Xuất Hành 21
1 Sau đây là những luật lệ khác các ngươi phải tuân giữ:
“These are the regulations you are to present to them:
2 “Nếu ai mua một người Hê-bơ-rơ làm nô lệ, người ấy sẽ phục vụ trong sáu năm. Năm thứ bảy sẽ được tự do, không cần đóng tiền chuộc.
If you buy a Hebrew slave, he is to work for you for six years. But in the seventh year, he is to be freed without having to pay anything.
3 Nếu lúc bắt đầu làm nô lệ, người ấy còn độc thân, lúc ra sẽ ra một mình. Nhưng nếu đã có vợ từ trước, cả hai vợ chồng đều được tự do.
If he was single when he came, he is to leave single. If he had a wife when he came, she is to leave with him.
4 Nếu người nô lệ được chủ cưới vợ cho và nếu họ có con cái, vợ con người sẽ thuộc về chủ, chỉ có người được tự do.
If his master provides him a wife and she has children with him, the woman and her children shall belong to her master, and only the man shall be freed.
5 Nhưng nếu người ấy công nhiên nói rằng: ‘Tôi thương chủ và vợ con tôi, thà ở lại còn hơn ra đi tự do.’
However, if the slave formally states, ‘I love my master and my wife and children; I do not want to be freed,’
6 Người chủ sẽ đem người nô lệ đến trước Đức Chúa Trời. Sau đó trình người ấy trước mặt các thẩm phán, rồi dùng dùi xỏ tai người ấy. Người ấy sẽ làm nô lệ trọn đời.
then his master is to take him before the judges. Then he shall have him stand against the door or doorpost and use a metal tool to make a hole in his ear. Then he shall work for his master for life.
7 Nếu có người bán con gái mình làm nô lệ, đến năm thứ bảy, người nô lệ sẽ không được tự do.
If a man sells his daughter as a slave, she is not to be freed in the same way as male slaves.
8 Nếu người chủ đã cưới nàng, sau lại không yêu thích nàng nữa, phải để cho người nhà nàng chuộc lại, chứ không được bán nàng cho người nước ngoài, vì chính chủ đã không trung thành với nàng.
If the man who chose her for himself is not pleased with her, he must let her be bought back. He is not permitted to sell her to foreigners, since he has been unfair to her.
9 Nếu chủ cưới người nô lệ cho con trai mình, chủ phải coi nàng như con gái mình vậy.
If he chooses to give her to his son, he must treat her as a daughter.
10 Nếu chủ đã cưới một người nô lệ, sau lại cưới vợ khác nữa, chủ không được giảm thức ăn, y phục và tình nghĩa vợ chồng với người vợ thứ nhất.
If he takes another woman, he must not reduce the food and clothing allowances and marital rights of the first.
11 Nếu không làm theo ba điều này, chủ phải để cho nàng đi tự do, không cần đóng tiền chuộc”.
If he doesn't give her these three things, she is free to leave without paying anything.
12 “Nếu ai ra tay đánh chết người khác, sẽ bị xử tử.
Anyone who hits and kills someone else must be executed.
13 Nhưng nếu tai nạn là do Đức Chúa Trời cho xảy ra, chứ không phải do kẻ sát nhân dự mưu, thì Ta có dự liệu một nơi cho kẻ sát nhân ẩn náu.
However, if it wasn't intentional and God let it happen, then I will arrange a place for you where they can run to and be safe.
14 Nếu kẻ sát nhân có dự mưu giết người, thì dù có trốn nơi bàn thờ Ta, Ta cũng bắt ra xử tử.
But if someone deliberately plans and purposely kills another, you must take them away from my altar and execute them.
15 Ai đánh cha hay mẹ mình phải bị xử tử.
Anyone who hits their father or mother must be executed.
16 Ai bắt cóc một người, hoặc đem bán đi hoặc giữ lại, phải bị xử tử.
Anyone who kidnaps someone else must be executed, whether the victim is sold or is still in their possessions.
17 Ai chửi rủa cha mẹ phải bị xử tử.
Anyone who despises their father or mother must be executed.
18 Nếu hai người cãi nhau và một người lấy đá hay dùng tay đánh, làm người kia tuy không chết nhưng bị thương, phải nằm liệt giường,
If men are fighting and one hits the other with a stone or with his fist, and the injured man doesn't die but has to stay in bed,
19 nếu nạn nhân đứng dậy chống gậy đi ra ngoài được, thì người gây thương tích sẽ được tha, nhưng phải bồi thường thiệt hại, vì nạn nhân không làm việc được trong lúc đau ốm, cùng bồi thường mọi phí khoản khác cho đến khi nạn nhân lành mạnh.
and then gets up and walks around outside with his walking stick, then the one who hit him won't be punished, Even so, he must still compensate the man for the time lost from his work and make sure that he's completely healed.
