< Qɵl-bayawandiki sǝpǝr 35 >
1 Pǝrwǝrdigar Yerihoning udulida, Iordan dǝryasining boyidiki Moab tüzlǝnglikliridǝ Musaƣa sɵz ⱪilip mundaⱪ dedi: —
BWANA akanena na Musa kwenye nyanda za Moabu karibu na Yorodani kule Yeriko akasema,
2 Sǝn Israillarƣa mundaⱪ ǝmr ⱪil, ular miras ⱪilip erixkǝn zemindiki bǝzi xǝⱨǝrlǝrni Lawiylarning olturuxiƣa bǝrsun; u xǝⱨǝrlǝrning ɵpqɵrisidiki yaylaⱪlarnimu Lawiylarƣa bǝrsun.
“Waamuru watu wa Israeli kutoa sehemu ya urithi wa ardhi yao kwa Walawi. Watawapa miji ya kuishi ndani yake na eneo la malisho kuzunguka miji hiyo.
3 Xundaⱪ ⱪilip ularning turidiƣan xǝⱨǝrliri bolidu wǝ xu xǝⱨǝrlǝrgǝ tǝwǝ yaylaⱪlarƣa ularning qarpayliri, baxⱪa mal-mülükliri ⱨǝmdǝ barliⱪ ⱨaywanliri orunlaxturulidu.
Walawi watakuwa na miji hiyo ya kuishi. Eneo la malisho litakuwa kwa ajili ya ng'ombe zao, kondoo zao, na wanyama wao wote.
4 Silǝr Lawiylarƣa beridiƣan xǝⱨǝrlǝrdiki yaylaⱪlar sepilidin baxlap ⱨesabliƣanda ming gǝz bolsun.
Hayo malisho yatakayozunguka miji hiyo ambayo mtawapa Walawi yataanzia kwenye maboma kwa ukubwa wa “mita 457” kila upande.
5 Silǝr yǝnǝ xǝⱨǝr sirtidin kün qiⱪix tǝrǝpkǝ ⱪarap ikki ming gǝz, jǝnub tǝrǝpkǝ ⱪarap ikki ming gǝz, kün petix tǝrǝpkǝ ⱪarap ikki ming gǝz, ximal tǝrǝpkǝ ⱪarap ikki ming gǝz ɵlqǝnglar, xǝⱨǝr otturida bolsun; xǝⱨǝrlǝr ǝtrapidiki muxu yǝrlǝr ular üqün yaylaⱪlar bolsun.
Utapima dhiraa elfu mbili kutoka nje ya mji kuelekea mashariki, na dhiraa elfu mbili kuelekea kusini, na dhiraa elfu mbili kuelekea upande wa magharibi, na dhiraa elfu mbilii kuelekea upandewa kaskazini. Haya yatakuwa maeneo ya malisho yao. Miji itakuwa katikati.
6 Silǝr Lawiylarƣa bǝrgǝn xǝⱨǝrlǝr iqidǝ altǝ xǝⱨǝr «panaⱨliⱪ xǝⱨiri» bolsun; silǝr xularni adǝm ɵltürüp ⱪoyƣan kixilǝrning xu xǝⱨǝrlǝrgǝ ⱪeqip beriwelixiƣa bikitinglar; bulardin baxⱪa ularƣa yǝnǝ ⱪiriⱪ ikki xǝⱨǝr beringlar.
Katika hiyo miji sita mtakayowapatia Walawi itatumika kama miji ya ukimbizi. Mtatoa maeneo haya ili kama mtu ameua mtu apate mahali pa kukimbilia. Pia mtatoa miji mingine arobaini na mbli.
7 Silǝr Lawiylarƣa beridiƣan xǝⱨǝrlǝr jǝmiy ⱪiriⱪ sǝkkiz bolup, xu xǝⱨǝrlǝr bilǝn ularƣa tǝwǝ yaylaⱪlar ularƣa berilsun.
Jumla ya miji ambyo mtawapa Walawi itakuwa arobaini na nane. Mtawapa hiyo miji pamoja na maeneo yao ya malisho.
8 Silǝr ularƣa beridiƣan xu xǝⱨǝrlǝr Israillar miras ⱪilƣan tǝwǝliklǝrdin bolsun; adimi kɵprǝk bolƣanlardin kɵprǝk, adimi azraⱪ bolƣanlardin azraⱪ elinglar; ⱨǝrbir ⱪǝbilǝ ɵzigǝ tǝⱪsim ⱪilinƣan mirasⱪa asasǝn xǝⱨǝrlǝrdin bǝzilirini elip Lawiylarƣa tǝⱪsim ⱪilip bǝrsun.
