Luⱪa 7
1 Əysa kɵpqilikkǝ bu sɵzlǝrning ⱨǝmmisini ⱪilip bolƣandin keyin, Kǝpǝrnaⱨum xǝⱨirigǝ [ⱪayta] kirdi.
Bu kamana kamba batu mambu maba yandi, Yesu wuyenda ku Kafalinawumi.
2 U yǝrdǝ mǝlum bir yüzbexining ǝtiwarliⱪ ⱪuli eƣir kesǝl bolup, sǝkratta yatatti.
Pfumu yimosi yi masodi wuba ayi mvikꞌandi wuba mu kimbevo, wuba nduka mu fua. Pfumu beni wuba zolanga ngolo mvika beni.
3 Yüzbexi Əysaning hǝwirini anglap, birnǝqqǝ Yǝⱨudiy aⱪsaⱪalni uning yeniƣa berip, uning kelip ⱪulini ⱪutⱪuzuxi üqün ɵtünüxkǝ ǝwǝtti.
Bu kawa tsangu yi Yesu, buna pfumu beni yi masodi wumfidisila bakulutu ba Bayuda muingi banleba kiza belusa mvikꞌandi.
4 Ular Əysaning aldiƣa kǝlgǝndǝ uningƣa: — Bu ixni tiligüqi bolsa, tilikini ijabǝt ⱪilixingizƣa ⱨǝⱪiⱪǝtǝn ǝrziydiƣan adǝm.
Bu batula vaba Yesu mbadi banleba: —Niandi fueni wumvangila buawu.
5 Qünki u bizning [Yǝⱨudiy] elimizni yahxi kɵridu wǝ ⱨǝtta biz üqün bir sinagogmu selip bǝrdi, — dǝp jiddiy ⱪiyapǝttǝ ɵtünüxti.
Bila wunzolanga tsi etu ayi niandi veka wututungila nzo yi lukutukunu.
6 Əysa ular bilǝn billǝ bardi. Biraⱪ ɵyigǝ az ⱪalƣanda, yüzbexi Əysaning aldiƣa birnǝqqǝ dostini ǝwǝtip uningƣa mundaⱪ degüzdi: — «Tǝⱪsir, ɵzlirini awarǝ ⱪilmisila, ɵzlirining torusumning astiƣa kelixlirigǝ ǝrzimǝymǝn.
Yesu wuyenda yawu. Buna weka nduka tula ku nzo, pfumu yi masodiwumfidisila bakundi bandi mu kunkamba: —A pfumu, bika kuaku kiyamisa bila ndisi wufuana ko muingi ngeyo wukota mu nzoꞌama.
7 Xunga ɵzümnimu silining aldiliriƣa berixⱪa layiⱪ ⱨesablimidim. Sili pǝⱪǝt bir eƣiz sɵz ⱪilip ⱪoysila, ⱪulum saⱪiyip ketidu.
Diawu ndisi kuiza kudenginina ko minu veka vayi tuba kaka diambu dimosi buna kisadi kiama ma kibeluka.
8 Qünki mǝnmu baxⱪa birsining ⱨoⱪuⱪi astidiki adǝmmǝn, ⱪol astimdimu lǝxkǝrlirim bar. Birigǝ bar desǝm baridu, birigǝ kǝl desǝm, kelidu; ⱪulumƣa bu ixni ⱪil desǝm, u xu ixni ⱪilidu».
Bila minu veka ndidi ku tsi luyalu lu bapfumu ayi mbeki masodi ma ndieta tumina. Minu kamba kuidi wumosi: “Yenda” makenda. Minu kamba kuidi wunkaka: “Yiza” makiea. Minu kamba kuidi mvikꞌama: “vanga diadi!”, balavanga diawu.
9 Əysa bu gǝpni anglap [yüzbexiƣa] tǝǝjjüblǝndi. U burulup kǝynigǝ ǝgǝxkǝn halayiⱪⱪa: Dǝrwǝⱪǝ, ⱨǝtta Israildimu bundaⱪ zor ixǝnqni tapalmiƣanidim! — dedi.
