Công Vụ Các Sứ đồ 13
1 Hội Thánh An-ti-ốt có năm nhà tiên tri và giáo sư: Ba-na-ba, Si-mê-ôn (còn được gọi là “người đen”), Lu-si-út quê ở Ly-bi, Ma-na-ên, em kết nghĩa của vua chư hầu Hê-rốt, và Sau-lơ.
在安提阿的教會中，有幾位先知和教師，就是巴拿巴和稱呼尼結的西面、古利奈人路求，與分封之王希律同養的馬念，並掃羅。
2 Hội Thánh đang thờ phượng Chúa và kiêng ăn, Chúa Thánh Linh bảo: “Hãy dành riêng Ba-na-ba và Sau-lơ cho Ta, để làm công việc Ta chỉ định.”
他們事奉主、禁食的時候，聖靈說：「要為我分派巴拿巴和掃羅，去做我召他們所做的工。」
3 Sau khi kiêng ăn cầu nguyện, Hội Thánh đặt tay và tiễn hai ông lên đường.
於是禁食禱告，按手在他們頭上，就打發他們去了。
4 Được Chúa Thánh Linh ủy nhiệm, Ba-na-ba và Sau-lơ liền xuống Sê-lơ-xi đi thuyền đến đảo Síp.
他們既被聖靈差遣，就下到西流基，從那裏坐船往塞浦路斯去。
5 Cập bến Sa-la-min, họ lần lượt công bố Đạo của Đức Chúa Trời trong các hội đường Do Thái khắp đảo Síp. Giăng Mác cũng đi theo phụ tá.
到了撒拉米，就在猶太人各會堂裏傳講上帝的道，也有約翰作他們的幫手。
6 Sau khi đi khắp đảo, cuối cùng họ đến Pa-phô, ở đó có một phù thủy người Do Thái, là tiên tri giả tên Ba-giê-xu, biệt danh Ê-li-ma.
經過全島，直到帕弗，在那裏遇見一個有法術、假充先知的猶太人，名叫巴‧耶穌。
7 Ba-giê-xu quen thân thống đốc Sê-giu Phao-lút. Thống đốc là người khôn ngoan, sai mời Ba-na-ba và Sau-lơ đến giảng Đạo Chúa.
這人常和方伯士求‧保羅同在。士求‧保羅是個通達人，他請了巴拿巴和掃羅來，要聽上帝的道。
8 Nhưng phù thủy Ê-li-ma chống đối hai ông, tìm cách khuyên thống đốc đừng tin Chúa.
只是那行法術的以呂馬（這名翻出來就是行法術的意思）敵擋使徒，要叫方伯不信真道。
9 Bấy giờ Sau-lơ cũng gọi là Phao-lô, được đầy dẫy Chúa Thánh Linh, quắc mắt nhìn tên phù thủy:
掃羅又名保羅，被聖靈充滿，定睛看他，
10 “Anh là người đầy gian trá xảo quyệt, là ác quỷ, kẻ thù công lý! Anh không ngưng phá hoại công việc Chúa sao?
說：「你這充滿各樣詭詐奸惡，魔鬼的兒子，眾善的仇敵，你混亂主的正道還不止住嗎？
11 Này, Chúa ra tay phạt anh bị mù, không nhìn thấy mặt trời một thời gian.” Lập tức bóng tối dày đặc bao phủ Ê-li-ma. Anh ta phải quờ quạng tìm người dẫn dắt.
