Sáng Thế 26
1 Trong xứ gặp nạn đói lớn, giống như trận đói thời Áp-ra-ham. Vì thế, Y-sác dời xuống Ghê-ra, một thành phố thuộc lãnh thổ của Vua A-bi-mê-léc, nước Phi-li-tin.
在亚伯拉罕的日子，那地有一次饥荒；这时又有饥荒，以撒就往基拉耳去，到非利士人的王亚比米勒那里。
2 Chúa Hằng Hữu hiện ra và phán cùng Y-sác: “Con đừng xuống Ai Cập.
耶和华向以撒显现，说：“你不要下埃及去，要住在我所指示你的地。
3 Con nên vâng lời Ta mà ở lại trong xứ này. Nếu con cứ ở lại đây, Ta sẽ ở cùng con và ban phước lành cho con, vì Ta sẽ cho con và dòng dõi con đất nước này. Ta sẽ thực hiện lời thề hứa với cha con là Áp-ra-ham.
你寄居在这地，我必与你同在，赐福给你，因为我要将这些地都赐给你和你的后裔。我必坚定我向你父亚伯拉罕所起的誓。
4 Ta sẽ cho dòng dõi con gia tăng nhiều như sao trên trời, và Ta sẽ cho dòng dõi con tất cả đất đai này. Nhờ dòng dõi con mà tất cả các dân tộc trên thế giới đều được phước.
我要加增你的后裔，像天上的星那样多，又要将这些地都赐给你的后裔。并且地上万国必因你的后裔得福—
5 Ta sẽ thực hiện điều đó, vì Áp-ra-ham đã vâng giữ điều răn và luật lệ Ta.”
都因亚伯拉罕听从我的话，遵守我的吩咐和我的命令、律例、法度。”
6 Vậy, Y-sác ở lại Ghê-ra.
以撒就住在基拉耳。
7 Khi người dân hỏi thăm Rê-bê-ca, Y-sác giới thiệu: “Đây là em gái tôi.” Y-sác sợ rằng nếu nói “nàng là vợ tôi” thì họ sẽ giết ông đi để cướp nàng, bởi vì Rê-bê-ca là một người đàn bà tuyệt sắc.
那地方的人问到他的妻子，他便说：“那是我的妹子。”原来他怕说：“是我的妻子”；他心里想：“恐怕这地方的人为利百加的缘故杀我”，因为她容貌俊美。
8 Sau một thời gian dài, A-bi-mê-léc, vua nước Phi-li-tin, nhìn qua cửa sổ và chợt thấy Y-sác hôn Rê-bê-ca.
他在那里住了许久。有一天，非利士人的王亚比米勒从窗户里往外观看，见以撒和他的妻子利百加戏玩。
9 A-bi-mê-léc lập tức triệu Y-sác vào cung và quở trách: “Nàng quả là vợ ngươi. Sao ngươi lại bảo là em gái?” Y-sác đáp: “Vì tôi sợ người ta sẽ giết tôi đi để cướp nàng.”
亚比米勒召了以撒来，对他说：“她实在是你的妻子，你怎么说她是你的妹子？”以撒说：“我心里想，恐怕我因她而死。”
10 A-bi-mê-léc trách: “Sao ngươi tệ vậy! Ngươi nói thế lỡ có người nào tưởng nàng chưa có chồng, đem lòng yêu say đắm mà không được đáp ứng, rồi cuồng dại làm liều thì cả dân tộc ta sẽ bị họa lây.”
亚比米勒说：“你向我们做的是什么事呢？民中险些有人和你的妻同寝，把我们陷在罪里。”
11 Vua bèn ra thông cáo: “Ai làm hại vợ chồng Y-sác sẽ bị xử tử.”
于是亚比米勒晓谕众民说：“凡沾着这个人，或是他妻子的，定要把他治死。”
12 Y-sác làm ruộng và thu hoạch được gấp trăm lần trong năm đó. Chúa Hằng Hữu ban phước cho Y-sác,
以撒在那地耕种，那一年有百倍的收成。耶和华赐福给他，
13 nên người trở nên giàu có; tài sản ngày càng gia tăng nhanh chóng.
他就昌大，日增月盛，成了大富户。
14 Y-sác có nhiều đầy tớ và rất nhiều bầy chiên, bầy dê, và bầy bò đông đảo. Người Phi-li-tin ganh tức,
他有羊群牛群，又有许多仆人，非利士人就嫉妒他。
15 nên tìm cách phá hoại; họ lấy đất lấp hết các giếng của Y-sác mà các đầy tớ của cha người đã đào.
当他父亲亚伯拉罕在世的日子，他父亲的仆人所挖的井，非利士人全都塞住，填满了土。
16 Chính Vua A-bi-mê-léc cũng trở mặt và đuổi Y-sác ra khỏi nước Phi-li-tin: “Ngươi phải rời đất nước ta, vì ngươi giàu mạnh hơn dân ta.”
亚比米勒对以撒说：“你离开我们去吧。因为你比我们强盛得多。”
17 Vậy, Y-sác ra đi và di cư đến thung lũng Ghê-ra.
以撒就离开那里，在基拉耳谷支搭帐棚，住在那里。
18 Y-sác đào lại các giếng đã đào từ thời Áp-ra-ham, vì sau khi Áp-ra-ham qua đời, người Phi-li-tin đã lấp các giếng ấy. Y-sác giữ nguyên tên các giếng này đúng như cha mình đã đặt.
