Giăng 11
1 Có một người tên La-xa-rơ đang bị bệnh. Ông sống tại Bê-tha-ni cùng với hai em gái là Ma-ri và Ma-thê.
BUT a certain man was sick, Loozar, of the village Bethania: (he was) the brother of Mariam and of Martha.
2 Ma-ri là người xức dầu thơm cho Chúa và lấy tóc mình lau chân Ngài. La-xa-rơ, anh nàng, bệnh ngày càng trầm trọng.
It was that Mariam who anointed with balsam the feet of Jeshu, and wiped (them) with her hair, whose brother this Loozar was who was sick.
3 Hai chị em liền sai người đến thưa với Chúa Giê-xu: “Thưa Chúa, người bạn thân yêu của Chúa đang đau nặng.”
And his two sisters sent unto Jeshu, saying, Our Lord, he whom thou lovest is sick.
4 Nghe tin ấy, Chúa Giê-xu phán: “Bệnh của La-xa-rơ không đến nỗi thiệt mạng. Nhưng sẽ làm rạng danh Đức Chúa Trời, và Con của Đức Chúa Trời cũng được vinh quang.”
But Jeshu said, This sickness is not of death, but for the glory of Aloha, that the Son of Aloha may be glorified on account of it.
5 Chúa Giê-xu yêu mến Ma-thê, Ma-ri, và La-xa-rơ,
But Jeshu loved Martha and Mariam and Loozar.
6 tuy nhiên, khi nghe tin La-xa-rơ bị bệnh, Chúa không đến ngay, nhưng ở lại thêm hai ngày nơi Ngài đang trọ.
And when he heard that he was sick, he remained in the place where he was two days.
7 Sau đó, Chúa nói với các môn đệ: “Chúng ta hãy trở về xứ Giu-đê.”
And afterwards he saith to his disciples, Come, we will go again into Jihud.
8 Các môn đệ Ngài thưa: “Thưa Thầy, hôm trước các nhà lãnh đạo Do Thái định ném đá Thầy. Sao Thầy còn qua đó làm gì?”
His disciples say to him, Raban, now have the Jihudoyee sought to stone thee; and again goest thou thither?
9 Chúa Giê-xu đáp: “Trong một ngày chỉ mười hai giờ có ánh sáng. Ai đi trong những giờ ấy sẽ không vấp ngã vì có ánh sáng của thế giới này.
Jeshu saith to them, Are there not twelve hours in the day? If a man walk in the day, he stumbleth not, because he seeth the light of this world;
10 Nhưng ai đi trong đêm tối sẽ vấp ngã vì không có ánh sáng.”
but if a man walk in the night, he stumbleth, because no light is in him.
11 Chúa tiếp: “La-xa-rơ, bạn Ta đang ngủ, nay Ta đi đánh thức người dậy.”
These spake Jeshu; and afterwards he said to them, Loozar our friend reposeth; but I go to awake him.
12 Các môn đệ thưa: “Thưa Chúa, nếu anh ấy ngủ, anh ấy sẽ mau lành bệnh!”
His disciples say to him, Our Lord, if he sleep he is healed.
13 Chúa Giê-xu ngụ ý nói La-xa-rơ đã chết, nhưng các môn đệ tưởng Chúa Giê-xu nói về giấc ngủ thường.
But Jeshu spake concerning his death; and they thought that concerning the repose of sleep he spake.
14 Vì thế Chúa nói rõ với họ: “La-xa-rơ đã chết.
Then said Jeshu to them explicatively, Loozar is dead.
15 Cơ hội này giúp các con thêm đức tin, nên Ta mừng vì không có mặt Ta tại đó. Nào, chúng ta hãy đến thăm anh ấy.”
And I am glad I was not there for your sakes, that you may believe. But let us walk thither.
16 Thô-ma, cũng gọi là Song Sinh, khuyến khích các môn đệ khác: “Chúng ta cứ theo Thầy, sẵn sàng chết với Thầy!”
Thoma, who is called the Twin, saith to his fellow-disciples, Let us also go, that we may die with him.
17 Khi Chúa Giê-xu đến Bê-tha-ni, Ngài thấy La-xa-rơ đã được an táng bốn ngày rồi.
And Jeshu came to Bethania, and found that he had been four days in the house of burial.
18 Làng Bê-tha-ni chỉ cách Giê-ru-sa-lem độ vài dặm,
Now Bethania was nigh to Urishlem, being a distance from it of about fifteen stadia.
19 nên có nhiều người đến an ủi Ma-thê và Ma-ri về sự mất mát của họ.
And many of the Jihudoyee had come to Martha and Mariam, that they might speak to their hearts concerning their brother.
20 Nghe Chúa Giê-xu đến, Ma-thê ra ngoài nghênh tiếp. Nhưng Ma-ri vẫn ở trong nhà.
Then Martha, when she heard that Jeshu had come, went forth to meet him; but Mariam sat in the house.