Yesu wusimina buwombo bu kawa mamu ma pfumu yi masodi. Buna wubaluka kuidi nkangu wuba kunlandakana ayi wutuba: —Bukiedika ndikulukamba ndimueni ko, ka diambu ko mu Iseli, minu kinneni banga kiaki.
10 Yüzbexi ǝwǝtkǝn kixilǝr ⱪaytip barƣanda, kesǝl bolƣan ⱪulning sǝllimaza saⱪayƣanliⱪini kɵrdi.
Bamvuala mi pfumu masodi zivutuka kuawu kuna nzo, kuna yiyenda bata mvika beni mu buvini.
11 Bu ixtin keyin u Nain degǝn bir xǝⱨǝrgǝ bardi. Uning muhlisliri wǝ yǝnǝ top-top kixilǝr uningƣa ǝgixip mangdi.
Mu lumbu kilanda, Yesu wuyenda ku divula dimosi diba bantedilanga Nayini. Minlonguki miandi minlandakana va kimosi ayi nkangu wuwombo.
12 U xǝⱨǝr ⱪowuⱪiƣa yeⱪinlaxⱪanda, mana kixilǝr jinaza kɵtürüp qiⱪiwatⱪanidi. Ɵlgüqi anisining yǝkkǝ-yeganǝ oƣli idi, uning üstigǝ anisi tul ayal idi. Xǝⱨǝrdin qong bir top adǝm ayalƣa ⱨǝmraⱨ bolup qiⱪⱪanidi.
Bu katula va difula di divula, wudengana batu banata mvumbi ku nganda yidivula. Wuba muana wumosi kaka wu difuola. Nkangu wu wombo wu divula wuba yandi va kimosi.
13 Rǝb uni kɵrüp, uningƣa iqini aƣritip: — Yiƣlimiƣin, — dedi.
Pfumu bu kamona difuola beni buna wummona kiadi ayi wunkamba: —Bika dila.
14 Xuning bilǝn u ɵtüp, tawutⱪa ⱪolini tǝgküziwidi, tawut kɵtürgǝnlǝr tohtidi. U: — Yigit, sanga eytimǝn, oyƣan! — dedi.
Bosi wufikama vaba kesi yi mvumbi ayi wutetika koko kuandi va mbata kesi beni. Bobo banata kesi batelama. Buna wukamba: —Ndikutumina, muana ditoko, telama kuaku!
15 Ɵlgüqi bolsa ruslinip tik olturdi wǝ gǝp ⱪilixⱪa baxlidi. [Əysa] uni anisiƣa tapxurup bǝrdi.
Zimbukila mutu wuba wufua wuvumbuka, wuvuanda ayi wutona yoluka. Yesu wumvana kuidi ngudi andi.
16 Ⱨǝmmǝylǝnni ⱪorⱪunq besip, ular Hudani uluƣlap: — «Arimizda uluƣ bir pǝyƣǝmbǝr turƣuzuldi!» wǝ «Huda Ɵz hǝlⱪini yoⱪlap kǝldi!» — deyixti.
Babo bamona tsisi, bakembisa Nzambi ayi batuba: —Mbikudi wunneni wututotukidi ayi Nzambi wizidi mu sadisa batu bandi.
17 Uning toƣrisidiki bu hǝwǝr pütün Yǝⱨudiyǝ zemini wǝ ǝtraptiki rayonlarƣa tarⱪilip kǝtti.
Tsangu yi nsamu wawu yitembakana mu Yuda dioso ayi mu bizunga bizungidila.