当他父亲亚伯拉罕在世之日所挖的水井因非利士人在亚伯拉罕死后塞住了，以撒就重新挖出来，仍照他父亲所叫的叫那些井的名字。
19 Đến khi các đầy tớ của Y-sác đào được một cái giếng phun nước giữa thung lũng,
以撒的仆人在谷中挖井，便得了一口活水井。
20 bọn chăn chiên ở Ghê-ra đến tranh giành: “Giếng này là của bọn tao.” Y-sác đặt tên giếng là “Giếng Tranh Giành.”
基拉耳的牧人与以撒的牧人争竞，说：“这水是我们的。”以撒就给那井起名叫埃色，因为他们和他相争。
21 Các đầy tớ người đào được một giếng khác, bọn chăn chiên ấy cũng giành nữa, nên Y-sác đặt tên là “Giếng Thù Hận.”
以撒的仆人又挖了一口井，他们又为这井争竞，因此以撒给这井起名叫西提拿。
22 Y-sác dời qua một nơi khác và đào được một giếng mới, không bị ai tranh giành, nên Y-sác đặt tên là “Giếng Khoảng Khoát,” vì người nói: “Chúa đã cho chúng ta ở nơi rộng rãi; chúng ta sẽ thịnh vượng trong xứ này.”
以撒离开那里，又挖了一口井，他们不为这井争竞了，他就给那井起名叫利河伯。他说：“耶和华现在给我们宽阔之地，我们必在这地昌盛。”
23 Từ đó, Y-sác lên Bê-e-sê-ba.
以撒从那里上别是巴去。
24 Một đêm, Chúa Hằng Hữu xuất hiện và phán cùng Y-sác: “Ta là Đức Chúa Trời của Áp-ra-ham, cha con. Con đừng sợ, vì Ta ở với con và ban phước lành cho con. Ta sẽ cho dòng dõi con gia tăng đông đảo vì cớ Áp-ra-ham, đầy tớ Ta!”
当夜耶和华向他显现，说：“我是你父亲亚伯拉罕的 神，不要惧怕！因为我与你同在，要赐福给你，并要为我仆人亚伯拉罕的缘故，使你的后裔繁多。”
25 Vậy, Y-sác xây một bàn thờ và thờ phượng Chúa Hằng Hữu. Ông định cư tại đó và các đầy tớ của Y-sác lại bắt đầu đào giếng.
以撒就在那里筑了一座坛，求告耶和华的名，并且支搭帐棚；他的仆人便在那里挖了一口井。
26 Một hôm, Vua A-bi-mê-léc cùng với quân sư là A-hu-sát, và Phi-côn, tướng chỉ huy của ông, từ Ghê-ra đến thăm Y-sác.
亚比米勒，同他的朋友亚户撒和他的军长非各，从基拉耳来见以撒。
27 Y-sác trách: “Quý ngài đã ganh ghét tôi và đuổi tôi, mà bây giờ ngài còn đến đây làm chi?”
以撒对他们说：“你们既然恨我，打发我走了，为什么到我这里来呢？”
28 Họ đáp: “Chúng tôi nhìn nhận rằng Chúa Hằng Hữu phù hộ ông, nên chúng tôi bàn định lập kết ước với ông.
他们说：“我们明明地看见耶和华与你同在，便说，不如我们两下彼此起誓，彼此立约，
29 Xin ông cam kết đừng bao giờ làm hại chúng tôi, như chúng tôi cũng đã không làm hại ông; trái lại, chúng tôi còn hậu đãi ông và để ông ra đi bình an. Ông là người được Chúa Hằng Hữu ban phước lành!”
使你不害我们，正如我们未曾害你，一味地厚待你，并且打发你平平安安地走。你是蒙耶和华赐福的了。”
30 Y-sác chuẩn bị một bữa tiệc linh đình đãi khách, họ cùng ăn uống với nhau.
以撒就为他们设摆筵席，他们便吃了喝了。
31 Ngày hôm sau, họ dậy sớm, long trọng thề nguyện, và lập hiệp ước bất xâm phạm. Sau đó, Y-sác tiễn họ ra về bình an.
他们清早起来彼此起誓。以撒打发他们走，他们就平平安安地离开他走了。
32 Ngay hôm ấy, các đầy tớ báo cho Y-sác rằng họ đã đào được giếng nước tốt.
那一天，以撒的仆人来，将挖井的事告诉他说：“我们得了水了。”
33 Y-sác đặt tên giếng là “Giếng Thề Nguyện,” và thành phố xây tại đó được gọi là Bê-e-sê-ba (nghĩa là Giếng Thề Nguyện) cho đến ngày nay.
他就给那井起名叫示巴；因此那城叫做别是巴，直到今日。
34 Ê-sau lập gia đình khi bốn mươi tuổi; ông cưới hai vợ: Giu-đi, con gái của Bê-ê-ri, và Bách-mát, con gái của Ê-lôn; cả hai đều là người họ Hê-tít.
以扫四十岁的时候娶了赫人比利的女儿犹滴，与赫人以伦的女儿巴实抹为妻。
35 Các nàng dâu này gây lắm nỗi đắng cay cho ông bà Y-sác.
她们常使以撒和利百加心里愁烦。
