< Lu-ca 22 >
1 Đã gần đến ngày Lễ Bánh Không Men, gọi là lễ Vượt Qua.
Now the feast of unleavened bread drew near, which is called the Passover.
2 Các thầy trưởng tế và thầy dạy luật tìm cách giết Chúa Giê-xu, nhưng họ sợ dân chúng nổi loạn.
And the chief priests and scribes sought how they might kill him; for they feared the people.
3 Quỷ Sa-tan nhập vào Giu-đa Ích-ca-ri-ốt, là một trong mười hai sứ đồ.
Then Satan entered into Judas surnamed Iscariot, being of the number of the twelve.
4 Giu-đa tìm gặp các thầy trưởng tế và các viên chỉ huy lính gác Đền Thờ để bàn cách tốt nhất nộp Chúa Giê-xu cho họ.
And he went his way, and conferred with the chief priests and captains, how he might betray him to them.
5 Họ mừng lắm, hứa sẽ thưởng tiền.
And they were glad, and covenanted to give him money.
6 Từ đó, Giu-đa tìm cơ hội nộp Chúa lúc không có dân chúng ở gần Ngài.
And he promised, and sought opportunity to betray him to them in the absence of the multitude.
7 Đến ngày Lễ Bánh Không Men, người Do Thái giết chiên con để ăn với bánh không men.
Then came the day of unleavened bread, when the passover must be killed.
8 Chúa Giê-xu sai Phi-e-rơ và Giăng đi trước và phán: “Hãy đi và chuẩn bị bữa tiệc cho chúng ta.”
And he sent Peter and John, saying, Go and prepare for us the passover, that we may eat.
9 Họ hỏi Chúa: “Thưa Thầy, chúng con sẽ dọn tiệc tại đâu?”
And they said to him, Where wilt thou that we prepare?
10 Chúa đáp: “Vừa khi vào Giê-ru-sa-lem, các con sẽ gặp một người xách vò nước. Người ấy vào nhà nào, các con cứ theo vào,
And he said to them, Behold, when ye have entered into the city, there shall a man meet you, bearing a pitcher of water; follow him into the house where he entereth.
11 nói với chủ nhà: ‘Thầy hỏi: Phòng khách dành riêng cho Ta và các môn đệ ăn lễ Vượt Qua ở đâu?’
And ye shall say to the master of the house, The Master saith to thee, Where is the guestchamber, where I may eat the passover with my disciples?
12 Chủ nhà sẽ chỉ cho các con một phòng rộng trên lầu đầy đủ tiện nghi. Các con hãy dọn tiệc tại đó.”
And he shall show you a large upper room furnished: there make ready.
13 Họ ra đi gặp mọi điều đúng như lời Chúa dạy và họ chuẩn bị bữa ăn lễ Vượt Qua ở đó.
And they went, and found as he had said to them: and they made ready the passover.
14 Đến giờ dự lễ, Chúa Giê-xu ngồi ăn với các sứ đồ.
And when the hour was come, he sat down, and the twelve apostles with him.
15 Chúa Giê-xu phán: “Ta rất muốn dự lễ Vượt Qua này với các con trước khi chịu thống khổ.
And he said to them, I have earnestly desired to eat this passover with you before I suffer:
16 Ta cho các con biết: Ta sẽ không dự tiệc này nữa cho đến khi mục đích bữa tiệc được hoàn thành trong Nước của Đức Chúa Trời.”
For I say to you, I will not any more eat of it, until it shall be fulfilled in the kingdom of God.
17 Chúa lấy chén nước nho tạ ơn Đức Chúa Trời và phán: “Các con cầm chén này chia nhau uống đi.
And he took the cup, and gave thanks, and said, Take this, and share it among yourselves:
18 Vì từ nay, Ta sẽ không uống nước nho này nữa cho đến khi Nước của Đức Chúa Trời được thể hiện.”
For I say to you, I will not drink of the fruit of the vine, until the kingdom of God shall come.
19 Ngài lấy bánh, tạ ơn Đức Chúa Trời, bẻ ra trao cho các môn đệ: “Đây là thân thể Ta, vì các con mà hy sinh. Hãy ăn để tưởng niệm Ta.”
