< Luⱪa 9 >
1 Əysa on ikkiylǝnni qaⱪirip, ularƣa barliⱪ jinlarni ⱨǝydiwetix wǝ kesǝllǝrni saⱪaytixⱪa ⱪudrǝt wǝ ⱨoⱪuⱪ bǝrdi.
彼は十二人を呼び集め,彼らにすべての悪霊たちに対する,またさまざまな疾患を治すための力と権威を与えた。
2 Andin ularni Hudaning padixaⱨliⱪini jar ⱪilix wǝ kesǝllǝrni saⱪaytixⱪa ǝwǝtti.
神の王国を宣教し,病気をいやすために彼らを遣わした。
3 U ularƣa: — Silǝr sǝpǝr üqün ⱨeq nǝrsǝ almanglar, nǝ ⱨasa, nǝ hurjun, nǝ nan, nǝ pul eliwalmanglar; birǝr artuⱪ yǝktǝkmu eliwalmanglar.
彼らに言った,「旅のために何も持って行かないように。つえも,袋も,パンも,お金も,それぞれ二枚の上着も持ってはいけない。
4 Wǝ ⱪaysi ɵygǝ [ⱪobul ⱪilinip] kirsǝnglar, u yurttin kǝtküqǝ xu ɵydǝ turunglar.
どこでも家に入ったなら,そこにとどまり,そこから出発しなさい。
5 Əmdi ⱪaysi yǝrdiki kixilǝr silǝrni ⱪobul ⱪilmisa, u xǝⱨǝrdin qiⱪⱪininglarda ularƣa agaⱨ-guwaⱨ bolsun üqün ayiƣinglardiki topinimu ⱪeⱪiwetinglar! — dedi.
人々があなた方を受け入れないなら,その町から出発する時に,彼らに対する証言のため,あなた方の両足からそのちりさえも払い落としなさい」 。
6 Muhlislar yolƣa qiⱪip, yeza-ⱪixlaⱪlarni arilap hux hǝwǝrni elan ⱪilip, ⱨǝmmǝ yǝrdǝ kesǝllǝrni saⱪaytti.
彼らは去って行き,至る所で福音を宣教し,病気をいやしながら,村から村を巡って行った。
7 Əmdi Ⱨerod ⱨakim uning barliⱪ ⱪilƣanliridin hǝwǝr tepip, ⱪaymuⱪup ⱪaldi. Qünki bǝzilǝr: «Mana Yǝⱨya ɵlümdin tiriliptu!» desǝ,
さて,領主ヘロデは,イエスによってなされたすべてのことを聞いて,ひどく当惑していた。というのは,ある人々はヨハネが死んだ者たちの中から生き返ったと言っており,
8 yǝnǝ bǝzilǝr: «Ilyas pǝyƣǝmbǝr [ⱪayta] pǝyda boldi» wǝ yǝnǝ baxⱪilar: «Ⱪǝdimki pǝyƣǝmbǝrlǝrdin biri ⱪaytidin tiriliptu!» dǝytti.
またある人々はエリヤが表われたと言い,さらに別の人々は昔の預言者たちの一人が生き返ったと言っていたからである。
9 Ⱨerod: «Mǝn Yǝⱨyaning kallisini aldurƣanidim, ǝmdi mǝn muxu gepini anglawatⱪan zat zadi kimdu?» — dedi. Xuning bilǝn u uni kɵrüx pursitini izdidi.
ヘロデは言った,「ヨハネならわたしが首をはねた。だが,わたしがこうしたうわさを聞くこの者はだれなのだろう」。彼はイエスを見たいと思った。
10 Rosullar bolsa ⱪaytip kelip, ɵzlirining ⱪilƣan ixlirining ⱨǝmmisini Əysaƣa mǝlum ⱪildi. U ularni elip, hupiyanǝ ⱨalda Bǝyt-Saida degǝn xǝⱨǝrdiki hilwǝt bir yǝrgǝ kǝldi.
使徒たちは戻って来ると,自分たちが行なったことをイエスに告げた。 彼は彼らを連れて,ベツサイダと呼ばれる町の寂しい場所へ自分たちだけで引きこもった。
11 Biraⱪ halayiⱪ buningdin hǝwǝr tepip uningƣa ǝgixip kǝldi. U ularni ⱪarxi elip, ularƣa Hudaning padixaⱨliⱪi toƣrisida sɵzlidi wǝ xipaƣa moⱨtajlarni saⱪaytti.
