Giảng Sư 10
1 Như một con ruồi chết làm hôi thối dầu thơm, một phút điên dại làm mất khôn ngoan và danh dự.
Dead flies cause the oil of the perfumer to produce an evil odour; so does a little folly outweigh wisdom and honour.
2 Lòng người khôn ngoan hướng về điều phải; lòng người dại dột nghiêng về điều trái.
A wise man’s heart is at his right hand, but a fool’s heart at his left.
3 Con có thể nhận ra người dại qua cách đi đứng của họ trên đường!
Yes also when the fool walks by the way, his understanding fails him, and he says to everyone that he is a fool.
4 Nếu chủ nổi giận với con, đừng bỏ việc! Thái độ mềm mỏng có thể ngăn ngừa tội nặng.
If the spirit of the ruler rises up against you, don’t leave your place; for gentleness lays great offences to rest.
5 Tôi có thấy một điều tệ hại khác dưới mặt trời. Các vua và những người lãnh đạo đã tạo lỗi lầm
There is an evil which I have seen under the sun, the sort of error which proceeds from the ruler.
6 khi họ cất nhắc người ngu dại lên chức vụ cao, và người có nhiều khả năng phải giữ địa vị thấp kém.
Folly is set in great dignity, and the rich sit in a low place.
7 Tôi còn thấy cảnh đầy tớ đi ngựa như các hoàng tử—và hoàng tử lại đi bộ như đầy tớ!
I have seen servants on horses, and princes walking like servants on the earth.
8 Ai đào hố phải sa xuống hố. Ai phá vách nhà cũ sẽ bị rắn rết cắn.
He who digs a pit may fall into it; and whoever breaks through a wall may be bitten by a snake.
9 Người lăn đá bị đá đè. Người bổ củi bị củi gây thương tích.
Whoever carves out stones may be injured by them. Whoever splits wood may be endangered by it.
10 Dùng một cái rìu cùn sẽ phí nhiều sức, vậy phải mài lưỡi rìu trước. Đó là giá trị của sự khôn ngoan; nó sẽ giúp cho sự thành công.
If the axe is blunt, and one doesn’t sharpen the edge, then he must use more strength; but skill brings success.
11 Nếu rắn cắn trước khi bị ếm, thì thầy bùa rắn có ích lợi gì?
If the snake bites before it is charmed, then is there no profit for the charmer’s tongue.
12 Lời nói của người khôn đem lại thắng lợi, nhưng miệng lưỡi người dại đem lại tai họa hiểm nghèo.
The words of a wise man’s mouth are gracious; but a fool is swallowed by his own lips.
13 Người dại khởi đầu bằng những lời dại khờ, rồi kết thúc bằng những lời điên cuồng, độc hại;
The beginning of the words of his mouth is foolishness; and the end of his talk is mischievous madness.
14 họ khoác lác, rườm rà nói mãi. Không ai biết được việc gì sẽ xảy ra; không ai có thể đoán được việc tương lai.
A fool also multiplies words. Man doesn’t know what will be; and that which will be after him, who can tell him?
15 Người dại phí sức khi làm việc đến độ không còn biết đường về thành.
The labour of fools wearies every one of them; for he doesn’t know how to go to the city.
16 Thật khốn cho quốc gia có vua còn trẻ, có người lãnh đạo đãi tiệc lúc hừng đông.
Woe to you, land, when your king is a child, and your princes eat in the morning!
17 Phước cho quốc gia có vua thuộc dòng quý tộc, và cấp lãnh đạo chỉ ăn uống để bổ sức chứ không phải để say sưa.
Happy are you, land, when your king is the son of nobles, and your princes eat in due season, for strength, and not for drunkenness!
18 Sự biếng nhác làm mái nhà xiêu vẹo; lười chảy thây làm nhà dột khắp nơi.
By slothfulness the roof sinks in; and through idleness of the hands the house leaks.
19 Tiệc tùng tạo tiếng cười, rượu nồng thêm vui vẻ, và tiền bạc giải quyết mọi vấn đề!
A feast is made for laughter, and wine makes the life glad; and money is the answer for all things.
20 Đừng nhục mạ vua, dù chỉ trong tư tưởng. Và đừng nguyền rủa người giàu có, dù ở trong phòng ngủ mình. Vì chim trời có thể loan truyền lời con và loài có cánh có thể thuật điều con nói.
Don’t curse the king, no, not in your thoughts; and don’t curse the rich in your bedroom, for a bird of the sky may carry your voice, and that which has wings may tell the matter.
