Ma-thi-ơ 10
1 Chúa Giê-xu gọi mười hai sứ đồ đến gần, cho họ quyền năng đuổi quỷ và chữa bệnh.
And having called together his twelve disciples, he gave them authority over unclean spirits, to cast them out and to cure every sickness and every infirmity.
2 Đây là tên mười hai sứ đồ: Đầu tiên là Si-môn (còn gọi là Phi-e-rơ), Kế đến là Anh-rê (em Si-môn), Gia-cơ (con Xê-bê-đê), Giăng (em Gia-cơ),
Now the names of the twelve Apostles are these: the First, Simon, who is called Peter, and Andrew his brother,
3 Phi-líp, Ba-thê-lê-my, Thô-ma, Ma-thi-ơ (người thu thuế), Gia-cơ (con An-phê), Tha-đê,
James of Zebedee, and John his brother, Philip and Bartholomew, Thomas and Matthew the tax collector, and James of Alphaeus, and Thaddaeus,
4 Si-môn (đảng viên Xê-lốt), Giu-đa Ích-ca-ri-ốt (người phản Chúa sau này).
Simon the Canaanite, and Judas Iscariot, who also betrayed him.
5 Chúa Giê-xu sai mười hai sứ đồ lên đường và căn dặn: “Đừng đi đến các dân ngoại hoặc vào các thành của người Sa-ma-ri,
Jesus sent these twelve, instructing them, saying: “Do not travel by the way of the Gentiles, and do not enter into the city of the Samaritans,
6 nhưng trước hết hãy đi tìm các con chiên thất lạc của nhà Ít-ra-ên.
but instead go to the sheep who have fallen away from the house of Israel.
7 Hãy đi và loan báo cho họ biết Nước Trời đã đến gần.
And going forth, preach, saying: ‘For the kingdom of heaven has drawn near.’
8 Hãy chữa lành bệnh tật, trị chứng phong hủi, khiến người chết sống lại, đuổi quỷ khỏi người bị ám. Hãy ban tặng như các con đã được ban tặng.
Cure the infirm, raise the dead, cleanse lepers, cast out demons. You have received freely, so give freely.
9 Đừng mang theo vàng, bạc, hoặc tiền đồng trong thắt lưng,
Do not choose to possess gold, nor silver, nor money in your belts,
10 đừng mang túi hành trang. Đừng mang thêm áo choàng, giày dép, cũng đừng cầm gậy đi đường, vì các con sẽ được người ta săn sóc, tiếp đãi.
nor provisions for the journey, nor two tunics, nor shoes, nor a staff. For the laborer deserves his portion.
11 Khi vào thành phố hay xã thôn nào, nên tìm đến nhà người chân thành xứng đáng, ở lại đó cho đến khi đi nơi khác.
Now, into whatever city or town you will enter, inquire as to who is worthy within it. And stay there until you depart.
12 Khi xin phép ở lại, phải tỏ tình thân thiện.
Then, when you enter into the house, greet it, saying, ‘Peace to this house.’
13 Nếu thấy họ xứng đáng, các con cầu phước lành cho họ; nếu không, phước lành sẽ trở về các con.
And if, indeed, that house is worthy, your peace will rest upon it. But if it is not worthy, your peace will return to you.
14 Nếu nhà nào hay thành nào không tiếp rước, không nghe lời các con, cứ giũ áo ra đi để chứng tỏ các con không còn chịu trách nhiệm về số phận của họ.
And whoever has neither received you, nor listened to your words, departing from that house or city, shake off the dust from your feet.
15 Ta nói quả quyết, đến ngày phán xét, các thành gian ác như Sô-đôm và Gô-mô-rơ còn có thể dung thứ hơn thành ấy.
Amen I say to you, it will be more tolerable for the land of Sodom and Gomorrah in the day of judgment, than for that city.
16 Này, Ta sai các con đi như chiên vào giữa bầy muông sói. Phải thận trọng như rắn và hiền lành như bồ câu!
Behold, I am sending you like sheep in the midst of wolves. Therefore, be as prudent as serpents and as simple as doves.
17 Phải đề phòng! Người ta sẽ bắt giải các con ra tòa, đánh đập các con giữa hội đường.
But beware of men. For they will hand you over to councils, and they will scourge you in their synagogues.
18 Vì Ta, họ sẽ giải các con đến trước mặt các vua và các tổng trấn. Đó là cơ hội để các con nói về Ta cho họ và cho các dân ngoại.
And you shall be led before both rulers and kings for my sake, as a testimony to them and to the Gentiles.
19 Khi bị đưa ra tòa, đừng lo phải nói những gì, vì đúng lúc, Đức Chúa Trời sẽ cho các con những lời đối đáp thích hợp.
But when they hand you over, do not choose to think about how or what to speak. For what to speak shall be given to you in that hour.
20 Lúc ấy không phải các con nói nữa, nhưng chính Thánh Linh của Cha các con trên trời sẽ nói qua môi miệng các con.
For it is not you who will be speaking, but the Spirit of your Father, who will speak in you.
21 Anh sẽ phản bội, đem nộp em cho người ta giết. Cha sẽ nộp con. Con cái sẽ phản nghịch, đưa cha mẹ vào chỗ chết.
And brother will hand over brother to death, and father will hand over son. And children will rise up against parents and bring about their deaths.
