Lu-ca 15
1 Những người thu thuế và người bị xã hội coi là tội lỗi thường đến nghe Chúa Giê-xu giảng dạy,
Now all the publicans and sinners were drawing near unto him for to hear him.
2 nên các thầy Pha-ri-si và thầy dạy luật phàn nàn Chúa hay giao du, ăn uống với hạng người tội lỗi xấu xa!
And both the Pharisees and the scribes murmured, saying, This man receiveth sinners, and eateth with them.
3 Vì thế, Chúa Giê-xu kể câu chuyện này:
And he spake unto them this parable, saying,
4 “Trong các ông có ai nuôi một trăm con chiên, nếu một con thất lạc, người ấy không bỏ chín mươi chín con kia trong đồng hoang, lặn lội đi tìm cho ra con chiên lạc hay sao?
What man of you, having a hundred sheep, and having lost one of them, doth not leave the ninety and nine in the wilderness, and go after that which is lost, until he find it?
5 Khi tìm được, người ấy vui mừng vác nó lên vai về nhà,
And when he hath found it, he layeth it on his shoulders, rejoicing.
6 mời bạn hữu láng giềng đến, hớn hở nói: ‘Hãy chung vui với tôi, vì tôi đã tìm được con chiên thất lạc!’
And when he cometh home, he calleth together his friends and his neighbours, saying unto them, Rejoice with me, for I have found my sheep which was lost.
7 Cũng thế, thiên đàng sẽ vui mừng vì một tội nhân ăn năn quay về Đức Chúa Trời, hơn là chín mươi chín người công chính không cần ăn năn!”
I say unto you, that even so there shall be joy in heaven over one sinner that repenteth, [more] than over ninety and nine righteous persons, which need no repentance.
8 “Bà kia có mười đồng bạc quý, nhỡ đánh mất một đồng, lẽ nào bà không thắp đèn, quét nhà, kiếm cho ra đồng bạc hay sao?
Or what woman having ten pieces of silver, if she lose one piece, doth not light a lamp, and sweep the house, and seek diligently until she find it?
9 Khi tìm được, bà gọi bạn hữu láng giềng đến, mừng rỡ nói: ‘Hãy chung vui với tôi, vì tôi đã tìm được đồng bạc bị mất.’
And when she hath found it, she calleth together her friends and neighbours, saying, Rejoice with me, for I have found the piece which I had lost.
10 Cũng thế, các thiên sứ của Đức Chúa Trời sẽ vui mừng khi một tội nhân ăn năn.”
Even so, I say unto you, there is joy in the presence of the angels of God over one sinner that repenteth.
11 Chúa Giê-xu kể tiếp: “Người kia có hai con trai.
And he said, A certain man had two sons:
12 Người con thứ nói với cha: ‘Xin cha chia cho con phần gia tài thuộc về con trước khi cha chết.’ Vậy, người cha bằng lòng, chia gia tài cho con.
and the younger of them said to his father, Father, give me the portion of [thy] substance that falleth to me. And he divided unto them his living.
13 Ít ngày sau, cậu thu hết của cải mình, lên đường đến xứ xa lạ, ở đó chỉ ăn chơi, phung phí hết tiền bạc.
And not many days after the younger son gathered all together, and took his journey into a far country; and there he wasted his substance with riotous living.
14 Cậu vừa sạch túi, xứ ấy bị nạn đói lớn. Quá túng quẫn,
And when he had spent all, there arose a mighty famine in that country; and he began to be in want.
15 cậu phải đi làm công cho người bản xứ. Họ sai cậu ra đồng chăn heo.
And he went and joined himself to one of the citizens of that country; and he sent him into his fields to feed swine.
16 Bụng đói cồn cào, cậu muốn ăn vỏ đậu heo ăn, nhưng chẳng ai cho.
And he would fain have been filled with the husks that the swine did eat: and no man gave unto him.
