Gióp 15
1 Rồi Ê-li-pha, người xứ Thê-man đáp:
Then Eliphaz replied to Job:
2 “Người khôn ngoan không đối đáp vu vơ! Anh chẳng có gì ngoài ba hoa rỗng tuếch.
“If you were truly wise [RHQ], you would not have replied to us by claiming that you know a lot; what you are saying is just a lot of hot air [MET].
3 Người khôn không lập luận vô bổ. Lời anh bào chữa chẳng ra gì.
You should not [RHQ] be saying things that do not benefit anyone, using words that do no one any good.
4 Lẽ nào anh không sợ Đức Chúa Trời, không kính trọng Ngài?
[By what you say, ] you show that you do not revere God, and you are hindering people from meditating/thinking about God.
5 Tội lỗi anh dạy miệng anh nói. Anh chọn lời của kẻ xảo quyệt điêu ngoa.
[It is as though] your sins are telling you what to say; you talk like people who will not admit that they are wicked.
6 Miệng anh lên án anh, không phải tôi. Môi anh tự tố cáo chống lại anh.
Everything that you say [MTY] shows that you should be punished; so, it is not necessary for me to show that.
7 Phải chăng anh là người sinh ra đầu tiên? Lẽ nào anh sinh trước khi đồi núi hình thành?
[“Tell me do you know more than everyone else because you think that] you are the first person who was ever born? [SAR, RHQ] Were you born before the hills [were created]?
8 Có phải anh nghe được cuộc luận bàn của Đức Chúa Trời? Và một mình riêng anh thu tóm hết khôn ngoan?
Were you listening when God made all his plans? [SAR, RHQ] Or do you think that you are the only person who is wise?
9 Có gì anh biết mà chúng tôi không rõ? Có gì anh hiểu, chúng tôi lại u mê?
(What do you know that we do not know?/You do not know anything that we do not know.) [RHQ] You do not understand [RHQ] anything that is not also clear to us.
10 Giữa chúng ta có người cao tuổi, có người tóc bạc, cao tuổi hơn cả cha anh!
My friends and I are also wise; we acquired [wisdom] from old gray-haired people, from people who were born before your father was born.
11 Lời an ủi của Đức Chúa Trời quá ít cho anh sao? Có lẽ nào lời dịu dàng của Chúa không đủ?
God wants to comfort you, and to speak gently/kindly to you; (is that not enough for you/do you need more than that)?
12 Vì sao lòng anh bấn loạn? Và mắt anh long sòng sọc
Why do you allow yourself to be (carried away/excited) by your emotions? Why are [you very angry, with the result that] your eyes flash?
13 đến nỗi anh chống lại Đức Chúa Trời và nói lên những lời gian ác?
You are angry [IDM] with God, and so you [MTY] are criticizing/denouncing him.
14 Có thể nào loài người được kể là thanh sạch? Lẽ nào người sinh ra từ người nữ được xem là công chính?
“(How can any person, [including you, ] be sinless?/No person, [including you], can be sinless.) [RHQ] (How can anyone on the earth be [completely] righteous?/No one on the earth can be [completely] righteous.) [RHQ]
15 Này! Đức Chúa Trời không tin cậy dù là thiên sứ. Ngay cả bầu trời cũng dơ bẩn dưới mắt Ngài.
Hey, God does not even trust his angels; he does not consider even them to be [completely] pure.
16 Huống chi con người thối nát và tội lỗi uống gian ác mình như nước lã!
So, he certainly does not [trust] abominable/disgusting and depraved/corrupt people who do evil things [as easily] as they drink water [MET].
17 Nếu anh có nghe thì tôi mới trình bày. Tôi sẽ trả lời anh từ kinh nghiệm bản thân.
Job, listen to what I will tell you. I will declare to you what I know,
18 Cũng là điều các hiền triết đã xác nhận và tổ tiên họ cũng đã lưu truyền
things that wise men have told me, truths that their ancestors did not keep hidden.
19 từ những người được ban cho đất trước khi có dân ngoại đến.