18 Yǝⱨyaning muhlisliri ǝmdi bu barliⱪ ixlarning hǝwirini uningƣa yǝtküzdi. Yǝⱨya muhlisliridin ikkiylǝnni ɵzigǝ qaⱪirip,
Minlonguki mi Yowani mimana kamba Yowani mambu moso momo mavioka. Buna wutumisa minlonguki miandi miodi
19 Ularni Əysaning aldiƣa ǝwǝtip: «Kelixi muⱪǝrrǝr zat ɵzüngmu, yaki baxⱪa birsini kütüximiz kerǝkmu?» dǝp sorap kelixkǝ ǝwǝtti.
ayi wuba fidisa kuidi Pfumu mu diambu banyuvula: —Bukiedika kuandi ti ngeyo mutu wowo wufueti kuiza voti tufueti vingila wunkaka e?
20 Ular Əysaning aldiƣa berip: — Qɵmüldürgüqi Yǝⱨya bizni sǝndin: «Kelixi muⱪǝrrǝr zat ɵzüngmu, yaki baxⱪa birsini kütüximiz kerǝkmu?» dǝp sorap kelixkǝ yeningƣa ǝwǝtti — dedi.
Batu beni bayenda kuidi Yesu ayi bankamba: —Yowani Mbotidi wututumini. Katu kembi tuyuvula: “ngeyo mutu wowo wufueti kuiza voti tufueti vingila wunkaka e?”
21 Dǝl xu waⱪitta [Əysa] aƣriⱪ-silaⱪ wǝ kesǝl-waba basⱪan wǝ yaman roⱨlar qaplaxⱪan nurƣun kixilǝrni saⱪaytti wǝ nurƣun ⱪariƣularni kɵridiƣan ⱪildi.
Muna thangu yina, Yesu wubelusa batu bawombo baba mu bimbevo ayi mu minsongo. Wubelusa batu bayamusu kuidi ziphevi zimbimbi ayi wuzibula meso ma baphofo bawombo.
22 Xuning bilǝn u [Yǝⱨyaning muhlisliriƣa]: — Silǝr ⱪaytip berip, Yǝⱨyaƣa ɵz angliƣan wǝ kɵrgǝnliringlar toƣruluⱪ hǝwǝr yǝtküzüp — «Korlar kɵrǝlǝydiƣan wǝ tokurlar mangalaydiƣan boldi, mahaw kesili bolƣanlar saⱪaytildi, gaslar angliyalaydiƣan boldi, ɵlgǝnlǝrmu tirildürüldi wǝ kǝmbǝƣǝllǝrgǝ hux hǝwǝr jakarlandi» — dǝp eytinglar.
Buna wukamba kuidi bobo bafidudu: —Luvutuka kudi Yowani ayi lunkamba mambu momo lumueni ayi luwilu; baphofo zilembu moni; makoka malembu diati; batu ba buazi balembu vedusu, batu bafua matu balembu wi, bafua balembu fuluka; nsamu wumboti wulembu longu kuidi batu basukama.
23 [Uningƣa yǝnǝ]: «Mǝndin gumanlanmay putlixip kǝtmigǝn kixi bolsa bǝhtliktur!» dǝp ⱪoyunglar, — dedi.
Khini kuidi mutu wela manga zimbisa minu kiandi mu diambu diama.
24 Yǝⱨyaning ǝlqiliri kǝtkǝndin keyin, u top-top adǝmlǝrgǝ Yǝⱨya toƣruluⱪ sɵz eqip: — «Silǝr [burun Yǝⱨyani izdǝp] qɵlgǝ barƣininglarda, zadi nemini kɵrgili bardinglar? Xamalda yǝlpünüp turƣan ⱪomuxnimu?
Bamvuala zi Yowani bu zivutuka, Yesu wubaka diluaku di yolukila mambuma Yowani kudi nkangu wu batu: —Mbi biobi luyenda tala ku dikanga e? Nti wufioti wulembu vevumunu kuidi phemo e?
25 Yaki esil kiyim kiygǝn bir ǝrbabnimu? Mana, esil kiyimlǝrni kiygǝn, ǝyx-ixrǝt iqidǝ yaxaydiƣanlar padixaⱨlarning ordiliridin tepiliduƣu!
