Mác 12
1 Chúa Giê-xu dạy họ với câu chuyện: “Người kia trồng một vườn nho, dựng hàng rào chung quanh, đào hầm ép nho, xây tháp canh, cho người khác mướn, rồi lên đường đi xa.
And he began to speak to them in parables: “A man dug a vineyard, and surrounded it with a hedge, and dug a pit, and built a tower, and he loaned it out to farmers, and he set out on a long journey.
2 Tới mùa hái nho, chủ sai người nhà về thu hoa lợi.
And in time, he sent a servant to the farmers, in order to receive some of the fruit of the vineyard from the farmers.
3 Nhưng người ấy bị các đầy tớ bắt giữ, đánh đập, và đuổi về tay không.
But they, having apprehended him, beat him and sent him away empty.
4 Chủ sai người thứ hai, nhưng bị họ sỉ nhục và đánh vỡ đầu.
And again, he sent another servant to them. And they wounded him on the head, and they treated him with contempt.
5 Một người khác được chủ sai đi, lại bị chúng hạ sát. Nhiều người đến sau cũng đều bị đánh, giết.
And again, he sent another, and him they killed, and many others: some they beat, but others they killed.
6 Cuối cùng, chủ chỉ còn người con trai yêu quý. Chủ sai con đến, vì nghĩ rằng họ sẽ kính nể con mình.
Therefore, having still one son, most dear to him, he sent him also to them, at the very end, saying, ‘For they will reverence my son.’
7 Nhưng các đầy tớ bảo nhau: ‘Nó là con thừa tự, giết nó đi, sản nghiệp sẽ về tay chúng ta!’
But the settlers said one to another: ‘This is the heir. Come, let us kill him. And then the inheritance will be ours.’
8 Họ liền bắt giết người con, ném thây bên ngoài vườn nho.”
And apprehending him, they killed him. And they cast him out of the vineyard.
9 Chúa Giê-xu hỏi: “Vậy, chủ vườn nho sẽ đối xử ra sao? Chắc chắn chủ sẽ đến tiêu diệt mấy đầy tớ ấy, giao vườn cho người khác mướn.
Therefore, what will the lord of the vineyard do?” “He will come and destroy the settlers. And he will give the vineyard to others.”
10 Các ông chưa đọc câu Thánh Kinh này sao? ‘Tảng đá bị thợ xây nhà loại ra đã trở thành tảng đá móng.
“And so, have you not read this scripture?: ‘The stone which the builders have rejected, the same has been made the head of the corner.
11 Đây là việc Chúa Hằng Hữu đã thực hiện, và đó là việc diệu kỳ trước mắt chúng ta.’”
By the Lord has this been done, and it is wondrous in our eyes.’”
12 Các nhà lãnh đạo Do Thái biết Chúa ám chỉ họ, nên tìm cách bắt Ngài, nhưng còn e ngại dân chúng. Cuối cùng, họ bỏ đi.
And they sought to take hold of him, but they feared the crowd. For they knew that he had spoken this parable about them. And leaving him behind, they went away.
13 Sau đó, họ cử mấy người thuộc phái Pha-ri-si và đảng Hê-rốt đến gặp Chúa Giê-xu, tìm cách gài bẫy trong lời nói, để có cớ bắt Ngài.
And they sent some of the Pharisees and Herodians to him, so that they might trap him with words.
14 Họ hỏi: “Thưa Thầy, chúng tôi biết Thầy là người chân chính, không nể sợ, thiên vị ai, chỉ lấy công tâm giảng dạy Đạo Đức Chúa Trời. Xin Thầy cho biết nộp thuế cho Sê-sa có đúng luật hay không?
And these, arriving, said to him: “Teacher, we know that you are truthful and that you do not favor anyone; for you do not consider the appearance of men, but you teach the way of God in truth. Is it lawful to give the tribute to Caesar, or should we not give it?”
15 Chúng tôi có nên nộp thuế không?” Chúa Giê-xu biết rõ đạo đức giả của họ, liền đáp: “Các ông muốn gài bẫy Ta sao? Đưa một đồng bạc cho Ta xem!”
And knowing their skill in deception, he said to them: “Why do you test me? Bring me a denarius, so that I may see it.”
