Matta 5
1 Muxu top-top adǝmlǝrni kɵrüp u bir taƣⱪa qiⱪti; u u yǝrdǝ olturƣinida, muhlisliri uning yeniƣa kǝldi.
Jisu nyipam vdwa kaatokula okv moodw putungbv chaato, hoka nw dootungto,
2 U aƣzini eqip ularƣa tǝlim berixkǝ baxlidi: —
okv ninyigv lvbwlaksu vdwv ninyia dooyumto, okv bunua tamsar raptoku:
3 Mubarǝk, roⱨta namrat bolƣanlar! Qünki ǝrx padixaⱨliⱪi ularƣa tǝwǝdur.
“Yvvbunudw yalu lo heema do vla chindunv; bunu mvngpuv, Nyidomooku gv Karv ngv bunu gvngv!
4 Mubarǝk, piƣan qǝkkǝnlǝr! Qünki ular tǝsǝlli tapidu.
“Yvvbunudw tinggw dunv, bunu mvngpuv; Pwknvyarnv bunua maare!
5 Mubarǝk, yawax-mɵminlǝr! Qünki ular yǝr yüzigǝ mirashordur.
“Yvvbunudw nyanyak dunv, bunu mvngpuv; bunu Pwknvyarnv ogugo milv pvdw um naarwk sireku!
6 Mubarǝk, ⱨǝⱪⱪaniyliⱪⱪa aq wǝ tǝxnalar! Qünki ular toluⱪ toyunidu.
“Yvvbunudw Pwknvyarnv gv mvngnam a kaiyachokbv rinwng dunv bunu mvngpuv; Pwknvyarnv bunua mvngnam mvnwngnga nyumchi more!
7 Mubarǝk, rǝⱨimdillar! Qünki ular rǝⱨim kɵridu.
“Yvvbunudw kvvbi ajina aya mvngpa dunv bunu mvngpuv; Pwknvyarnv bunua aya mvngpare!
8 Mubarǝk, ⱪǝlbi pak bolƣanlar! Qünki ular Hudani kɵridu.
“Haapok darwknv vdwv mvngpuv; bunu Pwknvyarnvnyi kaapare!
9 Mubarǝk, tinqliⱪ tǝrǝpdarliri! Qünki ular Hudaning pǝrzǝntliri dǝp atilidu.
“Yvvbunudw sarsopoyo gv lvgabv ridunv, bunu mvngpuv; Pwknvyarnv bunua ninyigv umvuu bv minre!
10 Mubarǝk, ⱨǝⱪⱪaniyliⱪ yolida ziyankǝxlikkǝ uqriƣanlar! Qünki ǝrx padixaⱨliⱪi ularƣa tǝwǝdur.
“Yvvbunudw Pwknvyarnv gv mvngnama rigv rila mvdwkmvku nama paadunv hv bunu mvngpuv; Nyidomooku gv Karv ngv bunu gvngvku!
11 Mubarǝk, mǝn üqün baxⱪilarning ⱨaⱪarǝt, ziyankǝxlik wǝ ⱨǝrtürlük tɵⱨmitigǝ uqrisanglar;
“Nonuno mvngpuv vdwlo nyi vdwv nonua nyarjikaula okv mvdwkmvku la okv nonuno gvlo mvvnamrunam a mvvlwk rulwk la mvrekudw, ogulvgavbolo nonuno ngoogv nyi bv rinam lvkwngbv.
12 xad-huram bolup yayranglar! Qünki ǝrxlǝrdǝ katta in’am silǝr üqün saⱪlanmaⱪta; qünki silǝrdin ilgiriki pǝyƣǝmbǝrlǝrgimu ular muxundaⱪ ziyankǝxliklǝrni ⱪilƣan.
Mvngpula okv sakpu yalaka, nonugv lvgabv kairungnv rijo lakmu kaanam go nyidomooku aotv vvpv jipvnv. Nonua richo dakcho yanv krim gv nyijwk vdwaka mvdwkmvku nyatoku.