現在主的手加在你身上，你要瞎眼，暫且不見日光。」他的眼睛立刻昏蒙黑暗，四下裏求人拉着手領他。
12 Thấy việc phi thường, thống đốc liền tin Chúa và ngạc nhiên về Đạo Chúa.
方伯看見所做的事，很希奇主的道，就信了。
13 Phao-lô và các bạn từ Pa-phô xuống tàu đi Bẹt-ga, xứ Bam-phi-ly, còn Giăng Mác rời họ trở về Giê-ru-sa-lem.
保羅和他的同人從帕弗開船，來到旁非利亞的別加，約翰就離開他們，回耶路撒冷去。
14 Từ Bẹt-ga, họ đến An-ti-ốt xứ Bi-si-đi. Vào ngày Sa-bát, họ vào thăm hội đường Do Thái.
他們離了別加往前行，來到彼西底的安提阿，在安息日進會堂坐下。
15 Sau khi đọc sách luật Môi-se và các sách tiên tri, các quản lý hội đường sai người mời Phao-lô và Ba-na-ba: “Thưa các anh em, nếu các anh có lời khích lệ dân chúng, xin cứ nói!”
讀完了律法和先知的書，管會堂的叫人過去，對他們說：「二位兄台，若有甚麼勸勉眾人的話，請說。」
16 Phao-lô đứng dậy đưa tay chào và nói: “Thưa toàn dân Ít-ra-ên và anh chị em dân ngoại, là những người có lòng kính sợ Đức Chúa Trời, xin lắng nghe tôi.
保羅就站起來，舉手，說：「以色列人和一切敬畏上帝的人，請聽。
17 Đức Chúa Trời của dân tộc Ít-ra-ên đã chọn tổ tiên chúng ta, cho họ thịnh vượng tại xứ Ai Cập, dùng quyền năng phi thường dìu dắt họ ra khỏi xứ đó.
這以色列民的上帝揀選了我們的祖宗，當民寄居埃及的時候抬舉他們，用大能的手領他們出來；
18 Suốt bốn mươi năm, Ngài nhẫn nại chịu đựng họ giữa hoang mạc.
又在曠野容忍他們，約有四十年。
19 Sau khi tiêu diệt bảy dân tộc xứ Ca-na-an, Ngài chia đất cho họ làm sản nghiệp.
既滅了迦南地七族的人，就把那地分給他們為業；
20 Tất cả điều đó diễn ra trong 450 năm. Sau đó, Đức Chúa Trời lập các phán quan lãnh đạo họ đến đời tiên tri Sa-mu-ên.
此後給他們設立士師，約有四百五十年，直到先知撒母耳的時候。
21 Theo lời thỉnh cầu của dân chúng, Đức Chúa Trời lập Sau-lơ, con trai Kích, thuộc đại tộc Bên-gia-min làm vua trong bốn mươi năm.
後來他們求一個王，上帝就將便雅憫支派中基士的兒子掃羅，給他們作王四十年。
22 Nhưng Đức Chúa Trời truất phế Sau-lơ và đặt Đa-vít lên ngôi, người được Đức Chúa Trời chứng nhận: ‘Ta đã tìm thấy Đa-vít, con trai Gie-sê, là người làm Ta hài lòng; Đa-vít sẽ thực hiện chương trình Ta.’
既廢了掃羅，就選立大衛作他們的王，又為他作見證說：『我尋得耶西的兒子大衛，他是合我心意的人，凡事要遵行我的旨意。』
23 Đúng theo lời hứa, Đức Chúa Trời lập Chúa Giê-xu, hậu tự Vua Đa-vít làm Đấng Cứu Rỗi của Ít-ra-ên!
從這人的後裔中，上帝已經照着所應許的，為以色列人立了一位救主，就是耶穌。
24 Trước khi Chúa đến, Giăng Báp-tít đã dạy dân Ít-ra-ên phải ăn năn tội lỗi và chịu báp-tem.
在他沒有出來以先，約翰向以色列眾民宣講悔改的洗禮。
25 Khi hoàn thành nhiệm vụ, Giăng tuyên bố: ‘Anh em tưởng tôi là Đấng Mết-si-a sao? Không, tôi không phải là Đấng ấy! Nhưng Chúa sẽ sớm đến—tôi không đáng hầu hạ và mở quai dép cho Ngài.’
