II Sa-mu-ên 17
1 A-hi-tô-phe lại đề nghị với Áp-sa-lôm: “Để tôi chọn 12.000 quân, đuổi theo Đa-vít ngay đêm nay.
Then Ahithophel said to Absalom, “Allow me to choose 12,000 men, and I will leave [with them] tonight to pursue David.
2 Trong lúc ông ấy đang mỏi mệt, chán nản, tôi sẽ xông đến tấn công, thế nào ông ấy cũng hoảng hốt, mọi người sẽ bỏ chạy, tôi sẽ giết một mình Đa-vít,
We will attack him while he is tired and discouraged, and cause him to be very frightened. All the soldiers who are with him will run away. We will kill only the king.
3 còn mọi người khác tôi sẽ đem về với vua. Chỉ giết một người, mà mọi người được hưởng thái bình.”
Then we will bring back all his soldiers to you, like [SIM] a (bride/woman comes to her husband when she is married). You are wanting to kill only one man; so the other people will not be harmed.”
4 Áp-sa-lôm và các trưởng lão Ít-ra-ên đều cho lời bàn này là chí lý.
Absalom and all the Israeli leaders [who were with him] thought that what Ahithophel said would be good to do.
5 Nhưng Áp-sa-lôm nói: “Mời Hu-sai, người Ạt-kít đến đây, xem thử ông ta có ý kiến gì không.”
But Absalom said, “Summon Hushai also, and we will hear what he suggests.”
6 Khi Hu-sai đến, Áp-sa-lôm kể cho ông nghe lời A-hi-tô-phe bàn, rồi hỏi: “Ta có nên làm như thế không? Nếu không, ông cho biết ý kiến.”
So when Hushai arrived, Absalom told him what Ahithophel had suggested. Then he asked Hushai, “What do you think we should do? If you do not think that we should do what Ahithophel suggests, tell us [what you think that we should do].”
7 Hu-sai đáp: “Lần này mưu của A-hi-tô-phe không hay.
Hushai replied, “This time what Ahithophel has suggested is not good advice.
8 Vua biết rõ, cha của vua và thuộc hạ toàn là dũng sĩ, nay họ đang giận dữ khác nào gấu cái bị bắt mất con. Ngoài ra, cha của vua là người thạo việc chiến trường, ông ấy không ngủ đêm giữa đám ba quân đâu.
You know that your father and the men who are with him are strong soldiers, and that now they are very angry, like [SIM] a mother bear whose cubs have been stolen from her. Furthermore, your father knows how to fight because he has fought in many battles. He will not stay with his troops during the night.
9 Có lẽ ông đang ẩn trong hang hố hoặc một nơi nào đó. Nếu ngay trận đầu, một số quân ta bị chém ngã, ai nghe cũng sẽ nói: ‘Phe Áp-sa-lôm bị tàn sát vô số.’
Right now he is probably already hiding in one of the pits, or in some other place. [If his soldiers start to attack your soldiers, and] if they kill some of them, whoever hears about that will say ‘Many of the soldiers with Absalom have been killed!’
10 Lúc ấy, dù người can đảm, có lòng dạ như sư tử cũng phải khiếp vía, vì ai trong Ít-ra-ên cũng biết cha của vua là một dũng sĩ và thuộc hạ ông đều là người gan dạ.
Then your other soldiers, even if they are as fearless [SIM, IDM] as lions, they will become very afraid. Do not forget that everyone in Israel knows that your father is a great/strong soldier, and that the soldiers who are with him are also very brave/courageous.
11 Vậy tôi đề nghị ta nên kêu gọi toàn quốc, từ Đan cho đến Bê-e-sê-ba. Quân số sẽ đông như cát biển, và vua thân hành cầm quân ra trận.
“So what I suggest is that you summon all the Israeli soldiers, from Dan [in the far north] to Beersheba [in the far south]. They will be as many as the grains of sand on the seashore [HYP]. And then you yourself lead us into the battle.
12 Như thế, nếu biết được Đa-vít đang ở nơi nào, ta sẽ bủa vây tấn công, trùm kín đối phương như sương phủ đất và giết sạch không chừa một người.
We will find [your father], wherever he is, and we will attack him [from all sides], like [SIM] dew covers all the ground. And neither he nor any of the soldiers who are with him will survive.
13 Nếu ông ấy rút vào một thành nào, đại quân Ít-ra-ên sẽ lấy dây thừng kéo đổ thành, đùa cả xuống thung lũng, không chừa một viên sỏi.”
If he escapes into some city, all our soldiers will bring ropes and pull that city down into the valley. As a result, not one stone will be left there [on top of the hill where that city was]!”
14 Áp-sa-lôm và mọi người nói: “Mưu của Hu-sai hay hơn kế của A-hi-tô-phe,” vì Chúa Hằng Hữu đã làm cho mưu của A-hi-tô-phe bị bác bỏ để giáng họa lên Áp-sa-lôm.
Absalom and all the other Israeli men [who were with him] said, “What Hushai suggests is better than what Ahithophel suggested.” The reason that happened was that Yahweh had determined that if they would accept the good advice that Ahithophel had given them, [they would have been able to defeat/kill David]. But [as a result of their doing what Hushai suggested], Yahweh would cause a disaster to happen to Absalom.
15 Hu-sai báo cho hai Thầy Tế lễ Xa-đốc và A-bia-tha hay lời bàn của A-hi-tô-phe và lời đề nghị của mình trước mặt Áp-sa-lôm và các trưởng lão.
Then Hushai told the two priests, Zadok and Abiathar, what both he and Ahithophel had suggested to Absalom and the Israeli leaders.
16 Ông dặn họ: “Lập tức sai người đi nói với Vua Đa-vít: ‘Đêm nay đừng ở bên khúc sông cạn nữa, nhưng phải qua sông ngay, nếu không vua và mọi người sẽ bị hại.’”