21 Ma-thê thưa với Chúa Giê-xu: “Thưa Chúa, nếu Chúa đến ngay hôm ấy, thì anh con đã không chết!
And Martha said to Jeshu, My Lord, if thou hadst been here, my brother had not died.
22 Nhưng con biết bây giờ Chúa xin điều gì, Đức Chúa Trời cũng cho cả.”
But even now know I that whatsoever thou wilt ask of Aloha, he giveth to thee.
23 Chúa Giê-xu phán: “Anh con sẽ sống lại.”
Jeshu saith to her, Thy brother ariseth.
24 Ma-thê đáp: “Con biết anh con sẽ sống lại vào ngày phục sinh sau cùng.”
Martha saith to him, I know that he ariseth in the resurrection at the last day.
25 Chúa Giê-xu phán: “Ta là sự sống lại và nguồn sống. Người nào tin Ta sẽ sống, dù đã chết rồi.
Jeshu saith to her, I am the Resurrection and the Life; and (he) who believeth in me, although he will die, shall live.
26 Những ai đang sống mà tin Ta sẽ không bao giờ chết. Con có tin điều này không, Ma-thê?” (aiōn g165)
And every one who liveth and believeth in me, for ever shall not die. Believest thou this? (aiōn g165)
27 Ma-thê thưa: “Thưa Chúa, con tin! Con tin Chúa là Đấng Mết-si-a, Con Đức Chúa Trời, Đấng phải đến thế gian.”
She saith to him, Yes, my Lord; I believe that thou art the Meshicha, the Son of Aloha, who cometh into the world.
28 Nói xong, Ma-thê về nhà gọi riêng Ma-ri bảo: “Thầy đến rồi! Thầy gọi em đó!”
And when she had said these, she went, called Mariam her sister in secret, and said to her, Our Master hath come, and calleth for thee.
29 Ma-ri vội vàng đứng dậy đi đón Chúa.
When Mariam heard, she arose quickly, and came to him.
30 Lúc ấy Chúa Giê-xu chưa vào làng mà vẫn còn ở nơi Ma-thê gặp Ngài.
But Jeshu himself had not yet come into the village, but was in that place where Martha met him.
31 Thấy Ma-ri vội vã đứng dậy ra đi, những người Do Thái đến chia buồn cũng đi theo, vì tưởng cô ra mộ La-xa-rơ khóc lần nữa.
But those Jihudoyee who were also with her in the house to console her, when they saw that Mariam rose up hastily to go forth, went themselves after her; for they thought that to the sepulchre she went to weep.
32 Khi Ma-ri đến và thấy Chúa Giê-xu, cô quỳ dưới chân Ngài và nói: “Thưa Chúa, nếu Chúa đến ngay hôm ấy, thì anh con không chết.”
But she, Mariam, when she was come where Jeshu was, and saw him, fell down at his feet, saying, If thou hadst been here, my Lord, my brother had not died.
33 Chúa Giê-xu thấy Ma-ri khóc, những người Do Thái đi theo cô cũng khóc, nên tâm linh Ngài xúc động.
But Jeshu, when he saw her weeping, and those Jihudoyee who came with her weeping, he was moved in his spirit, and was troubled,
34 Chúa hỏi: “Các con an táng anh ấy tại đâu?” Họ thưa: “Thưa Chúa, mời Chúa đến và xem.”
and said, Where have you laid him? And they said to him, Our Lord, come and see.
35 Rồi Chúa Giê-xu khóc.
And the tears of Jeshu came.
36 Thấy thế, người Do Thái bảo nhau: “Xem kìa, ông ấy thương La-xa-rơ biết chừng nào!”
And the Jihudoyee said, See how he loved him!
37 Có người nói: “Ông ấy đã mở mắt người khiếm thị. Lẽ nào không cứu được La-xa-rơ khỏi chết sao?”
But some of them said, Could not this who opened the eyes of that blind have caused also that this should not have died?
38 Chúa Giê-xu càng đau lòng hơn nữa, bước đến mộ. Ngôi mộ đục trong sườn núi, có tảng đá chặn bên ngoài.
Jeshu, groaning within himself, came to the house of burial; and that house of burial was a cave, and a stone was laid at the gate of it.
39 Chúa nói với họ: “Hãy lăn tảng đá đi.” Nhưng Ma-thê, em gái của người chết, ngăn lại: “Thưa Chúa, bây giờ đã có mùi, vì chôn cất bốn ngày rồi.”
And Jeshu said, Take up this stone. Martha, the sister of him (who was) dead, saith to him, My Lord, he now stinketh; for four days are to him.
