Giăng 12
1 Sáu ngày trước lễ Vượt Qua, Chúa Giê-xu đến làng Bê-tha-ni, vào nhà La-xa-rơ—người mà Chúa đã kêu sống lại.
Six days before the Passover, Jesus came to Bethany, where Lazarus was who had been dead, who He had raised from the dead.
2 Anh em La-xa-rơ mời Chúa Giê-xu dự tiệc. Ma-thê phục vụ, còn La-xa-rơ ngồi bàn tiếp Chúa và các tân khách.
There they made Him a supper, and Martha served, but Lazarus was one of those reclining at the table with Him.
3 Ma-ri lấy một cân dầu cam tùng nguyên chất rất quý đổ lên chân Chúa Giê-xu, rồi lấy tóc mình lau. Hương thơm ngào ngạt khắp nhà.
Then Mary took a pound of very costly perfume of pure nard, and anointed the feet of Jesus, and wiped His feet with her hair. The house was filled with the fragrance of the perfume.
4 Nhưng Giu-đa Ích-ca-ri-ốt, môn đệ sau này phản Chúa, nói:
Then one of Jesus’ disciples, Judas Iscariot, Simon’s son, who was about to betray Him, said,
5 “Chai dầu thơm ấy giá khoảng một năm làm công. Sao cô không đem bán nó lấy bạc bố thí cho người nghèo?”
“Why wasn’t this fragrant oil sold for three hundred denarii and given to the poor?”
6 Anh nói thế không phải vì thương người nghèo, nhưng vì anh là tên trộm cắp, và từ khi anh giữ túi tiền nên thường quen thói lấy tiền trong túi.
Now he said this, not because he was concerned about the poor, but because he was a thief, and since he had the money box, he used to steal from what was put into it.
7 Chúa Giê-xu phán: “Đừng quấy rầy cô ấy. Cô ấy dành chai dầu này cho ngày mai táng Ta.
Jesus therefore said, “Leave her alone. She has kept this for the day of my burial.
8 Các con có dịp giúp đỡ người nghèo luôn, nhưng không có Ta ở bên mình mãi mãi.”
You will always have the poor among you, but you won’t always have me.”
9 Nghe tin Chúa Giê-xu đang ở làng Bê-tha-ni, người Do Thái kéo đến rất đông, ngoài mục đích gặp Chúa, họ còn muốn thấy La-xa-rơ là người Chúa kêu sống lại.
Then a great multitude of the Jews learned that He was there; and they came, not just for Jesus’ sake, but also so that they could see Lazarus, who He had raised from the dead.
10 Các thầy trưởng tế hay tin liền quyết định giết La-xa-rơ,
So the chief priests plotted to kill Lazarus too,
11 vì nhiều người Do Thái nhân La-xa-rơ sống lại đã bỏ họ và tin nhận Chúa Giê-xu.
because on account of him many of the Jews were going away, and were believing in Jesus.
12 Hôm sau, được tin Chúa Giê-xu trên đường lên Giê-ru-sa-lem sắp vào thành, một đoàn dân đông đảo về dự lễ Vượt Qua,
The next day, when a great multitude that had come to the feast heard that Jesus was coming to Jerusalem,
13 liền lũ lượt kéo ra đường, mỗi người cầm cành cây cọ đi đón Chúa. Dân chúng nô nức tung hô: “Chúc tụng Đức Chúa Trời! Phước cho Đấng nhân danh Chúa Hằng Hữu mà đến! Hoan hô Vua Ít-ra-ên!”
they took branches of palm trees and went out to meet Him, and shouted: “Hosanna! ‘Blessed is He who comes in the name of the LORD!’ The King of Israel!”
14 Chúa Giê-xu gặp một lừa con liền cỡi đi, đúng như lời tiên tri đã nói:
Then Jesus, finding a young donkey, sat on it, as it is written:
15 “Dân chúng Giê-ru-sa-lem, đừng sợ hãi! Vì Vua các ngươi đang ngự đến, cỡi trên lưng lừa con.”
“Don’t be afraid, Daughter of Zion; look, your king is coming, sitting on a donkey’s colt.”
16 Lúc ấy, các môn đệ Chúa chưa hiểu. Nhưng sau khi Chúa Giê-xu được vinh quang, họ nhớ lại và nhận thấy bao nhiêu lời tiên tri đều ứng nghiệm ngay trước mắt họ.
His disciples didn’t understand these things at first, but when Jesus was glorified, then they remembered that these things were written about Him and that they had done these things to Him.