20 Nếu một người chủ dùng gậy đánh người nô lệ nam hay nữ của mình, và người nô lệ chết ngay tại chỗ, thì chủ phải bị trừng phạt.
Anyone who hits their male or female slave with a rod, and the slave dies as a result, must be punished.
21 Nhưng nếu người nô lệ còn sống vài ngày sau khi bị đánh, thì chủ khỏi bị trừng phạt, vì người nô lệ thuộc quyền sở hữu của chủ.
However, if after a day or two the slave gets better, the owner won't be punished because the slave is their property.
22 Nếu hai người trong lúc đánh nhau, vô tình gây thương tích cho một phụ nữ có mang khiến hư thai, nhưng không gây thiệt hại gì khác, thì người gây thương tích phải bồi thường theo mức chồng phụ nữ này ấn định và được phán quan chấp thuận.
If men who are fighting happen to hit a pregnant woman so she gives birth prematurely, but no serious injury occurs, he must be fined whatever amount the woman's husband demands and as permitted by the judges.
23 Nhưng nếu phụ nữ này còn bị thiệt thòi gì khác, thì luật sau đây được áp dụng: Mạng đền mạng,
But if a serious injury does occur, then you must pay a life for a life,
24 mắt đền mắt, răng đền răng, tay đền tay, chân đền chân,
an eye for an eye, a tooth for a tooth, a hand for a hand, a foot for a foot,
25 phỏng đền phỏng, thương tích đền thương tích, vết đòn đền vết đòn.
a burn for a burn, a wound for a wound, and a bruise for a bruise.
26 Nếu chủ đánh mù mắt một người nô lệ, dù nam hay nữ, thì người nô lệ sẽ được tự do vì mắt bị mù.
Anyone who hits their male or female slave in the eye and blinds them must free the slave as compensation for the eye.
27 Nếu chủ đánh gãy răng một người nô lệ, dù nam hay nữ, thì người nô lệ sẽ được tự do vì răng bị gãy.
Anyone who knocks out the tooth of their male or female slave must free the slave as compensation for the tooth.
28 Nếu một con bò húc chết người, dù đàn ông hay đàn bà, thì con bò sẽ bị ném đá cho chết; còn người chủ sẽ được tha.
If an ox uses its horns to kill a man or woman, the ox must be stoned to death, and its meat must not be eaten. But the owner of the ox won't be punished.
29 Nhưng nếu con bò có tật hay húc và chủ đã bị cảnh cáo nhưng vẫn không chịu nhốt bò lại, nếu bò này đi húc chết người, dù đàn ông hay đàn bà, thì con bò sẽ bị ném đá cho chết, và chủ bò sẽ bị xử tử.
But if the ox has repeatedly hurt people with its horns, and its owner has been warned but still doesn't keep it under control, and it kills a man or woman, then the ox must be stoned to death and its owner must also be executed.
30 Nếu thân nhân của người chết thuận cho chủ bò chuộc mạng, chủ bò phải chuộc theo giá thân nhân định.
But if instead the payment of compensation is required, the owner may buy back his or her life by paying the full amount of compensation demanded.
31 Luật trên cũng được áp dụng nếu bò húc chết một vị thành niên trai hay gái.
If the ox uses its horns and kills a son or a daughter the same rule is applicable.
32 Nếu bò húc chết một người nô lệ, dù nam hay nữ, thì chủ bò phải trả cho chủ người nô lệ ba mươi miếng bạc, và con bò sẽ bị ném đá cho chết.
If the ox uses its horns and kills a male or female slave, the owner of the ox must pay thirty shekels of silver to the slave's master, and the ox must be stoned to death.
33 Nếu ai đào một cái hầm mà không đậy lại, và nếu có con bò hay lừa ngã xuống đó,
If someone removes the cover of a cistern or digs one and doesn't cover it, and an ox or a donkey falls into it,
34 thì chủ hầm phải trả tiền bồi thường cho chủ súc vật, và con vật chết sẽ thuộc về chủ hầm.
the owner of the pit must pay compensation to the animal's owner and keep the dead animal.
35 Nếu bò người này húc chết bò người khác, thì hai người chủ sẽ bán con bò sống chia tiền, và chia nhau con bò chết.
If someone's ox injures another's ox and it dies, they must sell the live one and share money received; they must also share the dead animal.
36 Nhưng nếu ai đã biết bò mình có tật hay húc mà vẫn không nhốt nó lại, thì người này phải đem bò đền bò, và được giữ con bò chết.”
But if it was known that the ox had repeatedly hurt people with its horns, and its owner had been warned but still didn't keep it under control, full compensation must be paid, ox for ox, but the owner can keep the dead animal.”
