< Matta 5 >

1 Muxu top-top adǝmlǝrni kɵrüp u bir taƣⱪa qiⱪti; u u yǝrdǝ olturƣinida, muhlisliri uning yeniƣa kǝldi.
Quando Jesus viu a multidão que o seguia, ele subiu um monte. Lá, ele se sentou junto aos seus discípulos
2 U aƣzini eqip ularƣa tǝlim berixkǝ baxlidi: —
e começou a ensiná-los, dizendo:
3 Mubarǝk, roⱨta namrat bolƣanlar! Qünki ǝrx padixaⱨliⱪi ularƣa tǝwǝdur.
“Felizes as pessoas que sabem que são espiritualmente pobres, pois o Reino do Céu é delas.
4 Mubarǝk, piƣan qǝkkǝnlǝr! Qünki ular tǝsǝlli tapidu.
Felizes as pessoas que choram, pois elas serão consoladas.
5 Mubarǝk, yawax-mɵminlǝr! Qünki ular yǝr yüzigǝ mirashordur.
Felizes as pessoas de bom coração, pois delas será o mundo todo.
6 Mubarǝk, ⱨǝⱪⱪaniyliⱪⱪa aq wǝ tǝxnalar! Qünki ular toluⱪ toyunidu.
Felizes as pessoas que têm grande desejo de fazer o que é certo, pois elas serão satisfeitas.
7 Mubarǝk, rǝⱨimdillar! Qünki ular rǝⱨim kɵridu.
Felizes as pessoas que têm compaixão pelos outros, pois também terão compaixão por elas.
8 Mubarǝk, ⱪǝlbi pak bolƣanlar! Qünki ular Hudani kɵridu.
Felizes as pessoas que têm a alma pura, pois elas verão a Deus.
9 Mubarǝk, tinqliⱪ tǝrǝpdarliri! Qünki ular Hudaning pǝrzǝntliri dǝp atilidu.
Felizes as pessoas que trabalham pela paz, pois elas serão chamadas de filhos de Deus.
10 Mubarǝk, ⱨǝⱪⱪaniyliⱪ yolida ziyankǝxlikkǝ uqriƣanlar! Qünki ǝrx padixaⱨliⱪi ularƣa tǝwǝdur.
Felizes as pessoas que são perseguidas por fazerem o que é certo, pois o Reino do Céu é delas.
11 Mubarǝk, mǝn üqün baxⱪilarning ⱨaⱪarǝt, ziyankǝxlik wǝ ⱨǝrtürlük tɵⱨmitigǝ uqrisanglar;
Felizes são vocês quando são insultados, perseguidos e caluniados, por me seguirem.
12 xad-huram bolup yayranglar! Qünki ǝrxlǝrdǝ katta in’am silǝr üqün saⱪlanmaⱪta; qünki silǝrdin ilgiriki pǝyƣǝmbǝrlǝrgimu ular muxundaⱪ ziyankǝxliklǝrni ⱪilƣan.
Sintam-se alegres, realmente felizes, pois vocês receberão uma grande recompensa no céu. Porque foi exatamente dessa forma que perseguiram os profetas que vieram antes de vocês.
13 Silǝr yǝr yüzidiki tuzdursilǝr. Ⱨalbuki, ǝgǝr tuz ɵz tǝmini yoⱪatsa, uningƣa ⱪaytidin tuz tǝmini ⱪandaⱪmu kirgüzgili bolidu? U qaƣda, u ⱨeqnemigǝ yarimas bolup, taxlinip kixilǝrning ayiƣi astida dǝssilixtin baxⱪa ⱨeq ixⱪa yarimaydu.
Vocês são o sal da terra, mas se o sal perder o seu sabor, como poderão torná-lo salgado de novo? Ele não serve para mais nada, então, é jogado fora e pisado.
14 Silǝr dunyaning nuridursilǝr. Taƣ üstigǝ selinƣan xǝⱨǝr yoxurunalmaydu.
Vocês são a luz do mundo. Não se pode esconder uma cidade construída sobre uma colina.
