< Công Vụ Các Sứ đồ 1 >
1 Thưa Ngài Thê-ô-phi-lơ thân kính, trong sách trước, tôi đã tường thuật mọi điều Chúa Giê-xu làm và dạy từ ban đầu
In the former treatise (Deare frende Theophilus) I have written of all that Iesus beganne to do and teache
2 cho đến ngày Ngài được tiếp đón về trời sau khi Ngài cậy Chúa Thánh Linh ban huấn thị cho các sứ đồ Ngài đã chọn.
vntyll the daye in the which he was taken vp after that he thorowe the holy goost had geven commaundementes vnto the Apostles which he had chosen:
3 Chúa nêu nhiều bằng cớ vững chắc chứng tỏ Ngài đang sống sau khi chịu đóng đinh. Suốt bốn mươi ngày, Chúa cho các sứ đồ gặp Ngài nhiều lần để dạy họ về Nước của Đức Chúa Trời.
to whom also he shewed him selfe alyve after his passion by many tokens apperynge vnto them fourty dayes and speakynge of the kyngdome of god
4 Khi họp mặt, Chúa phán dặn: “Các con đừng vội ra khỏi thành Giê-ru-sa-lem, nhưng phải ở lại chờ đợi điều Cha hứa, như Ta đã nói trước.
and gaddered them togeder and commaunded the that they shuld not departe from Ierusalem: but to wayte for ye promys of the father whereof ye have herde of me.
5 Vì Giăng chỉ làm báp-tem bằng nước, nhưng ít ngày nữa các con sẽ được báp-tem bằng Chúa Thánh Linh.”
For Iohn baptised wt water: but ye shalbe baptised with the holy goost and that with in this feawe dayes.
6 Trong một buổi họp, các sứ đồ hỏi Chúa Giê-xu: “Thưa Chúa, có phải đây là lúc Chúa khôi phục nước Ít-ra-ên không?”
When they were come togeder they axed of him sayinge: Lorde wilt thou at this tyme restore agayne ye kyngdome to Israel?
7 Chúa đáp: “Các con không nên tìm biết giờ khắc do Cha ấn định; việc đó thuộc quyền của Ngài,
And he sayde vnto them: It is not for you to knowe the tymes or the seasons which ye father hath put in his awne power:
8 nhưng khi Chúa Thánh Linh giáng trên các con, các con sẽ nhận được quyền năng làm chứng cho Ta tại Giê-ru-sa-lem, cả xứ Giu-đê, xứ Sa-ma-ri, và khắp thế giới.”
but ye shall receave power of the holy goost which shall come on you. And ye shall be witnesses vnto me in Ierusalem and in all Iewrye and in Samary and even vnto the worldes ende.
9 Dạy bảo các sứ đồ xong, Chúa được tiếp rước lên trời đang khi họ ngắm nhìn Ngài. Một đám mây che khuất Chúa, không ai còn trông thấy nữa.
And when he had spoken these thinges whyll they behelde he was take vp and a cloude receaved him vp out of their sight.
10 Các sứ đồ còn đăm đăm nhìn lên trời, thình lình có hai người đàn ông mặc áo trắng đến gần.
And while they looked stedfastly vp to heaven as he went beholde two men stode by them in white apparell
11 Họ hỏi: “Này các anh Ga-li-lê, các anh đứng ngóng lên trời làm chi? Chúa Giê-xu vừa được tiếp đón về trời cũng sẽ trở lại y như cách Ngài lên trời!”
which also sayde: ye men of Galile why stonde ye gasinge vp into heave? This same Iesus which is taken vp fro you in to heaven shall so come even as ye haue sene him goo into heaven.
12 Các sứ đồ liền xuống núi Ô-liu, trở về Giê-ru-sa-lem. Núi ấy chỉ cách Giê-ru-sa-lem độ một cây số.
Then returned they vnto Ierusalem from mount olivete which is nye to Ierusalem coteyninge a Saboth dayes iorney.
13 Khi đến nơi, họ họp nhau trên một phòng cao nơi họ đang ở. Sau đây là tên những người có mặt: Phi-e-rơ, Giăng, Gia-cơ, Anh-rê, Phi-líp, Thô-ma, Ba-thê-lê-my, Ma-thi-ơ, Gia-cơ (con của An-phê), Si-môn (Xê-lốt), và Giu-đa (con của Gia-cơ).