And he took bread, and gave thanks, and broke it, and gave to them, saying, This is my body which is given for you: this do in remembrance of me.
20 Cũng thế, sau bữa ăn, Chúa cầm chén nước nho và bảo: “Chén này là giao ước mới giữa Đức Chúa Trời và nhân loại, ấn chứng bằng máu Ta, máu phải đổ ra vì các con.
Likewise also the cup after supper, saying, This cup is the new testament in my blood, which is shed for you.
21 Nhưng tại bàn này, kẻ phản Ta đang ngồi ăn chung với Ta.
But, behold, the hand of him that betrayeth me is with me on the table.
22 Con Người phải hy sinh đúng theo chương trình Đức Chúa Trời, nhưng khốn cho kẻ phản Ngài!”
And truly the Son of man goeth, as it was determined: but woe to that man by whom he is betrayed!
23 Các môn đệ hỏi nhau ai là người phản Chúa.
And they began to enquire among themselves, which of them it was that should do this thing.
24 Rồi họ bắt đầu tranh luận với nhau xem ai cao trọng nhất giữa vòng họ.
And there was also a strife among them, which of them should be accounted the greatest.
25 Chúa Giê-xu dạy: “Vua chúa các dân tộc nước ngoài cai trị tàn ác; người áp bức dân chúng lại được gọi là ân nhân.
And he said to them, The kings of the Gentiles exercise lordship over them; and they that exercise authority upon them are called benefactors.
26 Nhưng giữa các con, ai muốn làm lớn phải chịu phận nhỏ, ai muốn lãnh đạo phải làm đầy tớ.
But ye shall not be so: but he that is greatest among you, let him be as the younger; and he that is chief, as he that doth serve.
27 Ai lớn hơn? Người ngồi ở bàn ăn và người phục vụ? Nhưng Ta ở giữa các con như người phục vụ vậy.
For who is greater, he that eateth, or he that serveth? is not he that eateth? but I am among you as he that serveth.
28 Vì các con trung thành với Ta trong những ngày thử thách
Ye are they who have continued with me in my temptations.
29 và vì Cha đã ủy quyền cai trị cho Ta, nên Ta cũng cho các con quyền đó.
And I appoint to you a kingdom, as my Father hath appointed to me;
30 Các con sẽ được ăn uống chung bàn với Ta trong Nước Ta và ngồi trên ngai xét xử mười hai đại tộc Ít-ra-ên.”
That ye may eat and drink at my table in my kingdom, and sit on thrones judging the twelve tribes of Israel.
31 “Si-môn, Si-môn, Sa-tan đã xin phép thử thách con như người ta sàng sảy lúa.
And the Lord said, Simon, Simon, behold, Satan hath desired to have you, that he may sift you as wheat:
32 Nhưng Ta đã cầu nguyện cho con khỏi thiếu đức tin. Sau khi con ăn năn, hãy gây dựng đức tin cho anh chị em con!”
But I have prayed for thee, that thy faith fail not: and when thou art converted, strengthen thy brethren.
33 Phi-e-rơ đáp: “Thưa Chúa, con sẵn sàng ngồi tù, chịu chết với Thầy!”
And he said to him, Lord, I am ready to go with thee, both into prison, and to death.
34 Nhưng Chúa Giê-xu phán: “Phi-e-rơ ơi, Ta cho con biết, trước khi gà gáy đêm nay, con sẽ chối Ta ba lần.”
And he said, I tell thee, Peter, the cock shall not crow this day, before thou shalt three times deny that thou knowest me.
35 Chúa Giê-xu hỏi các môn đệ: “Khi Ta sai các con đi truyền giáo, không mang theo tiền bạc, túi bao hay giày dép, các con có thiếu thốn gì không?” Họ đáp: “Thưa không!”
And he said to them, When I sent you without purse, and sack, and shoes, lacked ye any thing? And they said, Nothing.
36 Chúa tiếp: “Nhưng bây giờ lại khác. Ai có tiền bạc hay túi bao, cứ mang theo. Ai không có gươm, nên bán áo choàng mà mua.
Then said he to them, But now, he that hath a purse, let him take it, and likewise his sack: and he that hath no sword, let him sell his garment, and buy one.