15 Ⱨeqkim qiraƣni yeⱪip ⱪoyup, üstigǝ sewǝtni kɵmtürüp ⱪoymas, bǝlki qiraƣdanning üstigǝ ⱪoyidu; buning bilǝn, u ɵy iqidiki ⱨǝmmǝ adǝmlǝrgǝ yoruⱪluⱪ beridu.
Ninguém acende um lampião para colocá-lo embaixo de um cesto. Ao contrário, ele é colocado em um velador, para iluminar a todos que estão na casa.
16 Xu tǝriⱪidǝ, silǝr nurunglarni insanlar aldida xundaⱪ qaⱪnitinglarki, ular yahxi ǝmǝlliringlarni kɵrüp, ǝrxtiki atanglarni uluƣlisun.
Da mesma forma, vocês devem deixar sua luz brilhar diante de todos, para que eles possam ver as coisas boas que são feitas por vocês e para que louvem o seu Pai celestial.
17 Meni Tǝwrat ⱪanunini yaki pǝyƣǝmbǝrlǝrning yazƣanlirini bikar ⱪilƣili kǝldi, dǝp oylap ⱪalmanglar. Mǝn ularni bikar ⱪilƣili ǝmǝs, bǝlki ǝmǝlgǝ axurƣili kǝldim.
Não pensem que eu vim para acabar com a lei ou com os ensinamentos dos profetas. Eu não vim para acabar com eles, mas para cumpri-los.
18 Qünki mǝn silǝrgǝ xuni bǝrⱨǝⱪ eytip ⱪoyayki, asman-zemin yoⱪimiƣuqǝ, uningda pütülgǝnlǝr ǝmǝlgǝ axurulmiƣuqǝ Tǝwrattiki «yod» bir ⱨǝrp, ⱨǝtta birǝr qekitmu bikar ⱪilinmaydu.
Eu afirmo a vocês, enquanto o céu e a terra durarem, nem uma letra, nem um único acento será tirado da lei até que tudo seja cumprido.
19 Xu sǝwǝbtin, Tǝwrat ⱪanunining ǝⱪidilirigǝ, ⱨǝtta uning ǝng kiqikliridin birini bikar ⱪilip, wǝ baxⱪilarƣa xundaⱪ ⱪilixni ɵgitidiƣan ⱨǝrkim ǝrx padixaⱨliⱪida ǝng kiqik ⱨesablinidu. Əmma ǝksiqǝ, Tǝwrat ⱪanuni ǝⱪidilirigǝ ǝmǝl ⱪilƣanlar wǝ baxⱪilarƣa xundaⱪ ⱪilixni ɵgǝtküqilǝr bolsa ǝrx padixaⱨliⱪida uluƣ ⱨesablinidu.
Assim, qualquer um que desobedecer o menor mandamento e ensinar as pessoas a fazerem o mesmo será considerado o menor no Reino do Céu. Mas aquele que praticar e ensinar os mandamentos será considerado o maior no Reino do Céu.
20 Qünki mǝn silǝrgǝ xuni eytip ⱪoyayki, ⱨǝⱪⱪaniyliⱪinglar Tǝwrat ustazliri wǝ Pǝrisiylǝrningkidin axmisa, ǝrx padixaⱨliⱪiƣa ⱨeqⱪaqan kirǝlmǝysilǝr.
Eu lhes afirmo que só entrarão no Reino do Céu se a sua retidão moral for maior do que a dos educadores religiosos e a dos fariseus.
21 Burunⱪilarƣa «Ⱪatilliⱪ ⱪilma, ⱪatilliⱪ ⱪilƣan ⱨǝrⱪandaⱪ adǝm soraⱪⱪa tartilidu» dǝp buyrulƣanliⱪini angliƣansilǝr.
Vocês ouviram o que antigamente a lei dizia às pessoas: ‘Não matarás, e qualquer um que cometer assassinato será considerado culpado.’
