Ma-thi-ơ 12
1 Một hôm, nhằm ngày Sa-bát, Chúa Giê-xu và các môn đệ đi ngang qua đồng lúa mì. Các môn đệ đói nên hái bông lúa, vò ăn.
At that time, as Jesus was walking through the corn on Sabbath, his disciples being hungry, began to pluck the ears of corn, and to eat them.
2 Các thầy Pha-ri-si nhìn thấy, liền phàn nàn: “Môn đệ của Thầy làm thế là trái luật! Không được hái lúa vào ngày Sa-bát.”
The Pharisees observing this, said to him, Lo! your disciples are doing what is not lawful to do on the Sabbath.
3 Chúa Giê-xu phán với họ: “Các ông chưa đọc chuyện vua Đa-vít và các bạn đồng hành bị đói sao?
He answered, Have you not read what David did, and his attendants, when they were hungry;
4 Vua vào trong Đền Thờ ăn bánh thánh dành riêng cho các thầy tế lễ, và chia cho các bạn cùng ăn. Việc ấy chẳng trái luật sao?
how he entered the tabernacle of God, and eat the loaves of the presence, which was not lawful for him, or his attendants, to eat but solely for the priests?
5 Các ông cũng chưa đọc sách luật Môi-se nói về các thầy tế lễ phục vụ trong Đền Thờ phải làm việc ngày Sa-bát mà không mắc tội sao?
Or have you not learnt from the law, that the priests in the temple violate the rest to be observed on Sabbaths, and are blameless?
6 Tôi cho các ông biết, tại đây có Đấng cao trọng hơn Đền Thờ!
Now I affirm, that something greater than the temple is here.
7 Nếu các ông hiểu ý nghĩa câu Thánh Kinh: ‘Ta chẳng muốn sinh tế, lễ vật, Ta chỉ muốn lòng nhân từ,’ hẳn các ông không còn lên án người vô tội.
But had you know what this means, "I desire humanity and not sacrifice," you would not have condemned the guiltless;
8 Vì Con Người cũng là Chúa của ngày Sa-bát.”
for the Son of Man is master of the Sabbath.
9 Chúa Giê-xu đến hội đường,
Leaving that place, he went into their synagogue,
10 gặp một người bị teo bàn tay. Người Pha-ri-si hỏi Chúa Giê-xu: “Chữa bệnh trong ngày Sa-bát có hợp pháp không?” (Họ mong Ngài trả lời có, để họ có thể gài bẫy tố cáo Ngài).
and found a man there whose hand was blasted. They asked Jesus, with a design to accuse him, Is it lawful to heal on the Sabbath?
11 Chúa Giê-xu đáp: “Nếu chiên của các ông bị rơi xuống hố trong ngày Sa-bát, các ông có tìm cách cứu nó lên ngay hôm ấy không? Dĩ nhiên các ông sẽ cứu nó.
He answered, What man is there amongst you, who having one sheep, if it fall into a pit on the Sabbath, will not lay hold on it, and lift it out?
12 Con người còn quý trọng hơn chiên biết bao! Phải, làm việc thiện trong ngày Sa-bát là hợp pháp!”
And does not a mean greatly excel a sheep? It is lawful, therefore, to do good on the Sabbath.
13 Rồi Chúa phán với người teo tay: “Con xòe bàn tay ra!” Anh vâng lời, bàn tay teo liền được lành như tay kia.
Then he said to the man, Stretch out your hand. And as he stretched it out, it became sound like the other.
14 Các thầy Pha-ri-si bỏ về, họp nhau để tìm mưu giết Chúa Giê-xu.
But the Pharisees went out, and concerted against Jesus to destroy him.
15 Chúa Giê-xu biết ý định họ, nên rời khỏi hội đường. Dân chúng kéo nhau theo Chúa rất đông. Ngài chữa lành mọi người bệnh
Jesus knowing this, departed; and being followed by a vast multitude, healed all their sick,
16 và cấm họ đừng cho người khác biết về Ngài.
enjoining them not to make him known.
17 Việc ấy xảy ra đúng theo lời Tiên tri Y-sai:
Thus the word of the Prophet Isaiah was verified,
18 “Đây là Đầy tớ Ta, Người được Ta lựa chọn. Là Người Ta yêu quý, làm Ta thỏa lòng. Ta sẽ đổ Thánh Linh Ta trên Người, Người sẽ công bố công lý cho các dân tộc.
