Giô-sua 11
1 Khi Gia-bin, vua Hát-so, nghe các tin này, liền liên minh với các vua sau đây: Vua Giô-báp ở Ma-đôn, vua Sim-rôn, vua Ạc-sáp,
When King Jabin of Hazor [city] heard [about all those things that had happened], he sent messages to Jobab, the king of Madon [city], to the king of Shimron [city], and to the king of Acshaph [city], [requesting them to send their armies to come and help him fight against the Israelis].
2 các vua miền núi phía bắc, các vua miền đồng bằng phía nam Ki-nê-rết, miền thung lũng và miền biên giới Đô-rơ ở phía tây,
He also sent messages to the kings in the northern hilly area and to the kings in the Jordan [River] Valley, south of Galilee [Lake] and in the western hills. He sent a message to the king of Naphoth-Dor [in the west]
3 các vua Ca-na-an ở miền đông và miền tây, các vua A-mô-rít, Hê-tít, Phê-rết, vua Giê-bu ở miền núi, vua Hê-vi ở chân Núi Hẹt-môn trong xứ Mích-pa.
and to the kings of the Canaan people-group in the eastern and western parts of the land. He sent messages to the Amor people-group and the Heth people-group and the Periz people-group and the Jebus people-group who lived in the hilly area. He also sent a message to the Hiv people-group who lived below Hermon [Mountain] in the Mizpah area.
4 Các vua này động viên toàn lực—chiến sĩ, chiến xa và chiến mã—kéo ra đông như cát biển.
So the armies of all those kings gathered together, bringing their horses and chariots. [There seemed to be] [HYP] as many soldiers as grains of sand on the seashore.
5 Họ liên minh với nhau, đem quân đến đóng ở các dòng nước Mê-rôm để tranh chiến với Ít-ra-ên.
All of those kings [and their armies] gathered together at Merom Pond, [and they set up their tents there]. Then they made plans to fight against the Israelis.
6 Chúa Hằng Hữu phán bảo Giô-suê: “Đừng sợ họ. Vì ngày mai, vào giờ này, họ đều là những xác không hồn. Con phải cắt nhượng chân ngựa và đốt xe của chúng.”
Then Yahweh said to Joshua, “Do not be afraid of them, because at this time tomorrow I will enable your men to defeat them. Your men must also cripple their horses and burn their chariots.”
7 Giô-suê liền đem toàn lực đến tấn công bất ngờ gần Mê-rôm.
So Joshua and his army traveled to Merom Pond and attacked their enemies (by surprise/before they were ready to fight).
8 Chúa Hằng Hữu nạp tính mạng quân thù vào tay Ít-ra-ên; họ chém giết một phần, đuổi theo phần còn lại cho đến Si-đôn Lớn, Mít-rê-phốt Ma-im, và thung lũng Mích-pê ở phía đông, rồi giết không để thoát một ai.
Yahweh enabled the Israelis to defeat them. They pursued them to Sidon [city in the far north], and to Misrephoth-Maim [in the northwest], and to Mizpah Valley in the northeast. The Israelis fought them until (they were all dead/there were no survivors).
9 Theo lệnh Chúa Hằng Hữu, Giô-suê cho cắt nhượng chân ngựa và thiêu hủy xe của chúng.
Then Joshua and his men did what Yahweh told them to do: They crippled their enemies’ horses and burned their chariots.
10 Giô-suê quay về chiếm Hát-so, và giết Vua Gia-bin. (Hát-so vốn là kinh đô của các vương quốc kia.)
The king of Hazor had ruled the people of all the kingdoms whose armies had fought against the Israelis. So Joshua’s army went back to Hazor and captured that city and killed their king.
11 Người Ít-ra-ên giết tất cả dân trong thành, không để một vật có hơi thở nào còn sống sót, và Giô-suê đốt thành.
They killed everyone in Hazor; (they did not spare anyone/no one was left alive) [DOU]. Then they burned the city.
12 Giô-suê cũng chiếm và tàn phá thành của các vua kia, giết hết các vua ấy theo đúng lệnh Môi-se, đầy tớ Chúa đã truyền.
