Ma-thi-ơ 10
1 Chúa Giê-xu gọi mười hai sứ đồ đến gần, cho họ quyền năng đuổi quỷ và chữa bệnh.
Calling his twelve Disciples to him, Jesus gave them authority over foul spirits, so that they could drive them out, as well as the power of curing every kind of disease and every kind of sickness.
2 Đây là tên mười hai sứ đồ: Đầu tiên là Si-môn (còn gọi là Phi-e-rơ), Kế đến là Anh-rê (em Si-môn), Gia-cơ (con Xê-bê-đê), Giăng (em Gia-cơ),
The names of the twelve Apostles are these: First Simon, also known as Peter, and his brother Andrew; James the son of Zebediah, and his brother John;
3 Phi-líp, Ba-thê-lê-my, Thô-ma, Ma-thi-ơ (người thu thuế), Gia-cơ (con An-phê), Tha-đê,
Philip and Bartholomew; Thomas and Matthew the tax-gather; James the son of Alphaeus, and Thaddaeus;
4 Si-môn (đảng viên Xê-lốt), Giu-đa Ích-ca-ri-ốt (người phản Chúa sau này).
Simon the Zealot, and Judas Iscariot — the Apostle who betrayed him.
5 Chúa Giê-xu sai mười hai sứ đồ lên đường và căn dặn: “Đừng đi đến các dân ngoại hoặc vào các thành của người Sa-ma-ri,
These twelve Jesus sent out as his Messengers, after giving them these instructions — “Do not go to the Gentiles, nor enter any Samaritan town,
6 nhưng trước hết hãy đi tìm các con chiên thất lạc của nhà Ít-ra-ên.
but make your way rather to the lost sheep of Israel.
7 Hãy đi và loan báo cho họ biết Nước Trời đã đến gần.
And on your way proclaim that the Kingdom of Heaven is at hand.
8 Hãy chữa lành bệnh tật, trị chứng phong hủi, khiến người chết sống lại, đuổi quỷ khỏi người bị ám. Hãy ban tặng như các con đã được ban tặng.
Cure the sick, raise the dead, make the lepers clean, drive out demons. You have received free of cost, give free of cost.
9 Đừng mang theo vàng, bạc, hoặc tiền đồng trong thắt lưng,
Do not provide yourselves with gold, or silver, or pence in your purses;
10 đừng mang túi hành trang. Đừng mang thêm áo choàng, giày dép, cũng đừng cầm gậy đi đường, vì các con sẽ được người ta săn sóc, tiếp đãi.
not even with a bag for the journey, or a change of clothes, or sandals, or even a staff; for the worker is worth his food.
11 Khi vào thành phố hay xã thôn nào, nên tìm đến nhà người chân thành xứng đáng, ở lại đó cho đến khi đi nơi khác.
Whatever town or village you visit, find out who is worthy in that place, and remain there till you leave.
12 Khi xin phép ở lại, phải tỏ tình thân thiện.
As you enter the house, greet it.
13 Nếu thấy họ xứng đáng, các con cầu phước lành cho họ; nếu không, phước lành sẽ trở về các con.
Then, if the house is worthy, let your blessing rest upon it, but, if it is unworthy, let your blessing return upon yourselves.
14 Nếu nhà nào hay thành nào không tiếp rước, không nghe lời các con, cứ giũ áo ra đi để chứng tỏ các con không còn chịu trách nhiệm về số phận của họ.
If no one welcomes you, or listens to what you say, as you leave that house or that town, shake off its dust from your feet.
15 Ta nói quả quyết, đến ngày phán xét, các thành gian ác như Sô-đôm và Gô-mô-rơ còn có thể dung thứ hơn thành ấy.
I tell you, the doom of the land of Sodom and Gomorrah will be more bearable in the ‘Day of Judgment’ than the doom of that town.
16 Này, Ta sai các con đi như chiên vào giữa bầy muông sói. Phải thận trọng như rắn và hiền lành như bồ câu!
Remember, I am sending you out as my Messengers like sheep among wolves. So be as wise as serpents, and as blameless as doves.
17 Phải đề phòng! Người ta sẽ bắt giải các con ra tòa, đánh đập các con giữa hội đường.
Be on your guard against your fellow men, for they will betray you to courts of law, and scourge you in their Synagogues;
18 Vì Ta, họ sẽ giải các con đến trước mặt các vua và các tổng trấn. Đó là cơ hội để các con nói về Ta cho họ và cho các dân ngoại.
and you will be brought before governors and kings for my sake, that you may witness for me before them and the nations.
19 Khi bị đưa ra tòa, đừng lo phải nói những gì, vì đúng lúc, Đức Chúa Trời sẽ cho các con những lời đối đáp thích hợp.
Whenever they betray you, do not be anxious as to how you shall speak or what you shall say, for what you shall say will be given you at the moment;
20 Lúc ấy không phải các con nói nữa, nhưng chính Thánh Linh của Cha các con trên trời sẽ nói qua môi miệng các con.
for it will not be you who speak, but the Spirit of your Father that speaks within you.
21 Anh sẽ phản bội, đem nộp em cho người ta giết. Cha sẽ nộp con. Con cái sẽ phản nghịch, đưa cha mẹ vào chỗ chết.
Brother will betray brother to death, and the father his child; and children will turn against their parents, and cause them to be put to death;
22 Mọi người sẽ ganh ghét các con, vì các con là môn đệ Ta. Ai nhẫn nhục chịu đựng cho đến cuối cùng sẽ được cứu.
and you will be hated by every one on account of my Name. Yet the man that endures to the end shall be saved.