22 Mọi người sẽ ganh ghét các con, vì các con là môn đệ Ta. Ai nhẫn nhục chịu đựng cho đến cuối cùng sẽ được cứu.
And you will be hated by all for the sake of my name. But whoever will have persevered, even to the end, the same shall be saved.
23 Nếu các con bị bức hại trong thành này, nên trốn qua thành khác. Trước khi các con đi khắp các thành của Ít-ra-ên, Con Người đã đến rồi.
Now when they persecute you in one city, flee into another. Amen I say to you, you will not have exhausted all the cities of Israel, before the Son of man returns.
24 Môn đệ không hơn thầy, và đầy tớ không hơn chủ.
The disciple is not above the teacher, nor is the servant above his master.
25 Cùng lắm, môn đệ chịu khổ nhục bằng thầy, đầy tớ bị hành hạ bằng chủ. Người ta dám gọi Ta là quỷ vương, còn có tên xấu nào họ chẳng đem gán cho các con!
It is sufficient for the disciple that he be like his teacher, and the servant, like his master. If they have called the Father of the family, ‘Beelzebub,’ how much more those of his household?
26 Đừng sợ họ, vì chẳng có gì che giấu mãi; tất cả các bí mật đều sẽ được công bố cho mọi người.
Therefore, do not fear them. For nothing is covered that shall not be revealed, nor hidden that shall not be known.
27 Những điều Ta dạy các con ban đêm, nên nói lớn giữa ban ngày; những lời Ta thì thầm bên tai, cứ loan báo cho mọi người biết.
What I tell you in darkness, speak in the light. And what you hear whispered in the ear, preach above the rooftops.
28 Đừng sợ những người muốn giết hại các con vì họ chỉ có thể giết thể xác, mà không giết được linh hồn. Phải sợ Đức Chúa Trời, vì Ngài có quyền hủy diệt cả thể xác và linh hồn trong hỏa ngục. (Geenna g1067)
And do not be afraid of those who kill the body, but are not able to kill the soul. But instead fear him who is able to destroy both soul and body in Hell. (Geenna g1067)
29 Hai con chim sẻ chỉ bán một xu, nhưng nếu Cha các con không cho phép, chẳng một con nào rơi xuống đất.
Are not two sparrows sold for one small coin? And yet not one of them will fall to the ground without your Father.
30 Ngài biết cả số tóc trên đầu các con nữa.
For even the hairs of your head have all been numbered.
31 Vậy, đừng lo sợ, vì các con quý hơn chim sẻ.
Therefore, do not be afraid. You are worth more than many sparrows.
32 Ai công khai xưng mình là môn đệ Ta, Ta cũng sẽ công nhận họ trước mặt Cha Ta trên trời.
Therefore, everyone who acknowledges me before men, I also will acknowledge before my Father, who is in heaven.
33 Còn ai công khai chối bỏ Ta, Ta cũng chối bỏ họ trước mặt Cha Ta trên trời.
But whoever will have denied me before men, I also will deny before my Father, who is in heaven.
34 Đừng tưởng Ta đến để đem hòa bình cho thế giới! Không, Ta không đem hòa bình, nhưng đem gươm giáo.
Do not think that I came to send peace upon the earth. I came, not to send peace, but the sword.
35 ‘Ta đến để phân rẽ con trai với cha, con gái với mẹ, con dâu với mẹ chồng.
For I came to divide a man against his father, and a daughter against her mother, and a daughter-in-law against her mother-in-law.
36 Kẻ thù không ở đâu xa, nhưng ở ngay trong nhà!’
And the enemies of a man will be those of his own household.
37 Nếu các con yêu cha mẹ hơn Ta, các con không đáng làm môn đệ Ta. Ai yêu con trai, con gái mình hơn Ta cũng không đáng làm môn đệ Ta.
Whoever loves father or mother more than me is not worthy of me. And whoever loves son or daughter above me is not worthy of me.
38 Nếu các con không vác cây thập tự mình theo Ta, các con không đáng làm môn đệ Ta.
And whoever does not take up his cross and follow me is not worthy of me.
39 Ai tham sống sợ chết sẽ mất mạng, nhưng ai hy sinh tính mạng vì Ta, sẽ được sống.”
Whoever finds his life, will lose it. And whoever will have lost his life because of me, shall find it.
40 “Ai tiếp rước các con là tiếp rước Ta. Ai tiếp rước Ta là tiếp rước Cha Ta, Đấng sai Ta đến.
Whoever receives you, receives me. And whoever receives me, receives him who sent me.
41 Nếu các con tiếp rước một nhà tiên tri vì tôn trọng người của Đức Chúa Trời, các con sẽ nhận phần thưởng như nhà tiên tri. Nếu các con tiếp rước một người công chính vì tôn trọng đức công chính, các con sẽ nhận phần thưởng như người công chính.
Whoever receives a prophet, in the name of a prophet, shall receive the reward of a prophet. And whoever receives the just in the name of the just shall receive the reward of the just.
42 Nếu các con cho một người hèn mọn này uống một chén nước lạnh vì người ấy là môn đệ Ta, chắc chắn các con sẽ được tưởng thưởng.”
And whoever shall give, even to one of the least of these, a cup of cold water to drink, solely in the name of a disciple: Amen I say to you, he shall not lose his reward.”