"Behold my servant whom I have chosen, my beloved in whom my soul delights; I will cause my Spirit to abide upon him, and he shall give laws to the nations;
19 Người sẽ chẳng tranh giành, kêu la, cũng chẳng lớn tiếng ngoài đường phố.
he will not contend, nor clamor, nor cause his voice to be heard in the streets.
20 Người sẽ chẳng bẻ cây sậy yếu nhất cũng chẳng dập tắt ngọn đèn mong manh. Cho đến lúc Người đưa công lý đến cuộc toàn thắng.
A bruised reed he will not break; and a dimly burning taper he will not quench, till he render his laws victorious.
21 Danh Người sẽ là nguồn hy vọng cho mọi dân tộc.”
Nations also shall trust in his name."
22 Người ta mang đến Chúa Giê-xu một người bị quỷ ám, đã câm lại khiếm thị. Được Chúa chữa lành, người ấy liền nói và thấy được.
Then was brought to him a demoniac, dumb, and blind, and he cured him, so that he both spoke and saw.
23 Dân chúng kinh ngạc bảo nhau: “Có thể Giê-xu này là Con của Đa-vít, là Đấng Mết-si-a không?”
And all the people said with amazement, Is this the son of David?
24 Nhưng khi các thầy Pha-ri-si nghe về phép lạ thì nói: “Ông ấy dùng quyền của quỷ vương để đuổi quỷ.”
But the Pharisees hearing them, said, This man expels demons only by Beelzebub, prince of the demons.
25 Biết ý tưởng của họ, Chúa Giê-xu giảng giải: “Một quốc gia chia rẽ phải bị tiêu diệt. Một thành phố hay một gia đình chia rẽ cũng không thể bền vững.
But Jesus, knowing their surmises, said to them, By intestine dissensions any kingdom may be desolated; and no city or family, where such dissensions are, can subsist.
26 Nếu Sa-tan đuổi Sa-tan thì nước nó bị chia rẽ và tự tiêu diệt.
Now if Satan expel Satan, his kingdom is torn by intestine dissensions; how can it then subsist?
27 Nếu Ta nhờ quyền năng Sa-tan để đuổi quỷ, môn đệ các ông sẽ nhờ quyền năng nào? Chính họ sẽ xét xử các ông.
Besides, if I expel demons by Beelzebub, by whom do your sons expel them? Wherefore they shall be your judges.
28 Nhưng nếu Ta nhờ Thánh Linh của Đức Chúa Trời để đuổi quỷ, thì Nước của Đức Chúa Trời đã đến với các ông rồi!
But if I expel demons by the Spirit of God, the Reign of God has overtaken you.
29 Không ai vào nhà một người chủ nô cường bạo để giải cứu đám nô lệ mà trước hết không trói người ấy lại. Nếu không thắng Sa-tan, không ai đuổi quỷ của nó được.
For how can one enter the strong one's house, and plunder his goods, unless he first overpower the strong one? Then indeed he may plunder his house.
30 Ai không hợp tác với Ta là chống lại Ta, ai không quy tụ quanh Ta sẽ bị phân tán.
He who is not for me, is against me; and he who gathers not with me, scatters.
31 Vậy Ta nói với các ông, mọi tội lỗi và lời phạm thượng của loài người đều có thể được tha thứ, ngay cả lời xúc phạm Chúa Cứu Thế; nhưng xúc phạm đến Chúa Thánh Linh sẽ chẳng bao giờ được tha.
Wherefore I say to you, though every other sin and detraction in men is pardonable, their detraction from the Spirit is unpardonable:
32 Ai nói lời xúc phạm Con Người cũng được tha, nhưng ai xúc phạm đến Chúa Thánh Linh sẽ không bao giờ được tha, dù trong đời này hay đời sau. (aiōn g165)
for whosoever shall inveigh against the Son of Man may obtain pardon; but whosoever shall speak against the Holy Spirit, shall never be pardoned, either in the present state or the future. (aiōn g165)
33 Nhờ xem quả mà biết cây. Cây lành sinh quả lành. Cây độc sinh quả độc.
Either call the tree good, and its fruit good; or call the tree bad, and its fruit bad: for we distinguish the tree by its fruit.
34 Loài rắn độc kia! Gian ác như các ông làm sao nói được lời ngay thẳng trong sạch? Vì do những điều chất chứa trong lòng mà miệng nói ra.
Offspring of vipers! how can you that are evil speak good things, since it is out of the fullness of the heart that the mouth speaks.