Zile kabila kubwa za watu wa Israeli, kabila ambalo lina ardhi zaidi, watatoa ardhi zaidi. Makabila madogo madogo watatoa miji michache. Kila kabila lazima watoe kwa ajili ya Walawi kwa kufuata mgawo waliopata.”
9 Pǝrwǝrdigar Musaƣa sɵz ⱪilip mundaⱪ dedi: —
Kisha BWANA akanena na Musa akamwambia,
10 Sǝn Israillarƣa mundaⱪ degin: «Silǝr Iordan dǝryasidin ɵtüp Ⱪanaan zeminiƣa kirgininglarda,
“Sema na wana wa Israeli na uwaambie, 'Mtakapovuka Yorodani kuingia Kanaani,
11 tasadipiyliⱪtin adǝm ɵltürüp ⱪoyƣanlarning panaⱨlinixi üqün ⱪeqip beriwelixiƣa birnǝqqǝ xǝⱨǝr tallap bekitinglar.
Kisha mchague miji itakayotumika kama miji ya ukimbizi kwa, ajili yenu, mahali ambapo mtu aliyeua mtu pasipo kukusudia anaweza kukimbilia.
12 Xundaⱪ ⱪilƣanda bu xǝⱨǝrlǝr adǝm ɵltürgüqi taki jamaǝt aldida soraⱪⱪa tartilƣuqǝ, ⱪisaskarning ɵltürüp ⱪoyuxidin panaⱨlinidiƣan xǝⱨǝrlǝr bolidu.
Hii miji itakuwa kwenu miji ya ukimbizi kwa mtu anayetaka kulipa kisasi. ili kwamba mtuhumiwa asije akauawa bila kwanza kusikilizwa na jamii.
13 Silǝr bekitkǝn bu xǝⱨǝrlǝr silǝrgǝ panaⱨlinidiƣan altǝ xǝⱨǝr bolidu.
Mtachagua miji sita kuwa miji ya ukimbizi.
14 Panaⱨliⱪ xǝⱨiri üqün Iordan dǝryasining kün qiⱪix tǝripidǝ üq xǝⱨǝr, Ⱪanaan zeminidimu üq xǝⱨǝrni ayrip ⱪoyunglar.
Mtatoa miji mitatu kule ng'ambo ya Yorodani na miji mitatu huko Kanaani. Itakuwa miji ya ukimbizi.
15 Bu altǝ xǝⱨǝr Israillar, yat ǝldikilǝr wǝ ularning arisida arilixip olturƣan musapirlar üqün panaⱨliⱪ xǝⱨǝrliri bolsun; tasadipiyliⱪtin adǝm ɵltürüp ⱪoyƣan ⱨǝrbir kixi xu yǝrlǝrgǝ ⱪeqixⱪa bolidu.
Kwa ajili ya watu wa Israeli, wageni, kwa, yeyote anayeishi kati yenu, hii miji sita itatumika kama miji ya ukimbizi kwa mtu yeyote atakayeua mtu bila kukusudia anaweza kukimbila.
16 — Əgǝr biraw tɵmür ǝswab bilǝn urup adǝm ɵltürüp ⱪoyƣan bolsa, u ⱪǝstǝn adǝm ɵltürgǝn ⱪatil bolidu; ⱪǝstǝn adǝm ɵltürgüqi jǝzmǝn ɵltürülüxi kerǝk.
Lakini kama mtuhumiwa amempiga mtu na chombo cha chuma, na huyo mtu akafa, basi kwa hakika yule mtuhumiwa ni muuaji. Kwa hiyo anatakiwa kuuawa.
17 Əgǝr biraw ⱪol kɵtürüp adǝm ɵltürgüdǝk tax bilǝn urup adǝm ɵltürüp ⱪoyƣan bolsa, u ⱪǝstǝn adǝm ɵltürgǝn ⱪatil bolidu; ⱪǝstǝn adǝm ɵltürgüqi jǝzmǝn ɵltürülüxi kerǝk.
Kama yule mtuhumiwa amempiga mtu kwa jiwe mkonono mwake ambalo linaweza kumwua mtu, na kama yule mtu atakufa, basi hakika huyo mtuhumiwa ni mwuaji. Kwa hakika anatakiwa kuuawa.
18 Əgǝr biraw adǝm ɵltürgüdǝk kaltǝk bilǝn urup adǝm ɵltürüp ⱪoyƣan bolsa, u ⱪǝstǝn adǝm ɵltürgǝn ⱪatil bolidu; ⱪǝstǝn adǝm ɵltürgüqi jǝzmǝn ɵltürülüxi kerǝk.