16 Họ trao đồng bạc cho Chúa. Ngài hỏi: “Hình và tên ai đây?” Họ đáp: “Sê-sa.”
And they brought it to him. And he said to them, “Whose image and inscription is this?” They said to him, “Caesar’s.”
17 Chúa Giê-xu phán: “Hãy nộp cho Sê-sa những gì của Sê-sa, và trả lại Đức Chúa Trời những gì thuộc về Đức Chúa Trời.” Họ ngẩn ngơ trước câu trả lời của Chúa.
So in response, Jesus said to them, “Then render to Caesar, the things that are of Caesar; and to God, the things that are of God.” And they wondered over him.
18 Các thầy Sa-đu-sê—chủ trương không có sự sống lại—đến hỏi Chúa Giê-xu:
And the Sadducees, who say there is no resurrection, approached him. And they questioned him, saying:
19 “Thưa Thầy, Môi-se truyền lại cho chúng ta luật này: Nếu người đàn ông nào qua đời không có con, thì em trai người đó sẽ lấy vợ goá của anh để sinh con nối dõi cho anh.
“Teacher, Moses wrote for us that if any man’s brother will have died and left behind a wife, and not have left behind sons, his brother should take his wife to himself and should raise up offspring for his brother.
20 Gia đình kia có bảy anh em. Người anh cả lấy vợ rồi chết không con.
So then, there were seven brothers. And the first took a wife, and he died without leaving behind offspring.
21 Người thứ hai lấy vợ góa của anh, cũng chết không con. Người thứ ba cũng vậy.
And the second took her, and he died. And neither did he leave behind offspring. And the third acted similarly.
22 Cứ thế, cả bảy anh em đều qua đời không con nối dõi. Cuối cùng, người phụ nữ cũng chết.
And in like manner, each of the seven received her and did not leave behind offspring. Last of all, the woman also died.
23 Vậy đến ngày sống lại, người phụ nữ đó sẽ làm vợ ai, vì cả bảy người đều đã cưới nàng?”
Therefore, in the resurrection, when they will rise again, to which of them will she be a wife? For each of the seven had her as wife.”
24 Chúa Giê-xu đáp: “Các ông lầm lẫn, vì không hiểu Thánh Kinh, cũng chẳng biết quyền năng Đức Chúa Trời.
And Jesus responded by saying to them: “But have you not gone astray, by knowing neither the scriptures, nor the power of God?
25 Vì khi người ta sống lại, sẽ không còn cưới vợ lấy chồng nữa, ai nấy đều giống như thiên sứ trên trời.
For when they will be resurrected from the dead, they shall neither marry, nor be given in marriage, but they are like the Angels in heaven.
26 Về người chết sống lại, các ông không đọc sách Môi-se, chỗ viết về bụi gai cháy sao? Đức Chúa Trời phán cùng Môi-se: ‘Ta là Đức Chúa Trời của Áp-ra-ham, Đức Chúa Trời của Y-sác, Đức Chúa Trời của Gia-cốp.’
But concerning the dead who rise again, have you not read in the book of Moses, how God spoke to him from the bush, saying: ‘I am the God of Abraham, and the God of Isaac, and the God of Jacob?’
27 Ngài là Đức Chúa Trời của người sống, không phải của người chết. Các ông lầm to rồi.”
He is not the God of the dead, but of the living. Therefore, you have gone far astray.”
28 Một thầy dạy luật theo dõi cuộc tranh luận, thấy Chúa đối đáp lưu loát, liền hỏi: “Thưa Thầy, trong các điều răn, điều nào quan trọng hơn cả?”
And one of the scribes, who had heard them arguing, drew near to him. And seeing that he had answered them well, he questioned him as to which was the first commandment of all.
29 Chúa Giê-xu đáp: “Điều răn quan trọng nhất là: ‘Hỡi người Ít-ra-ên, hãy lắng nghe! Chúa Hằng Hữu, Đức Chúa Trời chúng ta là Chân Thần duy nhất.
And Jesus answered him: “For the first commandment of all is this: ‘Listen, O Israel. The Lord your God is one God.
30 Phải yêu thương Đức Chúa Trời với cả tấm lòng, linh hồn, trí tuệ, và năng lực.’
And you shall love the Lord your God from your whole heart, and from your whole soul, and from your whole mind, and from your whole strength. This is the first commandment.’