17 Những người chứng kiến việc Chúa Giê-xu gọi La-xa-rơ ra khỏi mộ, khiến ông sống lại từ cõi chết, cũng tường thuật chuyện ấy cho mọi người nghe.
So the crowd that had been with Him when He called Lazarus out of the tomb and raised him from the dead continued to testify.
18 Đó là lý do dân chúng ùn ùn kéo ra nghênh đón Chúa—vì họ đã nghe về những phép lạ này.
The crowd also met Him because they heard that He had done this sign.
19 Các thầy Pha-ri-si bảo nhau: “Chúng ta thất bại rồi! Tất cả dân chúng đều theo ông ấy hết!”
Then the Pharisees said among themselves, “You see that you are accomplishing nothing. Look, the whole world has gone after Him!”
20 Trong đoàn dân lên Giê-ru-sa-lem dự lễ Vượt Qua, có vài người Hy Lạp.
Now there were certain Greeks among those who came up to worship at the feast.
21 Họ đến tìm Phi-líp, người làng Bết-sai-đa, xứ Ga-li-lê. Họ nói: “Thưa ông, chúng tôi xin được gặp Chúa Giê-xu.”
Then they came to Philip, who was from Bethsaida of Galilee, and told him, “Sir, we would like to see Jesus.”
22 Phi-líp bàn với Anh-rê, rồi hai người đến trình với Chúa Giê-xu.
Philip came and told Andrew, then Andrew and Philip came and told Jesus.
23 Chúa Giê-xu đáp: “Đã đến giờ Con Người trở về nhà vinh quang rồi.
Jesus answered them, saying, “The time has come for the Son of Man to be glorified.
24 Ta quả quyết với các người, nếu hạt lúa kia không được gieo vào lòng đất và chết đi, nó chỉ là một hạt giống lẻ loi. Nhưng nếu chết đi, nó sinh sôi nẩy nở rất nhiều.
Most assuredly, I tell you, unless a grain of wheat falls into the ground and dies, it remains alone, but if it dies, it produces many grains.
25 Ai quý chuộng mạng sống mình sẽ mất nó. Ai hy sinh tính mạng trong đời này, sẽ được sự sống vĩnh cửu. (aiōnios g166)
Anyone who loves their life will lose it, and anyone who hates their life in this world will keep it for eternal life. (aiōnios g166)
26 Ai phục vụ Ta đều phải theo Ta, vì Ta ở đâu, người phục vụ Ta cũng ở đó. Ai phục vụ Ta sẽ được Cha Ta tôn trọng.
If anyone serves me, let them follow me; and where I am, there my servant will be also. If anyone serves me, my Father will honor them.
27 Bây giờ linh hồn Ta phiền não quá. Ta có thể nói: ‘Xin Cha cho Con thoát khỏi giờ này’ không? Không, chính vì việc ấy mà Ta xuống trần gian.
“Now my soul has become troubled; and what will I say? ‘Father, save me from this time’? No, for this purpose I came to this time.
28 Thưa Cha, xin Danh Cha được ngợi tôn!” Bỗng có tiếng vang dội từ trời: “Ta đã làm vinh hiển rồi, Ta sẽ còn làm vinh hiển nữa.”
Father, glorify Your name.” Then a voice came from Heaven, saying, “I have both glorified it and will glorify it again.”
29 Nghe tiếng ấy, dân chúng đứng chung quanh tưởng là tiếng sấm, trong khi những người khác lại bảo một thiên sứ đã nói chuyện với Ngài.
Therefore the people who stood by and heard it said that it had thundered. Others said, “An angel has spoken to Him.”
30 Chúa Giê-xu giải thích: “Tiếng ấy vang ra không phải vì Ta mà vì các người.
Jesus answered, “This voice hasn’t come for my sake, but for your sakes.
31 Đã đến lúc thế gian bị xét xử, và Sa-tan, kẻ thống trị thế gian bị trục xuất.
Now judgment is upon this world. Now the ruler of this world will be cast out.
32 Còn Ta, khi bị treo lên khỏi mặt đất, Ta sẽ kéo mọi người đến cùng Ta.”
And I, if I am lifted up from the Earth, will draw everyone to myself.”
33 Chúa nói câu này để chỉ Ngài sẽ chết cách nào.
He was saying this to indicate the kind of death He was about to die.