And when they were come in they went vp into a parler where abode both Peter and Iames Iohn and Andrew Philip and Thomas Bartlemew and Mathew Iames the sonne of Alpheus and Simo Zelotes and Iudas Iames sonne.
14 Ngoài các sứ đồ còn có các phụ nữ cùng bà Ma-ri, mẹ của Chúa Giê-xu và các em trai của Chúa Giê-xu. Tất cả đều đồng tâm bền chí cầu nguyện.
These all cotinued with one acorde in prayer and supplicacion with the wemen and Mary the mother of Iesu and with his brethren.
15 Một hôm, giữa buổi họp của 120 môn đệ của Chúa, Phi-e-rơ đứng lên nói:
And in those dayes Peter stode vp in the myddes of the disciples and sayde (the noumbre of names that were to gether were aboute an hondred and twenty)
16 “Thưa các anh em, lời Thánh Kinh phải được ứng nghiệm. Trong một bài thơ của Vua Đa-vít, Chúa Thánh Linh đã báo trước về Giu-đa, người điềm chỉ cho những người bắt Chúa Giê-xu.
Ye men and brethren this scripture must have nedes ben fulfilled which the holy goost thorow ye mouth of David spake before of Iudas which was gyde to them that tooke Iesus.
17 Giu-đa vốn thuộc hàng ngũ chúng ta, dự phần phục vụ với chúng ta.”
For he was noubred with vs and had obtayned fellouship in this ministracion.
18 (Giu-đa lấy tiền thưởng của mình để mua một đám ruộng. Té nhào xuống đó, nứt bụng và đổ ruột ra.
And the same hath now possessed a plot of grounde with the rewarde of iniquite and when he was hanged brast a sondre in ye myddes and all his bowels gusshed oute.
19 Chuyện ấy cả dân thành Giê-ru-sa-lem đều biết rõ, nên họ gọi miếng đất ấy là “Cánh Đồng Máu” theo thổ ngữ là Hắc-ên-đa-ma.)
And it is knowe vnto all the inhabiters of Ierusalem: in so moche that that felde is called in their mother tonge Acheldama that is to saye the bloud felde.
20 Phi-e-rơ nói tiếp: “Đúng như sách Thi Thiên đã chép: ‘Nhà cửa nó hoang vắng tiêu điều, nơi ở của nó không còn ai lưu trú.’ Cũng có chép ‘Một người khác phải lãnh nhiệm vụ nó.’
It is written in the boke of Psalmes: His habitacio be voyde and no man be dwellinge therin: and his bisshoprycke let another take.
21 Vậy, bây giờ phải chọn một người thay thế Giu-đa, là người từng đi với chúng ta trong suốt thời gian chúng ta theo Chúa Giê-xu đi đây đó—
Wherfore of these me which have copanyed with vs all ye tyme that the Lorde Iesus wet in and out amonge vs
22 từ lúc Giăng bắt đầu làm báp-tem cho đến ngày Chúa về trời. Phải cử một người hiệp với chúng ta làm chứng cho mọi người biết Chúa Giê-xu đã sống lại.”
begynninge at the baptyme of Iohn vnto that same daye that he was taken vp from vs must one be ordeyned to be are witnes with vs of his resurreccion.
23 Các môn đệ đề cử hai người là Giô-sép, tức là Ba-sa-ba (cũng gọi là Giúc-tu) và Ma-thia.
And they appoynted two Ioseph called Barsabas (whose syr name was Iustus) and Mathias.
24 Rồi họ cầu nguyện: “Lạy Chúa, Ngài biết rõ lòng người. Xin Chúa chọn một trong hai người này thay thế Giu-đa
And they prayed sayinge: thou Lorde which knowest the hertes of all me shewe whether of these two thou hast chosen
25 để làm sứ đồ phục vụ Chúa, vì Giu-đa đã phản bội và đi vào nơi dành riêng cho mình.”
that the one maye take the roume of this ministracion and apostleshippe from the which Iudas by transgression fell that he myght go to his awne place.
26 Họ bắt thăm trúng Ma-thia, nên ông được bổ nhiệm làm sứ đồ cùng với mười một sứ đồ khác.
And they gave forthe their lottes and the lot fell on Mathias and he was counted with the eleven Apostles.