約翰將行盡他的程途說：『你們以為我是誰？我不是基督；只是有一位在我以後來的，我解他腳上的鞋帶也是不配的。』
26 Thưa anh chị em—con cháu Áp-ra-ham và anh chị em dân ngoại, là những người có lòng kính sợ Đức Chúa Trời—sứ điệp cứu rỗi đã đến với chúng ta!
「弟兄們，亞伯拉罕的子孫和你們中間敬畏上帝的人哪，這救世的道是傳給我們的。
27 Vì dân thành Giê-ru-sa-lem và các cấp lãnh đạo không nhận biết Chúa Giê-xu, là Đấng đã được các vị tiên tri nói đến. Thay vào đó, họ kết án Ngài, và việc này làm ứng nghiệm các lời tiên tri thường được đọc trong ngày Sa-bát.
耶路撒冷居住的人和他們的官長，因為不認識基督，也不明白每安息日所讀眾先知的書，就把基督定了死罪，正應了先知的預言；
28 Dù không tìm được lý do khép Ngài vào tội tử hình, nhưng họ vẫn cứ xin Phi-lát giết Ngài.
雖然查不出他有當死的罪來，還是求彼拉多殺他；
29 Sau khi làm ứng nghiệm mọi lời đã chép về Chúa, họ gỡ thi thể Ngài khỏi cây thập tự và đặt trong ngôi mộ.
既成就了經上指着他所記的一切話，就把他從木頭上取下來，放在墳墓裏。
30 Nhưng Đức Chúa Trời đã khiến Ngài sống lại!
上帝卻叫他從死裏復活。
31 Trong nhiều ngày liên tiếp Chúa hiện ra gặp những người từng theo Ngài từ xứ Ga-li-lê đến Giê-ru-sa-lem. Hiện nay họ còn làm chứng về Ngài cho người Ít-ra-ên.
那從加利利同他上耶路撒冷的人多日看見他，這些人如今在民間是他的見證。
32 Chúng tôi xin công bố Phúc Âm cho quý vị. Điều Đức Chúa Trời hứa với tổ tiên chúng ta ngày trước,
我們也報好信息給你們，就是那應許祖宗的話，
33 Ngài đã thực hiện trong thời đại chúng ta, Ngài đã khiến Chúa Giê-xu sống lại. Như Thi Thiên thứ hai đã viết về Chúa Giê-xu: ‘Ngươi là Con Ta. Ngày nay Ta là Cha Ngươi.’
上帝已經向我們這作兒女的應驗，叫耶穌復活了。正如詩篇第二篇上記着說： 你是我的兒子， 我今日生你。
34 Vì Đức Chúa Trời hứa cho Ngài sống lại, không bao giờ để Ngài bị mục nát trong mộ phần. Đức Chúa Trời phán: ‘Ta sẽ cho Con đặc ân mà Ta đã hứa với Đa-vít.’
論到上帝叫他從死裏復活，不再歸於朽壞，就這樣說： 我必將所應許大衛那聖潔、 可靠的恩典賜給你們。
35 Và ‘Chúa không để Đấng Thánh Ngài bị mục nát.’
又有一篇上說： 你必不叫你的聖者見朽壞。
36 Lời hứa ấy không phải nói về Đa-vít, vì sau khi phục vụ Đức Chúa Trời suốt đời, Đa-vít đã chết, được an táng bên cạnh tổ phụ, và thi hài cũng rữa nát như mọi người.
「大衛在世的時候遵行了上帝的旨意，就睡了，歸到他祖宗那裏，已見朽壞；
37 Không, lời ấy nói về một Đấng khác—Đấng được Đức Chúa Trời khiến sống lại và thân thể Ngài không hề mục nát.
惟獨上帝所復活的，他並未見朽壞。
38 Vậy thưa anh chị em, chúng tôi ở đây để công bố rằng nhờ Chúa Giê-xu, chúng ta được ơn tha tội của Đức Chúa Trời:
所以，弟兄們，你們當曉得：赦罪的道是由這人傳給你們的。
39 Ai tin Chúa Cứu Thế đều được Đức Chúa Trời thừa nhận là người công chính. Đó là điều mà luật pháp Môi-se không bao giờ làm được.
