< Ma-thi-ơ 21 >
1 Khi Chúa Giê-xu và các môn đệ gần đến Giê-ru-sa-lem, ngang làng Bê-pha-giê trên sườn núi Ô-liu, Chúa Giê-xu sai hai môn đệ đi trước
And when they came near to Jerusalem, and came to Bethphage, to the Mount of Olives, then Jesus sent two disciples,
2 và dặn: “Các con đi thẳng vào làng trước mặt, sẽ thấy một con lừa cái buộc bên cạnh một lừa con. Cứ mở dây dắt chúng về đây cho Ta!
saying to them, “Go on into the village in front of you, and immediately you will find a donkey bound, and a colt with her—having loosed, you bring to Me;
3 Nếu có ai hỏi, các con trả lời: ‘Chúa cần dùng chúng,’ người ta sẽ cho đi.”
and if anyone may say anything to you, you will say that the LORD has need of them, and immediately He will send them.”
4 Việc xảy ra đúng theo lời tiên tri:
And all this came to pass, that it might be fulfilled that was spoken through the prophet, saying,
5 “Hãy loan báo cho người Ít-ra-ên: ‘Vua các ngươi đang đến thăm. Ngài khiêm tốn cưỡi lừa con— là con lừa cái.’”
“Tell the daughter of Zion, Behold, your King comes to you, meek, and mounted on a donkey, and a colt, a foal of a beast of burden.”
6 Hai môn đệ vâng lệnh ra đi, làm đúng điều Chúa Giê-xu dạy.
And the disciples having gone and having done as Jesus commanded them,
7 Họ dắt lừa cái và lừa con về, lót áo mình trên lưng để Chúa lên cưỡi.
brought the donkey and the colt, and put on them their garments, and set [Him] on them;
8 Trong dân chúng, nhiều người lấy áo mình trải trên đường, người khác bẻ nhánh cây rải trước mặt Chúa.
and the very great multitude spread their own garments in the way, and others were cutting branches from the trees, and were strewing in the way,
9 Người vượt lên trước, người chạy theo sau, tung hô: “Chúc tụng Con Vua Đa-vít! Phước cho Đấng nhân danh Chúa Hằng Hữu mà đến! Chúc tụng Đức Chúa Trời trên nơi chí cao!”
and the multitudes who were going before, and who were following, were crying, saying, “Hosanna to the Son of David, blessed is He who is coming in the Name of the LORD; Hosanna in the highest!”
10 Cả thành Giê-ru-sa-lem náo động khi Chúa tiến vào thành. Họ hỏi: “Ông này là ai?”
And He having entered into Jerusalem, all the city was moved, saying, “Who is this?”
11 Đám đông theo Chúa đáp: “Nhà Tiên Tri Giê-xu, ở Na-xa-rét, xứ Ga-li-lê!”
And the multitudes said, “This is Jesus the prophet, who [is] from Nazareth of Galilee.”
12 Chúa Giê-xu đi thẳng vào Đền Thờ, đuổi hết những người mua bán ra ngoài, lật đổ bàn của bọn đổi tiền và ghế của bọn bán bồ câu.
And Jesus entered into the temple of God, and cast forth all those selling and buying in the temple, and the tables of the money-changers He overturned, and the seats of those selling the doves,
13 Chúa nói với họ: “Thánh Kinh chép: ‘Đền Thờ Ta là nơi cầu nguyện,’ nhưng các người đã biến thành sào huyệt trộm cướp!”
and He says to them, “It has been written: My house will be called a house of prayer; but you made it a den of robbers.”
14 Lúc ấy, những người mù lòa, què quặt kéo nhau đến với Chúa trong Đền Thờ và được chữa lành.
And there came to Him blind and lame men in the temple, and He healed them,
15 Tuy nhiên, các thầy trưởng tế và thầy dạy luật thấy các phép lạ Chúa thực hiện và nghe tiếng trẻ con hoan hô: “Con Vua Đa-vít” vang dậy Đền Thờ, họ rất bực tức,
and the chief priests and the scribes having seen the wonderful things that He did, and the children crying in the temple, and saying, “Hosanna to the Son of David,” were much displeased;
16 đến chất vấn Chúa Giê-xu: “Thầy có nghe bọn trẻ con nói gì không?” Chúa Giê-xu đáp: “Có! Thế các ông chưa đọc câu Thánh Kinh: ‘Người sẽ được các em bé miệng còn hôi sữa ca ngợi’ sao?”
and they said to Him, “Do You hear what these say?” And Jesus says to them, “Yes, did you never read, that, Out of the mouth of babies and sucklings You prepared praise?”
