< Công Vụ Các Sứ đồ 1 >
1 Thưa Ngài Thê-ô-phi-lơ thân kính, trong sách trước, tôi đã tường thuật mọi điều Chúa Giê-xu làm và dạy từ ban đầu
The first account which I drew up, Theophilus, dealt with all that Jesus did and taught from the very first,
2 cho đến ngày Ngài được tiếp đón về trời sau khi Ngài cậy Chúa Thánh Linh ban huấn thị cho các sứ đồ Ngài đã chọn.
down to that day on which he was taken up to heaven, after he had, by the help of the Holy Spirit, given instructions to the apostles whom he had chosen.
3 Chúa nêu nhiều bằng cớ vững chắc chứng tỏ Ngài đang sống sau khi chịu đóng đinh. Suốt bốn mươi ngày, Chúa cho các sứ đồ gặp Ngài nhiều lần để dạy họ về Nước của Đức Chúa Trời.
With abundant proofs, he showed himself to them, still living, after his death; appearing to them from time to time during forty days, and speaking of all that related to the kingdom of God.
4 Khi họp mặt, Chúa phán dặn: “Các con đừng vội ra khỏi thành Giê-ru-sa-lem, nhưng phải ở lại chờ đợi điều Cha hứa, như Ta đã nói trước.
And once, when he had gathered them together, he charged them not to leave Jerusalem, but to wait there for the fulfilment of the Father’s promise – ‘that promise,’ he said, ‘of which you have heard me speak;
5 Vì Giăng chỉ làm báp-tem bằng nước, nhưng ít ngày nữa các con sẽ được báp-tem bằng Chúa Thánh Linh.”
for, while John baptised with water, you will be baptised with the Holy Spirit before many days have passed.’
6 Trong một buổi họp, các sứ đồ hỏi Chúa Giê-xu: “Thưa Chúa, có phải đây là lúc Chúa khôi phục nước Ít-ra-ên không?”
So, when the apostles had met together, they asked Jesus this question – ‘Master, is this the time when you intend to re-establish the kingdom for Israel?’
7 Chúa đáp: “Các con không nên tìm biết giờ khắc do Cha ấn định; việc đó thuộc quyền của Ngài,
His answer was, ‘It is not for you to know times or hours, for the Father has reserved these for his own decision;
8 nhưng khi Chúa Thánh Linh giáng trên các con, các con sẽ nhận được quyền năng làm chứng cho Ta tại Giê-ru-sa-lem, cả xứ Giu-đê, xứ Sa-ma-ri, và khắp thế giới.”
but you will receive power, when the Holy Spirit will have descended on you, and will be witnesses for me not only in Jerusalem, but throughout Judea and Samaria, and to the ends of the earth.’
9 Dạy bảo các sứ đồ xong, Chúa được tiếp rước lên trời đang khi họ ngắm nhìn Ngài. Một đám mây che khuất Chúa, không ai còn trông thấy nữa.
No sooner had Jesus said this than he was caught up before their eyes, and a cloud received him from their sight.
10 Các sứ đồ còn đăm đăm nhìn lên trời, thình lình có hai người đàn ông mặc áo trắng đến gần.
While they were still gazing up into the heavens, as he went, suddenly two men, clothed in white, stood beside them,
11 Họ hỏi: “Này các anh Ga-li-lê, các anh đứng ngóng lên trời làm chi? Chúa Giê-xu vừa được tiếp đón về trời cũng sẽ trở lại y như cách Ngài lên trời!”
and said, ‘People of Galilee, why are you standing here looking up into the heavens? This same Jesus, who has been taken from you into the heavens, will come in the same way in which you have seen him go into the heavens.’
12 Các sứ đồ liền xuống núi Ô-liu, trở về Giê-ru-sa-lem. Núi ấy chỉ cách Giê-ru-sa-lem độ một cây số.
Then the apostles returned to Jerusalem from the hill called Olivet, which is about three quarters of a mile from the city.
13 Khi đến nơi, họ họp nhau trên một phòng cao nơi họ đang ở. Sau đây là tên những người có mặt: Phi-e-rơ, Giăng, Gia-cơ, Anh-rê, Phi-líp, Thô-ma, Ba-thê-lê-my, Ma-thi-ơ, Gia-cơ (con của An-phê), Si-môn (Xê-lốt), và Giu-đa (con của Gia-cơ).