13 Silǝr yǝr yüzidiki tuzdursilǝr. Ⱨalbuki, ǝgǝr tuz ɵz tǝmini yoⱪatsa, uningƣa ⱪaytidin tuz tǝmini ⱪandaⱪmu kirgüzgili bolidu? U qaƣda, u ⱨeqnemigǝ yarimas bolup, taxlinip kixilǝrning ayiƣi astida dǝssilixtin baxⱪa ⱨeq ixⱪa yarimaydu.
“Nonuno nyia opi mvnwng gv lvgabv alu jvbv ridunv. Vbvritola aluv vdwlo tinama nyemu kubolo, um lvkodv tidukubv mvnyu kuma. Hv anyung kaamanvgobv ridu kunv, vkvlvgabv um ora dukunv okv nyi vdwv um chaajap chariap mvdukunv.
14 Silǝr dunyaning nuridursilǝr. Taƣ üstigǝ selinƣan xǝⱨǝr yoxurunalmaydu.
“Nonuno nyiamooku mvnwng gv lvgabv loung jvbv ridunv. Moodw putunglo pamtv mvnama vvsi nyuma dunv.
15 Ⱨeqkim qiraƣni yeⱪip ⱪoyup, üstigǝ sewǝtni kɵmtürüp ⱪoymas, bǝlki qiraƣdanning üstigǝ ⱪoyidu; buning bilǝn, u ɵy iqidiki ⱨǝmmǝ adǝmlǝrgǝ yoruⱪluⱪ beridu.
Yvvka mvdurupuma vmv baanu gvrila bati akonv takmam madunv; vbvmabvya hv um ungka kolo vvdin gvrila naam gv nyi mvnwngnga loung ungka modunv.
16 Xu tǝriⱪidǝ, silǝr nurunglarni insanlar aldida xundaⱪ qaⱪnitinglarki, ular yahxi ǝmǝlliringlarni kɵrüp, ǝrxtiki atanglarni uluƣlisun.
Hvkv aingbv nonuno nyi vdwgv kaagialo loung bv unglaka, vkvlvgabv nyi vdwv nonugv alvbv rinama kaapa gvrila, nyidomooku lo doonv nonugv Abunyi hartv reku.
17 Meni Tǝwrat ⱪanunini yaki pǝyƣǝmbǝrlǝrning yazƣanlirini bikar ⱪilƣili kǝldi, dǝp oylap ⱪalmanglar. Mǝn ularni bikar ⱪilƣili ǝmǝs, bǝlki ǝmǝlgǝ axurƣili kǝldim.
“Ngam Moses gv Pvbv ngala nyijwk vdwgv tamsar nama rila ria dubv aapvnvgo vla mvngma bvka. Ngo bunu gvnga ria dubv aama, vbvritola bunugv tamsar nama jvjvbv rilin modubv aapvnv.
18 Qünki mǝn silǝrgǝ xuni bǝrⱨǝⱪ eytip ⱪoyayki, asman-zemin yoⱪimiƣuqǝ, uningda pütülgǝnlǝr ǝmǝlgǝ axurulmiƣuqǝ Tǝwrattiki «yod» bir ⱨǝrp, ⱨǝtta birǝr qekitmu bikar ⱪilinmaydu.
Mvngpa laka nyido ngvla kvdwv vdwlo nyemabv doobwng redw, Pvbv gv gaam akor chargoka rilaria nyumare—ogumvnwng gv nyeri loka nyemare.
