Ê-xê-ki-ên 31
1 Vào ngày một, tháng ba, năm thứ mười một đời Vua Giê-hô-gia-kin bị lưu đày, Chúa Hằng Hữu truyền sứ điệp này cho tôi:
And it happened that, in the eleventh year, in the third month, on the first of the month, the word of the Lord came to me, saying:
2 “Hỡi con người, hãy truyền sứ điệp này cho Pha-ra-ôn, vua Ai Cập, cùng tất cả con dân của vua rằng: Các ngươi so sánh mình với ai?
“Son of man, speak to Pharaoh, the king of Egypt, and to his people: To whom can you be compared in your greatness?
3 Các ngươi như nước A-sy-ri, từng như giống cây bá hương tại Li-ban, cành lá rậm rạp che bóng mát và ngọn vươn cao lên đến mây xanh.
Behold, Assur is like the cedar of Lebanon, with fair branches, and full of leaves, and of high stature, and his summit has been elevated above the thick branches.
4 Rễ đâm sâu xuống các mạch nước ngầm, giúp cây mọc cao lớn và sum suê. Nước chảy chung quanh như sông, suối chảy gần cây xanh.
The waters have nourished him. The abyss has exalted him. Its rivers have flowed around his roots, and it has sent forth its streams to all the trees of the regions.
5 Cây này vượt cao hẵn, cao hơn tất cả các cây khác chung quanh nó. Cây tươi tốt, cành lá rậm rạp nhờ các mạch nước dưới đất.
Because of this, his height was exalted above all the trees of the regions, and his groves were multiplied, and his own branches were elevated, because of the many waters.
6 Chim chóc làm tổ trên cành, và dưới tàng cây, thú vật sinh con. Tất cả dân tộc lớn trên đất đến cư ngụ dưới bóng của nó.
And when he had extended his shadow, all the birds of the air made their nests in his branches, and all the beasts of the forest conceived their young under his foliage, and an assembly of the many peoples lived under his shadow.
7 Cây mạnh mẽ và xinh đẹp với cành lá vươn dài, vì rễ cây đâm sâu xuống chỗ mạch nước.
And he was most beautiful in his greatness and in the expansion of his groves. For his root was near many waters.
8 Không có cây bá hương nào trong vườn Đức Chúa Trời có thể sánh với nó. Cây bách cũng không sánh được nhánh nó; cây hạt dẻ không bằng cành nó. Không cây nào trong vườn Đức Chúa Trời tươi đẹp bằng nó.
The cedars in the Paradise of God were not higher than he was. The spruce trees were not equal to his summit, and the plane trees were not equal to his fullness. No tree in the Paradise of God was similar to him or to his beauty.
9 Vì Ta ban cho cây này xinh đẹp, và cho hoa lá nó tốt tươi, nên tất cả cây cối tại Ê-đen, là vườn của Đức Chúa Trời đều ghen tị.
For I made him beautiful, and dense with many branches. And all the trees of delight, which were in the Paradise of God, were jealous of him.
10 Vì thế, đây là điều Chúa Hằng Hữu Chí Cao phán: Vì nó trở nên kiêu căng và ngạo mạn, và vì nó cao hơn các cây khác, ngọn lên đến tận mây,
Because of this, thus says the Lord God: Since he was sublime in height, and he made his summit green and dense, and his heart was exalted because of his height,
11 nên Ta sẽ phó nó vào tay một nước hùng mạnh, nước này sẽ hủy diệt nó vì tội ác nó. Chính Ta sẽ đốn nó ngã.
I have delivered him into the hands of the most powerful one among the Gentiles, so that he will deal with him. I have cast him out, in accord with his impiety.
12 Quân đội nước ngoài—là sự kinh hoàng của các dân tộc—sẽ đốn nó ngã xuống nằm dài trên mặt đất. Nhánh cây gãy rơi khắp núi non, thung lũng, và sông ngòi. Dân cư dưới bóng nó sẽ bỏ đi và để nó nằm lại đó.
And foreigners, and the most cruel among the nations, will cut him down. And they will cast him on the mountains. And his branches will fall in every steep valley, and his grove will be broken apart on every cliff of the earth. And all the peoples of the earth will withdraw from his shadow, and abandon him.
13 Chim trời sẽ đến ở trên thân cây bị ngã, và thú rừng đến nằm trên cành lá.
All the birds of the air lived upon his ruins, and all the beasts of the countryside were among his branches.
14 Như thế, sẽ chẳng có cây của nước nào còn hân hoan kiêu ngạo trong phồn vinh của nó, dù nó vươn ngọn lên tận mây xanh và rễ đâm sâu xuống nước. Vì tất cả đều bị kết tội chết, cùng đi xuống vực sâu của đất. Chúng sẽ bị đẩy vào hồ chung với những kẻ khác trên đất.”
For this reason, none of the trees among the waters will exalt themselves because of their height, nor will they place their summits above the thick branches and foliage, nor will any of those that are irrigated stand out because of their height. For they have all been delivered unto death, to the lowest part of the earth, into the midst of the sons of men, those who descend into the pit.
15 “Đây là điều Chúa Hằng Hữu Chí Cao phán: Ngày A-sy-ri xuống âm phủ, Ta sẽ khiến các suối sâu than khóc. Ta sẽ ngăn các dòng sông và làm khô cạn những dòng nước. Ta sẽ khiến Li-ban ảm đạm và cây cối nó héo tàn. (Sheol h7585)
Thus says the Lord God: In the day when he descended into hell, I led in grieving. I covered him with the abyss. And I held back its rivers, and I restrained the many waters. Lebanon was saddened over him, and all the trees of the field were struck together. (Sheol h7585)
16 Ta sẽ làm các dân tộc rúng động khi nghe tiếng nó ngã, vì Ta sẽ ném nó xuống âm phủ với những kẻ giống như nó. Mọi cây cối kiêu ngạo của Ê-đen, những cây xinh đẹp và tươi tốt nhất của Li-ban, những cây có rễ đâm sâu xuống nước, đều được an ủi nơi âm phủ khi thấy nó cũng vào đó. (Sheol h7585)
I shook the Gentiles with the sound of his ruin, when I led him down to hell, with those who were descending into the pit. And all the trees of delights, the finest and best in Lebanon, all that were irrigated with waters, were consoled in the deepest parts of the earth. (Sheol h7585)
17 Những dân tộc liên minh cũng vậy, đều bị tiêu diệt và bị chết. Chúng đều đi xuống âm phủ—tức là những dân tộc đã sống dưới bóng của nó. (Sheol h7585)
For they, too, will descend with him into hell, to those who have been slain by the sword. And the arm of each one will reside under his shadow, in the midst of the nations. (Sheol h7585)
18 Hỡi Ai Cập, ngươi sẽ so sánh sức mạnh và vinh quang ngươi với cây nào tại Ê-đen? Ngươi cũng sẽ bị ném xuống âm phủ cùng với những dân tộc này. Ngươi sẽ ở chung với những dân ngươi khinh bỉ, bị giết bằng gươm. Đây là số phận của Pha-ra-ôn và toàn dân của hắn. Ta, Chúa Hằng Hữu Chí Cao, đã phán vậy!”
To whom can you be compared, O famous and sublime one, among the trees of pleasure? Behold, you have been brought down, with the trees of pleasure, to the lowest part of the earth. You will sleep in the midst of the uncircumcised, with those who have been slain by the sword. This is Pharaoh, and all his multitude, says the Lord God.”