Joshua’s army captured all of those cities and killed all of their kings. They did that like Moses, the man who served Yahweh [well], had commanded them to do.
13 Nhưng Giô-suê không đốt những thành xây trên đồi, trừ thành Hát-so.
Joshua’s men burned Hazor [city], but they did not burn any of the other cities that were built on small hills.
14 Người Ít-ra-ên tịch thu chiến lợi phẩm, kể cả súc vật, và tàn sát dân các thành ấy.
The Israelis took for themselves the animals that they found in those cities and everything else [that was valuable] [DOU]. But they killed all the people.
15 Tất cả những điều Chúa Hằng Hữu phán dặn Môi-se, đầy tớ Ngài, đều được Môi-se truyền lại cho Giô-suê, và Giô-suê nghiêm chỉnh thi hành.
[Many years before], Yahweh had told Moses to do that, and then Moses told Joshua to do it. So Joshua did everything that Yahweh had commanded Moses to do.
16 Vậy Giô-suê chinh phục toàn vùng đất hứa gồm miền cao nguyên, đất Gô-sen và Nê-ghép, miền thung lũng, miền đồng bằng, vùng núi đồi và thung lũng Ít-ra-ên;
Joshua’s [army] defeated all the people who were living in that land. They took control over the hilly area and the area in the southern part of Canaan, all the area of Goshen, the western foothills, and the Jordan [River] Valley. They took control over all the mountains in Israel and all the hills near the mountains.
17 từ núi Ha-lác đối diện Sê-i-rơ, đến Ba-anh Gát trong thung lũng Li-ban, dưới chân núi Hẹt-môn. Tất cả vua của các miền này đều bị hạ sát.
They took control of all the land from Halak Mountain [in the south] up to the Seir [hilly area] as far as Baal-Gaal in Lebanon Valley [in the north], at the bottom of Hermon Mountain. They captured all the kings of those areas and killed them.
18 Giô-suê phải mất một thời gian khá dài để tiêu diệt chúng.
Joshua’s men fought against those groups for many years.
19 Ngoại trừ thành Ga-ba-ôn của người Hê-vi, các thành khác đều bị Ít-ra-ên chinh phục bằng quân lực, không bằng hòa ước.
There was only one group that made a peace agreement with the Israelis; they were the people of the Hiv people-group who lived in Gibeon. The Israelis captured all the other towns in battles.
20 Vì Chúa Hằng Hữu khiến cho các dân tộc ấy trở nên ngoan cố, quyết định chiến đấu với Ít-ra-ên, và Ít-ra-ên có dịp tận diệt họ như lời Chúa Hằng Hữu phán bảo Môi-se.
Yahweh caused the people in all those other groups to be stubborn [IDM], with the result that they fought against the Israeli army, and the Israelis killed them all. They were not merciful to any of them. That is what Yahweh had commanded Moses to do.
21 Đồng thời, Giô-suê cũng chinh phạt người A-na-kim trên các đồi núi Hếp-rôn, Đê-bia, A-náp, Giu-đa và Ít-ra-ên.
Joshua’s army also fought the Anak people-group who lived in the hills near Hebron, Debir, and Anah [cities]. They also fought against the people who lived in the hilly area of Judah and Israel, and they killed all of those people and destroyed their cities.
22 Ngoại trừ một số ít còn sót ở Ga-xa, Gát, và Ách-đốt, người A-na-kim và thành trì của họ nằm trong lãnh thổ Ít-ra-ên đều bị tiêu diệt.
As a result, there were no descendants of Anak who remained alive in Israel. Only a few remained alive in Gaza, Gath, and Ashdod [cities].
23 Như thế, Giô-suê chiếm toàn lãnh thổ, thực hiện lời Chúa Hằng Hữu hứa với Môi-se. Ông đem đất chia cho người Ít-ra-ên, mỗi đại tộc chiếm một vùng. Trong khắp vùng, chiến tranh không còn nữa.
Joshua’s army took control of all the land, just as Yahweh [long ago] had told Moses to do. Yahweh gave the land to the Israelis, because he had promised to give it to them. Then Joshua divided the land among the Israeli tribes. After that, there was (peace/no more battles) in the land.