19 Xu sǝwǝbtin, Tǝwrat ⱪanunining ǝⱪidilirigǝ, ⱨǝtta uning ǝng kiqikliridin birini bikar ⱪilip, wǝ baxⱪilarƣa xundaⱪ ⱪilixni ɵgitidiƣan ⱨǝrkim ǝrx padixaⱨliⱪida ǝng kiqik ⱨesablinidu. Əmma ǝksiqǝ, Tǝwrat ⱪanuni ǝⱪidilirigǝ ǝmǝl ⱪilƣanlar wǝ baxⱪilarƣa xundaⱪ ⱪilixni ɵgǝtküqilǝr bolsa ǝrx padixaⱨliⱪida uluƣ ⱨesablinidu.
Vkvlvgabv so Pvbv gv gaam minam akin guka yvvdw tvvma gvrila ajin haka vbv rigv bolo hv Pwknvyarnv gv Karv lo miangyachok nvgobv rire. Kvvbi gaam gunvlo, yvvdw Pvbv gaama tvvgvrila ridula ajin haka vbv rimu bolo, hv Pwknvyarnv gv Karv lo kainvgobv rireku.
20 Qünki mǝn silǝrgǝ xuni eytip ⱪoyayki, ⱨǝⱪⱪaniyliⱪinglar Tǝwrat ustazliri wǝ Pǝrisiylǝrningkidin axmisa, ǝrx padixaⱨliⱪiƣa ⱨeqⱪaqan kirǝlmǝysilǝr.
Ngo nonua mindunv, nonu Pvbv tamsarnv vdwa okv Parisis vdwa alvyala Pwknvyarnv gv mvnglwkbv ribolo Pwknvyarnv gv Karv lo aalare.
21 Burunⱪilarƣa «Ⱪatilliⱪ ⱪilma, ⱪatilliⱪ ⱪilƣan ⱨǝrⱪandaⱪ adǝm soraⱪⱪa tartilidu» dǝp buyrulƣanliⱪini angliƣansilǝr.
“Nonuno tvvdu krim nyi vdwa minto, ‘Gwngrw gwma bvka; yvvdw gwngrw gwrinv um hinching chingmure.’
22 Biraⱪ mǝn ɵzüm xuni silǝrgǝ eytip ⱪoyayki, ɵz ⱪerindixiƣa bikardin-bikar aqqiⱪlanƣanlarning ⱨǝrbirimu soraⱪⱪa tartilidu. Ɵz ⱪerindixini «ǝhmǝⱪ» dǝp tilliƣan ⱨǝrkim aliy kengǝxmidǝ soraⱪⱪa tartilidu; ǝmma ⱪerindaxlirini «tǝlwǝ» dǝp ⱨaⱪarǝtligǝn ⱨǝrkim dozahning otiƣa layiⱪ bolidu. (Geenna g1067)
Vbvritola vjak ngo nonua mindunv: yvvdw ninyigv achiboru a haachi dunv um hinching chingmure, yvvdw ninyigv achiborua ‘Noogv alvnamv ogu anyung kaama!’ Vla mindunv um kvba lo boolwkre, okv yvvdw ninyigv achiborua anyung kaamanv pvchanvno vla minv ngv vmv maatarbv guku uyumooku lo vngyare. (Geenna g1067)
23 Xuning üqün, sǝn ⱪurbangaⱨ aldiƣa kelip [Hudaƣa] ⱨǝdiyǝ atimaⱪqi bolƣiningda, ⱪerindixingning seningdin aƣrinƣan yeri barliⱪi yadingƣa kǝlsǝ,
Vkvlvgabv no vdwlo noogv Pwknvyarnvnyi amin jise nga yugwnglo jitv rinyi hoka no achiboru gv nam rinying nama mvngpa bolo,
24 ⱨǝdiyǝngni ⱪurbangaⱨ aldiƣa ⱪoyup turup, awwal ⱪerindixing bilǝn yarixiwal, andin kelip ⱨǝdiyǝngni ata.
noogv amina hoka yugwng hoka kayupila baapubv noogv achiboru gvlo vngla alvbv sarsopoyo dukubv rimisipikula aakur lakula noogv amina Pwknvyarnvnyi jilaka.