Vayi buna nani luyenda tale e? Mutu wuvuata minledi mi kitoko e? Tala batu bobo bamvuatanga minledi mi kitoko ayi banzingilanga mu zikhini mu zinzo zi mintinu bankalanga.
26 Əmdi silǝr nemǝ kɵrgili bardinglar? Bir pǝyƣǝmbǝrnimu? Durus, ǝmma mǝn xuni silǝrgǝ eytip ⱪoyayki, [bu bolsa] pǝyƣǝmbǝrdinmu üstün bir bolƣuqidur.
Vayi buna mbi luyenda tala e? Mbikudi luyenda tala e? Nyinga buawu kuandi vayi ndikulukamba ti niandi viokidi mbikudi.
27 Qünki [muⱪǝddǝs yazmilardiki]: — «Mana, yüz aldingƣa ǝlqimni ǝwǝtimǝn; U sening aldingda yolungni tǝyyarlaydu» — dǝp yezilƣan sɵz mana dǝl uning toƣrisida yezilƣandur.
Bila niandi wuyolukulu mu minkanda ti: Tala mfidisidi mvualꞌala ku ntualꞌaku, niandi wela kubika nzilꞌaku ku ntualꞌaku.
28 Qünki mǝn silǝrgǝ xuni eytip ⱪoyayki, ayallardin tuƣulƣanlar arisida Yǝⱨyadinmu uluƣi yoⱪ; ǝmma Hudaning padixaⱨliⱪidiki ǝng kiqik bolƣinimu uningdin uluƣ turidu
Bukiedika ndikulukamba: mu batu boso bobo babutu kuidi baketo, kuidiko mutu wowo viokidi Yowani. Vayi wulutidi kefa mu kipfumu ki Diyilu wunlutidi.
29 (ǝmdi [Yǝⱨyani] angliƣan puⱪralar, ⱨǝtta bajgirlarmu Hudaning yolini toƣra dǝp Yǝⱨyaning qɵmüldürüxi bilǝn qɵmüldürülgǝnidi.
—Batu boso bawa mambu momo ayi mimfutisi mi ziphaku, bazababusonga bu Nzambi bu babotoko kuidi Yowani.
30 Lekin Pǝrisiylǝr wǝ Tǝwratxunaslar Yǝⱨyaning qɵmüldürüxini ⱪobul ⱪilmay, Hudaning ɵzlirigǝ bolƣan mǝⱪsǝt-iradisini qǝtkǝ ⱪaⱪⱪanidi).
Vayi Bafalisi ayi minlongi mi mina, bobo bamanga botoko kuidi niandi, va meso mawu baloza luzolo lu Nzambi.
31 Lekin bu zamanning kixilirini zadi kimlǝrgǝ ohxitay? Ular kimlǝrgǝ ohxaydu?
Banga banani ndenda dedikisa tsungi yayi e? Yidedikini banga babani e?
32 Ular huddi rǝstǝ-bazarlarda olturuwelip, bir-birigǝ: «Biz silǝrgǝ sunay qelip bǝrsǝkmu, ussul oynimidinglar», «Matǝm pǝdisigǝ qelip bǝrsǝkmu, yiƣa-zar ⱪilmidinglar» dǝp [ⱪaⱪxaydiƣan tuturuⱪsiz] balilarƣa ohxaydu.
Yidedikini banga bana bafioti bavuedi va zandu ayi balembu kambasana bawu na bawu: Beto tulusikidi nsioni vayi lusia kina ko. Tuyimbila minkunga mi mafua vayi lusia dila ko.
33 Qünki Qɵmüldürgüqi Yǝⱨya kelip ziyapǝttǝ olturmaytti, [xarab] iqmǝytti. Xuning bilǝn silǝr: «Uningƣa jin qaplixiptu» deyixisilǝr.