Then he said to them, “Send [a message] quickly to David. Tell him to not stay at the place where people walk across the river, near the desert. Instead, he and his soldiers must cross [the Jordan River] immediately, in order that they will not be killed/wiped out.”
17 Vì sợ bại lộ nên Giô-na-than và A-hi-mát không vào thành, nhưng chờ ở Ên-rô-ghên cho đến khi một đầy tớ gái mang tin đến, để họ đi báo lại cho Đa-vít.
[The priest’s two sons, ] Jonathan and Ahimaaz, were waiting at En-Rogel [Spring], outside Jerusalem. They did not [dare to] enter the city, because if someone saw them, [he would report it to Absalom]. [While they were at En-Rogel, ] a female servant [of the two priests] would frequently go to them and report to them [what was happening], and then they would go and report it to King David.
18 Nhưng có một thiếu niên thấy họ, báo cho Áp-sa-lôm. Hai người liền trốn đến Ba-hu-rim, vào nhà một người kia. Nhà này có một cái giếng ngoài sân, họ leo xuống giếng.
But a young man saw them, and went and reported it to Absalom. [They found out what the young man had done, ] so both of them left quickly and went to stay in the house of a man in Bahurim. That man had a well in his courtyard; so the two men went down into the well [to hide].
19 Vợ người chủ nhà lấy vải phủ miệng giếng, rải thóc lên trên để không ai nghi ngờ.
The man’s wife took a cloth/mat and covered the well, and scattered grain on top of it in order that no one would know [that two men were hiding inside it].
20 Khi người của Áp-sa-lôm đến hỏi: “Chị có thấy Giô-na-than và A-hi-mát không?” Người ấy đáp: “Họ đi qua suối rồi.” Người của Áp-sa-lôm tìm một hồi chẳng thấy, nên quay về Giê-ru-sa-lem.
Some of Absalom’s soldiers [found out where the two men had gone. So they] went to the house, and asked the woman, “Where are Ahimaaz and Jonathan?” She replied, “They crossed the river.” So the soldiers [crossed the river and] searched for them. But they could not find them, so they returned to Jerusalem.
21 Sau khi họ đi khỏi, hai người ở dưới giếng leo lên, đi báo tin cho Đa-vít, kể lại lời bàn của A-hi-tô-phe và nói: “Xin vua sang sông ngay.”
After they had gone, the two men came out of the well and went and reported to King David [what had happened and] what Ahithophel had suggested. Then they said to him, “Cross the river quickly!”
22 Đa-vít và những người theo ông qua đến bờ bên kia Sông Giô-đan trước khi trời sáng.
So David and all his soldiers quickly started to cross the Jordan [River], and by dawn they had all crossed to the other side.
23 A-hi-tô-phe thấy kế mình bàn không ai theo, liền thắng lừa về quê. Sau khi xếp đặt mọi việc trong nhà, ông treo cổ tự tử. Người ta chôn A-hi-tô-phe cạnh mộ cha ông.
When Ahithophel realized that Absalom was not going to do what he suggested, he put a saddle on his donkey and returned to his own town. He gave [to his family] instructions about his possessions, and then he hanged himself [because he knew that Absalom would be defeated and that he would be considered a traitor and be killed]. His body was buried in the tomb where his ancestors [had been buried].
24 Đa-vít đến Ma-ha-na-im trong khi Áp-sa-lôm kéo đại quân Ít-ra-ên qua Sông Giô-đan.
David [and his soldiers] arrived at Mahanaim. And Absalom [and all his Israeli soldiers] also crossed the Jordan [River].
25 Áp-sa-lôm chỉ định A-ma-sa làm tướng chỉ huy quân đội thay thế Giô-áp (Giô-áp là chú họ của A-ma-sa, vì mẹ A-ma-sa, bà A-bi-ga-in, có chồng là Ích-ra, người Ít-ra-ên, con của bà Na-hách, bà này là chị của mẹ Giô-áp, tên là Xê-ru-gia.)
Absalom had appointed [his cousin] Amasa to be the commander of his army, instead of Joab. Amasa was the son of a man named Jether, a descendant of Ishmael. Amasa’s mother was Abigail, the daughter of Nahash and the sister of Joab’s mother Zeruiah.
26 Áp-sa-lôm và quân đội Ít-ra-ên dừng lại đóng trại trong đất Ga-la-át.
Absalom and his Israeli soldiers set up their tents in [the] Gilead [region].
27 Khi Đa-vít tới Ma-ha-na-im, Sô-bi, con của Na-hách ở Ráp-ba, thành của người Am-môn, Ma-ki, con của A-mi-ên ở Lô-đê-ba, và Bát-xi-lai, người Ga-la-át ở Rô-ghê-lim,
When David [and his soldiers] arrived at Mahanaim, Shobi the son of Nahash from Rabbah [city] in the Ammon area, and Machir the son of Ammiel from Lo-Debar [city], and Barzillai from Rogelim [town] in [the] Gilead [region]
28 đem tiếp tế cho Đa-vít và những người theo ông chăn chiếu, nồi, chén bát, lúa mì, lúa mạch, bột mì, hạt rang, đậu, đậu lăng,
brought sleeping mats, bowls, clay pots, barley, wheat flour, parched grain, beans, and lentils to them.
29 mật ong, bơ (lấy từ sữa chiên), và phó mát (lấy từ sữa bò). Họ nói: “Chắc ai cũng mệt mỏi, đói khát vì phải vượt hoang mạc.”
They brought honey and curds, sheep, and some cream/cheese for David and his soldiers to eat. They knew that David and his soldiers would be hungry and tired and thirsty [from marching] in the desert.
