Giảng Sư 10
1 Như một con ruồi chết làm hôi thối dầu thơm, một phút điên dại làm mất khôn ngoan và danh dự.
Dead flies can make perfumed oil smell bad. Likewise a little foolishness outweighs great wisdom and honor.
2 Lòng người khôn ngoan hướng về điều phải; lòng người dại dột nghiêng về điều trái.
The mind of the wise person chooses the right side, but the mind of the fool goes left!
3 Con có thể nhận ra người dại qua cách đi đứng của họ trên đường!
Just the way that fools walk down the road shows they have no sense, making clear to everyone their stupidity.
4 Nếu chủ nổi giận với con, đừng bỏ việc! Thái độ mềm mỏng có thể ngăn ngừa tội nặng.
If your superior gets angry with you, don't give up and leave. If you stay calm even bad mistakes can be resolved.
5 Tôi có thấy một điều tệ hại khác dưới mặt trời. Các vua và những người lãnh đạo đã tạo lỗi lầm
I also realized there's another evil here on earth: rulers make a big mistake
6 khi họ cất nhắc người ngu dại lên chức vụ cao, và người có nhiều khả năng phải giữ địa vị thấp kém.
when they put fools in high positions, while those who are richly qualified are put in low positions.
7 Tôi còn thấy cảnh đầy tớ đi ngựa như các hoàng tử—và hoàng tử lại đi bộ như đầy tớ!
I've seen slaves riding on horseback, while princes walk on the ground like slaves.
8 Ai đào hố phải sa xuống hố. Ai phá vách nhà cũ sẽ bị rắn rết cắn.
If you dig a pit, you could fall in. If you knock down a wall, you could be bitten by a snake.
9 Người lăn đá bị đá đè. Người bổ củi bị củi gây thương tích.
If you quarry stone, you could be injured. If you split logs, you could be hurt.
10 Dùng một cái rìu cùn sẽ phí nhiều sức, vậy phải mài lưỡi rìu trước. Đó là giá trị của sự khôn ngoan; nó sẽ giúp cho sự thành công.
If your ax is blunt and you don't sharpen it, you have to use a lot more force. Conclusion: being wise brings good results.
11 Nếu rắn cắn trước khi bị ếm, thì thầy bùa rắn có ích lợi gì?
If the snake bites the snake charmer before it's charmed, there's no benefit to the snake charmer!
12 Lời nói của người khôn đem lại thắng lợi, nhưng miệng lưỡi người dại đem lại tai họa hiểm nghèo.
Wise words are beneficial, but fools destroy themselves by what they say.
13 Người dại khởi đầu bằng những lời dại khờ, rồi kết thúc bằng những lời điên cuồng, độc hại;
Fools begin by saying foolish things, and end up talking evil nonsense.
14 họ khoác lác, rườm rà nói mãi. Không ai biết được việc gì sẽ xảy ra; không ai có thể đoán được việc tương lai.
Fools talk on and on, however no one knows what's going to happen, so who can say what the future holds?
15 Người dại phí sức khi làm việc đến độ không còn biết đường về thành.
Work makes fools so worn out they can't achieve anything.
16 Thật khốn cho quốc gia có vua còn trẻ, có người lãnh đạo đãi tiệc lúc hừng đông.
You're in trouble if the king of your country is young, and if your leaders are busy feasting from early morning.
17 Phước cho quốc gia có vua thuộc dòng quý tộc, và cấp lãnh đạo chỉ ăn uống để bổ sức chứ không phải để say sưa.
You're fortunate if your king comes from a noble family, and your leaders feast at the proper time to give themselves energy, and not to get drunk.
18 Sự biếng nhác làm mái nhà xiêu vẹo; lười chảy thây làm nhà dột khắp nơi.
Lazy people let their roofs collapse; idle people don't repair their leaky houses.
19 Tiệc tùng tạo tiếng cười, rượu nồng thêm vui vẻ, và tiền bạc giải quyết mọi vấn đề!
A good meal brings pleasure; wine makes life pleasant; money provides for all needs.
20 Đừng nhục mạ vua, dù chỉ trong tư tưởng. Và đừng nguyền rủa người giàu có, dù ở trong phòng ngủ mình. Vì chim trời có thể loan truyền lời con và loài có cánh có thể thuật điều con nói.
Don't talk badly about the king, not even in your thoughts. Don't talk badly about leaders, even in the privacy of your bedroom. A bird may hear what you say and fly away to tell them.