25 Əgǝr üstüngdin dǝwa ⱪilmaⱪqi bolƣan birsi bolsa, uning bilǝn birgǝ yolda bolƣiningda uning bilǝn tezdin yarixip, dost bolƣin. Bolmisa, u seni soraⱪqiƣa, soraⱪqi bolsa gundipayƣa tapxuridu, sǝn zindanƣa solitiwetilisǝn.
“Nam akonv rinyingla kort lo kvba japdubv vnggv rinyi, no kort lo vngtv madvbv baapubv yalung nga japdarjapa minsu laka. No hoka aaku bolo hv nam jwngkadakanv gvlo jilwk reku, hv nam pulis lo laklwkre okv nam patwk tumlwk reku.
26 Mǝn sanga xuni bǝrⱨǝⱪ eytip ⱪoyayki, [ⱪǝrzingning] ǝng ahirⱪi bir tiyininimu ⱪoymay tɵlimigüqǝ, xu yǝrdin qiⱪalmaysǝn.
Ngo nonua mindunv, no hoka noogv aje nga dornyama dvdvlo doobwng reku.
27 Silǝr «Zina ⱪilmanglar» dǝp buyrulƣanliⱪini angliƣansilǝr.
“Nonuno tvvtoku, ‘Nyimv nyilo bv rimur minsu mabvkv’ vla minam a.
28 Biraⱪ mǝn ɵzüm xuni silǝrgǝ eytip ⱪoyayki, birǝr ayalƣa xǝⱨwaniy niyǝt bilǝn ⱪariƣan kixi kɵnglidǝ u ayal bilǝn alliⱪaqan zina ⱪilƣan bolidu.
Vbvritola vjak ngo nonua mindunv: yvv akonv mvvga anga doogvkargv daloka vla kaabiu dunv hv ninyigv haapok lo ninyia lvkobv rimur roku.
29 Əgǝr ǝmdi ong kɵzüng seni gunaⱨⱪa azdursa, uni oyup taxliwǝt. Qünki pütün bǝdiningning dozahⱪa taxlanƣinidin kɵrǝ, bǝdiningdiki bir ǝzaying yoⱪ ⱪilinƣini kɵp ǝwzǝl. (Geenna g1067)
Vkvlvgabv noogv nyikbik nyikkv naam kaamur moduboloka, um koolinla ora tvka! Hv alvyare noogv ayak aba gonv kaama namv, ayak mvnwngnga uyumooku bolo orlwk komam svnga. (Geenna g1067)
30 Əgǝr ong ⱪolung seni gunaⱨⱪa azdursa, uni kesip taxliwǝt. Qünki pütün bǝdiningning dozahⱪa taxlanƣinidin kɵrǝ, bǝdiningdiki bir ǝzaying yoⱪ ⱪilinƣini kɵp ǝwzǝl. (Geenna g1067)
Noogv laak lakbik angv nam rimur gvdubolo, um palin gvrila ora tvka! Hv achialvbv alvyare noogv laak gunv kaama namv, ayak mvnwngnga uyumooku bolo vngmam svnga. (Geenna g1067)
31 Yǝnǝ: — «Kimdikim ayalini talaⱪ ⱪilsa, uningƣa talaⱪ hetini bǝrsun» dǝpmu buyrulƣan.
“Sika vbvka minto, ‘Yvv akonv atubogv nywng nga burbolo burdukunv vla mvnwngnga chimpa modubv siti go ninyia jirung laka.’
32 Biraⱪ mǝn ɵzüm xuni silǝrgǝ eytip ⱪoyayki, kimdikim ɵz ayalining buzuⱪluⱪ ⱪilmixidin baxⱪa [ⱨǝrⱪandaⱪ ixni baⱨanǝ ⱪilip] uni talaⱪ ⱪilsa, ǝmdi uni zinaƣa tutup bǝrgǝn bolidu; talaⱪ ⱪilinƣan ayalni ǝmrigǝ alƣan kiximu zina ⱪilƣan bolidu.