When they reached Jerusalem, they went to the upstairs room, where they were staying. There were there Peter, John, James, and Andrew, Philip and Thomas, Bartholomew and Matthew, James the son of Alphaeus, Simon the Zealot, and Judas the son of James.
14 Ngoài các sứ đồ còn có các phụ nữ cùng bà Ma-ri, mẹ của Chúa Giê-xu và các em trai của Chúa Giê-xu. Tất cả đều đồng tâm bền chí cầu nguyện.
They all united in devoting themselves to prayer, and so did some women, and Mary, the mother of Jesus, and his brothers.
15 Một hôm, giữa buổi họp của 120 môn đệ của Chúa, Phi-e-rơ đứng lên nói:
About this time, at a meeting of the Lord’s followers, when there were about a hundred and twenty present, Peter rose to speak.
16 “Thưa các anh em, lời Thánh Kinh phải được ứng nghiệm. Trong một bài thơ của Vua Đa-vít, Chúa Thánh Linh đã báo trước về Giu-đa, người điềm chỉ cho những người bắt Chúa Giê-xu.
‘Friends,’ he said, ‘it was necessary that the prediction of scripture should be fulfilled, which the Holy Spirit made by the lips of David about Judas, who acted as guide to the men who arrested Jesus,
17 Giu-đa vốn thuộc hàng ngũ chúng ta, dự phần phục vụ với chúng ta.”
for he was one of our number and had his part allotted him in this work of ours.’
18 (Giu-đa lấy tiền thưởng của mình để mua một đám ruộng. Té nhào xuống đó, nứt bụng và đổ ruột ra.
(This man had bought a piece of land with the price of his treachery; and, falling heavily, his body had burst open, and all his bowels protruded.
19 Chuyện ấy cả dân thành Giê-ru-sa-lem đều biết rõ, nên họ gọi miếng đất ấy là “Cánh Đồng Máu” theo thổ ngữ là Hắc-ên-đa-ma.)
This became known to everyone living in Jerusalem, so that the field came to be called, in their language, “Akeldama,” which means the “Field of Blood.”)
20 Phi-e-rơ nói tiếp: “Đúng như sách Thi Thiên đã chép: ‘Nhà cửa nó hoang vắng tiêu điều, nơi ở của nó không còn ai lưu trú.’ Cũng có chép ‘Một người khác phải lãnh nhiệm vụ nó.’
‘For in the book of Psalms,’ Peter continued, ‘it is said – “Let his home become desolate, and let no one live in it”; and also – “His office let another take.”
21 Vậy, bây giờ phải chọn một người thay thế Giu-đa, là người từng đi với chúng ta trong suốt thời gian chúng ta theo Chúa Giê-xu đi đây đó—
Therefore, from among the men who have been with us all the time that Jesus, our Master, went in and out among us –
22 từ lúc Giăng bắt đầu làm báp-tem cho đến ngày Chúa về trời. Phải cử một người hiệp với chúng ta làm chứng cho mọi người biết Chúa Giê-xu đã sống lại.”
from his baptism by John down to that day on which he was taken from us – someone must be found to join us as a witness of his resurrection.’
23 Các môn đệ đề cử hai người là Giô-sép, tức là Ba-sa-ba (cũng gọi là Giúc-tu) và Ma-thia.
So they put forward two men, Joseph called Barsabbas, whose other name was Justus, and Matthias;
24 Rồi họ cầu nguyện: “Lạy Chúa, Ngài biết rõ lòng người. Xin Chúa chọn một trong hai người này thay thế Giu-đa
and they offered this prayer – ‘Lord, who reads all hearts, show which of these two men you have chosen
25 để làm sứ đồ phục vụ Chúa, vì Giu-đa đã phản bội và đi vào nơi dành riêng cho mình.”
to take the place in this apostolic work, which Judas has abandoned, to go to his proper place.’
26 Họ bắt thăm trúng Ma-thia, nên ông được bổ nhiệm làm sứ đồ cùng với mười một sứ đồ khác.
Then they drew lots between them; and, the lot having fallen to Matthias, he was added to the number of the eleven apostles.