22 Biraⱪ mǝn ɵzüm xuni silǝrgǝ eytip ⱪoyayki, ɵz ⱪerindixiƣa bikardin-bikar aqqiⱪlanƣanlarning ⱨǝrbirimu soraⱪⱪa tartilidu. Ɵz ⱪerindixini «ǝhmǝⱪ» dǝp tilliƣan ⱨǝrkim aliy kengǝxmidǝ soraⱪⱪa tartilidu; ǝmma ⱪerindaxlirini «tǝlwǝ» dǝp ⱨaⱪarǝtligǝn ⱨǝrkim dozahning otiƣa layiⱪ bolidu. (Geenna g1067)
Mas eu lhes digo que qualquer um que estiver com raiva do seu irmão será considerado culpado. Quem chamar seu irmão de idiota deverá responder ao conselho, mas quem verbalmente abusar dos outros estará sujeito ao fogo da Geena. (Geenna g1067)
23 Xuning üqün, sǝn ⱪurbangaⱨ aldiƣa kelip [Hudaƣa] ⱨǝdiyǝ atimaⱪqi bolƣiningda, ⱪerindixingning seningdin aƣrinƣan yeri barliⱪi yadingƣa kǝlsǝ,
Se você estiver fazendo uma oferta no altar e se lembrar de que seu irmão tem algo contra você,
24 ⱨǝdiyǝngni ⱪurbangaⱨ aldiƣa ⱪoyup turup, awwal ⱪerindixing bilǝn yarixiwal, andin kelip ⱨǝdiyǝngni ata.
deixe a sua oferta no altar e, primeiro, faça as pazes com ele e só depois volte e faça a sua oferta.
25 Əgǝr üstüngdin dǝwa ⱪilmaⱪqi bolƣan birsi bolsa, uning bilǝn birgǝ yolda bolƣiningda uning bilǝn tezdin yarixip, dost bolƣin. Bolmisa, u seni soraⱪqiƣa, soraⱪqi bolsa gundipayƣa tapxuridu, sǝn zindanƣa solitiwetilisǝn.
Enquanto estiver indo para o tribunal com o seu adversário, certifique-se de, rapidamente, entrar em acordo com ele. Caso contrário, essa pessoa poderá entregá-lo ao juiz, e o juiz o entregará ao carcereiro, e você será jogado na prisão.
26 Mǝn sanga xuni bǝrⱨǝⱪ eytip ⱪoyayki, [ⱪǝrzingning] ǝng ahirⱪi bir tiyininimu ⱪoymay tɵlimigüqǝ, xu yǝrdin qiⱪalmaysǝn.
Eu lhe afirmo que isto é verdade: você não ficará livre até que tenha pago o último centavo.
27 Silǝr «Zina ⱪilmanglar» dǝp buyrulƣanliⱪini angliƣansilǝr.
Vocês ouviram o que foi dito: ‘Não cometa adultério.’
28 Biraⱪ mǝn ɵzüm xuni silǝrgǝ eytip ⱪoyayki, birǝr ayalƣa xǝⱨwaniy niyǝt bilǝn ⱪariƣan kixi kɵnglidǝ u ayal bilǝn alliⱪaqan zina ⱪilƣan bolidu.
Mas eu lhes digo que qualquer um que olhar para uma mulher com o desejo de possuí-la já cometeu adultério em seu coração.