34 Đám đông thắc mắc: “Chúng tôi hiểu từ Thánh Kinh cho biết Đấng Mết-si-a sống vĩnh viễn. Sao Thầy nói Con Người sẽ chết. Con Người này là ai?” (aiōn g165)
Therefore the crowd answered Him, “We have heard from the Law that the Christ is to remain forever, so how can You say, ‘The Son of Man must be lifted up’? Who is this Son of Man?” (aiōn g165)
35 Chúa Giê-xu đáp: “Các người chỉ còn hưởng ánh sáng trong một thời gian ngắn. Vậy hãy bước đi khi còn ánh sáng. Khi bóng đêm phủ xuống, các người sẽ chẳng nhìn thấy gì.
Jesus told them, “The light is with you for a little longer. Walk while you have the light, so that the darkness may not overtake you. If you walk in the darkness, you don’t know where you are going.
36 Hãy tin cậy ánh sáng đang khi còn ánh sáng; để các người trở nên con cái của ánh sáng.” Nói xong những điều đó, Chúa Giê-xu đi và lánh khỏi họ.
Believe in the light while you have the light, so that you may become children of light.” After Jesus had said this, he departed and hid from them.
37 Dù Chúa Giê-xu đã làm bao nhiêu phép lạ trước mắt, người Do Thái vẫn không tin Ngài.
Although He had performed so many signs in front of them, they still didn’t believe in Him,
38 Thật đúng như lời Tiên tri Y-sai đã nói: “Lạy Chúa Hằng Hữu, ai tin lời giảng của chúng con? Ai thấy được cánh tay uy quyền của Chúa Hằng Hữu?”
so that the word of Isaiah the prophet might be fulfilled, which he spoke: “Lord, who has believed our report? And who has the arm of the LORD been revealed to?”
39 Nhưng dân chúng không thể tin, vì như Y-sai đã nói:
Therefore they couldn’t believe, because Isaiah said again:
40 “Chúa khiến mắt họ đui mù và lòng họ cứng cỏi chai đá— để mắt họ không thể thấy, lòng họ không thể hiểu, và họ không thể quay về với Ta để Ta chữa lành cho họ.”
“He has blinded their eyes and hardened their hearts, lest they see with their eyes, and understand with their hearts and turn — and I would heal them.”
41 Y-sai nói tiên tri về Chúa Giê-xu, vì ông đã được chiêm ngưỡng và nói về vinh quang của Đấng Mết-si-a.
Isaiah said this because he saw Jesus’ glory and spoke about Him.
42 Tuy nhiên, có nhiều người trong giới lãnh đạo Do Thái tin Chúa mà không dám công nhận, vì sợ phái Pha-ri-si khai trừ.
Nevertheless, even many of the rulers believed in Him, but because of the Pharisees they weren’t confessing Him, for fear that they might be put out of the synagogue;
43 Họ thích được loài người tán tụng hơn là Đức Chúa Trời khen ngợi.
because they sincerely loved men’s approval more than God’s approval.
44 Chúa Giê-xu nói lớn với đoàn dân: “Ai tin Ta, không chỉ tin Ta, nhưng tin Đức Chúa Trời, Đấng đã sai Ta.
Jesus cried out and said, “Whoever believes in me doesn’t just believe in me, but in Him who sent me.
45 Ai thấy Ta là thấy Đấng đã sai Ta.
Whoever sees me sees Him who sent me.
46 Ta đến như ánh sáng chiếu rọi trong thế gian tối tăm này, vì vậy ai tin Ta sẽ không còn lẩn quẩn trong bóng tối nữa.
I have come into the world as light, that everyone who believes in me should not stay in darkness.
47 Người nào nghe lời Ta mà không vâng giữ, Ta cũng không kết tội, vì lần này Ta đến thế gian không phải để kết tội, nhưng để cứu chuộc.
If anyone hears the words I speak, and doesn’t keep them, I don’t judge them; because I didn’t come to judge the world, but to save the world.
48 Nhưng ai chối bỏ Ta, không chịu tiếp nhận lời Ta đều sẽ bị kết tội, chính lời Ta nói hôm nay sẽ kết tội họ trong ngày phán xét.
Whoever rejects me, and doesn’t receive my sayings, has one who judges them. The words that I spoke are what will judge him at the last day.
49 Ta không nói theo ý Ta. Nhưng Cha là Đấng sai Ta đã truyền cho Ta nói.
For I haven’t spoken on my own initiative, but the Father Himself who sent me has given me commandment, what to say, and what to speak.
