< II Sử Ký 18 >
1 Giô-sa-phát được giàu có và vinh dự lớn, vua kết thông gia với A-háp, vua Ít-ra-ên để thắt chặt liên hệ giữa hai nước.
Agora Jehoshaphat tinha riquezas e honra em abundância; e ele se aliou a Ahab.
2 Vài năm sau, vua đến Sa-ma-ri viếng A-háp. A-háp giết nhiều chiên bò đãi Giô-sa-phát và đoàn tùy tùng, rồi thuyết phục Giô-sa-phát đem quân đánh Ra-mốt Ga-la-át.
Depois de alguns anos, ele foi para Ahab, para Samaria. Ahab matou ovelhas e gado para ele em abundância, e para as pessoas que estavam com ele, e o levou a subir com ele para Ramoth Gilead.
3 A-háp, vua Ít-ra-ên hỏi Giô-sa-phát, vua Giu-đa: “Vua có đi Ra-mốt Ga-la-át với tôi không?” Giô-sa-phát đáp: “Tôi là đồng minh của vua, quân đội tôi là quân đội vua. Chúng tôi sẽ cùng vua ra trận!”
Acabe, rei de Israel, disse a Jehoshaphat, rei de Judá: “Você irá comigo para Ramoth Gilead? Ele lhe respondeu: “Eu sou como você é, e meu povo como seu povo”. Estaremos com vocês na guerra”.
4 Giô-sa-phát đáp: “Nhưng trước hết, chúng ta phải cầu hỏi Chúa Hằng Hữu.”
Jehoshaphat disse ao rei de Israel: “Por favor, pergunte primeiro pela palavra de Yahweh”.
5 Vua Ít-ra-ên tập họp 400 tiên tri, và hỏi: “Chúng ta có nên đi đánh Ra-mốt Ga-la-át hay không?” Các tiên tri đáp: “Nên đi! Đức Chúa Trời sẽ cho vua thắng vẻ vang.”
Então o rei de Israel reuniu os profetas, quatrocentos homens, e disse-lhes: “Devemos ir a Ramoth Gilead para a batalha, ou devo eu deixar de suportar? Eles disseram: “Suba, pois Deus o entregará nas mãos do rei”.
6 Giô-sa-phát hỏi: “Có tiên tri nào khác của Chúa Hằng Hữu ở đây không?”
Mas Jehoshaphat disse: “Não há aqui além disso um profeta de Javé, para que possamos inquiri-lo?”
7 Vua Ít-ra-ên trả lời Giô-sa-phát: “Có một người có thể cầu hỏi Chúa Hằng Hữu cho chúng ta tên là Mi-chê, con Giêm-la, nhưng tôi ghét hắn lắm. Vì chẳng nói lời tiên tri tốt nào cho tôi, chỉ toàn là điều xấu.” Giô-sa-phát bảo: “Vua chẳng nên nói thế! Hãy nghe thử hắn sẽ nói gì.”
O rei de Israel disse a Jeosafá: “Ainda há um homem por quem podemos perguntar a Javé; mas eu o odeio, pois ele nunca profetiza o bem a meu respeito, mas sempre o mal”. Ele é Micaías, o filho de Inlá”. Jehoshaphat disse: “Não deixe o rei dizer isso”.
8 Vậy, vua Ít-ra-ên bảo một người hầu cận: “Đi gọi Mi-chê, con Giêm-la, đến đây ngay.”
Então o rei de Israel chamou um oficial e disse: “Traga rapidamente Micaías, o filho de Imla”.
9 A-háp, vua Ít-ra-ên và Giô-sa-phát, vua Giu-đa, mặc vương bào, ngồi trên hai ngai đặt nơi sân rộng bên cửa thành Sa-ma-ri. Trước mắt hai vua là các tiên tri của A-háp đang nói tiên tri.
Now o rei de Israel e Jeosafá o rei de Judá sentaram-se cada um em seu trono, vestidos com suas vestes, e estavam sentados em um lugar aberto na entrada do portão de Samaria; e todos os profetas profetizavam diante deles.
10 Sê-đê-kia, con Kê-na-na, làm những sừng bằng sắt và nói: “Chúa Hằng Hữu phán: Với các sừng này, vua sẽ húc người A-ram cho đến chết.”
Zedequias, filho de Chenaaná, fez-se chifres de ferro e disse: “Javé diz: 'Com estes empurrarás os sírios, até que sejam consumidos'”.