Kama mtuhumiwa amempiga mtu kwa silaha ya mti ambayo inaweza kuua mtu na kama huyo mtu atakufa, basi kwa hakika huyo mtuhumiwa ni mwuaji. kwa hakika huyo anataikwa kuuawa.
19 Ⱪan ⱪisas alƣuqi kixi xu ⱪatilni ɵltürsun; u ⱪatilni uqratⱪan yeridǝ ɵltürsun.
Mwenye kulipa kisasi cha damu ndiye atakayemwua mwuaji. atkapokutana naye, anaweza kumwua.
20 Əgǝr biraw ɵqmǝnlik bilǝn birsini ittirip yiⱪitiwetip yaki mɵküp turup birǝr nǝrsǝ etip ɵltürüp ⱪoyƣan bolsa,
Lakini kama yule mtuhumiwa atamshinda mtu yeyote yule anayemchukia au kama atamtupia kitu, wakati akimvizia, kiasi kwamba huyo mtu akafa,
21 yaki ɵqǝkixip muxt bilǝn urup ɵltürüp ⱪoyƣan bolsa, adǝm urƣuqi jǝzmǝn ɵltürülüxi kerǝk, qünki u ⱪatil bolidu; ⱪan ⱪisas alƣuqi kixi ⱪatilni uqriƣan yǝrdǝ ɵltürüwǝtsun.
au kama atampiga ngumi kwa chuki na mtu huyo akafa, ndipo yule mtuhumiwa aliyempiga hakika atauawa. Yeye ni mwuaji. Yule mlipa kisasi cha damu anaweza kumwua muuaji pale atakapokutana naye.
22 Lekin u adǝmning ɵqi yoⱪ, tasadipiy ittiriwetix yaki mǝⱪsǝtsizla birǝr nǝrsǝ etip,
Lakini kama mtuhumiwa atampiga mtu ghafla bila kuwa na chuki hapo awali, au kama atamtupia kitu ambacho kitampiga mtu bila kumvizia
23 yaki adǝm ɵltürgüdǝk ⱨǝrⱪandaⱪ bir taxni adǝmni kɵrmǝy etip selip, adǝm ɵltürüp ⱪoyƣan bolsa, uning ǝslidǝ uningƣa ⱨeqⱪandaⱪ ɵqi bolmisa, uningƣa ziyankǝxlik ⱪilix niyitimu bolmisa;
au kama atatupa jiwe amabalo linaweza kumwua mtu bila kumwona, basi huyo mtu hakua adui yake, hakukusudia kumwumiza huyo mtu. Basi hiki ndicho kitachofanywa kama mtu huyo atakufa.
24 bundaⱪ ǝⱨwalda, jamaǝt xu ⱪanun-ⱨɵkümlǝrgǝ asasǝn adǝm ɵltürgüqi bilǝn ⱪan ⱪisas alƣuqi otturisida kesim ⱪilsun.
Kwa tatizo la jinsi hiyo, Watu wataamua kati ya mlipa kisasi na mtuhumiwa kwa kufuata taratibu zifuatazo.
25 Jamaǝt tasadipiy adǝm ɵltürüp ⱪoyƣuqini ⱪan ⱪisas alƣuqi kixining ⱪolidin jǝzmǝn ⱪutⱪuzuwalsun; ular uni ⱪeqip beriwalƣan panaⱨliⱪ xǝⱨirigǝ [aman-esǝn] ⱪayturup bǝrsun; andin muⱪǝddǝs may bilǝn mǝsiⱨlǝngǝn bax kaⱨin ɵlüp kǝtküqǝ u xu xǝⱨǝrdǝ tursun.
Watu watamwokoa mtuhumiwa kutoka kwenye nguvu za mlipa kisasi cha damu. Watu watamrudisha mtuhumiwa katika mji wa ukimbizi ambao hapo awali alikimbilia. Ataishi pale mpaka yule kuhani anayetumikia atakapokufa, ambaye alipakwa mafuta matakatifu.
