Ê-xơ-tê 2
1 Sau khi nguôi cơn giận, Vua A-suê-ru nhớ lại Vả-thi, hành động của bà và sắc lệnh vua đã ký.
After these things, when the anger of King Ahasuerus subsided, he thought about Vashti and what she had done. He also thought about the decree that he had made against her.
2 Các cận thần đề nghị: “Chúng tôi sẽ tìm các thiếu nữ trẻ đẹp cho vua,
Then the king's young men who served him said, “Let a search be made on the king's behalf for beautiful young virgins.
3 tại mỗi tỉnh sẽ chỉ định những viên chức lo tuyển chọn các cô gái trẻ đẹp để đưa về kinh đô Su-sa. Hê-gai, là thái giám của vua, sẽ phụ trách việc coi sóc, và phân phối mỹ phẩm cho các thiếu nữ.
Let the king appoint officers in all the provinces of his kingdom, to gather together all the beautiful young virgins to the harem in the fortress in Susa. Let them be put under the care of Hegai, the king's official, who is in charge of the women, and let him give them their cosmetics.
4 Sau đó, cô gái nào vua ưa thích nhất sẽ được làm hoàng hậu thay cho Vả-thi.” Nghe thế vua rất hài lòng và cho thi hành ngay.
Let the young girl who pleases the king become queen in the place of Vashti.” This advice pleased the king, and he did so.
5 Tại kinh đô Su-sa, có một người Do Thái tên Mạc-đô-chê, con trai Giai-rơ, cháu Si-mê-i, chắt của Kích, thuộc đại tộc Bên-gia-min,
There was a certain Jew in the fortress of Susa whose name was Mordecai son of Jair son of Shimei son of Kish, who was a Benjamite.
6 bị Nê-bu-cát-nết-sa, vua Ba-by-lôn bắt tại Giê-ru-sa-lem đem lưu đày cùng một lần với Giê-cô-nia, vua Giu-đa, và nhiều người khác.
He had been taken away from Jerusalem with the exiles along with those taken with Jehoiachin, king of Judah, whom Nebuchadnezzar king of Babylonia carried away.
7 Mạc-đô-chê có nuôi Ha-đa-sa, cũng có tên là Ê-xơ-tê, con gái của chú mình, làm con. Vì cha mẹ Ê-xơ-tê mất sớm nên nàng được Mạc-đô-chê bảo dưỡng.
He was caring for Hadassah, that is, Esther, his uncle's daughter, because she had neither father nor mother. The young woman had a beautiful figure and was lovely in appearance. Mordecai took her as his own daughter.
8 Chiếu theo sắc lệnh của vua, nhiều thiếu nữ, có cả Ê-xơ-tê, được đem về kinh đô Su-sa, dưới quyền quản đốc của Hê-gai.
When the king's order and decree were proclaimed, many young women were brought to the fortress of Susa. They were put under Hegai's care. Esther also was taken into the king's palace and put under the care of Hegai, the overseer of the women.
9 Hê-gai có thiện cảm với Ê-xơ-tê, và ban cho cô nhiều đặc ân. Ông vội vàng cung cấp mỹ phẩm và thức ăn đặc biệt, rồi chọn cho cô bảy nữ tì trong cung, đưa Ê-xơ-tê và các nữ tì vào căn phòng tốt nhất trong hậu cung.
The young girl pleased him, and she found favor with him. Immediately he provided her with cosmetics and her portion of food. He assigned to her seven servant girls from the king's palace, and he moved her and the servant girls to the best place in the house of the women.
10 Ê-xơ-tê không nói cho ai biết cô là người Do Thái, vì Mạc-đô-chê đã bảo cô không được nói.
Esther had not told anyone who her people or relatives were, for Mordecai had instructed her not to tell.
11 Hằng ngày, Mạc-đô-chê đến trước sân hậu cung để hỏi thăm tin tức Ê-xơ-tê và những việc xảy đến cho cô.
Every day Mordecai walked back and forth in front of the courtyard outside the house of the women, to learn about Esther's welfare, and about what would be done with her.
12 Trước khi đến với Vua A-suê-ru, các thiếu nữ phải chăm sóc sắc đẹp suốt mười hai tháng, sáu tháng với dầu một dược, sáu tháng với các hương liệu và dầu thơm.