Vbvritola vjak ngo nonua mindunv: nyi akonv ninyigv nywng nga nyilo rinying koma gvrila kvvbi rimur lokv burdunv, okv nywng ngv kvvbi nyilu go naakubolo nyilu naachonam angv ninyia rimur modukunv; okv yvv ho nyimv anga nywngbv naaya dunv hvvka rimurlo aata dunv.
33 Silǝr yǝnǝ burunⱪilarƣa «Ⱪǝsimingdin yanma, Pǝrwǝrdigarƣa ⱪilƣan ⱪǝsiminggǝ ǝmǝl ⱪil» dǝp buyrulƣanliⱪini angliƣansilǝr.
“Nonuno krim gv svbv minam haka tvvnyato, ‘Noogv milv nama topu mabvka, vbvritola noogv ridubv vla Ahtu gvlo milv nama rito laka.’
34 Biraⱪ mǝn ɵzüm xuni silǝrgǝ eytip ⱪoyayki, ⱪǝt’iy ⱪǝsǝm ⱪilmanglar; ǝrxni tilƣa elip ⱪǝsǝm ⱪilmanglar, qünki ǝrx Hudaning tǝhtidur;
Vbvritola ngo vjak nonua mindunv: vdwlo nonu milvnam go minredw, ogugo mintak nvyoka. Nyidomooku a mintak nvyoka, tv Pwknvyarnv gv dogingngv;
35 yaki yǝrni tilƣa elip ⱪǝsǝm ⱪilmanglar, qünki yǝr yüzi Hudaning tǝhtipǝridur. Yerusalemni tilƣa elipmu ⱪǝsǝm ⱪilmanglar, qünki u yǝr uluƣ padixaⱨning xǝⱨiridur.
sichingmooku haka mintak nvyoka si ninyigv lvpa gv lvnu kongv, Jerusalem haka mintak mabvka so si kainv Dvbv gv pamtv ngv.
36 Ⱨǝtta ɵz bexinglarni tilƣa elipmu ⱪǝsǝm ⱪilmanglar, qünki silǝrning qeqinglarning bir telinimu aⱪ yaki ⱪara rǝnggǝ ɵzgǝrtix ⱪolunglardin kǝlmǝydu.
Noogv dumpo haka mintakla milv yoka, ogulvgavbolo no dwmw sogo nyika yapung yakia dubv mvnyu mare.
37 Pǝⱪǝt degininglar «Bolidu», «bolidu», yaki «Yaⱪ, yaⱪ, bolmaydu» bolsun. Buningdin ziyadisi rǝzil bolƣuqidin kelidu.
‘Vkv vmalo maakv’ vse nga minda tvka-um lvvbo yadubv noogv minammv Alvmanv Angv gvlokv aadunv.
38 Silǝr «Kɵzgǝ kɵz, qixⱪa qix» dǝp buyrulƣinini angliƣansilǝr.
“Okv nonuno tvvpado svbv minam a, ‘Nyik kvlwk v nyik ngurv go, okv hijung kvlwk v hijung ngurv go.’
39 Biraⱪ mǝn ɵzüm xuni silǝrgǝ eytip ⱪoyayki, ǝski bilǝn tǝng bolmanglar. Kimdǝkim ong mǝngzinggǝ ursa, sol mǝngzingnimu tutup bǝr;
Vbvritola ngo vjak nonua mindunv: nonua rimur nvnga mvrwkrirwk siyoka. Nyi gonv nam moobik tanga svbiak bolo, ninyia noogv moochi tangaka svbiak dvmu laka.
40 wǝ birsi üstüngdin dǝwa ⱪilip, kɵnglikingni almaⱪqi bolsa, qapiningnimu bǝr.