37 Vì lời tiên tri này sắp ứng nghiệm: ‘Người sẽ bị kể vào hàng phạm nhân.’ Phải, các lời tiên tri nói về Ta đều sẽ ứng nghiệm.”
For I say to you, that this which is written must yet be accomplished in me, And he was reckoned among the transgressors: for the things concerning me have an end.
38 Các môn đệ đáp: “Thưa Thầy, chúng con có hai thanh gươm đây.” Chúa đáp: “Đủ rồi.”
And they said, Lord, behold, here are two swords. And he said to them, It is enough.
39 Rời phòng tiệc, Chúa Giê-xu lên núi Ô-liu như thường lệ. Các môn đệ đi theo Ngài.
And he came out, and went, as he was accustomed, to the mount of Olives; and his disciples also followed him.
40 Đến nơi, Ngài nói với họ: “Các con phải cầu nguyện để khỏi bị cám dỗ.”
And when he was at the place, he said to them, Pray that ye enter not into temptation.
41 Rồi Chúa đi, quãng chừng ném một viên đá, và quỳ xuống cầu nguyện:
And he was withdrawn from them about a stone’s cast, and kneeled down, and prayed,
42 “Thưa Cha, nếu Cha vui lòng, xin cho Con khỏi uống chén này. Nhưng xin ý Cha được thực hiện, chứ không theo ý Con.”
Saying, Father, if thou art willing, remove this cup from me: nevertheless not my will, but thine, be done.
43 Lúc ấy, một thiên sứ đến thêm sức cho Ngài.
And there appeared to him an angel from heaven, strengthening him.
44 Trong lúc đau đớn thống khổ, Chúa cầu nguyện càng tha thiết, mồ hôi toát ra như những giọt máu nhỏ xuống đất.
And being in an agony he prayed more earnestly: and his sweat was as it were great drops of blood falling to the ground.
45 Cầu nguyện xong, Chúa đứng lên, trở lại với các môn đệ, thấy họ đang ngủ vì quá buồn rầu.
And when he rose up from prayer, and had come to his disciples, he found them sleeping for sorrow,
46 Chúa gọi: “Sao các con ngủ? Hãy thức dậy cầu nguyện để khỏi bị cám dỗ.”
And said to them, Why sleep ye? rise and pray, lest ye enter into temptation.
47 Nhưng khi Chúa Giê-xu còn đang nói, một đám đông kéo tới, do Giu-đa, một trong mười hai sứ đồ dẫn đường. Giu-đa trân tráo tới gần hôn Chúa Giê-xu.
And while he was yet speaking, behold a multitude, and he that was called Judas, one of the twelve, went before them, and drew near to Jesus to kiss him.
48 Nhưng Chúa Giê-xu trách: “Giu-đa, con lấy cái hôn để phản Con Người sao?”
But Jesus said to him, Judas, betrayest thou the Son of man with a kiss?
49 Các môn đệ thấy việc xảy ra, liền hỏi: “Thưa Chúa, chúng con nên cầm gươm chiến đấu không?”
When they who were about him saw what would follow, they said to him, Lord, shall we smite with the sword?
50 Một môn đệ vung gươm chém đứt vành tai phải của đầy tớ thầy thượng tế.
And one of them smote the servant of the high priest, and cut off his right ear.
51 Nhưng Chúa Giê-xu ngăn lại: “Đừng đánh chém nữa.” Rồi Ngài đặt tay chữa lành tai người đầy tớ.
And Jesus answered and said, Permit ye even this. And he touched his ear, and healed him.
52 Chúa Giê-xu hỏi các thầy trưởng tế, các viên chỉ huy lính gác Đền Thờ và các trưởng lão: “Ta đâu phải trộm cướp mà các ông cầm gươm dao, gậy gộc đến bắt?
Then Jesus said to the chief priests, and captains of the temple, and the elders, who had come to him, Are ye come out, as against a thief, with swords and staffs?
53 Hằng ngày Ta vẫn ở với các ông trong Đền Thờ, sao các ông không bắt Ta? Nhưng nay đã đến giờ của các ông, giờ của quyền lực tối tăm.”