35 Người tốt do lòng thiện mà nói ra lời lành; người xấu do lòng ác mà nói ra lời dữ.
The good man, out of his good treasure, produces good things; the bad man, out of his bad treasure, produces bad things.
36 Ta nói với các ông, đến ngày phán xét cuối cùng, mọi người phải khai hết những lời vô ích mình đã nói.
Be assured, however, that of every pernicious word which men shall utter, they shall give an account on the day of judgment.
37 Lời nói sẽ định đoạt số phận mỗi người vì do lời nói người này được tha bổng, cũng do lời nói, người kia bị kết tội.”
For by your words you shall be acquitted, and by your words you shall be condemned.
38 Một hôm, các thầy dạy luật và Pha-ri-si đến thưa với Chúa Giê-xu: “Thưa thầy, chúng tôi muốn xem Thầy làm dấu lạ.”
Then some of the Scribes and Pharisees interposed, saying, Rabbi, we desire to see a sign for you.
39 Chúa Giê-xu đáp: “Thế hệ gian ác, thông dâm này đòi xem dấu lạ, nhưng dấu lạ của tiên tri Giô-na cũng đủ rồi.
He answering, said to them, An evil and adulterous race demands a sign; but no sign shall be given it, but the sign of the Prophet Jonah.
40 Như Giô-na đã nằm trong bụng cá ba ngày ba đêm, Con Người cũng sẽ vào lòng đất ba ngày ba đêm.
For as Jonah was three days and three nights in the stomach of the great fish, the Son of Man will be three days and three nights in the bosom of the earth.
41 Đến ngày phán xét, người Ni-ni-ve sẽ đứng lên buộc tội thế hệ này. Vì khi Giô-na cảnh cáo, họ đã ăn năn lìa bỏ tội ác, quay về Đức Chúa Trời. Nhưng tại đây có Đấng lớn hơn Giô-na mà dân này không chịu ăn năn!
The Ninevites will stand up in the judgment against this race, and cause it to be condemned, because they reformed when they were warned by Jonah; and behold here something greater than Jonah.
42 Đến ngày phán xét, Nữ hoàng Sê-ba sẽ đứng lên buộc tội thế hệ này, vì bà đã từ một nước xa xăm đến nghe lời lẽ khôn ngoan của Vua Sa-lô-môn, nhưng tại đây có Đấng lớn hơn Sa-lô-môn mà chẳng ai muốn nghe.
The Queen of the South country will arise in the judgment against this race, and cause it to be condemned; because she came from the extremities of the earth to hear the wise discourses of Solomon; and behold here something greater than Solomon.
43 Khi tà linh ra khỏi một người, nó đi vào nơi hoang mạc, tìm chỗ nghỉ ngơi nhưng không tìm được.
An unclean spirit, when he is gone out of a man, wanders over the parched deserts in search of a resting-place. And not finding any,
44 Rồi nó nói: ‘Ta sẽ trở lại người mà ta đã ra đi.’ Lúc trở lại, thấy tấm lòng người ấy dọn dẹp sạch sẽ, nhưng vẫn còn vô chủ.
he says, I will return to my house whence I came; and being come, he finds it empty, swept, and garnished.
45 Nó liền rủ bảy quỷ khác độc ác hơn, cùng vào chiếm cứ tấm lòng ấy. Vậy người ấy lâm vào tình trạng bi thảm hơn trước.”
Then he goes, and brings with him seven other spirits more wicked than himself; and having entered, they dwell there; and the last state of that man is worse than the first: thus will it fare with this evil race.
46 Chúa Giê-xu đang giảng dạy dân chúng, mẹ và các em Ngài đến đứng bên ngoài muốn nói chuyện với Ngài.
While he discoursed to the people, his mother and brothers were without, desiring to speak with him.
47 Người ta nói với Chúa Giê-xu: “Mẹ và các em Thầy đứng bên ngoài, họ muốn nói chuyện với Thầy.”
And one said to him, Your mother and your brothers are without, desiring to speak with you.
48 Chúa Giê-xu hỏi: “Ai là mẹ Ta? Ai là em Ta?”
He answering, said to him that told him, Who is my mother? and who are my brothers?
49 Rồi Ngài chỉ các môn đệ: “Đây là mẹ và anh chị em Ta.
The stretching out his hand toward his disciples, he said, Behold my mother and my brothers.
50 Vì tất cả những người làm theo ý muốn Cha Ta trên trời đều là anh em, chị em, và mẹ Ta.”
For whosoever does the will of my Father who is in heaven, is my brother, and sister, and mother.