17 Cuối cùng, cậu cũng tỉnh ngộ, nghĩ thầm: ‘Ở nhà cha ta, biết bao đầy tớ đều có thức ăn dư dật, mà ta ở đây sắp chết đói.
But when he came to himself he said, How many hired servants of my father’s have bread enough and to spare, and I perish here with hunger!
18 Ta phải trở về và thưa với cha: “Con thật có tội với Trời và với cha,
I will arise and go to my father, and will say unto him, Father, I have sinned against heaven, and in thy sight:
19 không đáng làm con của cha nữa. Xin cha nhận con làm đầy tớ cho cha!”’
I am no more worthy to be called thy son: make me as one of thy hired servants.
20 Cậu liền đứng dậy trở về nhà cha. Khi cậu còn ở từ xa, cha vừa trông thấy, động lòng thương xót, vội chạy ra ôm chầm lấy con mà hôn.
And he arose, and came to his father. But while he was yet afar off, his father saw him, and was moved with compassion, and ran, and fell on his neck, and kissed him.
21 Cậu thưa với cha: ‘Con thật có tội với Trời và với cha, không đáng làm con của cha nữa.’
And the son said unto him, Father, I have sinned against heaven, and in thy sight: I am no more worthy to be called thy son.
22 Nhưng người cha ngắt lời, bảo đầy tớ: ‘Mau lên! Lấy áo tốt nhất mặc cho cậu, đeo nhẫn vào tay, mang giày vào chân.
But the father said to his servants, Bring forth quickly the best robe, and put it on him; and put a ring on his hand, and shoes on his feet:
23 Hãy bắt bò con béo làm thịt để chúng ta ăn mừng!
and bring the fatted calf, [and] kill it, and let us eat, and make merry:
24 Vì con ta đã chết mà bây giờ lại sống, đã lạc mất mà bây giờ lại tìm được.’ Và tiệc mừng bắt đầu.
for this my son was dead, and is alive again; he was lost, and is found. And they began to be merry.
25 Lúc ấy, người con cả đang làm việc ngoài đồng. Về gần đến nhà, nghe tiếng đàn nhạc và nhảy múa,
Now his elder son was in the field: and as he came and drew nigh to the house, he heard music and dancing.
26 cậu gọi một đầy tớ đến hỏi lý do.
And he called to him one of the servants, and inquired what these things might be.
27 Đầy tớ báo: ‘Em cậu mới về, bình an khỏe mạnh, cha cậu vui mừng cho giết bò con béo mở tiệc liên hoan.’
And he said unto him, Thy brother is come; and thy father hath killed the fatted calf, because he hath received him safe and sound.
28 Người con cả tức giận không chịu vào nhà, người cha phải ra năn nỉ,
But he was angry, and would not go in: and his father came out, and entreated him.
29 nhưng cậu nói: ‘Bao nhiêu năm con làm việc cực nhọc, chưa hề dám trái lệnh cha. Thế mà cha chẳng cho một con dê con để đãi bạn hữu.
But he answered and said to his father, Lo, these many years do I serve thee, and I never transgressed a commandment of thine: and [yet] thou never gavest me a kid, that I might make merry with my friends:
30 Còn con trai này của cha đã tiêu sạch tiền của cha với bọn điếm đĩ rồi trở về, cha lại làm thịt bò con béo ăn mừng!’
but when this thy son came, which hath devoured thy living with harlots, thou killedst for him the fatted calf.
31 Người cha đáp: ‘Con ơi, con luôn luôn ở cạnh cha, tất cả tài sản của cha là của con.
And he said unto him, Son, thou art ever with me, and all that is mine is thine.
32 Nhưng chúng ta nên mở tiệc ăn mừng, vì em con đã chết bây giờ lại sống! Em con đã lạc mất mà bây giờ lại tìm được!’”
But it was meet to make merry and be glad: for this thy brother was dead, and is alive [again]; and [was] lost, and is found.