Bila Yowani wuyiza, kasia dia mampa ko ayi kasia nua vinu ko. Vayi lukamba: “Pheve yibmimbi yidi yandi.”
34 Insan’oƣli bolsa kelip ⱨǝm yǝydu ⱨǝm iqidu wǝ mana silǝr: «Taza bir toymas wǝ mǝyhor ikǝn. U bajgirlar wǝ gunaⱨkarlarning dostidur» deyixisilǝr.
Muana mutu wuyiza; wundia, wunua ayi luntuba: “Niandi nzuna kadi ayi kolu mbungu; nkundi mimfutisi mi ziphaku ayi bankua masumu.”
35 Lekin danaliⱪ bolsa ɵzining barliⱪ pǝrzǝntliri arⱪiliⱪ durus dǝp tonulidu».
Vayi nduenga yimmonikanga yisonga mu nzila yi bana bandi.
36 Pǝrisiylǝrdin biri uningdin ɵyümdǝ meⱨman bolsingiz dǝp ɵtündi. Əmdi u Pǝrisiyning ɵyigǝ kirip dastihanda olturdi.
Mfalisi wumosi wuleba Yesu mu dia yandi va meza. Yesu wuyenda ku nzoꞌandi ayi wuvuanda va meza.
37 Wǝ mana, u xǝⱨǝrdǝ buzuⱪ dǝp tonulƣan bir ayal Əysaning bu Pǝrisiyning ɵyidǝ dastihanda olturƣanliⱪini anglap, aⱪ ⱪaxtexidin yasalƣan bir ⱪutida murmǝkki elip kǝldi.
Zimbukila va totuka nketo wumosi wu divula, wuba nsumuki. Wuzaba ti Yesu vuendi va meza ku nzo yi Mfalisi buna wunata bungu ki wala malasi, bungu beni kivangulu mu ditadi di alabatele.
38 U yiƣliƣan peti uning kǝynidǝ, putiƣa yeⱪin turup, kɵz yaxliri ⱪilip, putlirini ⱨɵl ⱪiliwǝtti; andin qaqliri bilǝn uning putlirini ertip ⱪurutti ⱨǝm putlirini tohtimay sɵyüp, üstigǝ ǝtir sürdi.
Wutelama ku mbusa malu mandi. Wuba dila ayi matsuela mandi mabua mu malu ma Yesu. Buna wufiona mawu mu zitsuki ziandi. Wufifa malu mandi besi ayi wufukudila mawu malasi.
39 Əmdi uni qaⱪirƣan Pǝrisiy bu ixni kɵrüp, iqidǝ: «Bu adǝm rast pǝyƣǝmbǝr bolƣan bolsa, ɵzigǝ tegiwatⱪan bu ayalning kim wǝ ⱪandaⱪ ikǝnlikini bilǝtti. Qünki u bir buzuⱪ!» dǝp oylidi.
Bu kamona bobo, Mfalisi wowo wutumisa Yesu wuniunguta: enati bukiedika mutu wawu mbikudi nginu bakudingi nani nketowowo wulembu nsimbi nani ayi buevi kadidi; bila nkento nkua masumu.
40 Xuning bilǝn Əysa uningƣa jawabǝn: — Simon, sanga dǝydiƣan bir gepim bar, — dedi. — Eyting, ustaz, — dedi Simon.
Yesu wunkamba mu mbembo yingolo: —A Simoni, diambu didi yama di kukamba. Buna Mfalisi wumvutudila ti: —A nlongi, tuba kuaku!
41 — Ikki adǝm mǝlum bir ⱪǝrz igisigǝ ⱪǝrzdar ikǝn. Biri bǝx yüz kümüx dinarƣa, yǝnǝ biri bolsa ǝllik kümüx dinarƣa ⱪǝrzdar ikǝn.
Buna Yesu wunkamba ti: —Vaba mutu wumosi wudevisa zimbongo kuidi batu buadi. Wutheti wudeva zikhama zitanu zi denali bosi wummuandi wudeva makumatanu.