29 Əgǝr ǝmdi ong kɵzüng seni gunaⱨⱪa azdursa, uni oyup taxliwǝt. Qünki pütün bǝdiningning dozahⱪa taxlanƣinidin kɵrǝ, bǝdiningdiki bir ǝzaying yoⱪ ⱪilinƣini kɵp ǝwzǝl. (Geenna g1067)
Se o seu olho direito o fizer pecar, então, arranque-o e jogue-o fora, pois é melhor perder uma parte do seu corpo do que todo o seu corpo arder no fogo da Geena. (Geenna g1067)
30 Əgǝr ong ⱪolung seni gunaⱨⱪa azdursa, uni kesip taxliwǝt. Qünki pütün bǝdiningning dozahⱪa taxlanƣinidin kɵrǝ, bǝdiningdiki bir ǝzaying yoⱪ ⱪilinƣini kɵp ǝwzǝl. (Geenna g1067)
Se a sua mão direita o fizer pecar, então, corte-a e jogue-a fora, pois é melhor perder um dos seus membros do que todo o seu corpo arder no fogo da Geena. (Geenna g1067)
31 Yǝnǝ: — «Kimdikim ayalini talaⱪ ⱪilsa, uningƣa talaⱪ hetini bǝrsun» dǝpmu buyrulƣan.
Também foi dito: ‘Se um homem se divorciar de sua esposa, ele deverá dar a ela uma certidão de divórcio.’
32 Biraⱪ mǝn ɵzüm xuni silǝrgǝ eytip ⱪoyayki, kimdikim ɵz ayalining buzuⱪluⱪ ⱪilmixidin baxⱪa [ⱨǝrⱪandaⱪ ixni baⱨanǝ ⱪilip] uni talaⱪ ⱪilsa, ǝmdi uni zinaƣa tutup bǝrgǝn bolidu; talaⱪ ⱪilinƣan ayalni ǝmrigǝ alƣan kiximu zina ⱪilƣan bolidu.
Mas eu lhes digo que qualquer homem que se divorciar de sua esposa, a não ser por imoralidade sexual, pode fazer dela uma adúltera, se ela se casar de novo; e quem se casar com essa mulher divorciada cometerá adultério.
33 Silǝr yǝnǝ burunⱪilarƣa «Ⱪǝsimingdin yanma, Pǝrwǝrdigarƣa ⱪilƣan ⱪǝsiminggǝ ǝmǝl ⱪil» dǝp buyrulƣanliⱪini angliƣansilǝr.
E, novamente, vocês ouviram o que foi dito aos seus antepassados: ‘Não quebrem as suas promessas. Pelo contrário, tenham certeza de cumprir o que vocês juraram ao Senhor.’
34 Biraⱪ mǝn ɵzüm xuni silǝrgǝ eytip ⱪoyayki, ⱪǝt’iy ⱪǝsǝm ⱪilmanglar; ǝrxni tilƣa elip ⱪǝsǝm ⱪilmanglar, qünki ǝrx Hudaning tǝhtidur;
Mas eu lhes digo: não jurem de forma alguma. Não jurem pelo céu, pois é o trono de Deus.
35 yaki yǝrni tilƣa elip ⱪǝsǝm ⱪilmanglar, qünki yǝr yüzi Hudaning tǝhtipǝridur. Yerusalemni tilƣa elipmu ⱪǝsǝm ⱪilmanglar, qünki u yǝr uluƣ padixaⱨning xǝⱨiridur.
Não jurem pela terra, pois é o descanso para os pés de Deus. Não jurem por Jerusalém, pois é a cidade do grande Rei.
36 Ⱨǝtta ɵz bexinglarni tilƣa elipmu ⱪǝsǝm ⱪilmanglar, qünki silǝrning qeqinglarning bir telinimu aⱪ yaki ⱪara rǝnggǝ ɵzgǝrtix ⱪolunglardin kǝlmǝydu.
Nem mesmo jurem por sua cabeça, pois vocês não são capazes de fazer um único fio de cabelo se tornar branco ou preto.
37 Pǝⱪǝt degininglar «Bolidu», «bolidu», yaki «Yaⱪ, yaⱪ, bolmaydu» bolsun. Buningdin ziyadisi rǝzil bolƣuqidin kelidu.
Simplesmente digam sim ou não, pois mais do que isso vem do maligno.
38 Silǝr «Kɵzgǝ kɵz, qixⱪa qix» dǝp buyrulƣinini angliƣansilǝr.
Vocês ouviram o que foi dito: ‘Olho por olho, dente por dente.’