17 Rồi Chúa bỏ họ, ra khỏi thủ đô, về trọ tại làng Bê-tha-ni đêm ấy.
And having left them, He went forth out of the city to Bethany, and lodged there,
18 Sáng hôm sau, Chúa Giê-xu trở lại Giê-ru-sa-lem, Ngài đói;
and in the morning turning back to the city, He hungered,
19 Ngài thấy một cây vả bên vệ đường, liền lại gần nhưng không thấy trái, chỉ toàn cành lá rườm rà. Chúa quở: “Cây này sẽ chẳng bao giờ ra trái nữa!” Cây vả lập tức héo khô. (aiōn )
and having seen a certain fig tree on the way, He came to it, and found nothing in it except leaves only, and He says to it, “No more fruit may be from you—throughout the age”; and instantly the fig tree withered. (aiōn )
20 Các môn đệ ngạc nhiên hỏi: “Làm sao cây vả khô héo nhanh chóng như thế?”
And the disciples having seen, wondered, saying, “How did the fig tree instantly wither?”
21 Chúa Giê-xu đáp: “Ta quả quyết với các con, nếu các con có đức tin, không chút nghi ngờ, không những các con bảo cây vả khô đi, mà còn có thể ra lệnh thì núi này cũng bị bứng lên và quăng xuống biển.
And Jesus answering said to them, “Truly I say to you, if you may have faith, and may not doubt, not only this of the fig tree will you do, but even if to this mountain you may say, Be lifted up and be cast into the sea, it will come to pass;
22 Bất cứ điều gì các con cầu xin và tin quyết, các con sẽ nhận được.”
and all—as much as you may ask in the prayer, believing, you will receive.”
23 Chúa Giê-xu vào Đền Thờ và bắt đầu giảng dạy, thình lình, các thầy trưởng tế và các trưởng lão bước vào và hỏi Chúa: “Thầy cậy uy quyền gì để làm việc đó? Ai ủy quyền cho Thầy?”
And He having come into the temple, there came to Him when teaching the chief priests and the elders of the people, saying, “By what authority do You do these things? And who gave You this authority?”
24 Chúa Giê-xu đáp: “Tôi cũng hỏi một câu, nếu các ông trả lời được, tôi sẽ giải đáp câu hỏi của các ông.
And Jesus answering said to them, “I will ask you—I also—one word, which if you may tell Me, I also will tell you by what authority I do these things;
25 Lễ báp-tem của Giăng bắt nguồn từ đâu? Từ trời hay từ người?” Họ thảo luận với nhau: “Nếu chúng ta nói từ trời, ông ấy sẽ hỏi: Sao các ông không tin Giăng?
the immersion of John, from where was it? From Heaven, or from men?” And they were reasoning with themselves, saying, “If we should say, From Heaven, He will say to us, Why, then, did you not believe him?
26 Nếu chúng ta nói từ người, thì nguy với dân chúng vì dân chúng đều công nhận Giăng là tiên tri của Đức Chúa Trời.”
And if we should say, From men, we fear the multitude, for all hold John as a prophet.”
27 Vậy họ thưa với Chúa: “Chúng tôi không biết!” Chúa Giê-xu đáp: “Nếu thế, Ta cũng không nói cho các ông biết nguồn gốc uy quyền của Ta.”
And answering Jesus they said, “We have not known.” He said to them—He also, “Neither do I tell you by what authority I do these things.
28 “Các ông nghĩ thế nào về chuyện này: Người kia có hai con trai. Ông bảo đứa con trưởng: ‘Con ơi, hôm nay con ra vườn nho làm việc!’
And what do you think? A man had two children, and having come to the first, he said, Child, go, today be working in my vineyard.
29 Nó đáp: ‘Con không muốn đi,’ nhưng sau hối hận, ra vườn làm việc.
And he answering said, I will not, but at last, having regretted, he went.