40 Chúa Giê-xu đáp: “Ta đã chẳng từng bảo con rằng nếu con tin, con sẽ thấy vinh quang của Đức Chúa Trời sao?”
Jeshu said to her, Said I not to thee, that if thou wilt believe, thou shalt see the glory of Aloha?
41 Họ lăn tảng đá đi. Chúa Giê-xu ngước mắt lên trời và cầu nguyện: “Thưa Cha, Con cảm tạ Cha vì nghe lời Con cầu xin.
And they took up the stone. And Jeshu lifted his eye upward, and said, Father, I give thanks to thee that thou hast heard me;
42 Con biết Cha luôn luôn nghe lời Con cầu xin, nhưng Con nói lên để những người đứng quanh đây tin Cha đã sai Con xuống trần.”
and I know that at all times thou hearest me: yet, because of this assembly which standeth, I say these (words), that they may believe that thou hast sent me.
43 Cầu nguyện xong, Chúa Giê-xu gọi lớn: “La-xa-rơ, ra đây!”
And when he had said these (words), he cried with a high voice, Loozar, come without!
44 Người chết ra khỏi mộ, tay chân còn quấn vải liệm, mặt phủ khăn. Chúa Giê-xu phán: “Hãy mở vải liệm để anh ấy đi!”
And he, the dead, came forth, his hands and his feet being bound with bandages, and his face in a linen cloth. Jeshu saith to them, Release him, and let (him) go.
45 Nhiều người Do Thái đến thăm Ma-ri, đã tin Chúa Giê-xu khi họ thấy việc xảy ra.
And many of the Jihudoyee who came with Mariam, when they saw the thing which Jeshu did, believed on him.
46 Nhưng có vài người khác đến với phái Pha-ri-si và nói với họ về những việc Chúa Giê-xu đã làm.
And some of them went to the Pharishee, and told them every thing that Jeshu had done.
47 Các thầy trưởng tế và các thầy Pha-ri-si liền triệu tập hội đồng công luận. Họ hỏi nhau: “Chúng ta phải tìm biện pháp cứng rắn vì người này đã làm nhiều phép lạ hiển nhiên.
AND the chief priests and Pharishee assembled, and said, What shall we do? because this man doeth many signs;
48 Nếu cứ để yên không can thiệp, dân chúng sẽ tin theo người, rồi quân đội La Mã sẽ đến tàn phá Đền Thờ và tiêu diệt đất nước chúng ta.”
and if we leave him thus, all men will believe on him, and the Rumoyee, coming, take away our country and our people.
49 Cai-phe, thầy thượng tế đương thời lên tiếng: “Các ông không biết mình đang nói gì!
But one of them, whose name was Kaiapha, was the high priest of that year; and he said to them, You know not any thing,
50 Các ông không nhận thấy rằng, thà một người chết thay cho toàn dân còn hơn để cả dân tộc bị tiêu diệt.”
nor reason that it is expedient for us that one man die for the people, and not all the people perish.
51 Ông không nói lời này theo ý mình; nhưng trong cương vị thầy thượng tế, ông nói tiên tri về việc Chúa Giê-xu sẽ hy sinh vì dân tộc.
But this from himself he spake not, but because he was high priest of that year, he prophesied that Jeshu should die for the people,
52 Không riêng dân tộc Do Thái nhưng vì tất cả con cái Đức Chúa Trời khắp thế giới sẽ được Ngài quy tụ làm một dân tộc.
and not only for (that) people, but also that the children of Aloha who are dispersed he should gather into one.
53 Từ hôm ấy, các cấp lãnh đạo Do Thái âm mưu giết Chúa Giê-xu.
And from that day they determined to kill him.
54 Vì thế, Chúa Giê-xu không công khai hoạt động trong xứ Giu-đê như trước. Ngài đến làng Ép-ra-im, gần hoang mạc, và ở lại đó với các môn đệ của mình.
But Jeshu himself walked not openly among the Jihudoyee, but went from thence to the region near the wilderness, to a region which was called Ephrem, and there conversed with his disciples.
55 Gần đến lễ Vượt Qua của người Do Thái, dân chúng khắp nơi kéo về Giê-ru-sa-lem tẩy uế để chuẩn bị dự lễ.
NOW the petscha of the Jihudoyee drew nigh; and many went up from the country places to Urishlem before the festival, to purify themselves.
56 Họ đi tìm Chúa Giê-xu khắp khu vực Đền Thờ và bàn tán xôn xao: “Anh chị em nghĩ thế nào? Ông ấy không về dự lễ Vượt Qua sao?”
And they sought for Jeshu, and said one to another in the temple, What think you, that he cometh to the feast?
57 Lúc ấy, các thầy trưởng tế và phái Pha-ri-si đã ra lệnh hễ ai gặp Chúa tại đâu, phải báo ngay để họ đến bắt Ngài.
But the chief priests and Pharishee had commanded that if any man knew where (he was), he should declare it to them, as that they might apprehend him.