31 Điều răn thứ hai cũng quan trọng: ‘Yêu người lân cận như chính mình.’ Không còn điều răn nào lớn hơn hai điều ấy.”
But the second is similar to it: ‘You shall love your neighbor as yourself.’ There is no other commandment greater than these.”
32 Thầy dạy luật thưa: “Thầy dạy rất đúng! Đức Chúa Trời là Chân Thần duy nhất, ngoài Ngài không có Thần nào khác.
And the scribe said to him: Well said, Teacher. You have spoken the truth that there is one God, and there is no other beside him;
33 Yêu thương Ngài với tất cả tấm lòng, trí óc, năng lực và yêu thương người lân cận như chính mình thật tốt hơn dâng mọi lễ vật và sinh tế cho Đức Chúa Trời.”
and that he should be loved from the whole heart, and from the whole understanding, and from the whole soul, and from the whole strength. And to love one’s neighbor as one’s self is greater than all holocausts and sacrifices.”
34 Thấy người đó hiểu đúng ý nghĩa luật pháp, Chúa khen: “Ông không xa Nước của Đức Chúa Trời đâu!” Sau đó không ai dám chất vấn Ngài điều gì nữa.
And Jesus, seeing that he had responded wisely, said to him, “You are not far from the kingdom of God.” And after that, no one dared to question him.
35 Trong lúc giảng dạy tại Đền Thờ, Chúa Giê-xu hỏi: “Tại sao các thầy dạy luật nói Đấng Mết-si-a là con của Đa-vít?
And while teaching in the temple, Jesus said in answer: “How is it that the scribes say that the Christ is the son of David?
36 Chính Đa-vít được Chúa Thánh Linh cảm hứng đã nói: ‘Chúa Hằng Hữu phán cùng Chúa tôi: Hãy ngồi bên phải Ta cho đến chừng Ta đặt kẻ thù dưới gót chân Con.’
For David himself said in the Holy Spirit: ‘The Lord said to my Lord: Sit at my right hand, until I set your enemies as your footstool.’
37 Chính Đa-vít đã gọi Đấng Mết-si-a là ‘Chúa tôi,’ thì sao Đấng Mết-si-a là dòng dõi của Đa-vít được?” Nghe Chúa giảng dạy, dân chúng thích thú vô cùng.
Therefore, David himself calls him Lord, and so how can he be his son?” And a great multitude listened to him willingly.
38 Chúa Giê-xu dạy tiếp: “Phải đề phòng các thầy dạy luật, vì họ thích mặc áo lễ thật dài, mong được người ta kính chào ngoài đường phố,
And he said to them in his doctrine: “Beware of the scribes, who prefer to walk in long robes and to be greeted in the marketplace,
39 ưa ngồi ghế danh dự trong hội đường và phòng tiệc.
and to sit in the first chairs in the synagogues, and to have the first seats at feasts,
40 Họ làm ra vẻ thánh thiện bằng cách đọc những bài cầu nguyện dông dài, nhưng đồng thời lại cướp đoạt nhà cửa của những quả phụ cô đơn! Vì thế, họ sẽ bị hình phạt nặng nề hơn nữa!”
who devour the houses of widows under the pretense of long prayers. These shall receive the more extensive judgment.”
41 Sau đó, Chúa Giê-xu đến ngồi đối ngang hộp tiền dâng trong Đền Thờ, xem người ta dâng tiền. Có lắm người giàu dâng rất nhiều,
And Jesus, sitting opposite the offertory box, considered the way in which the crowd cast coins into the offertory, and that many of the wealthy cast in a great deal.
42 cũng có một quả phụ nghèo khổ đến bỏ vào hộp hai đồng xu.
But when one poor widow had arrived, she put in two small coins, which is a quarter.
43 Chúa Giê-xu gọi các môn đệ lại bảo: “Ta cho các con biết, bà quả phụ nghèo này đã dâng nhiều hơn mọi người.
And calling together his disciples, he said to them: “Amen I say to you, that this poor widow has put in more than all those who contributed to the offertory.
44 Vì ai cũng lấy của thừa thãi đem dâng, nhưng bà này tuy túng ngặt đã dâng tất cả tiền mình có.”
For they all gave from their abundance, yet truly, she gave from her scarcity, even all that she had, her entire living.”