しかし群衆はそれに気づき,彼に従った。彼は彼らを喜んで迎え,神の王国について彼らに語り,いやしを必要としていた者たちを治した。
12 Kün olturay degǝndǝ, on ikkiylǝn uning aldiƣa kelip uningƣa: — Halayiⱪni yolƣa salsang, ular ǝtraptiki yeza-ⱪixlaⱪlarƣa wǝ etizlarƣa berip ⱪonƣudǝk jaylar wǝ ozuⱪ-tülük tapsun; qünki muxu yǝr qɵllük ikǝn, — dedi.
日が傾き始めたので,十二人がやって来て彼に言った,「群衆を去らせて,彼らが周りの村や農園に行って,宿を取り,食べ物を得るようにさせてください。わたしたちはこんな寂しい場所にいるのですから」。
13 Lekin u ularƣa: — Ularƣa ɵzünglar ozuⱪ beringlar, — dedi. — Bizdǝ pǝⱪǝt bǝx nan bilǝn ikki beliⱪtin baxⱪa nǝrsǝ yoⱪ. Bu barliⱪ hǝlⱪkǝ ozuⱪ-tülük setiwelip kelǝmduⱪ?! — deyixti ular.
しかし彼は彼らに答えた,「あなた方が彼らに食べ物を与えなさい」 。 彼らは言った,「わたしたちには五つのパンと二匹の魚しかありません。わたしたちが行って,この人々すべてのために食べ物を買わない限りは」。
14 Qünki xu yǝrdǝ yiƣilƣan ǝrlǝrningla sani bǝx mingqǝ idi. U muhlislarƣa: — Halayiⱪni ǝlliktin-ǝlliktin bɵlüp olturƣuzunglar, — dedi.
というのは,およそ五千人の男たちがいたからである。 彼は弟子たちに言った,「彼らを五十人ぐらいずつ組にして座らせなさい」 。
15 Ular uning deginiqǝ ⱪilip ⱨǝmmǝylǝnni olturƣuzdi.
彼らはそのようにし,みんなを座らせた。
16 Əysa bǝx nan bilǝn ikki beliⱪni ⱪoliƣa elip, asmanƣa ⱪarap [Hudaƣa] tǝxǝkkür eytip bularni bǝrikǝtlidi. Andin ularni oxtup, halayiⱪⱪa sunup berix üqün muhlisliriƣa bǝrdi.
彼は五つのパンと二匹の魚を取り,天を見上げ,祝福してからパンを裂き,弟子たちに渡して群衆の前に置かせた。
17 Ⱨǝmmǝylǝn yǝp toyundi. Andin xulardin exip ⱪalƣan parqilirini on ikki sewǝtkǝ yiƣip ⱪaqilidi.
みんなは食べて満ち足りた。彼らは残ったパン切れを十二のかごに集めた。
18 Wǝ xundaⱪ boldiki, u ɵzi yalƣuz dua ⱪiliwatⱪanda, muhlisliri yenida turatti. U ulardin: — Halayiⱪ meni kim dǝydu? — dǝp soridi.
彼がひとりで祈っていたとき,弟子たちが共にいた。そして彼は彼らに尋ねた,「群衆はわたしをだれだと言っているか」 。
19 Ular jawabǝn: — Bǝzilǝr seni Qɵmüldürgüqi Yǝⱨya, bǝzilǝr Ilyas [pǝyƣǝmbǝr], wǝ yǝnǝ bǝzilǝr ⱪǝdimki pǝyƣǝmbǝrlǝrdin biri tiriliptu dǝydu, — dedi.
彼らは答えた,「『バプテスマを施す人ヨハネ』,またほかの者たちは『エリヤ』と言い,さらにほかの者たちは,昔の預言者たちの一人が生き返ったのだと言っています」。
20 U ulardin: — Silǝrqu? Silǝr meni kim dǝp bilisilǝr? — dǝp soridi. Petrus jawab berip: — Sǝn Hudaning Mǝsiⱨidursǝn, — dedi.
