Giảng Sư 7
1 Danh tiếng tốt hơn dầu quý giá. Ngày qua đời hơn hẳn ngày sinh.
A good name is better than fine perfume, and one’s day of death is better than his day of birth.
2 Thà dành thời gian tại tang chế hơn tại yến tiệc. Ai rồi cũng phải chết—vậy người sống hãy để tâm suy nghĩ điều này.
It is better to enter a house of mourning than a house of feasting, since death is the end of every man, and the living should take this to heart.
3 Buồn bã hơn cười vui, vì buồn bã luyện lọc lòng chúng ta.
Sorrow is better than laughter, for a sad countenance is good for the heart.
4 Người khôn ngoan nghiền ngẫm về sự chết, trong khi người dại chỉ nghĩ đến vui chơi.
The heart of the wise is in the house of mourning, but the heart of fools is in the house of pleasure.
5 Thà bị người khôn ngoan chỉ trích còn hơn được người ngu dại ngợi khen.
It is better to heed a wise man’s rebuke than to listen to the song of fools.
6 Tiếng cười của người dại chóng qua, như tiếng nổ lách tách trong lửa. Đây cũng thật là điều vô nghĩa.
For like the crackling of thorns under the pot, so is the laughter of the fool. This too is futile.
7 Của hối lộ khiến người khôn hóa dại, và nó làm hư hỏng lòng người.
Surely extortion turns a wise man into a fool, and a bribe corrupts the heart.
8 Kết thúc việc hơn khởi đầu một việc. Lòng kiên nhẫn hơn tính kiêu căng.
The end of a matter is better than the beginning, and a patient spirit is better than a proud one.
9 Đừng vội để lòng mình nóng giận, vì cơn giận sẵn trong lòng người dại.
Do not be quickly provoked in your spirit, for anger settles in the lap of a fool.
10 Đừng ước ao “những ngày quá khứ tốt đẹp.” Vì như thế chẳng phải khôn ngoan chút nào.
Do not say, “Why were the old days better than these?” For it is unwise of you to ask about this.
11 Sự khôn ngoan như kế thừa gia sản. Cả hai đều ích lợi cho đời sống của người.
Wisdom, like an inheritance, is good, and it benefits those who see the sun.
12 Khôn ngoan và tiền bạc có thể giúp mình có mọi thứ, nhưng chỉ có khôn ngoan mới cứu được mạng sống mình.
For wisdom, like money, is a shelter, and the advantage of knowledge is that wisdom preserves the life of its owner.
13 Hãy suy ngẫm công việc của Đức Chúa Trời, vì ai có thể làm cho thẳng vật Ngài đã bẻ cong?
Consider the work of God: Who can straighten what He has bent?
14 Lúc thịnh vượng hãy nên vui hưởng, nhưng khi tai biến ập đến, nên biết rằng Đức Chúa Trời cho cả hai điều đó xảy ra. Nên nhớ rằng ở đời không có gì là chắc chắn.
In the day of prosperity, be joyful, but in the day of adversity, consider this: God has made one of these along with the other, so that a man cannot discover anything that will come after him.
15 Tôi đã thấy mọi điều trong cuộc đời vô nghĩa này, kể cả người tốt chết sớm và người ác sống lâu.
In my futile life I have seen both of these: A righteous man perishing in his righteousness, and a wicked man living long in his wickedness.
16 Vậy, đừng tỏ ra quá tốt hoặc quá khôn! Sao phải tự hại mình?
Do not be overly righteous, and do not make yourself too wise. Why should you destroy yourself?
17 Mặt khác, đừng theo đường gian ác. Cũng đừng sống dại khờ! Tại sao phải chết trước hạn kỳ?
Do not be excessively wicked, and do not be a fool. Why should you die before your time?
18 Hãy chú ý những điều chỉ dẫn này, vì bất cứ ai kính sợ Đức Chúa Trời sẽ tránh được cả hai.
It is good to grasp the one and not let the other slip from your hand. For he who fears God will follow both warnings.
19 Một người khôn ngoan mạnh hơn mười người lãnh đạo thành.
Wisdom makes the wise man stronger than ten rulers in a city.
20 Chẳng có một người nào suốt đời làm điều phải mà không phạm tội.
Surely there is no righteous man on earth who does good and never sins.
21 Đừng chú tâm đến lời nhỏ to—kẻo con sẽ nghe lời của đầy tớ nguyền rủa mình.
Do not pay attention to every word that is spoken, or you may hear your servant cursing you.
22 Vì lòng con biết rằng chính con cũng hay nguyền rủa người khác.
For you know in your heart that many times you yourself have cursed others.
23 Tôi cố gắng hết sức để trí khôn hướng dẫn mọi suy nghĩ và hành động mình. Tôi tự nói: “Tôi kiên quyết trở nên khôn ngoan.” Nhưng sự khôn ngoan vẫn ở quá xa.
All this I tested by wisdom, saying, “I resolve to be wise.” But it was beyond me.
24 Sự khôn ngoan ở nơi xa thẳm và khó tìm được?
What exists is out of reach and very deep. Who can fathom it?
25 Tôi tìm kiếm khắp nơi, quyết tâm tìm kiếm sự khôn ngoan và tìm hiểu nguyên lý muôn vật. Tôi đã quyết tâm để chứng tỏ rằng gian ác là ngu dốt và dại dột là điên rồ.
I directed my mind to understand, to explore, to search out wisdom and explanations, and to understand the stupidity of wickedness and the folly of madness.
26 Tôi nhận thấy một người đàn bà quyến rũ là một cái bẫy cay đắng hơn sự chết. Tình nàng là bẫy lưới, và đôi tay mềm của nàng là dây xích. Những ai đẹp lòng Đức Chúa Trời sẽ thoát khỏi tay nàng, còn người tội lỗi sẽ rơi vào bẫy của nàng.
And I find more bitter than death the woman who is a snare, whose heart is a net, and whose hands are chains. The man who pleases God escapes her, but the sinner is ensnared.
27 Người Truyền Đạo nói: “Đây là kết luận của tôi. Tôi nhận thấy điều này sau khi xem xét kỹ lưỡng từ nhiều khía cạnh.
“Behold,” says the Teacher, “I have discovered this by adding one thing to another to find an explanation.
28 Dù tôi đã tìm kiếm nhiều lần, tôi vẫn không tìm được điều mình đang tìm kiếm. Trong một nghìn người đàn ông, chỉ có một người là ngay thẳng, còn trong tất cả người đàn bà, chẳng có một người nào!
While my soul was still searching but not finding, among a thousand I have found one upright man, but among all these I have not found one such woman.
29 Nhưng tôi tìm được điều này: Đức Chúa Trời tạo dựng con người ngay thẳng, nhưng loài người lại đi theo con đường xấu của riêng mình.”
Only this have I found: I have discovered that God made men upright, but they have sought out many schemes.”
