he went up to Jesus and said, “Greetings, Rabbi!” And he kissed him.
50 Chúa Giê-xu đáp: “Bạn ơi, cứ làm cho xong việc của bạn đi!” Bọn kia liền xông vào bắt giữ Chúa Giê-xu.
Jesus said to him, “Friend, why have yoʋ come?” Then they came forward, took hold of Jesus, and arrested him.
51 Một môn đệ của Chúa rút gươm chém đầy tớ của thầy thượng tế, đứt mất một vành tai.
And behold, one of the men with Jesus stretched out his hand, drew his sword, and struck the servant of the high priest, cutting off his ear.
52 Tuy nhiên, Chúa Giê-xu bảo: “Hãy tra ngay gươm vào vỏ! Vì ai cầm gươm sẽ bị giết bằng gươm.
Then Jesus said to him, “Put yoʋr sword back in its place, for all who take the sword will die by the sword.
53 Con chẳng biết Ta có quyền xin Cha mười hai quân đoàn thiên sứ đến bảo vệ Ta sao?
Or do yoʋ think that I cannot call on my Father right now, and he will provide me with more than twelve legions of angels?
54 Nhưng nếu thế thì lời Thánh Kinh đã viết về các việc này làm sao ứng nghiệm được?”
How then would the Scriptures be fulfilled that say it must happen this way?”
55 Chúa Giê-xu hỏi đoàn người bắt Ngài: “Ta đâu phải trộm cướp mà các ông đem gươm dao, gậy gộc đến bắt? Hằng ngày Ta vẫn ngồi giảng dạy trong Đền Thờ, sao các ông không bắt Ta?
In that hour Jesus said to the crowds, “Have you come out to arrest me with swords and clubs as you would against a robber? I sat daily with you, teaching in the temple courts, and you did not arrest me.
56 Nhưng mọi việc xảy ra đây đều làm ứng nghiệm lời các nhà tiên tri trong Thánh Kinh.” Khi ấy, tất cả các môn đệ đều bỏ Ngài và chạy.
But all this has taken place so that the Scriptures of the prophets would be fulfilled.” Then all the disciples left him and fled.
57 Bắt được Chúa rồi, họ giải Ngài đến dinh thầy thượng tế Cai-phe. Các thầy dạy luật và các trưởng lão đã họp mặt đông đủ trong dinh.
Now those who had arrested Jesus led him away to Caiaphas the high priest, where the scribes and the elders were assembled.
58 Trong khi đó, Phi-e-rơ theo sau Chúa xa xa, cho đến khi vào sân dinh thầy thượng tế. Ông len lỏi ngồi chung với bọn tuần cảnh để theo dõi mọi diễn biến.
But Peter was following him at a distance, coming as far as the courtyard of the high priest. After going inside, he sat with the officers to see the outcome.
59 Các thầy trưởng tế và cả Hội Đồng Quốc Gia tìm bằng chứng dối để khép Chúa Giê-xu vào tội tử hình.
Now the chief priests, the elders, and the whole Sanhedrin were seeking false testimony against Jesus, so that they could put him to death,
60 Dù nhiều người đứng lên vu cáo đủ điều, nhưng họ vẫn chưa tìm thấy bằng chứng nào có đủ giá trị. Cuối cùng, hai người tiến lên tố cáo:
but they did not find any. Even though many false witnesses came forward, they did not find any.
61 “Người này đã nói: ‘Ta sẽ phá nát Đền Thờ của Đức Chúa Trời rồi xây cất lại trong ba ngày.’”
But at last two false witnesses came forward and declared, “This man said, ‘I am able to destroy the temple of God and rebuild it in three days.’”
62 Thầy thượng tế vùng đứng dậy, hỏi Chúa Giê-xu: “Sao, ông trả lời thế nào về lời tố cáo đó?”
So the high priest stood up and said to him, “Do yoʋ make no answer? What are these men testifying against yoʋ?”
63 Nhưng Chúa Giê-xu vẫn im lặng không đáp. Thầy thượng tế tiếp: “Tôi buộc ông thề trước Đức Chúa Trời Hằng Sống—hãy nói cho chúng tôi biết, ông có phải là Đấng Mết-si-a, Con Đức Chúa Trời không?”
But Jesus was silent. Then the high priest said to him, “I adjure yoʋ by the living God to tell us if yoʋ are the Christ, the Son of God.”
64 Chúa Giê-xu đáp: “Các ông đã nói vậy! Trong tương lai, các ông sẽ thấy Con Người ngồi bên phải Đức Chúa Trời và cỡi mây trời trở lại trần gian.”
Jesus said to him, “Yoʋ have said it yoʋrself. Nevertheless I say to you, from now on you will see the Son of Man sitting at the right hand of Power and coming on the clouds of heaven.”
65 Thầy thượng tế xé toạc chiếc áo lễ đang mặc, thét lên: “Phạm thượng! Chúng ta cần gì nhân chứng nữa! Quý ngài vừa nghe tận tai lời phạm thượng đó.
Then the high priest tore his garments and said, “He has blasphemed! What further need do we have of witnesses? Behold, you have now heard his blasphemy.
66 Vậy quý ngài quyết định thế nào?” Họ đáp: “Nó đáng bị tử hình!”
What do you think?” They answered, “He deserves death.”
67 Họ đua nhau khạc nhổ vào mặt Chúa Giê-xu, đánh đấm, tát tai Ngài,
Then they spit in his face and struck him. Others slapped him,
68 rồi nói: “Này, Đấng Mết-si-a! Đoán xem ai vừa đánh anh đó?”
saying, “Prophesy to us, yoʋ Christ! Who is it that struck yoʋ?”
69 Trong khi đó, Phi-e-rơ vẫn ngồi ngoài sân. Một đầy tớ gái đến nhìn mặt ông và nói: “Anh cũng là một trong các môn đệ của Giê-xu, người Ga-li-lê.”
Now Peter was sitting outside in the courtyard, and a servant girl came to him and said, “Yoʋ also were with Jesus the Galilean.”
70 Nhưng Phi-e-rơ chối trước mặt mọi người: “Chị nói gì, tôi không hiểu!”
But he denied it before them all, saying, “I do not know what yoʋ are talking about!”
71 Thấy ông đi ra cổng, một chị đầy tớ khác báo cho bọn gác cổng: “Anh này là môn đệ của Giê-xu người Na-xa-rét.”
Then he went out to the gateway, and another servant girl saw him and said to the people there, “This man also was with Jesus of Nazareth.”
72 Phi-e-rơ lại chối: “Tôi thề chẳng hề quen biết người đó!”
But again he denied it with an oath: “I do not know the man.”
73 Một lát sau, bọn người đứng chung quanh lại tố Phi-e-rơ: “Đúng rồi! Anh cũng là một trong bọn họ; anh nói đặc giọng Ga-li-lê, còn chối cãi gì nữa!”
After a little while, the people standing there came up and said to Peter, “Truly yoʋ also are one of them, for even yoʋr accent gives yoʋ away.”
74 Phi-e-rơ liền thề: “Sự rủa sả ở trên tôi nếu tôi dối trá—tôi không hề quen biết người đó!” Lập tức có tiếng gà gáy.
Then he began to invoke curses and to swear, saying, “I do not know the man.” And immediately a rooster crowed.
75 Phi-e-rơ sực nhớ lời Chúa Giê-xu: “Trước khi gà gáy, con sẽ chối Ta ba lần.” Rồi ông bước ra ngoài, khóc lóc đắng cay.
Then Peter remembered what Jesus had said to him: “Before a rooster crows, yoʋ will deny me three times.” And he went out and wept bitterly.