彼は彼らに言った,「だが,あなた方はわたしをだれだと言うのか」 。 ペトロが答えた,「神のキリストです」。
21 U ularƣa ⱪattiⱪ jekilǝp, bu ixni ⱨeqkimgǝ tinmanglar, dǝp tapilidi.
しかし彼は彼らを戒め,このことをだれにも告げないようにと命じて,
22 — Qünki Insan’oƣlining nurƣun azab-oⱪubǝt tartixi, aⱪsaⱪallar, bax kaⱨinlar wǝ Tǝwrat ustazliri tǝripidin qǝtkǝ ⱪeⱪilixi, ɵltürülüxi wǝ üq kündin keyin tirildürülüxi muⱪǝrrǝr, — dedi.
こう言った。「人の子は多くの苦しみを受け,長老たちや祭司長たちや律法学者たちから退けられ,かつ殺され,そして三日後に生き返らなければならない」 。
23 Andin u ularning ⱨǝmmisigǝ mundaⱪ dedi: — Kimdǝkim manga ǝgixixni niyǝt ⱪilsa, ɵzidin keqip, ⱨǝr küni ɵzining krestini kɵtürüp manga ǝgǝxsun!
彼は皆に言った,「だれでもわたしに付いて来たいと望むなら,その人は自分を否定し,自分の十字架を取り上げて,わたしに従いなさい。
24 Qünki kimdǝkim ɵz ⱨayatini ⱪutⱪuzimǝn dǝydikǝn, qoⱪum uningdin mǝⱨrum bolidu, lekin mǝn üqün ɵz ⱨayatidin mǝⱨrum bolƣan kixi ⱨayatini ⱪutⱪuzidu.
自分の命を救いたいと望む者はそれを失うことになり,わたしのために自分の命を失う者はそれを救うことになるからだ。
25 Qünki bir adǝm pütün dunyaƣa igǝ bolup, ɵzini ⱨalak ⱪilsa yaki ɵzidin mǝⱨrum ⱪalsa, buning nemǝ paydisi bolsun?!
人が全世界を手に入れても,それによって自分自身を失ったり,奪われたりするなら,何の益になるだろうか。
26 Qünki kimdǝkim mǝndin wǝ mening sɵzlirimdin nomus ⱪilsa, Insan’oƣli ɵzining xan-xǝripi iqidǝ, uning Atisining wǝ muⱪǝddǝs pǝrixtilǝrning xan-xǝripi iqidǝ ⱪaytip kǝlginidǝ uningdinmu nomus ⱪilidu.
わたしとわたしの言葉を恥じる者は,人の子もまた,自分の栄光,また父と聖なるみ使いたちとの栄光のうちに来るとき,その者を恥じるだろう。
27 Lekin mǝn dǝrⱨǝⱪiⱪǝt silǝrgǝ xuni eytip ⱪoyayki, bu yǝrdǝ turƣanlarning arisidin ɵlümning tǝmini tetixtin burun jǝzmǝn Hudaning padixaⱨliⱪini kɵridiƣanlar bardur.
だが,真実にあなた方に告げる。ここに立っている者の中には,神の王国を見るまでは決して死を味わわない者たちがいる」 。
28 Bu sɵzlǝrdin tǝhminǝn sǝkkiz kün keyin xundaⱪ boldiki, u Petrus, Yuⱨanna wǝ Yaⱪupni elip, dua ⱪilix üqün bir taƣⱪa qiⱪti.
これらの話の八日後,彼はペトロとヨハネとヤコブを伴い,祈るために山に上った。
29 U dua ⱪiliwatⱪinida, uning yüzining ⱪiyapiti ɵzgǝrdi wǝ kiyimliri ap’aⱪ bolup qaⱪmaⱪtǝk qaⱪnidi.
彼が祈っていると,顔の様子が変えられ,衣服は白く目もくらむほどになった。
30 Wǝ mana, ikki adǝm pǝyda bolup uning bilǝn sɵzlixixiwatⱪanidi; ular Musa wǝ Ilyas [pǝyƣǝmbǝrlǝr] idi.
見よ,二人の人がイエスと語り合っていたが,それはエリヤとモーセであった。
31 Ular parlaⱪ jula iqidǝ ayan bolup, uning bilǝn Yerusalemda ada ⱪilidiƣan «dunyadin ɵtüp ketix»i toƣrisida sɵⱨbǝtlǝxti.