11 Tất cả các tiên tri đều nói như thế: “Phải, hãy đi đánh Ra-mốt Ga-la-át, và chiến thắng, vì Chúa Hằng Hữu cho vua chiến thắng vẻ vang.”
Todos os profetas profetizaram assim, dizendo: “Subam a Ramoth Gilead, e prosperem; pois Yahweh a entregará nas mãos do rei”.
12 Sứ giả của vua nói với Mi-chê: “Lời các tiên tri đều nói chiến thắng sẽ thuộc về vua, xin ông làm giống như họ và nói lời lành cho vua.”
O mensageiro que foi chamar Micaías falou com ele, dizendo: “Eis que as palavras dos profetas declaram o bem ao rei com uma só boca”. Que sua palavra, portanto, seja como uma delas, e fale bem”.
13 Nhưng Mi-chê đáp: “Trước mặt Chúa Hằng Hữu hằng sống, ta quả quyết: Đức Chúa Trời phán điều gì, ta nói điều ấy.”
Micaiah disse: “Como Yahweh vive, direi o que meu Deus diz”.
14 Khi Mi-chê đến, A-háp hỏi: “Mi-chê, chúng ta có nên đi đánh Ra-mốt Ga-la-át hay không?” Mi-chê đáp: “Cứ đi, vua sẽ đắc thắng vẻ vang!”
Quando ele chegou ao rei, o rei lhe disse: “Micaías, vamos a Ramoth Gilead para a batalha, ou devo eu resistir? Ele disse: “Suba, e prospere. Eles serão entregues em suas mãos”.
15 Vua nói: “Đã bao nhiêu lần ta buộc ngươi nhân danh Chúa thề chỉ nói đúng sự thật mà thôi.”
O rei lhe disse: “Quantas vezes te conjuro que não fales comigo senão a verdade em nome de Iavé”?
16 Mi-chê đáp: “Tôi thấy toàn dân Ít-ra-ên tản lạc trên núi, như chiên không có người chăn. Và Chúa Hằng Hữu phán: ‘Dân không có người lãnh đạo, hãy cho họ về nhà bình an.’”
Ele disse: “Eu vi todo Israel espalhado pelas montanhas, como ovelhas que não têm pastor”. Yahweh disse: “Estas não têm dono”. Que cada um deles volte para sua casa em paz”.
17 Vua Ít-ra-ên nói với Giô-sa-phát: “Vua thấy không, người này chẳng nói tiên tri lành về tôi, chỉ toàn nói điều dữ.”
O rei de Israel disse a Jehoshaphat: “Eu não te disse que ele não profetizaria o bem a meu respeito, mas o mal?”
18 Mi-chê nói tiếp: “Hãy nghe lời Chúa Hằng Hữu! Tôi thấy Chúa Hằng Hữu ngồi trên ngai, tất cả thiên binh đều đứng hai bên Ngài.
Micaías disse: “Portanto, ouçam a palavra de Javé: Vi Javé sentado em seu trono, e todo o exército do céu de pé à sua direita e à sua esquerda.
19 Chúa Hằng Hữu hỏi: ‘Ai có thể thuyết phục A-háp, vua Ít-ra-ên đi đánh Ra-mốt Ga-la-át để bị ngã chết tại đó?’ Có nhiều ý kiến được đưa ra,
Yahweh disse: “Quem vai atrair Ahab, rei de Israel, para que ele suba e caia em Ramoth Gilead? Um falou dizendo desta maneira, e outro dizendo desta maneira.
20 nhưng cuối cùng, một thần bước tới trước mặt Chúa Hằng Hữu thưa: ‘Tôi sẽ đi thuyết phục A-háp!’ Chúa Hằng Hữu hỏi: ‘Bằng cách nào?’
Um espírito saiu, apresentou-se diante de Javé, e disse: 'Eu o seduzirei'. “Yahweh disse a ele, 'Como?
21 Thần đáp: ‘Tôi sẽ làm thần nói dối trong miệng các tiên tri của A-háp.’ Chúa Hằng Hữu phán: ‘Ngươi có thể thuyết phục được, hãy đi, làm như thế.’
“Ele disse: “Eu irei e serei um espírito mentiroso na boca de todos os seus profetas”. “Ele disse: 'Vocês o seduzirão e prevalecerão também. Ide e fazei-o”.
22 Bây giờ, Chúa Hằng Hữu đã đặt thần nói dối trong miệng các tiên tri của vua, vì Chúa Hằng Hữu đã định việc dữ cho vua.”
“Agora, portanto, eis que Javé pôs um espírito mentiroso na boca destes vossos profetas; e Javé falou mal de vós”.