When I was daily with you in the temple, ye stretched forth no hands against me: but this is your hour, and the power of darkness.
54 Vậy họ bắt Chúa giải đến dinh thầy thượng tế. Phi-e-rơ theo sau Chúa xa xa.
Then they took him, and led him, and brought him into the high priest’s house. And Peter followed afar off.
55 Bọn lính nhóm một đống lửa ngoài sân rồi ngồi lại sưởi, Phi-e-rơ len vào ngồi với họ.
And when they had kindled a fire in the midst of the courtyard, and were seated together, Peter sat down among them.
56 Một đầy tớ gái thấy ông bên đống lửa liền nhìn mặt: “Anh này là một trong nhóm người theo Giê-xu!”
But a certain maid beheld him as he sat by the fire, and earnestly looked upon him, and said, This man was also with him.
57 Nhưng Phi-e-rơ chối: “Chị ơi, tôi không biết ông ấy đâu!”
And he denied him, saying, Woman, I know him not.
58 Một lúc sau, người khác thấy Phi-e-rơ liền nói: “Anh cũng thuộc bọn đó!” Phi-e-rơ cãi: “Không phải đâu!”
And after a little while another saw him, and said, Thou art also of them. And Peter said, Man, I am not.
59 Chừng một giờ sau, người khác nữa quả quyết: “Đúng rồi! Anh này là một trong số họ, vì cũng là người Ga-li-lê!”
And about the space of one hour after another confidently affirmed, saying, Surely this man also was with him: for he is a Galilaean.
60 Nhưng Phi-e-rơ lại chối: “Ông ơi, tôi không hiểu ông nói gì hết!” Ngay lúc ấy, có tiếng gà gáy.
And Peter said, Man, I know not what thou sayest. And immediately, while he was yet speaking, the cock crowed.
61 Chúa quay lại nhìn Phi-e-rơ. Chợt nhớ lời Chúa: “Trước khi gà gáy đêm nay, con sẽ chối Ta ba lần.”
And the Lord turned, and looked upon Peter. And Peter remembered the word of the Lord, how he had said to him, Before the cock shall crow, thou wilt deny me three times.
62 Phi-e-rơ bước ra ngoài khóc lóc đắng cay.
And Peter went out, and wept bitterly.
63 Bọn người canh giữ Chúa Giê-xu bắt đầu chế giễu, đánh đập Ngài.
And the men that held Jesus mocked him, and smote him.
64 Chúng bịt mắt, đấm Ngài rồi hỏi: “Thử đoán xem ai vừa đánh anh đó?”
And when they had blindfolded him, they struck him on the face, and asked him, saying, Prophesy, who is it that smote thee?
65 Chúng sỉ nhục Ngài đủ điều.
And many other things blasphemously they spoke against him.
66 Sáng sớm hôm sau, hội đồng được triệu tập, gồm các trưởng lão, các thầy trưởng tế, và các thầy dạy luật. Chúa Giê-xu bị giải ra trước hội đồng, rồi họ chất vấn:
And as soon as it was day, the elders of the people and the chief priests and the scribes came together, and led him into their council, saying,
67 “Hãy cho chúng tôi biết, anh có phải là Đấng Mết-si-a không?” Chúa đáp: “Dù Ta nói, các ông cũng không tin.
Art thou the Christ? tell us. And he said to them, If I tell you, ye will not believe:
68 Và nếu Ta hỏi, các ông cũng không trả lời.
And if I also ask you, ye will not answer me, nor let me go.
69 Nhưng từ nay, Con Người sẽ ngồi bên phải ngai quyền năng của Đức Chúa Trời.”
After this shall the Son of man sit on the right hand of the power of God.
70 Cả Hội đồng đều hỏi: “Vậy anh là Con Đức Chúa Trời sao?” Chúa đáp: “Chính các ông đã nói vậy!”
Then said they all, Art thou then the Son of God? And he said to them, Ye say that I am.
71 Họ bảo nhau: “Chúng ta cần gì nhân chứng nữa, vì chính miệng nó đã khai ra rồi!”
And they said, What need have we of any further testimony? for we ourselves have heard from his own mouth.