栄光のうちに現われて,彼がエルサレムで遂げることになる出発について話していたのである。
32 Əmdi Petrus wǝ uning ⱨǝmraⱨlirini heli ügidǝk basⱪanidi; lekin ularning uyⱪusi toluⱪ eqilƣanda ular uning xan-xǝripini wǝ uning bilǝn billǝ turƣan ikki adǝmzatni kɵrdi.
ペトロおよび彼と共にいた者たちはひどく眠かったが,すっかり目を覚ますと,彼の栄光と,彼と共に立っている二人の人を目にした。
33 Wǝ xundaⱪ boldiki, bu ikkisi Əysadin ayriliwatⱪanda, Petrus ɵzining nemini dǝwatⱪanliⱪini bilmigǝn ⱨalda Əysaƣa: — Ustaz, bu yǝrdǝ bolƣinimiz intayin yahxi boldi! Birini sanga, birini Musaƣa, yǝnǝ birini Ilyasⱪa atap bu yǝrgǝ üq kǝpǝ yasayli, — dedi.
二人が彼から去って行くとき,ペトロがイエスに言った,「師よ,わたしたちがここにいるのは良いことです。幕屋を三つ作りましょう。一つはあなたのため,一つはモーセのため,一つはエリヤのためです」。彼は自分が何を言っているのか分からなかった。
34 Lekin u bu gǝplǝrni ⱪiliwatⱪanda, bir parqǝ bulut pǝyda bolup ularni ⱪapliwaldi; ular bulut iqigǝ kirip ⱪalƣinida ⱪorⱪuxup kǝtti.
彼がこれらのことを言っているうちに,雲が起こって彼らを影で覆った。雲の中に入ったとき,彼らは恐れた。
35 Buluttin tuyuⱪsiz bir awaz anglinip: — Bu Mening sɵyümlük Oƣlumdur. Uningƣa ⱪulaⱪ selinglar! — dedi.
その雲から声がして言った,「これはわたしの愛する子である。この者に聞き従いなさい!」
36 Awaz anglanƣandin keyin, ⱪarisa, Əysa ɵzi yalƣuz ⱪalƣanidi. Ular süküt ⱪilip ⱪelixti wǝ xu künlǝrdǝ ɵzliri kɵrgǝn ixlardin ⱨeqⱪaysisini ⱨeqkimgǝ eytmidi.
この声がした時には,イエスだけがそこにいるのが分かった。彼らは沈黙を守り,目にした事柄をその当時はだれにも告げなかった。
37 Ətisi, ular taƣdin qüxkǝn waⱪtida, zor bir top kixilǝr uni ⱪarxi aldi.
次の日,彼らが山から下りて来ると,大群衆が彼を迎えた。
38 Mana, topning arisidin birǝylǝn warⱪirap: — Ustaz, ɵtünüp ⱪalay, oƣlumƣa iqingni aƣritip ⱪarap ⱪoyƣaysǝn! Qünki u mening birla balam idi.
見よ,群衆の中の一人の男が叫んで言った,「先生,お願いですから,わたしの息子を見てやってください。わたしのひとり息子なのです。
39 Mana, uni daim bir roⱨ tutuwelip, u ɵziqila warⱪirap-jarⱪirap ketidiƣan bolup ⱪaldi; u uning bǝdinini tartixturup, aƣzidin aⱪ kɵpük kǝltürüwetidu. [Jin] uni daim degüdǝk ⱪiynap, uningƣa ⱨeq aram bǝrmǝydu.
ご覧ください,霊が取りつくと,彼は突然に叫び出すのです。そしてそれは彼にあわを吹かせながらけいれんさせ,なかなか離れないで,彼をひどく傷つけるのです。
40 Mǝn muhlisliringizdin roⱨni ⱨǝydiwetixni ɵtünüwidim, biraⱪ ular undaⱪ ⱪilalmidi, — dedi.
わたしは,あなたの弟子たちにそれを追い出してくれるよう願いましたが,彼らにはできませんでした」。
41 Əysa jawabǝn: — Əy etiⱪadsiz wǝ tǝtür dǝwr, silǝr bilǝn ⱪaqanƣiqǝ turup, silǝrgǝ sǝwr ⱪilay? — Oƣlungni aldimƣa elip kǝlgin — dedi.