23 Sê-đê-kia, con Kê-na-na, đến gần tát vào mặt Mi-chê, mắng: “Thần của Chúa Hằng Hữu ra khỏi tôi khi nào để phán dạy ngươi?”
Então Zedequias, filho de Chenaaná, aproximou-se e bateu na bochecha de Micaías, e disse: “Para que lado o Espírito de Javé foi de mim para falar com você?
24 Mi-chê đáp: “Lúc ngươi trốn trong phòng kín, ngươi sẽ biết!”
Micaiah disse: “Eis que vereis naquele dia, quando entrardes em uma sala interior para vos esconderdes”.
25 Vua Ít-ra-ên truyền lệnh: “Hãy bắt Mi-chê giao cho A-môn, tổng trấn thành, và con trai ông là Giô-ách.
O rei de Israel disse: “Pegue Micaías e leve-o de volta para Amon, o governador da cidade, e para Joás, filho do rei;
26 Hãy nói với họ lệnh của vua: ‘Giam người này trong ngục, chỉ cho ăn bánh và nước cho đến ngày ta trở về bình an.’”
e diga: 'O rei diz: “Ponha este companheiro na prisão e alimente-o com pão de aflição e com água de aflição, até que eu volte em paz'”.
27 Mi-chê nói: “Nếu vua trở về bình an, tất Chúa Hằng Hữu không phán dạy qua tôi!” Rồi ông nói với những người đứng chung quanh: “Hãy ghi nhớ lời ta!”
Micaiah disse: “Se você voltar em paz, Yahweh não falou por mim”. Ele disse: “Ouçam, vocês, todos vocês!”
28 Vậy, A-háp, vua Ít-ra-ên và Giô-sa-phát, vua Giu-đa cùng kéo quân lên Ra-mốt Ga-la-át.
Então o rei de Israel e Jeosafá, rei de Judá, subiram a Ramoth Gilead.
29 Vua Ít-ra-ên bàn với Giô-sa-phát: “Tôi sẽ cải trang ra trận để không ai nhận ra, còn vua cứ mặc vương bào.” Thế rồi, Vua Ít-ra-ên cải trang và họ cùng xuất trận.
O rei de Israel disse a Jeosafá: “Eu me disfarçarei e irei para a batalha; mas vocês vestem suas vestes”. Então, o rei de Israel se disfarçou; e eles foram para a batalha.
30 Trước đó, vua A-ram đã ra lệnh cho các tướng chỉ huy chiến xa: “Các ngươi đừng đánh ai hết. Chỉ lo hạ cho được vua Ít-ra-ên mà thôi!”
Agora o rei da Síria havia comandado os capitães de suas carruagens, dizendo: “Não lute com pequenos ou grandes, exceto apenas com o rei de Israel”.
31 Vừa thấy Giô-sa-phát, các tướng A-ram chỉ huy chiến xa tưởng là vua Ít-ra-ên liền tấn công vua, nhưng nghe Giô-sa-phát kêu cứu, Đức Chúa Trời liền cứu vua thoát chết.
Quando os capitães das carruagens viram Jehoshaphat, disseram: “É o rei de Israel”! Por isso, voltaram-se para lutar contra ele. Mas Jeosafá gritou, e Javé o ajudou; e Deus os levou a se afastarem dele.
32 Khi các tướng chiến xa thấy không phải là vua Ít-ra-ên, họ không đuổi đánh nữa.
Quando os capitães das carruagens viram que não era o rei de Israel, voltaram atrás, deixando de persegui-lo.
33 Nhưng ngay lúc đó, một người lính A-ram tình cờ giương cung bắn trúng vua Ít-ra-ên giữa nơi hai phần áo giáp hở ra. A-háp nói với người đánh xe rằng “Hãy quay lại, đưa ta ra khỏi đây! Ta đã bị thương nặng!”
Um certo homem desenhou seu arco ao acaso, e atingiu o rei de Israel entre as articulações da armadura. Por isso ele disse ao motorista da carruagem: “Vire-se e me leve para fora da batalha, pois estou gravemente ferido”.
34 Chiến sự càng lúc càng ác liệt, vua Ít-ra-ên đứng vịn trên xe nhìn về phía quân A-ram. Và đến chiều, lúc mặt trời lặn thì vua chết.
A batalha aumentou naquele dia. Entretanto, o rei de Israel se apoiou em sua carruagem contra os sírios até a noite; e por volta do pôr-do-sol, ele morreu.