God gave this land to those ancestors, who were truly wise; no one from another country caused them to think wrongly [IDM].
20 Vì kẻ gian ác suốt đời luôn sầu khổ. Tuổi càng cao càng chồng chất đớn đau.
It is wicked people who suffer with great pain all the time that they are alive; that is what happens to those who (oppress/act violently toward) others.
21 Tai thường nghe những tiếng dữ dằn, dù đang yên bình, cũng sợ kẻ hủy diệt tấn công.
They constantly hear sounds that terrify them; while they are prospering, bandits attack them.
22 Chúng không dám đi vào nơi tăm tối vì sợ hãi mình sẽ bị giết hại.
Wicked people surely know that they will not escape from darkness/death, because [they are sure that someone] is waiting to kill them with a sword.
23 Chúng chạy lang thang và nói: ‘Tôi tìm bánh ở đâu?’ Chúng biết những ngày hủy diệt gần kề.
They wander around, searching for food, saying ‘Where can I find some?’ And they know that they will soon experience disasters.
24 Ngày đen tối làm chúng hoảng kinh. Chúng sống trong đau sầu và khổ não, như vị vua bị bao vây nơi trận mạc.
Because they are afraid of those things happening to them, they are afraid and worry that these things will come to them like [the army of] a king comes to attack [their enemies and cause them to suffer] [SIM].
25 Vì chúng đã đưa tay ra chống Đức Chúa Trời, cả gan khinh dể Đấng Toàn Năng,
[Those things happen to them] because they (shook their fists/dared to fight) against Almighty God, and thought that they were strong enough to defeat him.
26 Nắm chặt chiếc khiên cứng cáp, chúng ương ngạnh chống lại Ngài.
They stubbornly [IDM] rush to attack God [as though they were carrying] a strong shield [to protect themselves].
27 Che phủ mặt mình bằng lớp mỡ; bọc hông mình với tấm mỡ phồng căng.
They are so fat [that they are unable to fight].
28 Nhưng thành chúng sẽ bị đổ nát. Chúng sống trong nhà bỏ hoang chỉ chờ đến ngày sẽ đổ sập.
They will live in cities that have been abandoned, cities which have become a heap of ruins.
29 Dù có của, cũng không bền giữ, chẳng bao giờ hưởng cảnh giàu sang. Tài sản dồn chứa, phút chốc tiêu tan.
But they will not remain rich very long; Everything that they own will be taken from them; their possessions will all disappear.
30 Chúng sẽ chẳng hề thoát được cảnh tối tăm. Sức nóng mặt trời sẽ cháy khô bao chồi lộc, và hơi thở của Đức Chúa Trời sẽ tiêu diệt chúng.
They will not escape from the darkness [of death]; they will be like trees whose branches are burned by fire and whose blossoms are blown away by the wind.
31 Đừng lừa dối mình bằng sự tin cậy vào điều hư ảo, vì điều hư ảo sẽ là phần thưởng của chúng.
Since they are very foolish, with the result that they trust in things that are really worthless, then things that are worthless will be all that they get.
32 Như cây sẽ bị đốn xuống trước kỳ hạn; cành lá sẽ không bao giờ xanh tốt.
Before they are old, they will wither; they will be like [MET] branches that wither and never become green again.
33 Chúng sẽ như cây nho rụng trái non, như cây ô-liu không đơm hoa kết trái.
They will be like [SIM] vines whose grapes fall off before they are ripe, like olive trees whose blossoms fall off before they produce any fruit.
34 Vì kẻ vô đạo không có hậu tự. Nhà của kẻ giàu nhờ hối lộ, sẽ bị thiêu đốt.
Wicked/godless people will not have any descendants, and fires will completely burn up the homes of [those who built those homes using] money they received from bribes.
35 Chúng cưu mang tội ác và sinh điều tàn bạo, Lòng dạ chúng bày kế gian tà.”
They plan to cause trouble and to do evil things, and they are always preparing to deceive people.”