你們靠摩西的律法，在一切不得稱義的事上信靠這人，就都得稱義了。
40 Xin quý vị thận trọng vì có lời tiên tri cảnh cáo:
所以，你們務要小心，免得先知書上所說的臨到你們。
41 ‘Này, những người nhạo báng, hãy kinh ngạc, rồi bị diệt vong! Vì trong đời các ngươi Ta sẽ làm một việc, một việc các ngươi không thể tin dù có người thuật lại các ngươi cũng chẳng tin.’”
主說： 你們這輕慢的人要觀看，要驚奇，要滅亡； 因為在你們的時候，我行一件事， 雖有人告訴你們， 你們總是不信。」
42 Khi Phao-lô và Ba-na-ba bước ra khỏi hội đường, dân chúng nài nỉ hai ông trở lại giảng thêm Đạo Chúa vào tuần sau.
他們出會堂的時候，眾人請他們到下安息日再講這話給他們聽。
43 Giải tán xong, nhiều người Do Thái và người bản xứ theo đạo Do Thái đi theo Phao-lô và Ba-na-ba. Hai ông nói chuyện với họ và khích lệ họ tiếp tục sống trong ơn Chúa.
散會以後，猶太人和敬虔進猶太教的人多有跟從保羅、巴拿巴的。二人對他們講道，勸他們務要恆久在上帝的恩中。
44 Tuần sau đó, hầu hết dân trong thành tập họp để nghe Đạo Chúa.
到下安息日，合城的人幾乎都來聚集，要聽上帝的道。
45 Thấy quần chúng đông đảo, các nhà lãnh đạo Do Thái sinh lòng ganh tị, phản đối những lời Phao-lô giảng dạy và nhục mạ ông.
但猶太人看見人這樣多，就滿心嫉妒，硬駁保羅所說的話，並且毀謗。
46 Phao-lô và Ba-na-ba dõng dạc tuyên bố: “Đạo Chúa được truyền giảng cho anh chị em trước, nhưng anh chị em khước từ và xét mình không đáng được sống vĩnh cửu, nên chúng tôi quay sang dân ngoại. (aiōnios g166)
保羅和巴拿巴放膽說：「上帝的道先講給你們原是應當的；只因你們棄絕這道，斷定自己不配得永生，我們就轉向外邦人去。 (aiōnios g166)
47 Vì Chúa đã truyền dạy chúng tôi: ‘Ta dùng con làm ánh sáng cho các dân ngoại, để truyền Đạo cứu rỗi khắp thế giới.’”
因為主曾這樣吩咐我們說： 我已經立你作外邦人的光， 叫你施行救恩，直到地極。」
48 Khi dân ngoại nghe xong đều vui mừng ca tụng Phúc Âm. Những người được định cho sự sống vĩnh cửu đều tin Chúa. (aiōnios g166)
外邦人聽見這話，就歡喜了，讚美上帝的道；凡預定得永生的人都信了。 (aiōnios g166)
49 Đạo Chúa được truyền bá khắp miền đó.
於是主的道傳遍了那一帶地方。
50 Nhưng các nhà lãnh đạo Do Thái xúi giục các phụ nữ quý phái sùng đạo Do Thái và các nhà chức trách thành phố tụ tập đám đông chống nghịch Phao-lô và Ba-na-ba, đuổi hai ông khỏi lãnh thổ.
但猶太人挑唆虔敬、尊貴的婦女和城內有名望的人，逼迫保羅、巴拿巴，將他們趕出境外。
51 Hai ông giũ áo ra đi, đến thành Y-cô-ni.
二人對着眾人跺下腳上的塵土，就往以哥念去了。
52 Còn các tín hữu được đầy dẫy Chúa Thánh Linh và tràn ngập vui mừng.
門徒滿心喜樂，又被聖靈充滿。