42 Lekin ⱨǝr ikkisining ⱪǝrzni ⱪayturƣili ⱨeqnǝrsisi bolmiƣaqⱪa, ⱪǝrz igisi meⱨribanliⱪ ⱪilip ⱨǝr ikkisining ⱪǝrzini kǝqürüm ⱪiptu. Seningqǝ, ularning ⱪaysisi uni bǝkrǝk sɵyidu? — dǝp soridi Əysa.
Sumbu bawu buadi basia ba ko zimbongo zikumvutudila, buna wubalemvukila. Mu mpila yaku, mu bawu buadi; nani wela luta kunzola e?
43 Simon jawabǝn: — Meningqǝ, [ⱪǝrzi] kɵprǝk kǝqürüm ⱪilinƣan kixi, — dedi. — Toƣra ⱨɵküm ⱪilding, — dedi Əysa.
Simoni wuvutula: —Minu mbueni Mutu wowo wuba pholo yinneni. Buna Yesu wunkamba: —Bukiedika kuaku tubidi.
44 Andin ⱨeliⱪi ayalƣa burulup, Simonƣa: — Bu ayalni kɵrdüngmu? Mǝn ɵyünggǝ kirginim bilǝn, sǝn putlirimni yuyuxⱪa su bǝrmigǝniding; lekin u kɵz yexi bilǝn putlirimni yudi wǝ qeqi bilǝn ertip ⱪurutti.
Bosi wubaluka kuidi nketo ayi wukamba kuidi Simoni: —Mueni nketo wawu e? Mu thangu khotidingi mu nzoꞌaku, wusia kundatinanga ko nlangu mu diambu ndisukula malu. Vayi niandi bodisidingi malu mama mu matsuela mandi ayi fioniningi mawu mu zitsuki ziandi.
45 Sǝn meni salam berip sɵymiding; lekin u mǝn kirgǝndin tartip putlirimni sɵyüxtin tohtimidi.
Wusia ku mfifanga besi ko vayi tona buna khotidingi, niandi kakadi vonga mu lembu kafifanga malu mama bibesi.
46 Sǝn beximƣimu may sürkimigǝniding; biraⱪ u mening putlirimƣa murmǝkkini sürkǝp ⱪoydi.
Wusia dukulanga ko mafuta ku ntu ama vayi niandi dukudingimalasi mu malu mama.
47 Xunga xuni sanga eytip ⱪoyayki, uning nurƣun gunaⱨliri kǝqürüm ⱪilindi. Qünki mana, uning kɵrsǝtkǝn meⱨir-muⱨǝbbiti qongⱪur ǝmǝsmu? Əmma kǝqürümi az bolƣanlarning meⱨir-muⱨǝbbǝtni kɵrsitiximu az bolidu, — dedi.
Diawu ndikukambila ti masumu mawombo momo mabedi yandi malemvokolobila wumonisina luzolo luwombo. Vayi mutu wowo beta lemvukila fioti, niandi mamvandi fioti kaka keti zodila.
48 Andin u ayalƣa: — Gunaⱨliring kǝqürüm ⱪilindi, — dedi.
Bosi wukamba nketo: —Masumu maku malemvukulu.
49 Ular bilǝn ⱨǝmdastihan olturƣanlar kɵnglidǝ: «Kixilǝrning gunaⱨlirinimu kǝqürüm ⱪilƣuqi bu adǝm zadi kimdu?» deyixti.
Batu bobo baba yandi va meza bakambasana bawu na bawu ti: “Buna nani mutu wawu wulemvukila masumu?”
50 Əysa ⱨeliⱪi ayalƣa: — Etiⱪading seni ⱪutⱪuzdi; aman-hatirjǝmlik bilǝn ⱪaytⱪin! — dedi.
Vayi Yesu wukamba nketo: —Minu kiaku kivukisidi; yenda mu ndembama!