23 Nếu các con bị bức hại trong thành này, nên trốn qua thành khác. Trước khi các con đi khắp các thành của Ít-ra-ên, Con Người đã đến rồi.
But, when they persecute you in one town, escape to the next; for, I tell you, you will not have come to the end of the towns of Israel before the Son of Man comes.
24 Môn đệ không hơn thầy, và đầy tớ không hơn chủ.
A scholar is not above his teacher, nor a servant above his master.
25 Cùng lắm, môn đệ chịu khổ nhục bằng thầy, đầy tớ bị hành hạ bằng chủ. Người ta dám gọi Ta là quỷ vương, còn có tên xấu nào họ chẳng đem gán cho các con!
It is enough for a scholar to be treated like his teacher, and a servant like his master. If the head of the house has been called Baal-zebub, how much more the members of his household!
26 Đừng sợ họ, vì chẳng có gì che giấu mãi; tất cả các bí mật đều sẽ được công bố cho mọi người.
Do not, therefore, be afraid of them. There is nothing concealed which will not be revealed, nor anything hidden which will not become known.
27 Những điều Ta dạy các con ban đêm, nên nói lớn giữa ban ngày; những lời Ta thì thầm bên tai, cứ loan báo cho mọi người biết.
What I tell you in the dark, say again in the light; and what is whispered in your ear, proclaim upon the housetops.
28 Đừng sợ những người muốn giết hại các con vì họ chỉ có thể giết thể xác, mà không giết được linh hồn. Phải sợ Đức Chúa Trời, vì Ngài có quyền hủy diệt cả thể xác và linh hồn trong hỏa ngục. (Geenna g1067)
And do not be afraid of those who kill the body, but are unable to kill the soul; rather be afraid of him who is able to destroy both soul and body in the Pit. (Geenna g1067)
29 Hai con chim sẻ chỉ bán một xu, nhưng nếu Cha các con không cho phép, chẳng một con nào rơi xuống đất.
Are not two sparrows sold for a half-penny? Yet not one of them will fall to the ground without your Father’s knowledge.
30 Ngài biết cả số tóc trên đầu các con nữa.
While as for you, the very hairs of your head are numbered.
31 Vậy, đừng lo sợ, vì các con quý hơn chim sẻ.
Do not, therefore, be afraid; you are of more value than many sparrows.
32 Ai công khai xưng mình là môn đệ Ta, Ta cũng sẽ công nhận họ trước mặt Cha Ta trên trời.
Every one, therefore, who shall acknowledge me before his fellow men, I, too, will acknowledge before my Father who is in Heaven;
33 Còn ai công khai chối bỏ Ta, Ta cũng chối bỏ họ trước mặt Cha Ta trên trời.
but, if any one disowns me before his fellow men, I, too, will disown him before my Father who is in Heaven.
34 Đừng tưởng Ta đến để đem hòa bình cho thế giới! Không, Ta không đem hòa bình, nhưng đem gươm giáo.
Do not imagine that I have come to bring peace upon the earth. I have come to bring, not peace, but the sword.
35 ‘Ta đến để phân rẽ con trai với cha, con gái với mẹ, con dâu với mẹ chồng.
For I have come to set — ‘a man against his father, and a daughter against her mother, and a daughter-in-law against her mother-in-law.
36 Kẻ thù không ở đâu xa, nhưng ở ngay trong nhà!’
A man’s enemies will be the members of his own household.’
37 Nếu các con yêu cha mẹ hơn Ta, các con không đáng làm môn đệ Ta. Ai yêu con trai, con gái mình hơn Ta cũng không đáng làm môn đệ Ta.
He who loves father or mother more than me is not worthy of me; and he who loves son or daughter more than me is not worthy of me.
38 Nếu các con không vác cây thập tự mình theo Ta, các con không đáng làm môn đệ Ta.
And the man who does not take his cross and follow in my steps is not worthy of me.
39 Ai tham sống sợ chết sẽ mất mạng, nhưng ai hy sinh tính mạng vì Ta, sẽ được sống.”
He who has found his life will lose it, while he who, for my sake, has lost his life shall find it.
40 “Ai tiếp rước các con là tiếp rước Ta. Ai tiếp rước Ta là tiếp rước Cha Ta, Đấng sai Ta đến.
He who welcomes you is welcoming me; and he who welcomes me is welcoming him who sent me as his Messenger.
41 Nếu các con tiếp rước một nhà tiên tri vì tôn trọng người của Đức Chúa Trời, các con sẽ nhận phần thưởng như nhà tiên tri. Nếu các con tiếp rước một người công chính vì tôn trọng đức công chính, các con sẽ nhận phần thưởng như người công chính.
He who welcomes a Prophet, because he is a Prophet, shall receive a Prophet’s reward; and he who welcomes a good man, because he is a good man, shall receive a good man’s reward.
42 Nếu các con cho một người hèn mọn này uống một chén nước lạnh vì người ấy là môn đệ Ta, chắc chắn các con sẽ được tưởng thưởng.”
And, if any one gives but a cup of cold water to one of these lowly ones because he is a disciple, I tell you that he shall assuredly not lose his reward.”
