Ma-thi-ơ 15
1 Các thầy dạy luật và Pha-ri-si từ Giê-ru-sa-lem đến chất vấn Chúa Giê-xu:
Then some Pharisees and scribes came to Jesus from Jerusalem. They said,
2 “Sao môn đệ Thầy không tuân theo tục lệ của người xưa truyền lại? Họ không rửa tay trước khi ăn!”
“Why do your disciples violate the traditions of the elders? For they do not wash their hands when they eat.”
3 Chúa Giê-xu đáp: “Thế sao tục lệ của các ông vi phạm mệnh lệnh của Đức Chúa Trời?
He answered and said to them, “Then why do you violate the commandment of God for the sake of your traditions?
4 Đức Chúa Trời dạy: ‘Phải hiếu kính cha mẹ,’ và ‘Ai nguyền rủa cha mẹ phải bị xử tử.’
For God said, 'Honor your father and your mother,' and 'He who speaks evil of his father or mother, will surely die.'
5 Nhưng các ông cho là đúng khi con cái nói với cha mẹ rằng: ‘Con không thể giúp cha mẹ. Vì con đã lấy tiền phụng dưỡng cha mẹ dâng lên Đức Chúa Trời.’
But you say, 'Whoever says to his father or mother “Whatever help you would have received from me is now a gift given to God,”'
6 Như vậy, vì truyền thống của mình mà các ông đã hủy bỏ lời của Đức Chúa Trời.
that person does not need to honor his father. In this way you have made void the word of God for the sake of your traditions.
7 Hạng đạo đức giả! Tiên tri Y-sai đã nói về các ông thật đúng:
You hypocrites! Well did Isaiah prophesy about you when he said,
8 ‘Miệng dân này nói lời tôn kính Ta, nhưng lòng họ cách xa Ta.
'This people honors me with their lips, but their heart is far from me.
9 Việc họ thờ phượng Ta thật vô ích, thay vì vâng giữ mệnh lệnh Ta, họ đem dạy luật lệ do họ đặt ra.’”
They worship me in vain, because they teach as their doctrines the commandments of people.'”
10 Chúa Giê-xu gọi đoàn dân đến dạy bảo: “Anh chị em hãy lắng nghe và cố hiểu lời này:
Then he called the crowd to himself and said to them, “Listen and understand—
11 Vật đưa vào miệng không làm con người dơ bẩn; nhưng điều gì ra từ miệng mới làm ô uế con người.”
Nothing that enters into the mouth defiles a person. Instead, what comes out of the mouth, this is what defiles a person.”
12 Các môn đệ thưa: “Lời Thầy vừa nói làm mất lòng phái Pha-ri-si.”
Then the disciples came and said to Jesus, “Do you know that the Pharisees were offended when they heard this statement?”
13 Chúa Giê-xu đáp: “Cây nào Cha Ta không trồng sẽ bị nhổ đi.
Jesus answered and said, “Every plant that my heavenly Father has not planted will be rooted up.
14 Đừng tiếc làm gì! Họ đã mù quáng, lại ra lãnh đạo đám người mù, nên chỉ đưa nhau xuống hố thẳm.”
Let them alone, they are blind guides. If a blind person guides another blind person, both will fall into a pit.”
15 Phi-e-rơ xin Chúa Giê-xu giải nghĩa câu: “Vật vào miệng không làm dơ bẩn con người …”
Peter responded and said to Jesus, “Explain this parable to us.”
16 Chúa Giê-xu đáp: “Con cũng không hiểu nữa sao?
Jesus said, “Are you also still without understanding?
17 Con không biết thức ăn vào miệng, chỉ qua dạ dày, rồi ra khỏi thân thể sao?
Do you not see that whatever goes into the mouth passes into the stomach and is then passed out into the latrine?
18 Còn lời nói độc ác phát ra từ lòng mới thật sự làm dơ bẩn con người.
But the things that come out of the mouth come from the heart. They are the things that defile a person.
19 Vì từ lòng dạ con người sinh ra tư tưởng ác, như giết người, ngoại tình, gian dâm, trộm cắp, dối trá, và phỉ báng.
For from the heart proceed evil thoughts, murder, adultery, sexual immorality, theft, false witness, and slander.
20 Những thứ ấy mới làm dơ dáy con người. Trái lại, không làm lễ rửa tay trước bữa ăn chẳng làm hoen ố tâm hồn con người đâu.”
These are the things that defile a person. But to eat with unwashed hands does not defile a person.”
21 Chúa Giê-xu rời xứ Ga-li-lê đến phía bắc của miền Ty-rơ và Si-đôn.
Then Jesus went away from there and withdrew toward the regions of the cities of Tyre and Sidon.
