Giảng Sư 10
1 Như một con ruồi chết làm hôi thối dầu thơm, một phút điên dại làm mất khôn ngoan và danh dự.
As dead flies bring a stench to the perfumer’s oil, so a little folly outweighs wisdom and honor.
2 Lòng người khôn ngoan hướng về điều phải; lòng người dại dột nghiêng về điều trái.
A wise man’s heart inclines to the right, but the heart of a fool to the left.
3 Con có thể nhận ra người dại qua cách đi đứng của họ trên đường!
Even as the fool walks along the road, his sense is lacking, and he shows everyone that he is a fool.
4 Nếu chủ nổi giận với con, đừng bỏ việc! Thái độ mềm mỏng có thể ngăn ngừa tội nặng.
If the ruler’s temper flares against you, do not abandon your post, for calmness lays great offenses to rest.
5 Tôi có thấy một điều tệ hại khác dưới mặt trời. Các vua và những người lãnh đạo đã tạo lỗi lầm
There is an evil I have seen under the sun— an error that proceeds from the ruler:
6 khi họ cất nhắc người ngu dại lên chức vụ cao, và người có nhiều khả năng phải giữ địa vị thấp kém.
Folly is appointed to great heights, but the rich sit in lowly positions.
7 Tôi còn thấy cảnh đầy tớ đi ngựa như các hoàng tử—và hoàng tử lại đi bộ như đầy tớ!
I have seen slaves on horseback, while princes go on foot like slaves.
8 Ai đào hố phải sa xuống hố. Ai phá vách nhà cũ sẽ bị rắn rết cắn.
He who digs a pit may fall into it, and he who breaches a wall may be bitten by a snake.
9 Người lăn đá bị đá đè. Người bổ củi bị củi gây thương tích.
The one who quarries stones may be injured by them, and he who splits logs endangers himself.
10 Dùng một cái rìu cùn sẽ phí nhiều sức, vậy phải mài lưỡi rìu trước. Đó là giá trị của sự khôn ngoan; nó sẽ giúp cho sự thành công.
If the axe is dull and the blade unsharpened, more strength must be exerted, but skill produces success.
11 Nếu rắn cắn trước khi bị ếm, thì thầy bùa rắn có ích lợi gì?
If the snake bites before it is charmed, there is no profit for the charmer.
12 Lời nói của người khôn đem lại thắng lợi, nhưng miệng lưỡi người dại đem lại tai họa hiểm nghèo.
The words of a wise man’s mouth are gracious, but the lips of a fool consume him.
13 Người dại khởi đầu bằng những lời dại khờ, rồi kết thúc bằng những lời điên cuồng, độc hại;
The beginning of his talk is folly, and the end of his speech is evil madness.
14 họ khoác lác, rườm rà nói mãi. Không ai biết được việc gì sẽ xảy ra; không ai có thể đoán được việc tương lai.
Yet the fool multiplies words. No one knows what is coming, and who can tell him what will come after him?
15 Người dại phí sức khi làm việc đến độ không còn biết đường về thành.
The toil of a fool wearies him, for he does not know the way to the city.
16 Thật khốn cho quốc gia có vua còn trẻ, có người lãnh đạo đãi tiệc lúc hừng đông.
Woe to you, O land whose king is a youth, and whose princes feast in the morning.
17 Phước cho quốc gia có vua thuộc dòng quý tộc, và cấp lãnh đạo chỉ ăn uống để bổ sức chứ không phải để say sưa.
Blessed are you, O land whose king is a son of nobles, and whose princes feast at the proper time— for strength and not for drunkenness.
18 Sự biếng nhác làm mái nhà xiêu vẹo; lười chảy thây làm nhà dột khắp nơi.
Through laziness the roof caves in, and in the hands of the idle, the house leaks.
19 Tiệc tùng tạo tiếng cười, rượu nồng thêm vui vẻ, và tiền bạc giải quyết mọi vấn đề!
A feast is prepared for laughter, and wine makes life merry, but money is the answer for everything.
20 Đừng nhục mạ vua, dù chỉ trong tư tưởng. Và đừng nguyền rủa người giàu có, dù ở trong phòng ngủ mình. Vì chim trời có thể loan truyền lời con và loài có cánh có thể thuật điều con nói.
Do not curse the king even in your thoughts, or curse the rich even in your bedroom, for a bird of the air may carry your words, and a winged creature may report your speech.
