Gióp 28
1 “Loài người biết nơi để đào lấy bạc, và biết cách luyện vàng.
For there is a mine for silver, and a place for gold which they refine.
2 Họ biết cách lấy sắt lấy ra từ đất, và biết cách làm đồng chảy ra từ quặng.
Iron is taken out of the dust, and brass is molten out of the stone.
3 Họ biết chiếu rọi ánh sáng trong bóng tối, dò tìm trong nơi sâu nhất để kiếm quặng kim loại trong chỗ tối đen nhất.
Man setteth an end to darkness, and searcheth out to the furthest bound the stones of thick darkness and of the shadow of death.
4 Người ta đào đường hầm trong đất, cách xa nơi người ở. Họ dòng dây đong đưa lui tới.
He breaketh open a shaft away from where men sojourn; they are forgotten of the foot that passeth by; they hang afar from men, they swing to and fro.
5 Đất sinh ra lương thực, nhưng lòng đất đang bị lửa biến đổi.
As for the earth, out of it cometh bread, and underneath it is turned up as it were by fire.
6 Ở đó lam ngọc ra từ đá, trong bụi nó có mạt vàng.
The stones thereof are the place of sapphires, and it hath dust of gold.
7 Đây là những kho báu chim trời không hề bay tới, mắt chim ưng cũng không hề nhìn thấy.
That path no bird of prey knoweth, neither hath the falcon's eye seen it;
8 Không một dã thú nào bén mảng; cả sư tử cũng chưa đặt chân.
The proud beasts have not trodden it, nor hath the lion passed thereby.
9 Con người chẻ được đá lửa và khai hoang chân núi.
He putteth forth his hand upon the flinty rock; He overturneth the mountains by the roots.
10 Họ đào hầm xuyên núi, mắt thấy được mọi kho tàng quý bên trong.
He cutteth out channels among the rocks; and his eye seeth every precious thing.
11 Người tìm cho ra nguồn của sông suối và khám phá ra nhiều điều bí ẩn.
He bindeth the streams that they trickle not; and the thing that is hid bringeth he forth to light.
12 Nhưng loài người tìm khôn ngoan ở đâu? Nơi nào họ có thể tìm tri thức?
But wisdom, where shall it be found? And where is the place of understanding?
13 Thật ra không ai biết tìm nó ở đâu, vì không thể tìm tại nơi người sống.
Man knoweth not the price thereof; neither is it found in the land of the living.
14 Vực sâu rằng: ‘Nó không có trong tôi.’ Biển nói: ‘Nó cũng không ở với tôi.’
The deep saith: 'It is not in me'; and the sea saith: 'It is not with me.'
15 Khôn ngoan không thể mua bằng vàng ròng. Giá nó cũng không thể lấy bạc mà lường.
It cannot be gotten for gold, neither shall silver be weighed for the price thereof.
16 Giá trị nó hơn cả vàng ô-phia, ngọc mã não, ngọc lam cũng không mua được.
It cannot be valued with the gold of Ophir, with the precious onyx, or the sapphire.
17 Vàng hay pha lê không so được với khôn ngoan. Không đổi được bằng bình vàng ròng.
Gold and glass cannot equal it; neither shall the exchange thereof be vessels of fine gold.
18 Ngọc san hô hoặc các bảo vật bằng thủy tinh cũng vô giá trị, Vì khôn ngoan còn đắt giá hơn hồng ngọc.
No mention shall be made of coral or of crystal; yea, the price of wisdom is above rubies.
19 Hoàng ngọc Ê-thi-ô-pi không so được với nó. Dù có vàng ròng cũng không tài nào mua được.
The topaz of Ethiopia shall not equal it, neither shall it be valued with pure gold.
20 Vậy, loài người tìm khôn ngoan ở đâu? Họ có thể tìm tri thức ở nơi nào?
Whence then cometh wisdom? And where is the place of understanding?
21 Nó ẩn giấu khỏi mắt mọi sinh vật. Kể cả mắt tinh của chim trời cũng không thể tìm được nó.
Seeing it is hid from the eyes of all living, and kept close from the fowls of the air.
22 Âm Phủ và Sự Chết nói rằng: ‘Tiếng đồn về nó có đến tai chúng tôi.’
Destruction and Death say: 'We have heard a rumor thereof with our ears.'
23 Chỉ Đức Chúa Trời hiểu con đường đến sự khôn ngoan; Ngài biết tìm nó ở nơi đâu,
God understandeth the way thereof, and He knoweth the place thereof.
24 vì Ngài thấu suốt đầu cùng đất, và thấy rõ mọi vật dưới tầng trời.
For He looketh to the ends of the earth, and seeth under the whole heaven;
25 Chúa ấn định sức mạnh cho gió, và đo lường mưa đổ bao nhiêu.
When He maketh a weight for the wind, and meteth out the waters by measure.
26 Khi Chúa định luật lệ cho mưa và vạch đường cho sấm chớp.
When He made a decree for the rain, and a way for the storm of thunders;
27 Lúc ấy Chúa tìm và thẩm định giá trị của khôn ngoan. Ngài xác nhận và thử nghiệm nó.
Then did He see it, and declare it; He established it, yea, and searched it out.
28 Đây là điều Chúa phán bảo con người: ‘Kính sợ Chúa đó là sự khôn ngoan; tránh xa tội ác đó là điều tri thức.’”
And unto man He said: 'Behold, the fear of the Lord, that is wisdom; and to depart from evil is understanding.'