22 Một phụ nữ Ca-na-an ở vùng đó đến kêu xin: “Lạy Chúa, Con Vua Đa-vít, xin thương xót tôi, vì con gái tôi bị quỷ ám! Quỷ hành hạ nó kinh khiếp lắm!”
Behold, a Canaanite woman came out from that region. She shouted out and said, “Have mercy on me, Lord, Son of David! My daughter is severely demon-possessed.”
23 Chúa Giê-xu không đáp một lời. Các môn đệ thưa: “Xin Thầy bảo bà ấy đi chỗ khác, vì bà kêu la ồn ào quá.”
But Jesus answered her not a word. His disciples came and begged him, saying, “Send her away, for she is shouting after us.”
24 Chúa Giê-xu quay lại bảo bà: “Ta được sai đến đây để cứu giúp đàn chiên lạc của Đức Chúa Trời—là nhà Ít-ra-ên.”
But Jesus answered and said, “I was not sent to anyone except to the lost sheep of the house of Israel.”
25 Nhưng bà đến gần Chúa, quỳ lạy cầu khẩn: “Xin Chúa cứu giúp tôi!”
But she came and bowed down before him, saying, “Lord, help me.”
26 Chúa Giê-xu đáp: “Đâu có thể lấy bánh của con cái đem ném cho chó ăn!”
He answered and said, “It is not right to take the children's bread and throw it to the little dogs.”
27 Bà thưa: “Vâng, đúng thế! Nhưng chó chỉ ăn bánh vụn trên bàn chủ rơi xuống!”
She said, “Yes, Lord, but even the little dogs eat some of the crumbs that fall from their masters' tables.”
28 Chúa Giê-xu nói với bà: “Bà là người có đức tin lớn. Lời cầu xin của bà đã được chấp thuận.” Ngay lúc đó, con gái bà được lành.
Then Jesus answered and said to her, “Woman, great is your faith; let it be done for you just as you wish.” At that hour her daughter was healed.
29 Chúa Giê-xu đi dọc theo bờ biển Ga-li-lê, lên ngồi trên ngọn đồi.
Jesus left that place and went near to the Sea of Galilee. Then he went up a hill and sat there.
30 Một đoàn dân đông mang theo người què, người khiếm thị, người câm, người tàn tật, và các bệnh khác đem đặt trước Chúa Giê-xu. Chúa chữa lành tất cả.
Large crowds came to him. They brought with them lame, blind, mute, and crippled people, and many others who were sick. They presented them at Jesus' feet, and he healed them.
31 Thật là một cảnh tượng lạ lùng: Người câm nói, người què đi, người khiếm thị thấy rõ, người bệnh tật được chữa lành. Ai nấy đều ngạc nhiên sững sờ, rồi ngợi tôn Đức Chúa Trời của Ít-ra-ên.
So the crowd marveled when they saw the mute persons speak, the crippled made well, the lame walking, and the blind seeing. They praised the God of Israel.
32 Chúa Giê-xu gọi các môn đệ đến gần bảo: “Ta thương đoàn dân này. Họ ở đây với Ta đã ba ngày, thức ăn đã hết. Ta không muốn để họ nhịn đói ra về, vì có thể bị ngất xỉu giữa đường.”
Jesus called his disciples to him and said, “I have compassion on the crowd, because they have stayed with me for three days already and have nothing to eat. I do not want to send them away without eating, or they may faint on the way.”
33 Các môn đệ thưa: “Giữa chỗ hoang vắng, chúng ta tìm bánh đâu cho đủ để đãi đoàn dân đông đảo này?”
The disciples said to him, “Where can we get enough loaves of bread in such a deserted place to satisfy so large a crowd?”
34 Chúa Giê-xu hỏi: “Các con có bao nhiêu bánh?” Họ đáp: “Thưa, còn bảy ổ bánh và mấy con cá nhỏ.”
Jesus said to them, “How many loaves do you have?” They said, “Seven, and a few small fish.”
35 Chúa bảo dân chúng ngồi xuống đất.
Then Jesus commanded the crowd to sit down on the ground.
36 Ngài cầm bảy ổ bánh và mấy con cá, tạ ơn Đức Chúa Trời, rồi bẻ ra trao cho môn đệ đem phân phát cho đoàn dân.
He took the seven loaves and the fish, and after giving thanks, he broke the loaves and gave them to the disciples. The disciples gave them to the crowd.
37 Sau khi tất cả đều ăn no, người ta lượm thức ăn thừa, đựng đầy bảy giỏ.
The people all ate and were satisfied. Then they gathered up seven baskets full of the broken pieces that were left over.
38 Số người ăn bánh được 4.000, chưa kể phụ nữ, thiếu nhi.
Those who ate were four thousand men, besides women and children.
39 Chúa Giê-xu cho dân chúng ra về, còn Ngài xuống thuyền đến vùng Ma-ga-đan.
Then Jesus sent the crowds away and got into the boat and went into the region of Magadan.