Okv nyi gonv noogv jvkoklaklwk ka dvrit laila kort lo nam kvba mintv bolo, ninyia noogv jvkoklaklwk haka jitam yalaka.
41 Birsi sanga [yük-taⱪini yüdküzüp] ming ⱪǝdǝm yol yürüxkǝ zorlisa, uning bilǝn ikki ming ⱪǝdǝm mang.
Okv sipai akonv nam yikungyira nga lvtw akin go gvji labvkv vla minbolo, no lvtw anyigo gvji laka.
42 Birsi sǝndin tilisǝ, uningƣa bǝr. Birsi sǝndin ɵtnǝ-yerim ⱪilmaⱪqi bolsa, uningƣa boynungni tolƣima.
Vdwlo nam nyi gunv ogugo kooridw, ninyia jirung laka; vdwlo nyi gonv nam ogugo narlabvkv vrinyi, um no ninyia narrwk silaka.
43 Silǝr «Ⱪoxnangni sɵygin, düxmininggǝ nǝprǝtlǝn» dǝp eytilƣanni angliƣan.
“Nonuno tvvpa nyado svbv minam a, ‘Ajin a paklaka, nyiru nvnga kaanwng mabv rilaka.’
44 Biraⱪ mǝn ɵzüm xuni silǝrgǝ eytip ⱪoyayki, silǝrgǝ düxmǝnlik bolƣanlarƣa meⱨir-muⱨǝbbǝt kɵrsitinglar, silǝrdin nǝprǝtlǝngǝnlǝrgǝ yahxiliⱪ ⱪilinglar, silǝrgǝ ziyankǝxlik ⱪilƣanlarƣa dua ⱪilinglar.
Vbvritola vjak ngo nonua mindunv: nam nyirunv vdwa paklaka okv nam mvdwkmvkunv vdwgv lvgabv kumlaka
45 Xundaⱪ ⱪilƣanda, ǝrxtiki Atanglarning pǝrzǝntliridin bolisilǝr. Qünki U ⱪuyaxining nurini yahxilarƣimu wǝ yamanlarƣimu qüxüridu, yamƣurnimu ⱨǝⱪⱪaniylarƣimu, ⱨǝⱪⱪaniyǝtsizlǝrgimu yaƣduridu.
vbv rigvrikula nonuno nyidomooku lo doonv nonugv Pwknvyarnv Abu gv umvuu bv ridu kubv. Nw tarwkbaknv nyi majeka okv tarwkbaknv nyi jeka ninyigv doonyi a bunu gvlo nyika jimudu. Okv alvbv rinv haka okv alvmabv rinv jeka doochar a sarlu jimudu.
46 Əgǝr silǝr ɵzünglarƣa muⱨǝbbǝt kɵrsǝtkǝnlǝrgila meⱨir-muⱨǝbbǝt kɵrsǝtsǝnglar, buning ⱪandaⱪmu in’amƣa erixküqiliki bolsun? Ⱨǝtta bajgirlarmu xundaⱪ ⱪiliwatmamdu?
Nonuno nonua paknv nga pakmwng bolo, ogulvgabv Pwknvyarnv nam aya nga jidubv? Lampu naaria nvngvka um risu gvrila!
47 Əgǝr silǝr pǝⱪǝt ⱪerindaxliringlar bilǝnla salam-sǝⱨǝt ⱪilixsanglar, buning nemǝ pǝziliti bar? Ⱨǝtta yat ǝlliklǝrmu xundaⱪ ⱪilidiƣu!
Okv nonu noogv ajin vdwa gaam raamwng bolo, um no alvnvgo ripv mvngsu duai? Mvngjwng manv vdwvka um rinyadu!
48 Xunga, ǝrxtiki Atanglar mukǝmmǝl bolƣinidǝk, silǝrmu mukǝmmǝl bolunglar.
No rilakriku runglaka—noogv Abu nyido tolo doonv gv rilak rikunam aingbv!