イエスは答えた,「信仰のないねじ曲がった世代よ,いつまでわたしはあなた方と一緒にいて,あなた方のことを我慢しようか。あなたの息子をここに連れて来なさい」 。
42 Bala tehi yolda keliwatⱪanda, jin uni yiⱪitip, pütün bǝdinini tartixturdi. Əysa napak roⱨⱪa tǝnbiⱨ berip, balini saⱪaytti wǝ uni atisiƣa ⱪayturup bǝrdi.
その子がやって来る間,その悪霊は彼を投げ倒し,激しくけいれんさせた。しかしイエスはその汚れた霊をしかりつけ,その少年をいやし,彼をその父親に返した。
43 Ⱨǝmmǝylǝn Hudaning xǝrǝplik küq-ⱪudritigǝ ⱪin-ⱪiniƣa patmay tǝǝjjüplǝndi. Ⱨǝmmisi Əysaning ⱪilƣanliriƣa ⱨǝyran ⱪelixip turƣanda, u muhlisliriƣa mundaⱪ eytti:
みんなは神の尊厳に驚いた。 しかし,みんながイエスの行なったすべてのことに驚嘆している間に,彼は弟子たちに言った,
44 — Bu sɵzlǝrni ⱪulaⱪliringlarƣa obdan singdürüp ⱪoyunglar. Qünki Insan’oƣli pat arida [satⱪunluⱪtin] insanlarning ⱪoliƣa tapxurup berilidu, — dedi.
「これらの言葉をあなた方の耳にしまっておきなさい。すなわち,人の子は人々の手に引き渡されるだろう」 。
45 Biraⱪ ular bu sɵzni qüxinǝlmidi. Buning mǝnisi ular qüxinip yǝtmisun üqün ulardin yoxurulƣanidi. Ular uningdin bu sɵz toƣruluⱪ soraxⱪimu petinalmidi.
しかし彼らはこの言葉を理解しなかった。彼らがそれを理解することがないように,それは彼らから隠されていた。また,彼らはこの言葉について彼に尋ねるのを恐れていた。
46 Əmdi muhlislar arisida ulardin kimning ǝng uluƣ bolidiƣanliⱪi toƣruluⱪ talax-tartix pǝyda boldi.
彼らの間で,自分たちのうちでだれが一番偉いかという論争が生じた。
47 Əmma Əysa ularning kɵnglidiki oylarni kɵrüp yetip, kiqik bir balini elip yenida turƣuzup,
イエスは彼らの心の思いに気づき,幼子を連れて来て,自分のわきに立たせて,
48 ularƣa: — Kim mening namimda bu kiqik balini ⱪobul ⱪilsa, meni ⱪobul ⱪilƣan bolidu wǝ kim meni ⱪobul ⱪilsa, meni ǝwǝtküqini ⱪobul ⱪilƣan bolidu. Aranglarda ɵzini ǝng tɵwǝn tutⱪini bolsa uluƣ bolidu, — dedi.
彼らに言った,「わたしの名のゆえにこのような幼子の一人を受け入れる者は,わたしを受け入れるのだ。わたしを受け入れる者は,わたしを遣わした方を受け入れるのだ。あなた方全員のうちで最も小さい者こそ偉いなのだ」 。
49 Yuⱨanna jawabǝn uningƣa: — Ustaz, sening naming bilǝn jinlarni ⱨǝydǝwatⱪan birsini kɵrduⱪ. Lekin u biz bilǝn birgǝ sanga ǝgǝxmigǝnliki tüpǝylidin, uni tostuⱪ, — dedi.
ヨハネが答えた,「師よ,わたしたちは,ある人があなたの名において悪霊たちを追い出しているのを見ました。それでわたしたちは,彼がわたしたちに従っていないので,彼をとどめました」。
50 Lekin Əysa uningƣa: — Uni tosmanglar. Qünki kim silǝrgǝ ⱪarxi turmisa silǝrni ⱪolliƣanlardindur, — dedi.
イエスは彼に言った,「彼をとどめてはいけない。わたしたちに逆らわない者は,わたしたちの味方なのだ」 。
51 Wǝ xundaⱪ boldiki, uning asmanƣa elip ketilidiƣan künlirining toxuxiƣa az ⱪalƣanda, u ⱪǝt’iylik bilǝn yüzini Yerusalemƣa berixⱪa ⱪaratti.
