Gióp 28
1 “Loài người biết nơi để đào lấy bạc, và biết cách luyện vàng.
Surely there is a vein for the silver, and a place for gold which they refine;
2 Họ biết cách lấy sắt lấy ra từ đất, và biết cách làm đồng chảy ra từ quặng.
Iron is taken out of the dust, and copper is molten out of the stone.
3 Họ biết chiếu rọi ánh sáng trong bóng tối, dò tìm trong nơi sâu nhất để kiếm quặng kim loại trong chỗ tối đen nhất.
[Man] putteth an end to the darkness, and exploreth to the utmost limit, the stones of darkness and of the shadow of death.
4 Người ta đào đường hầm trong đất, cách xa nơi người ở. Họ dòng dây đong đưa lui tới.
He openeth a shaft far from the inhabitants [of the earth]: forgotten of the foot, they hang suspended; away below men they hover.
5 Đất sinh ra lương thực, nhưng lòng đất đang bị lửa biến đổi.
As for the earth, out of it cometh bread, and underneath it is turned up as by fire;
6 Ở đó lam ngọc ra từ đá, trong bụi nó có mạt vàng.
The stones of it are the place of sapphires, and it hath dust of gold.
7 Đây là những kho báu chim trời không hề bay tới, mắt chim ưng cũng không hề nhìn thấy.
It is a path no bird of prey knoweth, and the vulture's eye hath not seen it;
8 Không một dã thú nào bén mảng; cả sư tử cũng chưa đặt chân.
The proud beasts have not trodden it, nor the fierce lion passed over it.
9 Con người chẻ được đá lửa và khai hoang chân núi.
[Man] putteth forth his hand upon the flinty rock, he overturneth the mountains by the root.
10 Họ đào hầm xuyên núi, mắt thấy được mọi kho tàng quý bên trong.
He cutteth out channels in the rocks, and his eye seeth every precious thing.
11 Người tìm cho ra nguồn của sông suối và khám phá ra nhiều điều bí ẩn.
He bindeth the streams that they drip not, and what is hidden he bringeth forth to light.
12 Nhưng loài người tìm khôn ngoan ở đâu? Nơi nào họ có thể tìm tri thức?
But wisdom, where shall it be found? and where is the place of understanding?
13 Thật ra không ai biết tìm nó ở đâu, vì không thể tìm tại nơi người sống.
Man knoweth not the value thereof; and it is not found in the land of the living.
14 Vực sâu rằng: ‘Nó không có trong tôi.’ Biển nói: ‘Nó cũng không ở với tôi.’
The deep saith, It is not in me; and the sea saith, It is not with me.
15 Khôn ngoan không thể mua bằng vàng ròng. Giá nó cũng không thể lấy bạc mà lường.
Choice gold cannot be given for it, nor silver be weighed for its price.
16 Giá trị nó hơn cả vàng ô-phia, ngọc mã não, ngọc lam cũng không mua được.
It is not set in the balance with gold of Ophir, with the precious onyx, and the sapphire.
17 Vàng hay pha lê không so được với khôn ngoan. Không đổi được bằng bình vàng ròng.
Gold and glass cannot be compared to it, nor vessels of fine gold be its exchange.
18 Ngọc san hô hoặc các bảo vật bằng thủy tinh cũng vô giá trị, Vì khôn ngoan còn đắt giá hơn hồng ngọc.
Corals and crystal are no more remembered; yea, the acquisition of wisdom is above rubies.
19 Hoàng ngọc Ê-thi-ô-pi không so được với nó. Dù có vàng ròng cũng không tài nào mua được.
The topaz of Ethiopia shall not be compared to it, neither shall it be set in the balance with pure gold.
20 Vậy, loài người tìm khôn ngoan ở đâu? Họ có thể tìm tri thức ở nơi nào?
Whence then cometh wisdom? and where is the place of understanding?
21 Nó ẩn giấu khỏi mắt mọi sinh vật. Kể cả mắt tinh của chim trời cũng không thể tìm được nó.
For it is hidden from the eyes of all living, and concealed from the fowl of the heavens.
22 Âm Phủ và Sự Chết nói rằng: ‘Tiếng đồn về nó có đến tai chúng tôi.’
Destruction and death say, We have heard its report with our ears.
23 Chỉ Đức Chúa Trời hiểu con đường đến sự khôn ngoan; Ngài biết tìm nó ở nơi đâu,
God understandeth the way thereof, and he knoweth its place:
24 vì Ngài thấu suốt đầu cùng đất, và thấy rõ mọi vật dưới tầng trời.
For he looketh to the ends of the earth, he seeth under the whole heaven.
25 Chúa ấn định sức mạnh cho gió, và đo lường mưa đổ bao nhiêu.
In making a weight for the wind, and meting out the waters by measure,
26 Khi Chúa định luật lệ cho mưa và vạch đường cho sấm chớp.
In appointing a statute for the rain, and a way for the thunder's flash:
27 Lúc ấy Chúa tìm và thẩm định giá trị của khôn ngoan. Ngài xác nhận và thử nghiệm nó.
Then did he see it, and declare it; he established it, yea, and searched it out;
28 Đây là điều Chúa phán bảo con người: ‘Kính sợ Chúa đó là sự khôn ngoan; tránh xa tội ác đó là điều tri thức.’”
And unto man he said, Lo, the fear of the Lord, that is wisdom; and to depart from evil is understanding.