30 Người cha lại sai đứa con thứ ra vườn. Nó nhanh nhẩu đáp: ‘Vâng, con sẽ đi ngay,’ nhưng cứ ở nhà, không chịu đi.
And having come to the second, he said in the same manner, and he answering said, I [go], lord, and did not go;
31 Vậy người con nào vâng lời cha?” Họ đáp: “Người con trưởng.” Chúa Giê-xu tiếp: “Tôi quả quyết với các ông, người thu thuế và gái giang hồ sẽ vào Nước Trời trước các ông.
which of the two did the will of the father?” They say to Him, “The first.” Jesus says to them, “Truly I say to you that the tax collectors and the prostitutes go before you into the Kingdom of God,
32 Vì Giăng bảo các ông ăn năn, quay về Đức Chúa Trời, nhưng các ông không nghe; còn bọn thu thuế và gái giang hồ tin lời Giăng. Các ông đã thấy rõ nhưng vẫn không chịu ăn năn và không tin lời Giăng.”
for John came to you in the way of righteousness, and you did not believe him, and the tax collectors and the prostitutes believed him, and you, having seen, did not regret at last—to believe him.
33 “Các ông nghe thêm ẩn dụ này: Người kia trồng một vườn nho, dựng hàng rào chung quanh, đào hầm ép nho, xây tháp canh, cho đầy tớ mướn rồi lên đường đi xa.
Hear another allegory: There was a certain man, a householder, who planted a vineyard, and put a hedge around it, and dug in it a winepress, and built a tower, and gave it out to farmers, and went abroad.
34 Đến mùa hái nho, chủ sai người nhà về thu hoa lợi.
And when the season of the fruits came near, he sent his servants to the farmers, to receive the fruits of it,
35 Nhưng họ bị các đầy tớ bắt giữ; người bị đánh đập, người bị giết, người bị ném đá.
and the farmers having taken his servants, one they scourged, and one they killed, and one they stoned.
36 Chủ lại phái đến một nhóm tôi tớ đông hơn nữa. Họ cũng bị các đầy tớ đối xử tàn tệ và giết hại như trước.
Again he sent other servants more than the first, and they did to them in the same manner.
37 Sau hết, chủ sai con trai mình đến gặp các đầy tớ, vì nghĩ rằng họ sẽ kính nể con mình.
And at last he sent to them his son, saying, They will respect my son;
38 Nhưng, khi vừa thấy con trai chủ, các đầy tớ bảo nhau: ‘Nó là con thừa tự, chúng ta phải giết nó để chiếm đoạt tài sản!’
and the farmers having seen the son, said among themselves, This is the heir, come, we may kill him, and may possess his inheritance;
39 Họ liền bắt người con, kéo ra ngoài vườn nho rồi giết đi.
and having taken him, they cast [him] out of the vineyard, and killed him;
40 Vậy, khi chủ vườn nho trở về sẽ đối xử với các đầy tớ ấy ra sao?”
whenever therefore the lord of the vineyard may come, what will he do to these farmers?”
41 Các lãnh đạo tôn giáo đáp: “Chủ sẽ tiêu diệt bọn gian ác ấy, cho người khác mướn vườn, canh tác và nộp hoa lợi đúng mùa.”
They say to Him, “Evil men—he will grievously destroy them, and will give out the vineyard to other farmers who will give back to him the fruits in their seasons.”
42 Chúa Giê-xu hỏi: “Các ông chưa đọc lời Thánh Kinh này sao? ‘Tảng đá bị thợ xây nhà loại ra đã trở thành tảng đá móng. Đây là việc Chúa Hằng Hữu đã thực hiện, và đó là điều kỳ diệu trước mắt chúng ta.’
Jesus says to them, “Did you never read in the Writings: A stone that the builders disallowed, it became head of a corner; from the LORD has this come to pass, and it is wonderful in our eyes?
43 Ta cho các ông biết: Chỗ của các ông trong Nước của Đức Chúa Trời sẽ dành cho những người biết nộp cho Chúa phần hoa lợi của Ngài.
Because of this I say to you that the Kingdom of God will be taken from you, and given to a nation bringing forth its fruit;
44 Ai ngã vào tảng đá sẽ bị tan xác, còn tảng đá ấy rơi nhằm ai, sẽ nghiền họ ra bụi.”
and he who is falling on this stone will be broken, and on whomsoever it may fall it will crush him to pieces.”
45 Các thầy trưởng tế và Pha-ri-si nghe Chúa giải thích ẩn dụ, biết Ngài ám chỉ họ,
And the chief priests and the Pharisees having heard His allegories, knew that He speaks of them,
46 nên tìm cách bắt Chúa, nhưng còn e ngại dân chúng, vì dân chúng đều công nhận Chúa Giê-xu là nhà tiên tri.
and seeking to lay hold on Him, they feared the multitudes, seeing they were holding Him as a prophet.