イエスが上げられる日々が近づくと,彼はエルサレムに行くことに顔を一心に据えた。
52 [Xuning üqün] u aldin ǝlqilǝrni ǝwǝtti. Ular yolƣa qiⱪip, uning kelixigǝ tǝyyarliⱪ ⱪilix üqün Samariyǝ ɵlkisidiki bir yeziƣa kirdi.
そして自分の面前に使者を遣わした。彼らは出て行き,彼のために準備をしようと,サマリア人の村に入った。
53 Biraⱪ u yüzini Yerusalemƣa ⱪaratⱪanliⱪi tüpǝylidin yezidikilǝr Əysani ⱪobul ⱪilmidi.
彼らは彼を受け入れなかった。彼が顔をエルサレムに向けて旅行していたからである。
54 Uning muhlisliridin Yaⱪup bilǝn Yuⱨanna bu ixni kɵrüp: — I Rǝb, ularni kɵydürüp yoⱪitix üqün Iliyas pǝyƣǝmbǝrdǝk asmandin ot yeƣixini qiⱪiriximizni halamsǝn? — dedi.
それを見て,弟子たちのヤコブとヨハネは言った,「主よ,エリヤがしたとおり,天から火が下って彼らを滅ぼすよう,わたしたちが命じることをお望みですか」。
55 Lekin u burulup ularni ǝyiblǝp: «Silǝr ⱪandaⱪ roⱨtin bolƣanliⱪinglarni bilmǝydikǝnsilǝr» — dedi.
しかし彼は振り返って彼らをしかりつけた。「あなた方は自分たちがどんな性質なのか分かっていない。
56 Andin ular baxⱪa bir yeziƣa ɵtüp kǝtti.
人の子は人々の命を滅ぼすために来たのではなく,それらを救うために来たのだ」 。 彼らは別の村に向かった。
57 Wǝ xundaⱪ boldiki, ular yolda ketiwatⱪanda, birsi uningƣa: — I Rǝb, sǝn ⱪǝyǝrgǝ barma, mǝn sanga ǝgixip mangimǝn, — dedi.
彼らが進んで行くと,ある人が彼に言った,「あなたの行かれる所なら,どこへでも従って行きたいと思います,主よ」。
58 Əysa uningƣa: — Tülkilǝrning ɵngkürliri, asmandiki ⱪuxlarning uwiliri bar. Biraⱪ Insan’oƣlining bexini ⱪoyƣudǝk yerimu yoⱪ, — dedi.
イエスは彼に言った,「キツネたちには穴があり,空の鳥たちには巣がある。だが,人の子には頭を横たえる所がない」 。
59 U yǝnǝ baxⱪa birsigǝ: — Manga ǝgǝxkin! — dedi. Lekin u: — Rǝb, awwal berip atamni yǝrlikkǝ ⱪoyƣili ijazǝt bǝrgǝysǝn, — dedi.
彼は別の者に言った,「わたしに従いなさい!」 しかし彼は言った,「主よ,まず,行ってわたしの父を葬ることをお許しください」。
60 Lekin Əysa uningƣa — Ɵlüklǝr ɵz ɵlüklirini kɵmsun! Biraⱪ sǝn bolsang, berip Hudaning padixaⱨliⱪini jakarliƣin, — dedi.
しかしイエスは彼に言った,「死んだ者たちに自分たちの死者を葬らせなさい。だが,あなたは行って神の王国を知らせなさい」 。
61 Yǝnǝ birsi: — Əy Rǝb, mǝn sanga ǝgiximǝn, lekin awwal ɵyümgǝ berip, ɵydikilirim bilǝn hoxlixiximƣa ijazǝt bǝrgǝysǝn, — dedi.
さらに別の者が言った,「わたしはあなたに従いたいと思います,主よ。ですが,まず,わたしの家の者たちに別れを告げることをお許しください」。
62 — Kim ⱪolida ⱪoxning tutⱪuqini tutup turup kǝynigǝ ⱪarisa, u Hudaning padixaⱨliⱪiƣa layiⱪ ǝmǝstur, — dedi.
しかしイエスは彼に言った,「手をすきにかけてから後ろを見る者は,だれも神の王国にふさわしくない」 。