26 Lekin tasadipiyliⱪtin adǝm ɵltürüp ⱪoyƣan kixi ǝgǝr ⱪeqip beriwalƣan panaⱨliⱪ xǝⱨirining tǝwǝsidin qiⱪip kǝtkǝn bolsa,
Lakini kama yule mtuhumiwa muda fulani ataenda nje ya mipaka ya mji a ukimbizi ambao alikimbilia,
27 xundaⱪla ⱪan ⱪisas alƣuqi kixi uni panaⱨliⱪ xǝⱨirining pasillirining sirtida uqritip ⱪelip ɵltürüwǝtkǝn bolsa, undaⱪta ⱪan ⱪisas alƣuqi ⱪan tɵküx gunaⱨini tartmaydu;
na kama yule mlipa kisasi cha damu atamwona nje ya mipaka ya mji wake wa ukimbizi, kama atamwua huyo mtuhumiwa, mlipa kisasi cha damu hatakuwa na hatia ya mauaji hayo.
28 qünki tasadipiyliⱪtin adǝm ɵltürüp ⱪoyƣan kixi ǝslidǝ bax kaⱨin ɵlüp kǝtküqǝ panaⱨliⱪ xǝⱨiridǝ turuxi kerǝk idi; bax kaⱨin ɵlüp kǝtkǝndin keyin ɵz tǝwǝliki bolƣan zeminƣa ⱪaytip barsa bolidu.
Hii ni kwa sababu yule mtuhumiwa alitakiwa kubaki katika mji wake wa ukimbizi mpaka kuhani mkuu atakapokufa. Baada ya kifo cha kuhani mkuu, yule mtuhumiwa atarejea kwenye nchi yake ambako kuna mali yake.
29 — Bular silǝr turuxluⱪ ⱨǝmmǝ yǝrdǝ ǝwladmu-ǝwlad ⱪanun-bǝlgilimilǝr bolsun.
Hizi amri zitakuwa maagizo kwenu kwa kizazi chote mahali kote mnakoishi.
30 Baxⱪa birsini ɵltürgǝn ⱪatilni bolsa, birnǝqqǝ guwaⱨqining guwaⱨliⱪidin keyin andin ɵltürüxkǝ bolidu; lekin pǝⱪǝt birla guwaⱨqining guwaⱨliⱪi bolsa, u uni ɵltürüxning sǝwǝbi bolmaydu.
Yeyote amwuaye mtu, mwuaji atauawa, kama neno la ushahidi litakavyotolewa. Lakini ushahidi wa mtu mmoja unaweza usitoshe kusababisha mtu kuuawa.
31 Ɵlümgǝ layiⱪ gunaⱨ ɵtküzgǝnlǝrgǝ, yǝni ⱪǝstǝn adǝm ɵltürgǝnlǝr üqün silǝr ⱨeqⱪandaⱪ tɵlǝm pulini ⱪǝt’iy ⱪobul ⱪilmanglar; undaⱪ kixi jǝzmǝn ɵltürülüxi kerǝk.
Pia, msipokee fidia kwa ajili ya uhai wa mwuaji ambaye ana hatia ya mauti. Kwa hakika lazima auawe.
32 Xuningdǝk panaⱨliⱪ xǝⱨǝrgǝ ⱪeqip beriwalƣan kixi üqün bax kaⱨin ɵlüp ketixtin ilgiri ɵz yerigǝ ⱪaytip keliwelixiƣa ⱨeqⱪandaⱪ tɵlǝm pulini ⱪǝt’iy ⱪobul ⱪilmanglar.
Na msipokee fidia ya mtu aliyekimbilia kwenye miji ya ukimbizi. Msimruhusu kwa namna yeyote kurudi kwenye mali zake mpaka pale kuhani mkuu atakapokufa.
33 Xundaⱪ ⱪilsanglar, ɵzünglar turƣan zeminni bulƣiƣan bolmaysilǝr, qünki ⱪan zeminni bulƣaydu; zeminda tɵkülgǝn ⱪanƣa dǝl xu ⱪanni tɵkkǝn kixining ɵz ⱪenidin baxⱪa ⱨeqⱪandaⱪ kafarǝt kǝltürüxkǝ bolmaydu.
Msiiharibu nchi mnayokaa kwa namna hii, kwa kuwa damu ya mwuaji huharibu nchi. Hakuna sadaka ya upatanisho inayoweza kufanywa kwa nchi pale damu inapomwagika juu yake, isipokuwa kwa damu ya mtu aliyeimwaga.
34 Ɵzünglar olturƣan zeminni, yǝni Mǝn Ɵzüm makan ⱪilƣan zeminni bulƣimanglar; qünki Mǝn Pǝrwǝrdigar Israillar arisida makan tutⱪuqidurmǝn.
Kwa hiyo msiinajisi nchi mnayoishi kwa sababu Mimi ninaishi ndani yake. Mimi BWANA huishi kati ya watu wa Israeli.”'