When the turn came for each girl to go to King Ahasuerus—complying with the regulations for the women, each girl had to complete twelve months of beauty treatments, six months with oil of myrrh, and six with perfumes and cosmetics—
13 Khi đến phiên vào cung vua, mỗi cô gái được tự ý lựa chọn những vật dụng cô muốn đem theo từ hậu cung.
when a young woman went to the king, whatever she desired was given to her from the house of the women, for her to take to the palace.
14 Buổi tối cô đến với vua, sáng hôm sau trở về hậu cung thứ nhì, nơi các cung nữ ở, dưới quyền quản đốc của Sa-ách-ga, thái giám của vua. Cô không bao giờ vào với vua nữa, trừ trường hợp vua ưa thích cô và cho gọi đích danh.
In the evening she would go in, and in the morning she would return to the second house of the women, and to the custody of Shaashgaz, the king's official, who was in charge of the concubines. She would not return to the king again unless he had taken great pleasure in her and called for her again.
15 Đến phiên Ê-xơ-tê, con gái A-bi-hai, con nuôi Mạc-đô-chê, đến với vua, cô không xin gì hết, ngoại trừ những vật dụng thái giám quản đốc hậu cung Hê-gai chỉ định. Ai gặp Ê-xơ-tê cũng mến chuộng nàng.
Now when the time came for Esther (daughter of Abihail, the uncle of Mordecai, who had taken her as his own daughter) to go in to the king, she did not ask for anything but what Hegai the king's official, who was in charge of the women, suggested. Now Esther received the favor of all who saw her.
16 Ê-xơ-tê được đưa vào cung vua vào tháng mười, năm thứ bảy đời Vua A-suê-ru.
Esther was taken to King Ahasuerus into the royal residence on the tenth month, which is the month of Tebeth, in the seventh year of his reign.
17 Vua yêu thương Ê-xơ-tê hơn các cô gái khác. Vua yêu thương triều mến cô nên đội vương miện cho cô, lập cô làm hoàng hậu thay cho Vả-thi.
The king loved Esther more than all the other women and she received acceptance and favor before him, more than all the other virgins. So he set the royal crown on her head and made her queen instead of Vashti.
18 Nhân dịp này, vua cho mở tiệc gọi là yến tiệc của Ê-xơ-tê thết đãi các thượng quan và triều thần, rộng rãi ban phát tặng phẩm và giảm thuế cho tất cả tỉnh, thành trong đế quốc.
The king gave a great feast for all his officials and his servants, “Esther's feast,” and he granted relief from taxation to the provinces. He also gave gifts with royal generosity.
19 Khi các thiếu nữ được tập họp lần thứ hai, Mạc-đô-chê đã trở thành một quan chức trong triều đình.
Now when the virgins had been gathered together a second time, Mordecai was sitting at the king's gate.
20 Theo lời dặn của Mạc-đô-chê, Ê-xơ-tê vẫn không nói cho ai biết cô là người Do Thái, vì cô vâng lời ông như ngày còn ở nhà.
Esther had not yet told anyone about her relatives or her people, as Mordecai had instructed her. She continued to follow Mordecai's advice, as she had done when she was raised by him.
21 Trong khi Mạc-đô-chê làm việc tại hoàng cung, Bích-than và Tê-rết, hai thái giám của vua có phận sự gác cổng cung điện, đem lòng thù hận vua A-suê-ru và mưu toan ám hại vua.
In those days, while Mordecai was sitting at the king's gate, two of the king's officials, Bigthana and Teresh, who guarded the doorway, became angry and sought to do harm to King Ahasuerus.
22 Mạc-đô-chê biết được tin này, liền báo cho Hoàng hậu Ê-xơ-tê; hoàng hậu tâu lên vua, và Mạc-đô-chê được ghi công.
When the matter was revealed to Mordecai, he told Queen Esther, and Esther spoke to the king in the name of Mordecai.
23 Sau khi điều tra và thấy đúng sự thật, hai thái giám bị treo cổ. Vụ án này được ghi vào Biên Niên Sử để trong hoàng cung.
The report was investigated and confirmed, and both the men were hanged from a gallows. This account was written in the book of the chronicles in the presence of the king.