39 Biraⱪ mǝn ɵzüm xuni silǝrgǝ eytip ⱪoyayki, ǝski bilǝn tǝng bolmanglar. Kimdǝkim ong mǝngzinggǝ ursa, sol mǝngzingnimu tutup bǝr;
Mas eu lhes digo: não se oponham a quem lhes fizer o mal. Se alguém lhe der um tapa na cara, vire o outro lado para que ele bata também.
40 wǝ birsi üstüngdin dǝwa ⱪilip, kɵnglikingni almaⱪqi bolsa, qapiningnimu bǝr.
Se alguém quiser processá-lo e lhe tirar a camisa deixe que ele leve o seu casaco também.
41 Birsi sanga [yük-taⱪini yüdküzüp] ming ⱪǝdǝm yol yürüxkǝ zorlisa, uning bilǝn ikki ming ⱪǝdǝm mang.
Se alguém exigir que você caminhe um quilômetro, caminhe dois.
42 Birsi sǝndin tilisǝ, uningƣa bǝr. Birsi sǝndin ɵtnǝ-yerim ⱪilmaⱪqi bolsa, uningƣa boynungni tolƣima.
Dê a quem lhe pedir algo e não se afaste de quem lhe pedir algo emprestado.
43 Silǝr «Ⱪoxnangni sɵygin, düxmininggǝ nǝprǝtlǝn» dǝp eytilƣanni angliƣan.
Vocês ouviram o que foi dito: ‘Ame o seu vizinho e odeie o seu inimigo.’
44 Biraⱪ mǝn ɵzüm xuni silǝrgǝ eytip ⱪoyayki, silǝrgǝ düxmǝnlik bolƣanlarƣa meⱨir-muⱨǝbbǝt kɵrsitinglar, silǝrdin nǝprǝtlǝngǝnlǝrgǝ yahxiliⱪ ⱪilinglar, silǝrgǝ ziyankǝxlik ⱪilƣanlarƣa dua ⱪilinglar.
Mas eu lhes digo: amem os seus inimigos e orem por aqueles que perseguem vocês;
45 Xundaⱪ ⱪilƣanda, ǝrxtiki Atanglarning pǝrzǝntliridin bolisilǝr. Qünki U ⱪuyaxining nurini yahxilarƣimu wǝ yamanlarƣimu qüxüridu, yamƣurnimu ⱨǝⱪⱪaniylarƣimu, ⱨǝⱪⱪaniyǝtsizlǝrgimu yaƣduridu.
assim, vocês se tornarão filhos do seu Pai celestial. Pois o seu sol brilha tanto sobre os bons quanto sobre os maus; e ele faz a chuva cair tanto sobre quem faz o que é certo quanto sobre quem faz o que é errado.
46 Əgǝr silǝr ɵzünglarƣa muⱨǝbbǝt kɵrsǝtkǝnlǝrgila meⱨir-muⱨǝbbǝt kɵrsǝtsǝnglar, buning ⱪandaⱪmu in’amƣa erixküqiliki bolsun? Ⱨǝtta bajgirlarmu xundaⱪ ⱪiliwatmamdu?
Pois, se vocês amam apenas quem os ama, que recompensa terão? Até mesmo os cobradores de impostos fazem isso!
47 Əgǝr silǝr pǝⱪǝt ⱪerindaxliringlar bilǝnla salam-sǝⱨǝt ⱪilixsanglar, buning nemǝ pǝziliti bar? Ⱨǝtta yat ǝlliklǝrmu xundaⱪ ⱪilidiƣu!
Se vocês falarem gentilmente apenas com a sua família, o que é que estarão fazendo a mais do que as outras pessoas? Até os pagãos fazem isso!
48 Xunga, ǝrxtiki Atanglar mukǝmmǝl bolƣinidǝk, silǝrmu mukǝmmǝl bolunglar.
Cresçam e tornem-se completamente dignos de confiança, exatamente como é digno de confiança o seu Pai Celestial.

< Matta 5 >